Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
rozstaję się |
rozstajemy się |
|||
2 os. |
rozstajesz się |
rozstajecie się |
|||
3 os. |
rozstaje się |
rozstają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozstawałem się +(e)m się rozstawał |
rozstawałam się +(e)m się rozstawała |
rozstawałom się +(e)m się rozstawało |
rozstawaliśmy się +(e)śmy się rozstawali |
rozstawałyśmy się +(e)śmy się rozstawały |
2 os. |
rozstawałeś się +(e)ś się rozstawał |
rozstawałaś się +(e)ś się rozstawała |
rozstawałoś się +(e)ś się rozstawało |
rozstawaliście się +(e)ście się rozstawali |
rozstawałyście się +(e)ście się rozstawały |
3 os. |
rozstawał się |
rozstawała się |
rozstawało się |
rozstawali się |
rozstawały się |
bezosobnik: rozstawano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się rozstawał będę się rozstawać |
będę się rozstawała będę się rozstawać |
będę się rozstawało będę się rozstawać |
będziemy się rozstawali będziemy się rozstawać |
będziemy się rozstawały będziemy się rozstawać |
2 os. |
będziesz się rozstawał będziesz się rozstawać |
będziesz się rozstawała będziesz się rozstawać |
będziesz się rozstawało będziesz się rozstawać |
będziecie się rozstawali będziecie się rozstawać |
będziecie się rozstawały będziecie się rozstawać |
3 os. |
będzie się rozstawał będzie się rozstawać |
będzie się rozstawała będzie się rozstawać |
będzie się rozstawało będzie się rozstawać |
będą się rozstawali będą się rozstawać |
będą się rozstawały będą się rozstawać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
rozstawajmy się |
|
2 os. |
rozstawaj się |
rozstawajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozstawałbym się bym się rozstawał |
rozstawałabym się bym się rozstawała |
rozstawałobym się bym się rozstawało |
rozstawalibyśmy się byśmy się rozstawali |
rozstawałybyśmy się byśmy się rozstawały |
2 os. |
rozstawałbyś się byś się rozstawał |
rozstawałabyś się byś się rozstawała |
rozstawałobyś się byś się rozstawało |
rozstawalibyście się byście się rozstawali |
rozstawałybyście się byście się rozstawały |
3 os. |
rozstawałby się by się rozstawał |
rozstawałaby się by się rozstawała |
rozstawałoby się by się rozstawało |
rozstawaliby się by się rozstawali |
rozstawałyby się by się rozstawały |
bezosobnik: rozstawano by się
bezokolicznik: rozstawać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rozstając się
gerundium: rozstawanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | rozstawanie się |
rozstawania się |
D. | rozstawania się |
rozstawań się |
C. | rozstawaniu się |
rozstawaniom się |
B. | rozstawanie się |
rozstawania się |
N. | rozstawaniem się |
rozstawaniami się |
Ms. | rozstawaniu się |
rozstawaniach się |
W. | rozstawanie się |
rozstawania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rozstający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | rozstający się |
rozstający się |
rozstający się |
rozstające się |
rozstająca się |
D. | rozstającego się |
rozstającego się |
rozstającego się |
rozstającego się |
rozstającej się |
C. | rozstającemu się |
rozstającemu się |
rozstającemu się |
rozstającemu się |
rozstającej się |
B. | rozstającego się |
rozstającego się |
rozstający się |
rozstające się |
rozstającą się |
N. | rozstającym się |
rozstającym się |
rozstającym się |
rozstającym się |
rozstającą się |
Ms. | rozstającym się |
rozstającym się |
rozstającym się |
rozstającym się |
rozstającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | rozstający się |
rozstający się |
rozstające się |
rozstające się |
D. | rozstających się |
rozstających się |
rozstających się |
rozstających się |
C. | rozstającym się |
rozstającym się |
rozstającym się |
rozstającym się |
B. | rozstających się |
rozstających się |
rozstających się |
rozstające się |
N. | rozstającymi się |
rozstającymi się |
rozstającymi się |
rozstającymi się |
Ms. | rozstających się |
rozstających się |
rozstających się |
rozstających się |
Pochodzenie
ogsł. *orz-stavati sę
Czasownik niedokonany od rozstać się .
