Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *tysęťa / *tysǫťa 'tysiąc'
Przypuszczalnie pierwotnym było znaczenie 'tłusta, mocna, wielka setka' - sugeruje to złożona budowa wyrazu: tūs- od pie. *tēu̯- / *tū- ‘nabrzmiewać, obrzmiewać, puchnąć’ + -*sęt- / -*sǫt- (< pie. *k'm̥tom 'sto').
1. liczba
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Cytaty
|
Z Domem pod Wieżą sąsiaduje kamienica o nazwie Willa Nadmorska. Metr kwadratowy kosztuje tu tysiąc dolarów. Wszystkie mieszkania zostały sprzedane, gdy budynek był jeszcze w stanie surowym. źródło: NKJP: Maciej Drzewicki, Katarzyna Klukowska, Monika Lamęcka, Hemerling-Kamińska: Mieszkać godnie, Gazeta Wyborcza, 1999-03-03 |
|
|
Miasteczko liczy kilka tysięcy mieszkańców. Ma pięć kościołów i ulicę Copernicus, przy której mieszka Regina D. źródło: NKJP: Irena Morawska: Relacje cz. II, Gazeta Wyborcza, 1997-06-27 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tysiąc |
tysiące |
|
| D. | tysiąca |
tysięcy |
|
| C. | tysiącowi |
tysiącom |
|
| B. | tysiąc |
tysiące |
|
| N. | tysiącem |
tysiącami |
|
| Ms. | tysiącu |
tysiącach |
|
| W. | tysiącu |
tysiące |
Skróty
2. dużo czegoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Cytaty
|
Do licznych dziur trzeba dodać jeszcze całe tysiące zapadających się odcinków asfaltów, studzienki - pułapki, zatkane rowy i odpływy. źródło: NKJP: (ODR): Uszkodziłeś samochód na dziurze? Zgłoś to!, Dziennik Polski, 2006-03-20 |
|
|
To pytanie was pewnie nie zaskakuje, bo znacie je nie od dziś i sami zadaliście je sobie z tysiąc razy i jeszcze z dwa tysiące razy powiedzieliście sobie „bo tak”. źródło: NKJP: Wojciech Konieczny: W poszukiwaniu USP-u, Czuwaj, 2009-11 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tysiąc |
tysiące |
|
| D. | tysiąca |
tysięcy |
|
| C. | tysiącowi |
tysiącom |
|
| B. | tysiąc |
tysiące |
|
| N. | tysiącem |
tysiącami |
|
| Ms. | tysiącu |
tysiącach |
|
| W. | tysiącu |
tysiące |
3. o pieniądzach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse waluta
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości
Połączenia
- dostawać, zarabiać; pożyczyć tysiąc
Cytaty
|
Miałem jeszcze pracę, zarabiałem tysiąc na rękę, więc liczyłem, że spłacę kredyt bez trudu. źródło: NKJP: Marek Lubaś-Harny: Przynajmniej będzie na pogrzeb, Gazeta Krakowska, 2001-09-22 |
|
|
Głupi byłem, bo dałem mu 5 z 10 tysięcy pożyczki bez pokwitowania. Przyrzekł, że będzie spłacał ją razem ze mną. Miałem mu co miesiąc przynosić moją ratę, on miał dołożyć swoją, od tych 5 tysięcy pożyczonych ode mnie. źródło: NKJP: (SR): Przejechali się na pożyczce, Dziennik Bałtycki, 2000-11-20 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tysiąc |
tysiące |
|
| D. | tysiąca |
tysięcy |
|
| C. | tysiącowi |
tysiącom |
|
| B. | tysiąc |
tysiące |
|
| N. | tysiącem |
tysiącami |
|
| Ms. | tysiącu |
tysiącach |
|
| W. | tysiącu |
tysiące |
4. gra w karty
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy
Połączenia
- kanasta i tysiąc, remik i tysiąc
- grać, wygrać, zagrać w tysiąca
Cytaty
|
Kobiety plotkowały w saloniku, mężczyźni grali w tysiąca, bo zawsze brakowało czwartego do brydża. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
|
W naszej rodzinie przy kartach spędzało się dużo czasu, zwłaszcza na wczasach. Grało się w remika, kanastę, tysiąca, kierki czy makao. źródło: NKJP: Majka Lisińska-Kozioł: Relaks przy blefowaniu, Dziennik Polski, 2005-06-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tysiąc |
tysiące |
|
| D. | tysiąca |
tysięcy |
|
| C. | tysiącowi |
tysiącom |
|
| B. | tysiąca |
tysiące |
|
| N. | tysiącem |
tysiącami |
|
| Ms. | tysiącu |
tysiącach |
|
| W. | tysiącu |
tysiące |
Inne uwagi
Zwykle lp