UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

określić

Chronologizacja

1534, SPXVI

Pochodzenie

Zob.  kreślić 

1. datę

Definicja

ustalić, jakie coś jest lub jakie ma być

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • strony określiły
  • określić barwę, ilość, kierunek, kolor, miejsce, odległość, położenie, pozycję, stopień, rozmiar, termin, wielkość, wysokość, źródło; temat; czynniki, parametry; kryterium, rodzaj, sposób; cel; prawdopodobieństwo; przyczynę; wartość, znaczenie; granicę, warunki, zasady
  • określić w przybliżeniu
  • trudno określić; określić dokładnie, jednoznacznie, precyzyjnie, ściśle, wyraźnie; bliżej
  • chcieć; móc, potrafić, umieć; pozwolić/pozwalać określić
  • być w stanie określić

Cytaty

Była mniej więcej w średnim wieku, chociaż, jak pan wie, średni wiek najtrudniej określić. Ubrana z gustem, zadbana.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski : Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Wystarczy moment, żeby laser ustalił odległość od pojazdu, a satelitarny system GPS określił dokładne położenie obserwowanych.

źródło: NKJP: Jarosław Rybak: Superoko patrzy na wschód, Super Express, 2006

Gdy uczymy się języka, musimy przede wszystkim wiedzieć, po co to robimy – trzeba dokładnie i precyzyjnie określić cel nauki i etapy jego realizacji, a wtedy dużo łatwiej jest zauważyć efekty naszej pracy [...].

źródło: NKJP: Marek Śliperski: Mowa a milczenie, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-03-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. określę
 określimy
2 os. określisz
 określicie
3 os. określi
 określą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. określiłem
+(e)m określił
 określiłam
+(e)m określiła
 określiłom
+(e)m określiło
 określiliśmy
+(e)śmy określili
 określiłyśmy
+(e)śmy określiły
2 os. określiłeś
+(e)ś określił
 określiłaś
+(e)ś określiła
 określiłoś
+(e)ś określiło
 określiliście
+(e)ście określili
 określiłyście
+(e)ście określiły
3 os. określił
 określiła
 określiło
 określili
 określiły

bezosobnik: określono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. określmy
2 os. określ
 określcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. określiłbym
bym określił
 określiłabym
bym określiła
 określiłobym
bym określiło
 określilibyśmy
byśmy określili
 określiłybyśmy
byśmy określiły
2 os. określiłbyś
byś określił
 określiłabyś
byś określiła
 określiłobyś
byś określiło
 określilibyście
byście określili
 określiłybyście
byście określiły
3 os. określiłby
by określił
 określiłaby
by określiła
 określiłoby
by określiło
 określiliby
by określili
 określiłyby
by określiły

bezosobnik: określono by

bezokolicznik: określić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: określiwszy

gerundium: określenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: określony

odpowiednik aspektowy: określać

Składnia

bez ograniczeń + określić +
CO

2. słowem

Definicja

użyć słów w celu nazwania czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Połączenia

  • określić mianem; słowem
  • określić trafnie
  • można określić
  • określić i nazwać

Cytaty

Na zakończenie jeszcze kilka słów, jeśli chodzi o tenże podział. Jeden z kolegów w Sejmie chyba trafnie go określił, mówiąc, że jest to dzieło szalonego krawca lub szalonej krawcowej.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 17. posiedzenia Senatu RP część 1, wersja robocza, 4. kadencja

Metoda ta jest określona mianem zabiegu Kristellera [...].

źródło: NKJP: Położna broniła lekarki, Dziennik Łódzki, 2007-01-24

Ruth umarła - pisał - pół roku temu, a jemu nie dane było swą obecnością dodawać jej w tej ostatniej chwili - tak to określił - otuchy.

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

Chłopak wyglądał co najmniej jak młody Michael Madsen w tych swoich czarnych okularkach, w czarnej marynarze i białej koszuli, z miną, którą najkrócej można określić słowem cool.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

Rektor Majda zrezygnował z kierowania seminarium duchownym na Żoliborzu. Przeprowadzona tam kontrola wykazała liczne - a nawet, jak to w jednym z artykułów określono: „skandaliczne” - nieprawidłowości.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. określę
 określimy
2 os. określisz
 określicie
3 os. określi
 określą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. określiłem
+(e)m określił
 określiłam
+(e)m określiła
 określiłom
+(e)m określiło
 określiliśmy
+(e)śmy określili
 określiłyśmy
+(e)śmy określiły
2 os. określiłeś
+(e)ś określił
 określiłaś
+(e)ś określiła
 określiłoś
+(e)ś określiło
 określiliście
+(e)ście określili
 określiłyście
+(e)ście określiły
3 os. określił
 określiła
 określiło
 określili
 określiły

bezosobnik: określono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. określmy
2 os. określ
 określcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. określiłbym
bym określił
 określiłabym
bym określiła
 określiłobym
bym określiło
 określilibyśmy
byśmy określili
 określiłybyśmy
byśmy określiły
2 os. określiłbyś
byś określił
 określiłabyś
byś określiła
 określiłobyś
byś określiło
 określilibyście
byście określili
 określiłybyście
byście określiły
3 os. określiłby
by określił
 określiłaby
by określiła
 określiłoby
by określiło
 określiliby
by określili
 określiłyby
by określiły

bezosobnik: określono by

bezokolicznik: określić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: określiwszy

gerundium: określenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: określony

odpowiednik aspektowy: określać

Składnia

Rzosobowy + określić +
KOGO/CO + (CZYM)
Rzosobowy + określić +
KOGO/CO + MOWA WPROST

3. zdeterminować

Definicja

spowodować, że ktoś stał się lub coś stało się takie, a nie inne

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Jej zdaniem brak wykształcenia to najważniejszy czynnik, który określił jej kolejne etapy życia.

źródło: NKJP: Jolanta Grotowska-Leder: Fenomen wielkomiejskiej biedy: od pizodu do underclass, 2002

Reżyser pokazał środowisko byłych opozycjonistów wspominających stan wojenny, który określił ich późniejsze życie.

źródło: NKJP: Stefan Drajewski: Szkic do portretu RECENZJA, Polska Głos Wielkopolski, 2006-12-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. określę
 określimy
2 os. określisz
 określicie
3 os. określi
 określą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. określiłem
+(e)m określił
 określiłam
+(e)m określiła
 określiłom
+(e)m określiło
 określiliśmy
+(e)śmy określili
 określiłyśmy
+(e)śmy określiły
2 os. określiłeś
+(e)ś określił
 określiłaś
+(e)ś określiła
 określiłoś
+(e)ś określiło
 określiliście
+(e)ście określili
 określiłyście
+(e)ście określiły
3 os. określił
 określiła
 określiło
 określili
 określiły

bezosobnik: określono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. określmy
2 os. określ
 określcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. określiłbym
bym określił
 określiłabym
bym określiła
 określiłobym
bym określiło
 określilibyśmy
byśmy określili
 określiłybyśmy
byśmy określiły
2 os. określiłbyś
byś określił
 określiłabyś
byś określiła
 określiłobyś
byś określiło
 określilibyście
byście określili
 określiłybyście
byście określiły
3 os. określiłby
by określił
 określiłaby
by określiła
 określiłoby
by określiło
 określiliby
by określili
 określiłyby
by określiły

bezosobnik: określono by

bezokolicznik: określić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: określiwszy

gerundium: określenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: określony

odpowiednik aspektowy: określać

Składnia

bez ograniczeń + określić +
KOGO/CO
Data ostatniej modyfikacji: 08.10.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN