UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szarpać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob.  szarpać 

1. za brodę

Definicja

pociągać się za jakąś część ciała lub ubrania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • szarpać się za brodę, za włosy

Cytaty

Płowy załamałby ręce i szarpał się za brodę z desperacji, widząc te prymitywne warunki.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem, 2005

Chłopak szarpał się za włosy, rzucał na podłodze.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpię się
 szarpiemy się
2 os. szarpiesz się
 szarpiecie się
3 os. szarpie się
 szarpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałem się
+(e)m się szarpał
 szarpałam się
+(e)m się szarpała
 szarpałom się
+(e)m się szarpało
 szarpaliśmy się
+(e)śmy się szarpali
 szarpałyśmy się
+(e)śmy się szarpały
2 os. szarpałeś się
+(e)ś się szarpał
 szarpałaś się
+(e)ś się szarpała
 szarpałoś się
+(e)ś się szarpało
 szarpaliście się
+(e)ście się szarpali
 szarpałyście się
+(e)ście się szarpały
3 os. szarpał się
 szarpała się
 szarpało się
 szarpali się
 szarpały się

bezosobnik: szarpano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się szarpał
będę się szarpać
 będę się szarpała
będę się szarpać
 będę się szarpało
będę się szarpać
 będziemy się szarpali
będziemy się szarpać
 będziemy się szarpały
będziemy się szarpać
2 os. będziesz się szarpał
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpała
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpało
będziesz się szarpać
 będziecie się szarpali
będziecie się szarpać
 będziecie się szarpały
będziecie się szarpać
3 os. będzie się szarpał
będzie się szarpać
 będzie się szarpała
będzie się szarpać
 będzie się szarpało
będzie się szarpać
 będą się szarpali
będą się szarpać
 będą się szarpały
będą się szarpać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpmy się
2 os. szarp się
 szarpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałbym się
bym się szarpał
 szarpałabym się
bym się szarpała
 szarpałobym się
bym się szarpało
 szarpalibyśmy się
byśmy się szarpali
 szarpałybyśmy się
byśmy się szarpały
2 os. szarpałbyś się
byś się szarpał
 szarpałabyś się
byś się szarpała
 szarpałobyś się
byś się szarpało
 szarpalibyście się
byście się szarpali
 szarpałybyście się
byście się szarpały
3 os. szarpałby się
by się szarpał
 szarpałaby się
by się szarpała
 szarpałoby się
by się szarpało
 szarpaliby się
by się szarpali
 szarpałyby się
by się szarpały

bezosobnik: szarpano by się

bezokolicznik: szarpać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: szarpiąc się

gerundium: szarpanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: szarpiący się

odpowiednik aspektowy: szarpnąć się

Składnia

Rzosobowy + szarpać się +
za CO

2. w sieci

Definicja

wykonywać krótkie gwałtowne ruchy ciałem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

  • pies, ryba szarpie się
  • szarpać się na łańcuchu
  • szarpać się w sieci

Cytaty

Chłopak walczył, szarpał się, próbował się uwolnić.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Wyżej, na pagórkach okalających dolinę, stoją jak podwojone posągi rozkraczeni żołnierze z psami. Psy szczekają i szarpią się na smyczy.

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

Nowak już był przy nich i chwycił złomiarza za obdartą kurtkę narzuconą na równie niechlujną koszulę. Facet szarpał się przez chwilę, ale szybko zrezygnował.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Przystanek Śmierć, 2007

Dudziszewski, bardziej niosący niż prowadzący szarpiącą się Maszę, zatrzasnął za sobą drzwi łazienki.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpię się
 szarpiemy się
2 os. szarpiesz się
 szarpiecie się
3 os. szarpie się
 szarpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałem się
+(e)m się szarpał
 szarpałam się
+(e)m się szarpała
 szarpałom się
+(e)m się szarpało
 szarpaliśmy się
+(e)śmy się szarpali
 szarpałyśmy się
+(e)śmy się szarpały
2 os. szarpałeś się
+(e)ś się szarpał
 szarpałaś się
+(e)ś się szarpała
 szarpałoś się
+(e)ś się szarpało
 szarpaliście się
+(e)ście się szarpali
 szarpałyście się
+(e)ście się szarpały
3 os. szarpał się
 szarpała się
 szarpało się
 szarpali się
 szarpały się

