Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. dzielny
1. odwaga
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | męstwo, śmiałość | |
| antonimy: | bojaźliwość, tchórzliwość, tchórzostwo |
Połączenia
- osobista, wielka dzielność; dzielność rycerska
- dzielność żołnierzy
- dzielność i odwaga
- Krzyż Zasługi, medal za dzielność
- wykazać się dzielnością
Cytaty
|
W uznaniu za dzielność, jaką wykazały się wojska pod jego dowództwem w walkach z Francuzami, nadano Johnsonowi wkrótce po zwycięstwie szlachecki tytuł Sir. źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994 |
|
|
Nie tak bardzo dawno ta sama telewizja przekonywała Polaków o dzielności Armii Czerwonej, niosącej pomoc Ukraińcom i Białorusinom na dawnych naszych Kresach. źródło: NKJP: Niezgoda Jakubowskiej, Dziennik Polski, 2002-09-06 |
|
|
Opowiada nam, że pracując w komisji rozrachunkowej długów wojennych, dostała raz rachunek za order, który Francuzi przyznali jakiemuś Polakowi za dzielność na froncie - francuskim i w obronie Francji. źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957 |
|
|
Można przywołać wiele przykładów polskiej dzielności, odwagi i rycerskości. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.02.1992 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | dzielność |
dzielności |
|
| D. | dzielności |
dzielności |
|
| C. | dzielności |
dzielnościom |
|
| B. | dzielność |
dzielności |
|
| N. | dzielnością |
dzielnościami |
|
| Ms. | dzielności |
dzielnościach |
|
| W. | dzielności |
dzielności |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. wytrwałość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | męstwo, wytrzymałość | |
| hiperonimy: | wytrwałość |
Połączenia
- dzielność i siła
Cytaty
|
Bez cienia tremy przed kamerą, rzeczowo omawia swój życiowy dramat - bez znamion tragedii, ponieważ zdobyła się na to, aby przeciwstawić mu upartą i wytrwałą dzielność. źródło: NKJP: Saga rodu V. (w skrócie), Dziennik Polski, 2000-10-27 |
|
|
Ksiądz [...] umacnia je w wytrwałości i dzielności. Niosą dalej swój krzyż. Ukrywają bicie przed rodziną, przed znajomymi, jeśli ich jeszcze w ogóle mają. źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Należało się draniowi, Polityka, 2002-02-23 |
|
|
Na swe dzieci nie tylko samodzielnie zarabiała, lecz także dbała o nie, aby nikt nie mógł drwić z ich sierocego losu. [...] Matka, dzięki niezaprzeczalnej dzielności, zajęła na zawsze w życiu syna miejsce szczególne. źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002 |
|
|
[...] trzeba uznać niezwykłą dzielność Czechów, z jaką podporządkowali się oni międzynarodowemu prawu. Z pewnością trudniej było poddać wybudowaną twierdzę, niż dumnie i z honorem wykrwawić się pod gąsienicami niemieckich czołgów. źródło: NKJP: Alesz Novotny: Bez rozwiązania problemu sudeckiego Czesi nie znajdą swego miejsca w Europie, Gazeta Wyborcza, 1997-01-22 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | dzielność |
dzielności |
|
| D. | dzielności |
dzielności |
|
| C. | dzielności |
dzielnościom |
|
| B. | dzielność |
dzielności |
|
| N. | dzielnością |
dzielnościami |
|
| Ms. | dzielności |
dzielnościach |
|
| W. | dzielności |
dzielności |
Inne uwagi
Zwykle lp