Zob. stać
1. z kolegą
Definicja
Wymowa
[rosstawać sie]
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- rozstawać się z kolegami, z ludźmi, z matką, z ojcem
Cytaty
Nasza przygoda zbliżała się nieubłaganie do końca. Żal było nam wyjeżdżać i rozstawać się z harcerskimi przyjaciółmi. źródło: NKJP: (APL): Kosztowny druh Opona dębicka, Gazeta Krakowska, 2006-02-15 |
|
Rozstając się ze mną, Fryderyk zagroził mi: „Do jutra, panie Kuryłło. Jutro pogadamy trochę inaczej” źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967 |
|
Portier żegnał go z taką wylewnością, jakby rozstawał się z kimś bardzo bliskim. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948 |
|
Kiedy spojrzałam na niego przez łzy, powiedział: - Rozstajemy się tylko na chwilę, Anno... źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990 |
|
Polański wielokrotnie wspominał, że najgorsze w wojennym koszmarze było dla niego ciągłe rozstawanie się z ludźmi, zarówno bliskimi, jak i tymi ledwo poznanymi. źródło: NKJP: Krystyna Lubelska: Pamiętam ten mur, Polityka, 2001-04-07 |
Składnia
Rz osobowy | + | rozstawać się | + |
z KIM
|
2. z mężem
Definicja
Wymowa
[rosstawać sie]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
Połączenia
- rozstawać się z dzieckiem, z żoną; z firmą
Cytaty
Jeśli w tym okresie rodzice (szczególnie matka), rozstają się z dzieckiem, narażają je na bardzo głębokie emocjonalne zranienia, które będą miały poważne konsekwencje w przyszłości. źródło: NKJP: Wojciech Eichelberger: O co pytają dzieci? : o miłości i wychowaniu, 1999 |
|
Każdy pracodawca, rozstając się z pracownikiem, musi wydać mu świadectwo pracy. źródło: NKJP: Elżbieta Kucharska: Pożegnanie z firmą, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-11-22 |
|
Gdy rozstawał się z kolejnymi firmami - zawsze z powodu reorganizacji - szybko potrafił znaleźć inną pracę. źródło: NKJP: Krzysztof Zając: Po czterdziestce nie zatrudnią, Express Ilustrowany, 2001-10-29 |
|
Właśnie rozstaję się z mężem - mruknęłam, patrząc w stół. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia głupców, 2009 |
|
[...] mąż i żona rozstają się. źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie Odcinek 196, 2002 |
Składnia
Rz osobowy | + | rozstawać się | + |
z KIM/CZYM
|
3. z alkoholem
Definicja
Wymowa
[rosstawać sie]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- rozstawać się z nałogiem, z papierosem
Cytaty
[...] okazuje się, że kobiety o wiele trudniej niż mężczyźni rozstają się z nałogiem. źródło: NKJP: Dymek z papierosa, Dziennik Polski, 2000-08-23 |
|
Trzeba rozstawać się z myśleniem o Unii Europejskiej jak o ziemi obiecanej. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.02.2000 |
|
Część osób rozstaje się z papierosem z przyczyn ekonomicznych: rosnąca cena może niektórych zreflektować. źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je : savoir-vivre przy stole, 1994 |
|
Nie rozstaję się z koszykówką. Ona jest moim całym życiem. źródło: NKJP: JAV, AND: Zostań z nami Zoran, Gazeta Poznańska, 2002-01-29 |
|
Ewa była urodzoną pianistką. Jej fenomenalna muzykalność wprawiała w podziw. Od dziewięciu lat nie rozstawała się z fortepianem. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1966 |
Składnia
Rz osobowy | + | rozstawać się | + |
z CZYM
|
4. z autem
Definicja
Wymowa
[rosstawać sie]
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- rozstawać się z wyobrażeniami
Cytaty
Rozstawanie się z wyobrażeniami na temat dziecka jest bardzo bolesne i wymaga dużej odwagi. źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001 |
|
[...]osoby starsze bardzo przywiązują się do zabytku. Wiedzą, jak go obsługiwać i nie chcą rozstawać się ze swoim starym telewizorem czy radiem. źródło: NKJP: Łukasz Stępie: Wiek nie gra roli, Dziennik Łódzki, 2006-02-28 |
Składnia
Rz osobowy | + | rozstawać się | + |
z CZYM
|