UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaciskać się

Chronologizacja

1670, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zaciskam się	zaciskamy się
2 os.	zaciskasz się	zaciskacie się
3 os.	zaciska się	zaciskają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaciskałem się +(e)m się zaciskał	zaciskałam się +(e)m się zaciskała	zaciskałom się +(e)m się zaciskało	zaciskaliśmy się +(e)śmy się zaciskali	zaciskałyśmy się +(e)śmy się zaciskały
2 os.	zaciskałeś się +(e)ś się zaciskał	zaciskałaś się +(e)ś się zaciskała	zaciskałoś się +(e)ś się zaciskało	zaciskaliście się +(e)ście się zaciskali	zaciskałyście się +(e)ście się zaciskały
3 os.	zaciskał się	zaciskała się	zaciskało się	zaciskali się	zaciskały się

bezosobnik: zaciskano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się zaciskał będę się zaciskać	będę się zaciskała będę się zaciskać	będę się zaciskało będę się zaciskać	będziemy się zaciskali będziemy się zaciskać	będziemy się zaciskały będziemy się zaciskać
2 os.	będziesz się zaciskał będziesz się zaciskać	będziesz się zaciskała będziesz się zaciskać	będziesz się zaciskało będziesz się zaciskać	będziecie się zaciskali będziecie się zaciskać	będziecie się zaciskały będziecie się zaciskać
3 os.	będzie się zaciskał będzie się zaciskać	będzie się zaciskała będzie się zaciskać	będzie się zaciskało będzie się zaciskać	będą się zaciskali będą się zaciskać	będą się zaciskały będą się zaciskać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zaciskajmy się
2 os.	zaciskaj się	zaciskajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaciskałbym się bym się zaciskał	zaciskałabym się bym się zaciskała	zaciskałobym się bym się zaciskało	zaciskalibyśmy się byśmy się zaciskali	zaciskałybyśmy się byśmy się zaciskały
2 os.	zaciskałbyś się byś się zaciskał	zaciskałabyś się byś się zaciskała	zaciskałobyś się byś się zaciskało	zaciskalibyście się byście się zaciskali	zaciskałybyście się byście się zaciskały
3 os.	zaciskałby się by się zaciskał	zaciskałaby się by się zaciskała	zaciskałoby się by się zaciskało	zaciskaliby się by się zaciskali	zaciskałyby się by się zaciskały

bezosobnik: zaciskano by się

bezokolicznik: zaciskać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zaciskając się

gerundium: zaciskanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zaciskanie się	zaciskania się
D.	zaciskania się	zaciskań się
C.	zaciskaniu się	zaciskaniom się
B.	zaciskanie się	zaciskania się
N.	zaciskaniem się	zaciskaniami się
Ms.	zaciskaniu się	zaciskaniach się
W.	zaciskanie się	zaciskania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zaciskający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zaciskający się	zaciskający się	zaciskający się	zaciskające się	zaciskająca się
D.	zaciskającego się	zaciskającego się	zaciskającego się	zaciskającego się	zaciskającej się
C.	zaciskającemu się	zaciskającemu się	zaciskającemu się	zaciskającemu się	zaciskającej się
B.	zaciskającego się	zaciskającego się	zaciskający się	zaciskające się	zaciskającą się
N.	zaciskającym się	zaciskającym się	zaciskającym się	zaciskającym się	zaciskającą się
Ms.	zaciskającym się	zaciskającym się	zaciskającym się	zaciskającym się	zaciskającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zaciskający się	zaciskający się	zaciskające się	zaciskające się
D.	zaciskających się	zaciskających się	zaciskających się	zaciskających się
C.	zaciskającym się	zaciskającym się	zaciskającym się	zaciskającym się
B.	zaciskających się	zaciskających się	zaciskających się	zaciskające się
N.	zaciskającymi się	zaciskającymi się	zaciskającymi się	zaciskającymi się
Ms.	zaciskających się	zaciskających się	zaciskających się	zaciskających się

Pochodzenie

Zob. ciskać

1. o pętli

Definicja

opasywać coś ciasno

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

lina, opaska, pętla, sznur zaciska się; palce, ręce zaciskają się
zaciskać się na poręczy, na rękojeści, na szyi
zaciskać się wokół belki, wokół pnia

Cytaty

Poczuła drganie w gardle, miała wrażenie, jakby zaciskała się pętla na krtani.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

Dłoń zaciska się na lasce. Jak wtedy pod Sacramento na rękojeści szabli.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Najczęstszym powikłaniem przy powiększaniu biustu jest pojawienie się grubych, zaciskających się wokół protezy torebek z tkanki łącznej.

źródło: NKJP: Andrzej Sankowski, Sławomir Łoń: Sztuka czy medycyna: przewodnik po chirurgii estetycznej, 1995

Składnia

zaciskać się

(na CZYM | wokół CZEGO)

2. o zębach

Definicja

zwierać się mocno

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ściskać się

Połączenia

krtań, żołądek zaciska się; oczy, powieki, pięści, szczęki, usta, zęby zaciskają się
zaciskać się z głodu, ze zdenerwowania

Cytaty

Szczęki mu drgają. Pięść zaciska się do ciosu.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Na samą myśl, że takie wydłużone, oślizłe ciało mogłoby dotknąć jego buta, wstrząsał nim dreszcz obrzydzenia, a żołądek zaciskał się spazmatycznie.

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Nie, nie rozbeczy się jak idiotka [...], nie ma czego, ale to coś, co pewnie jest płaczem, napiera na nią z zewnątrz jak burza: huczy w uszach, każe zaciskać się oczom.

źródło: NKJP: Zofia Chądzyńska: Przez ciebie, Drabie!, 1969

Składnia

Rz_nieżywotny

zaciskać się

Data ostatniej modyfikacji: 25.07.2018