bezosobnik: szarpano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się szarpał
będę się szarpać
 będę się szarpała
będę się szarpać
 będę się szarpało
będę się szarpać
 będziemy się szarpali
będziemy się szarpać
 będziemy się szarpały
będziemy się szarpać
2 os. będziesz się szarpał
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpała
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpało
będziesz się szarpać
 będziecie się szarpali
będziecie się szarpać
 będziecie się szarpały
będziecie się szarpać
3 os. będzie się szarpał
będzie się szarpać
 będzie się szarpała
będzie się szarpać
 będzie się szarpało
będzie się szarpać
 będą się szarpali
będą się szarpać
 będą się szarpały
będą się szarpać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpmy się
2 os. szarp się
 szarpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałbym się
bym się szarpał
 szarpałabym się
bym się szarpała
 szarpałobym się
bym się szarpało
 szarpalibyśmy się
byśmy się szarpali
 szarpałybyśmy się
byśmy się szarpały
2 os. szarpałbyś się
byś się szarpał
 szarpałabyś się
byś się szarpała
 szarpałobyś się
byś się szarpało
 szarpalibyście się
byście się szarpali
 szarpałybyście się
byście się szarpały
3 os. szarpałby się
by się szarpał
 szarpałaby się
by się szarpała
 szarpałoby się
by się szarpało
 szarpaliby się
by się szarpali
 szarpałyby się
by się szarpały

bezosobnik: szarpano by się

bezokolicznik: szarpać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: szarpiąc się

gerundium: szarpanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: szarpiący się

odpowiednik aspektowy: szarpnąć się

Składnia

Rznieżywotny + szarpać się + bez ograniczeń

3. na samochód

Definicja

pot. 
kupować coś, co jest uważane za drogie w stosunku do możliwości finansowych danej osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Cytaty

W każdym razie mnie przy Marcinie przeszła ochota na kupowanie drogich rzeczy - wyglądałoby to na czysty snobizm i rozrzutność, gdyż po
chwili wyglądają jak po przejściu tajfunu. [...] Wolę kupić10 tańszych zabawek niż za każdym razem szarpać się na markowe w cenie od 80-300 zł, które i tak po 2 dniach lądują na najgłębszej półce.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpię się
 szarpiemy się
2 os. szarpiesz się
 szarpiecie się
3 os. szarpie się
 szarpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałem się
+(e)m się szarpał
 szarpałam się
+(e)m się szarpała
 szarpałom się
+(e)m się szarpało
 szarpaliśmy się
+(e)śmy się szarpali
 szarpałyśmy się
+(e)śmy się szarpały
2 os. szarpałeś się
+(e)ś się szarpał
 szarpałaś się
+(e)ś się szarpała
 szarpałoś się
+(e)ś się szarpało
 szarpaliście się
+(e)ście się szarpali
 szarpałyście się
+(e)ście się szarpały
3 os. szarpał się
 szarpała się
 szarpało się
 szarpali się
 szarpały się

bezosobnik: szarpano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się szarpał
będę się szarpać
 będę się szarpała
będę się szarpać
 będę się szarpało
będę się szarpać
 będziemy się szarpali
będziemy się szarpać
 będziemy się szarpały
będziemy się szarpać
2 os. będziesz się szarpał
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpała
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpało
będziesz się szarpać
 będziecie się szarpali
będziecie się szarpać
 będziecie się szarpały
będziecie się szarpać
3 os. będzie się szarpał
będzie się szarpać
 będzie się szarpała
będzie się szarpać
 będzie się szarpało
będzie się szarpać
 będą się szarpali
będą się szarpać
 będą się szarpały
będą się szarpać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpmy się
2 os. szarp się
 szarpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałbym się
bym się szarpał
 szarpałabym się
bym się szarpała
 szarpałobym się
bym się szarpało
 szarpalibyśmy się
byśmy się szarpali
 szarpałybyśmy się
byśmy się szarpały
2 os. szarpałbyś się
byś się szarpał
 szarpałabyś się
byś się szarpała
 szarpałobyś się
byś się szarpało
 szarpalibyście się
byście się szarpali
 szarpałybyście się
byście się szarpały
3 os. szarpałby się
by się szarpał
 szarpałaby się
by się szarpała
 szarpałoby się
by się szarpało
 szarpaliby się
by się szarpali
 szarpałyby się
by się szarpały

bezosobnik: szarpano by się

bezokolicznik: szarpać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: szarpiąc się

gerundium: szarpanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: szarpiący się

odpowiednik aspektowy: szarpnąć się

4. z kolegą

Definicja

walczyć ze sobą, ciągnąc się wzajemnie za różne części ciała

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • dzieciaki, chłopcy szarpią się
  • szarpać się z bratem, z kolegą, z napastnikiem

Cytaty

Tym razem był to silny, ale kulejący wyrostek, z wyglądu wiejski parobczak. Dłużej niż tamten starowina stawiał opór, zaciekle szarpał się z kolejarzem, wreszcie Niemiec oswobodził jedną rękę i pejczem zdzielił chłopaka przez twarz.

źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001

Wykorzystując moment zderzenia, jeden z funkcjonariuszy otworzył prawe przednie drzwi volkswagena i - szarpiąc się z pasażerem [...] - próbował zatrzymać pojazd.

źródło: NKJP: K.Jakubowski: Obława na handlarzy narkotyków,Tygodnik Ciechanowski, 2007-03-18

- Ludziom wydaje się, że w kick boxingu dziewczyny wychodzą na ring i szarpią się za włosy, walą pięściami i nogami po buzi.

źródło: NKJP: Michał Pol: Kick boxing, Gazeta Wyborcza, 1997-12-04

Nie szarpać się, szczeniaki! Na kogo się porywasz, na kogo, ty okularniku!

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpię się
 szarpiemy się
2 os. szarpiesz się
 szarpiecie się
3 os. szarpie się
 szarpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałem się
+(e)m się szarpał
 szarpałam się
+(e)m się szarpała
 szarpałom się
+(e)m się szarpało
 szarpaliśmy się
+(e)śmy się szarpali
 szarpałyśmy się
+(e)śmy się szarpały
2 os. szarpałeś się
+(e)ś się szarpał
 szarpałaś się
+(e)ś się szarpała
 szarpałoś się
+(e)ś się szarpało
 szarpaliście się
+(e)ście się szarpali
 szarpałyście się
+(e)ście się szarpały
3 os. szarpał się
 szarpała się
 szarpało się
 szarpali się
 szarpały się

bezosobnik: szarpano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się szarpał
będę się szarpać
 będę się szarpała
będę się szarpać
 będę się szarpało
będę się szarpać
 będziemy się szarpali
będziemy się szarpać
 będziemy się szarpały
będziemy się szarpać
2 os. będziesz się szarpał
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpała
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpało
będziesz się szarpać
 będziecie się szarpali
będziecie się szarpać
 będziecie się szarpały
będziecie się szarpać
3 os. będzie się szarpał
będzie się szarpać
 będzie się szarpała
będzie się szarpać
 będzie się szarpało
będzie się szarpać
 będą się szarpali
będą się szarpać
 będą się szarpały
będą się szarpać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpmy się
2 os. szarp się
 szarpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałbym się
bym się szarpał
 szarpałabym się
bym się szarpała
 szarpałobym się
bym się szarpało
 szarpalibyśmy się
byśmy się szarpali
 szarpałybyśmy się
byśmy się szarpały
2 os. szarpałbyś się
byś się szarpał
 szarpałabyś się
byś się szarpała
 szarpałobyś się
byś się szarpało
 szarpalibyście się
byście się szarpali
 szarpałybyście się
byście się szarpały
3 os. szarpałby się
by się szarpał
 szarpałaby się
by się szarpała
 szarpałoby się
by się szarpało
 szarpaliby się
by się szarpali
 szarpałyby się
by się szarpały

bezosobnik: szarpano by się

bezokolicznik: szarpać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: szarpiąc się

gerundium: szarpanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: szarpiący się

Składnia

Rzosobowy + szarpać się +
z KIM
Rzosobowy;pl + szarpać się + bez ograniczeń

5. z drzwiami

Definicja

używać siły, żeby poradzić sobie z czymś, co stawia opór

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • szarpać się z drzwiami, z suwakiem, z zamkiem,

Cytaty

Heinz chwilę szarpał się z zamkiem, wreszcie drzwi ustąpiły.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Lewicki... Lewicki... - szarpiąc się z opakowaniem strzykawki, próbowała przywołać w pamięci twarz chorego.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

