UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pierwsza dama

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

ż, odmienny: pierwsza, dama

Pochodzenie

ang. amer. First Lady

1. polskiej poezji

Definicja

kobieta zajmująca najwyższą, najważniejszą pozycję w danej dziedzinie lub w jakiejś instytucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

pierwsza dama biznesu; baletu, kina, teatru, telewizji; sportu

Cytaty

	Rzadko pokazywał się Kornel Filipowicz, cieszący się w środowisku krakowskim od lat przedwojennych przychylną o sobie opinią. [...] Jego paniami były Maria, wybitna malarka, pochodząca z artystycznego klanu Jaremów, a po jej śmierci pierwsza dama poezji polskiej, Wisława Szymborska. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995
	Podczas „Wieczoru baletowego” na scenie Teatru Słowackiego będzie można podziwiać Ewę Głowacką, solistkę Teatru Wielkiego w Warszawie, pierwszą damę polskiego baletu. źródło: NKJP: Wieczór baletowy, Dziennik Polski, 1998-07-10
	Filigranowa częstochowianka [...], pierwsza dama polskiego triathlonu, wcześniej, podczas nauki w IV LO im. H. Sienkiewicza, niezła lekkoatletka, dziś nawet nie potrafi zliczyć medali zdobytych w mistrzostwach Polski. źródło: NKJP: Andrzej Zaguła: Kobieta twarda i nieugięta, Gazeta Częstochowska, 2001-07-26
	Imprezę uświetni koncert pierwszych dam polskiego elektro, okraszonego zadziorną, kobiecą ideologią, czyli duetu MassKotki. źródło: NKJP: (abi): Współczesne Otylie przy syntezatorze, Dziennik Bałtycki, 2007-03-09

Składnia

pierwsza dama

CZEGO

2. prezydentowa

Definicja

żona prezydenta państwa

Noty o użyciu

Zapisywane także wielkimi literami: Pierwsza Dama.
Spotykane również użycia w odniesieniu do żon innych osób pełniących ważne urzędy, np. prezydenta miasta.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

first lady

Połączenia

pierwsza dama Syrii, USA...
amerykańska, polska, rosyjska...; była pierwsza dama

Cytaty

Syryjska pierwsza dama [...] wystąpiła w poniedziałek publicznie po raz pierwszy, od chwili kiedy w Nowy Rok poślubiła prezydenta [...]. Telewizja syryjska pokazała pierwszą damę ubraną w biały kostium.

źródło: NKJP: Na swój pierwszy raz założyła perły, Metropol, 2001-03-20

Jaka opalenizna! Była pierwsza dama [...] wspaniale prezentuje się w kostiumie kąpielowym. Nasz fotoreporter ustrzelił żonę byłego prezydenta na plaży w Juracie.

źródło: NKJP: Tomasz Gos, Piotr Krysiak: Pani Jola na plaży się praży, Super Express, 2006

Były żony prezydentów pozostające w cieniu mężów, nie wypowiadające się, a publicznie pokazujące się jedynie na przyjęciach i jakichś uroczystościach. Bywały też Pierwsze Damy o ambicjach politycznych, odgrywające rolę doradców swoich mężów.

źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996

Składnia

pierwsza dama

(CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 09.04.2016