Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przeciągnę się |
przeciągniemy się |
|||
| 2 os. |
przeciągniesz się |
przeciągniecie się |
|||
| 3 os. |
przeciągnie się |
przeciągną się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeciągnąłem się +(e)m się przeciągnął |
przeciągnęłam się +(e)m się przeciągnęła |
przeciągnęłom się +(e)m się przeciągnęło |
przeciągnęliśmy się +(e)śmy się przeciągnęli |
przeciągnęłyśmy się +(e)śmy się przeciągnęły |
| 2 os. |
przeciągnąłeś się +(e)ś się przeciągnął |
przeciągnęłaś się +(e)ś się przeciągnęła |
przeciągnęłoś się +(e)ś się przeciągnęło |
przeciągnęliście się +(e)ście się przeciągnęli |
przeciągnęłyście się +(e)ście się przeciągnęły |
| 3 os. |
przeciągnął się |
przeciągnęła się |
przeciągnęło się |
przeciągnęli się |
przeciągnęły się |
bezosobnik: przeciągnięto się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przeciągnijmy się |
|
| 2 os. |
przeciągnij się |
przeciągnijcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przeciągnąłbym się bym się przeciągnął |
przeciągnęłabym się bym się przeciągnęła |
przeciągnęłobym się bym się przeciągnęło |
przeciągnęlibyśmy się byśmy się przeciągnęli |
przeciągnęłybyśmy się byśmy się przeciągnęły |
| 2 os. |
przeciągnąłbyś się byś się przeciągnął |
przeciągnęłabyś się byś się przeciągnęła |
przeciągnęłobyś się byś się przeciągnęło |
przeciągnęlibyście się byście się przeciągnęli |
przeciągnęłybyście się byście się przeciągnęły |
| 3 os. |
przeciągnąłby się by się przeciągnął |
przeciągnęłaby się by się przeciągnęła |
przeciągnęłoby się by się przeciągnęło |
przeciągnęliby się by się przeciągnęli |
przeciągnęłyby się by się przeciągnęły |
bezosobnik: przeciągnięto by się
bezokolicznik: przeciągnąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przeciągnąwszy się
gerundium: przeciągnięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przeciągnięcie się |
przeciągnięcia się |
| D. | przeciągnięcia się |
przeciągnięć się |
| C. | przeciągnięciu się |
przeciągnięciom się |
| B. | przeciągnięcie się |
przeciągnięcia się |
| N. | przeciągnięciem się |
przeciągnięciami się |
| Ms. | przeciągnięciu się |
przeciągnięciach się |
| W. | przeciągnięcie się |
przeciągnięcia się |
odpowiednik aspektowy: przeciągać się
Pochodzenie
Zob. ciągać
1. leniwie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozprostować się |
Połączenia
- kot przeciągnął się; dziewczyna, kotka przeciągnęła się
- przeciągnąć się na krześle
- przeciągnąć się leniwie, rozkosznie, sennie
- przeciągnąć się i ziewnąć; wstać i przeciągnąć się
Cytaty
|
A tak naprawdę, żeby odpocząć, wystarczy po obudzeniu uśmiechnąć się otwartymi oczami, przeciągnąć się mocno, wstać i oddać się życiu. źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008 |
|
|
Lew przeciągnął się i gniewnie potrząsał płową grzywą z wysokiego masywu betonu. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1975 |
|
|
Wstał i przeciągnął się jak człowiek, który wykonał jakąś ciężką robotę. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967 |
2. w czasie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przedłużyć się, rozciągnąć się |
Połączenia
- pobyt przeciągnął się; jakaś czynność, sprawa, sytuacja...; dyskusja, inwestycja, narada, rozmowa, wizyta, zabawa przeciągnęła się; spotkanie, zebranie przeciągnęło się; negocjacje, obrady, prace przeciągnęły się
- przeciągnąć się do którejś godziny, do iluś godzin
- przeciągnąć się o ileś dni, godzin, tygodni...
- móc przeciągnąć się
Cytaty
|
Wiosenny spacer z Julkiem przeciągnął się do trzech godzin. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006 |
|
|
Osiemdziesiąt samochodów stłoczy się na krótkim odcinku szosy, cała zabawa przeciągnie się nie wiadomo jak długo... źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978 |
|
|
Upały przeciągnęły się na lipiec, nie pamiętałam równie ciepłych wakacji. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002 |
|
|
Ta rozmowa przeciągnęła się długo w noc. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008 |
Składnia
|
+ | przeciągnąć się | + |
(do CZEGO | na CO)
|