- Niech pan skończy z tą liczbą mnogą - rzucił ze złością, szarpiąc się z jakimś opornym guzikiem rozporka.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpię się
 szarpiemy się
2 os. szarpiesz się
 szarpiecie się
3 os. szarpie się
 szarpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałem się
+(e)m się szarpał
 szarpałam się
+(e)m się szarpała
 szarpałom się
+(e)m się szarpało
 szarpaliśmy się
+(e)śmy się szarpali
 szarpałyśmy się
+(e)śmy się szarpały
2 os. szarpałeś się
+(e)ś się szarpał
 szarpałaś się
+(e)ś się szarpała
 szarpałoś się
+(e)ś się szarpało
 szarpaliście się
+(e)ście się szarpali
 szarpałyście się
+(e)ście się szarpały
3 os. szarpał się
 szarpała się
 szarpało się
 szarpali się
 szarpały się

bezosobnik: szarpano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się szarpał
będę się szarpać
 będę się szarpała
będę się szarpać
 będę się szarpało
będę się szarpać
 będziemy się szarpali
będziemy się szarpać
 będziemy się szarpały
będziemy się szarpać
2 os. będziesz się szarpał
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpała
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpało
będziesz się szarpać
 będziecie się szarpali
będziecie się szarpać
 będziecie się szarpały
będziecie się szarpać
3 os. będzie się szarpał
będzie się szarpać
 będzie się szarpała
będzie się szarpać
 będzie się szarpało
będzie się szarpać
 będą się szarpali
będą się szarpać
 będą się szarpały
będą się szarpać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpmy się
2 os. szarp się
 szarpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałbym się
bym się szarpał
 szarpałabym się
bym się szarpała
 szarpałobym się
bym się szarpało
 szarpalibyśmy się
byśmy się szarpali
 szarpałybyśmy się
byśmy się szarpały
2 os. szarpałbyś się
byś się szarpał
 szarpałabyś się
byś się szarpała
 szarpałobyś się
byś się szarpało
 szarpalibyście się
byście się szarpali
 szarpałybyście się
byście się szarpały
3 os. szarpałby się
by się szarpał
 szarpałaby się
by się szarpała
 szarpałoby się
by się szarpało
 szarpaliby się
by się szarpali
 szarpałyby się
by się szarpały

bezosobnik: szarpano by się

bezokolicznik: szarpać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: szarpiąc się

gerundium: szarpanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: szarpiący się

Składnia

Rzosobowy + szarpać się +
z CZYM

6. w życiu

Definicja

wkładać duży wysiłek, żeby poradzić sobie z trudnościami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • szarpać się w życiu
  • szarpać się z losem, z życiem

Cytaty

Najgorsze jest to, że po jego wyjeździe nic się nie zmieniło. Ja i ona szarpiemy się tak samo, tylko jestem jeszcze bardziej samotna.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990

Jeśli uwzględnimy tylko okoliczności śmierci, był człowiekiem namiętności. - Jak na moją precyzję językową - odezwał się Wiki tonem psychologa - to widziałem u ojca szarpanie się.

źródło: NKJP: Czesław Bielecki: Scenarzysta, 2009

Przerażenie powoli ustępowało miejsca oburzeniu, a niemoc i zwątpienie rozpływały się pod wpływem poczucia krzywdy i niesprawiedliwości. Bo czy po to szarpali się przez całe życie?

źródło: NKJP: Grzegorz Mathea, IV Rzeczpospolita, 2005

Z tego punktu widzenia sprawy polskie przestały już być dla nich najważniejsze. No i w konsekwencji doszło do powstania koalicji. Po co więc ten sprytniejszy ma tracić nerwy, kasę i ryzykować szarpanie się za wszelką cenę?

źródło: NKJP: Czy to nareszcie koniec?, Usenet -- pl.soc.polityka, 2006-12-14

- Szarpać się za kilka tysięcy w boksie zawodowym nie ma sensu.

źródło: NKJP: Boks jest jak narkotyk, Dziennik Polski, 2008-03-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpię się
 szarpiemy się
2 os. szarpiesz się
 szarpiecie się
3 os. szarpie się
 szarpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałem się
+(e)m się szarpał
 szarpałam się
+(e)m się szarpała
 szarpałom się
+(e)m się szarpało
 szarpaliśmy się
+(e)śmy się szarpali
 szarpałyśmy się
+(e)śmy się szarpały
2 os. szarpałeś się
+(e)ś się szarpał
 szarpałaś się
+(e)ś się szarpała
 szarpałoś się
+(e)ś się szarpało
 szarpaliście się
+(e)ście się szarpali
 szarpałyście się
+(e)ście się szarpały
3 os. szarpał się
 szarpała się
 szarpało się
 szarpali się
 szarpały się

