Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. powiedzieć
1.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
sprzeczne: | odpowiedzialny | |
hiperonimy: | nierozsądny |
Połączenia
- nieodpowiedzialny człowiek, facet, mężczyzna; kierowca, ojciec, partner, polityk, właściciel; rząd; nieodpowiedzialna dziewczyna, kobieta, osoba; babcia, matka; nieodpowiedzialni mieszkańcy, rodzice, turyści
- nieodpowiedzialny za swoje czyny
- nieodpowiedzialny i niekompetentny, głupi i nieodpowiedzialny, niepoważny i nieodpowiedzialny
- absolutnie, bardzo, całkowicie, kompletnie, skrajnie, wyjątkowo, zupełnie nieodpowiedzialny
Cytaty
Jesteś kompletnie nieodpowiedzialny. Dwa razy cię prosiłam, żebyś podjął te pieniądze z poczty, a ty po prostu zapomniałeś! źródło: NKJP: Maria Król-Fijewska: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, 2005 |
|
Jako wyjątkowo nieodpowiedzialnych i lekkomyślnych określili austriaccy ratownicy górscy trzech młodych Czechów, którzy wspinali się na szczyt Grossglockner. źródło: NKJP: Krótko, Dziennik Polski, 2002-12-19 |
|
Robin Williams jest tu wielkim dzieckiem, człowiekiem niepoważnym i nieodpowiedzialnym. Jego straszliwie poważna żona [...] ma jednak dość życiowej beztroski [...]. źródło: NKJP: Paweł Mossakowski: Z kina, Gazeta Wyborcza, 1994-02-10 |
|
Prawie dwa promile alkoholu miała kobieta, która ze swym małym dzieckiem wyszła na spacer do koneckiego parku. [...]Funkcjonariusze zajęli się nieodpowiedzialną matką. źródło: NKJP: Marzena Kądziela: Dziecko w fontannie, mama była pijana, Echo Dnia, 2007-03-13 |
|
Człowiek upodabniał się do wygłodzonego zwierzęcia, stawał się zupełnie nieodpowiedzialny za swoje czyny. źródło: NKJP: Anna Pawełczyńska: Wartości a przemoc: zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, 1995 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialna |
D. | nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnej |
C. | nieodpowiedzialnemu |
nieodpowiedzialnemu |
nieodpowiedzialnemu |
nieodpowiedzialnemu |
nieodpowiedzialnej |
B. | nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialną |
N. | nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialną |
Ms. | nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnej |
W. | nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nieodpowiedzialni |
nieodpowiedzialni |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialne |
D. | nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
C. | nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
B. | nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialne |
N. | nieodpowiedzialnymi |
nieodpowiedzialnymi |
nieodpowiedzialnymi |
nieodpowiedzialnymi |
Ms. | nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
W. | nieodpowiedzialni |
nieodpowiedzialni |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialne |
Składnia
![]() |
+ | nieodpowiedzialny | + |
![]() |
szyk: neutralny |
1.b zachowanie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
sprzeczne: | odpowiedzialny | |
hiperonimy: | nierozsądny |
Połączenia
- nieodpowiedzialny atak, eksperyment, krok, wybryk, żart; pomysł; nieodpowiedzialna demagogia, działalność, gra, polityka, zabawa; decyzja, obietnica, wypowiedź; nieodpowiedzialne stanowisko, wystąpienie, zagranie; nieodpowiedzialne słowa
- politycznie nieodpowiedzialny
- nieodpowiedzialny i szkodliwy, głupi i nieodpowiedzialny, niepoważny i nieodpowiedzialny
- nieodpowiedzialne działanie, postępowanie, zachowanie
- absolutnie, bardzo, całkowicie, kompletnie, skrajnie, wyjątkowo, wysoce, zupełnie nieodpowiedzialny
Cytaty
Jeżeli jednak następstwem nieodpowiedzialnego zachowania się sprawcy było spowodowanie pożaru, odpowie on także za przestępstwo z kodeksu karnego. źródło: NKJP: Nic nie daje, a grozi karą, Dziennik Polski, 2003-04-04 |
|
[...] jest to plan nieodpowiedzialny politycznie, bo pod wpływem jego realizacji grozi odwrócenie się społeczeństwa od kierunku przemian. źródło: NKJP: Jacek Żakowski: To już nie będzie aksamit, Gazeta Wyborcza, 1993-09-11/1993-09-12 |
|
Nie wiadomo jak pocisk się tu znalazł. [...] Zdaniem strażników pozostawienie go w odkrytym miejscu było bardzo nieodpowiedzialne. Każdy mógł go znaleźć. źródło: NKJP: Pocisk nad rzeką, Nowiny Raciborskie, 2003-01-22 |
|
Pozwolenie, aby przejeżdżały tędy kilkudziesięciotonowe TIR-y, było pomysłem zupełnie nieodpowiedzialnym, gdyż ulica ta zdecydowanie nie jest przystosowana do takich obciążeń. źródło: NKJP: Przemysław Chechelski: Jedną zrobili, drugą zburzyli, Echo Dnia, 2004-10-29 |
|
Mamy przecież złe doświadczenia z przeszłości z wprowadzania nieodpowiedzialnych eksperymentów, w tym w sferze oświaty, które pociągnęły za sobą fatalne skutki. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.06.1994 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialna |
D. | nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnej |
C. | nieodpowiedzialnemu |
nieodpowiedzialnemu |
nieodpowiedzialnemu |
nieodpowiedzialnemu |
nieodpowiedzialnej |
B. | nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialnego |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialną |
N. | nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialną |
Ms. | nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnej |
W. | nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialny |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nieodpowiedzialni |
nieodpowiedzialni |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialne |
D. | nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
C. | nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
nieodpowiedzialnym |
B. | nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialne |
N. | nieodpowiedzialnymi |
nieodpowiedzialnymi |
nieodpowiedzialnymi |
nieodpowiedzialnymi |
Ms. | nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
nieodpowiedzialnych |
W. | nieodpowiedzialni |
nieodpowiedzialni |
nieodpowiedzialne |
nieodpowiedzialne |
Składnia
![]() |
+ | nieodpowiedzialny | + |
![]() |
szyk: neutralny |