bezosobnik: szarpano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się szarpał
będę się szarpać
 będę się szarpała
będę się szarpać
 będę się szarpało
będę się szarpać
 będziemy się szarpali
będziemy się szarpać
 będziemy się szarpały
będziemy się szarpać
2 os. będziesz się szarpał
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpała
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpało
będziesz się szarpać
 będziecie się szarpali
będziecie się szarpać
 będziecie się szarpały
będziecie się szarpać
3 os. będzie się szarpał
będzie się szarpać
 będzie się szarpała
będzie się szarpać
 będzie się szarpało
będzie się szarpać
 będą się szarpali
będą się szarpać
 będą się szarpały
będą się szarpać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpmy się
2 os. szarp się
 szarpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałbym się
bym się szarpał
 szarpałabym się
bym się szarpała
 szarpałobym się
bym się szarpało
 szarpalibyśmy się
byśmy się szarpali
 szarpałybyśmy się
byśmy się szarpały
2 os. szarpałbyś się
byś się szarpał
 szarpałabyś się
byś się szarpała
 szarpałobyś się
byś się szarpało
 szarpalibyście się
byście się szarpali
 szarpałybyście się
byście się szarpały
3 os. szarpałby się
by się szarpał
 szarpałaby się
by się szarpała
 szarpałoby się
by się szarpało
 szarpaliby się
by się szarpali
 szarpałyby się
by się szarpały

bezosobnik: szarpano by się

bezokolicznik: szarpać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: szarpiąc się

gerundium: szarpanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: szarpiący się

Składnia

Rzosobowy + szarpać się + bez ograniczeń

7. o pieniądze

Definicja

pot.  pejorat. 
usilnie domagać się czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • szarpać się o pieniądze, o stanowiska

Cytaty

[...] trudno zrozumieć mentalność ministerstwa, które - zamiast ryczeć i szarpać się o pieniądze - potulnie daje się znów spychać na margines, mając w dodatku za sobą wyraźne w tej mierze ustalenia „Porozumień gdańskich”.

źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

Szarpiąc się o przyznanie nam praw do organizacji EXPO w sposób lokajski przyjmowaliśmy we Wrocławiu ważniaków, od których wiele zależało.

źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Jazz dla Mass, Gazeta Wrocławska, 2003-09-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpię się
 szarpiemy się
2 os. szarpiesz się
 szarpiecie się
3 os. szarpie się
 szarpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałem się
+(e)m się szarpał
 szarpałam się
+(e)m się szarpała
 szarpałom się
+(e)m się szarpało
 szarpaliśmy się
+(e)śmy się szarpali
 szarpałyśmy się
+(e)śmy się szarpały
2 os. szarpałeś się
+(e)ś się szarpał
 szarpałaś się
+(e)ś się szarpała
 szarpałoś się
+(e)ś się szarpało
 szarpaliście się
+(e)ście się szarpali
 szarpałyście się
+(e)ście się szarpały
3 os. szarpał się
 szarpała się
 szarpało się
 szarpali się
 szarpały się

bezosobnik: szarpano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się szarpał
będę się szarpać
 będę się szarpała
będę się szarpać
 będę się szarpało
będę się szarpać
 będziemy się szarpali
będziemy się szarpać
 będziemy się szarpały
będziemy się szarpać
2 os. będziesz się szarpał
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpała
będziesz się szarpać
 będziesz się szarpało
będziesz się szarpać
 będziecie się szarpali
będziecie się szarpać
 będziecie się szarpały
będziecie się szarpać
3 os. będzie się szarpał
będzie się szarpać
 będzie się szarpała
będzie się szarpać
 będzie się szarpało
będzie się szarpać
 będą się szarpali
będą się szarpać
 będą się szarpały
będą się szarpać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. szarpmy się
2 os. szarp się
 szarpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. szarpałbym się
bym się szarpał
 szarpałabym się
bym się szarpała
 szarpałobym się
bym się szarpało
 szarpalibyśmy się
byśmy się szarpali
 szarpałybyśmy się
byśmy się szarpały
2 os. szarpałbyś się
byś się szarpał
 szarpałabyś się
byś się szarpała
 szarpałobyś się
byś się szarpało
 szarpalibyście się
byście się szarpali
 szarpałybyście się
byście się szarpały
3 os. szarpałby się
by się szarpał
 szarpałaby się
by się szarpała
 szarpałoby się
by się szarpało
 szarpaliby się
by się szarpali
 szarpałyby się
by się szarpały

bezosobnik: szarpano by się

bezokolicznik: szarpać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: szarpiąc się

gerundium: szarpanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: szarpiący się

Składnia

bez ograniczeń + szarpać się +
o CO

Frazeologizmy

ktoś miota się jak ryba w sieci
ktoś szarpie się jak ryba w sieci
Data ostatniej modyfikacji: 04.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN