Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. pełnić
1. o naczyniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wypełniać się, zapełniać się |
Połączenia
- oczy napełniają się
- napełniać się łzami, wodą
Cytaty
|
Odemknął się kosz przewiązany grubym powrozem, czerwony róg pierzyny sterczał spod koca, na wierzchu żeliwne garnki napełniały się wodą i mokła deska do zagniatania ciasta ze zmytymi śladami mąki. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
|
|
Kawiarnia powoli napełniała się ludźmi, robiło się coraz tłoczniej, coraz głośniej. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
|
|
Usta zaczynają drżeć, zmrużone oczy napełniają się łzami, nozdrza czerwienieją, z trudem oddychasz przez nos... źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997 |
|
|
Panowie, zdejmujcie buty, wkładajcie pantofle - proszę - i chodźcie na podwieczorek. Sień napełnia się myśliwymi. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2003 |
|
|
Wagon napełniał się powoli. Już zabrakło miejsc siedzących, już zaludnił się korytarz, ale pani Marty nic nie mogło wyprowadzić z dobrego humoru. źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Pociąg do Stalinogrodu i inne opowiadania, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napełniam się |
napełniamy się |
|||
| 2 os. |
napełniasz się |
napełniacie się |
|||
| 3 os. |
napełnia się |
napełniają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napełniałem się +(e)m się napełniał |
napełniałam się +(e)m się napełniała |
napełniałom się +(e)m się napełniało |
napełnialiśmy się +(e)śmy się napełniali |
napełniałyśmy się +(e)śmy się napełniały |
| 2 os. |
napełniałeś się +(e)ś się napełniał |
napełniałaś się +(e)ś się napełniała |
napełniałoś się +(e)ś się napełniało |
napełnialiście się +(e)ście się napełniali |
napełniałyście się +(e)ście się napełniały |
| 3 os. |
napełniał się |
napełniała się |
napełniało się |
napełniali się |
napełniały się |
bezosobnik: napełniano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napełniał będę się napełniać |
będę się napełniała będę się napełniać |
będę się napełniało będę się napełniać |
będziemy się napełniali będziemy się napełniać |
będziemy się napełniały będziemy się napełniać |
| 2 os. |
będziesz się napełniał będziesz się napełniać |
będziesz się napełniała będziesz się napełniać |
będziesz się napełniało będziesz się napełniać |
będziecie się napełniali będziecie się napełniać |
będziecie się napełniały będziecie się napełniać |
| 3 os. |
będzie się napełniał będzie się napełniać |
będzie się napełniała będzie się napełniać |
będzie się napełniało będzie się napełniać |
będą się napełniali będą się napełniać |
będą się napełniały będą się napełniać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napełniajmy się |
|
| 2 os. |
napełniaj się |
napełniajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napełniałbym się bym się napełniał |
napełniałabym się bym się napełniała |
napełniałobym się bym się napełniało |
napełnialibyśmy się byśmy się napełniali |
napełniałybyśmy się byśmy się napełniały |
| 2 os. |
napełniałbyś się byś się napełniał |
napełniałabyś się byś się napełniała |
napełniałobyś się byś się napełniało |
napełnialibyście się byście się napełniali |
napełniałybyście się byście się napełniały |
| 3 os. |
napełniałby się by się napełniał |
napełniałaby się by się napełniała |
napełniałoby się by się napełniało |
napełnialiby się by się napełniali |
napełniałyby się by się napełniały |
bezosobnik: napełniano by się
bezokolicznik: napełniać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napełniając się
gerundium: napełnianie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napełnianie się |
napełniania się |
| D. | napełniania się |
napełniań się |
| C. | napełnianiu się |
napełnianiom się |
| B. | napełnianie się |
napełniania się |
| N. | napełnianiem się |
napełnianiami się |
| Ms. | napełnianiu się |
napełnianiach się |
| W. | napełnianie się |
napełniania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napełniający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napełniający się |
napełniający się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniająca się |
| D. | napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającej się |
| C. | napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającej się |
| B. | napełniającego się |
napełniającego się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniającą się |
| N. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającą się |
| Ms. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napełniający się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniające się |
| D. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
| C. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
| B. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniające się |
| N. | napełniającymi się |
napełniającymi się |
napełniającymi się |
napełniającymi się |
| Ms. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
odpowiednik aspektowy: napełnić się
Składnia
| Rznieżywotny | + | napełniać się | + |
(KIM/CZYM)
|
2. o przestrzeni
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wypełniać się, zapełniać się |
Cytaty
|
Gdy ksiądz przyklękał, w górę unosił się niebieskawy dym i przesłaniał twarze świętych z wyciągniętymi przed siebie bez żadnego zamierzonego celu ramionami. Kościół napełniał się wtedy zapachem, jakiego nie spotykało się na żadnej z pobliskich łąk. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Żydowska wojna, 1965 |
|
|
B. pokazywała ruiny zabudowań folwarcznych, zapomniane zakręty w lasach, brzegi jezior i ugory, które pod jej spojrzeniem napełniały się ruchem, zabawą, rżeniem koni. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napełniam się |
napełniamy się |
|||
| 2 os. |
napełniasz się |
napełniacie się |
|||
| 3 os. |
napełnia się |
napełniają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napełniałem się +(e)m się napełniał |
napełniałam się +(e)m się napełniała |
napełniałom się +(e)m się napełniało |
napełnialiśmy się +(e)śmy się napełniali |
napełniałyśmy się +(e)śmy się napełniały |
| 2 os. |
napełniałeś się +(e)ś się napełniał |
napełniałaś się +(e)ś się napełniała |
napełniałoś się +(e)ś się napełniało |
napełnialiście się +(e)ście się napełniali |
napełniałyście się +(e)ście się napełniały |
| 3 os. |
napełniał się |
napełniała się |
napełniało się |
napełniali się |
napełniały się |
bezosobnik: napełniano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napełniał będę się napełniać |
będę się napełniała będę się napełniać |
będę się napełniało będę się napełniać |
będziemy się napełniali będziemy się napełniać |
będziemy się napełniały będziemy się napełniać |
| 2 os. |
będziesz się napełniał będziesz się napełniać |
będziesz się napełniała będziesz się napełniać |
będziesz się napełniało będziesz się napełniać |
będziecie się napełniali będziecie się napełniać |
będziecie się napełniały będziecie się napełniać |
| 3 os. |
będzie się napełniał będzie się napełniać |
będzie się napełniała będzie się napełniać |
będzie się napełniało będzie się napełniać |
będą się napełniali będą się napełniać |
będą się napełniały będą się napełniać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napełniajmy się |
|
| 2 os. |
napełniaj się |
napełniajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napełniałbym się bym się napełniał |
napełniałabym się bym się napełniała |
napełniałobym się bym się napełniało |
napełnialibyśmy się byśmy się napełniali |
napełniałybyśmy się byśmy się napełniały |
| 2 os. |
napełniałbyś się byś się napełniał |
napełniałabyś się byś się napełniała |
napełniałobyś się byś się napełniało |
napełnialibyście się byście się napełniali |
napełniałybyście się byście się napełniały |
| 3 os. |
napełniałby się by się napełniał |
napełniałaby się by się napełniała |
napełniałoby się by się napełniało |
napełnialiby się by się napełniali |
napełniałyby się by się napełniały |
bezosobnik: napełniano by się
bezokolicznik: napełniać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napełniając się
gerundium: napełnianie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napełnianie się |
napełniania się |
| D. | napełniania się |
napełniań się |
| C. | napełnianiu się |
napełnianiom się |
| B. | napełnianie się |
napełniania się |
| N. | napełnianiem się |
napełnianiami się |
| Ms. | napełnianiu się |
napełnianiach się |
| W. | napełnianie się |
napełniania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napełniający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napełniający się |
napełniający się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniająca się |
| D. | napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającej się |
| C. | napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającej się |
| B. | napełniającego się |
napełniającego się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniającą się |
| N. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającą się |
| Ms. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napełniający się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniające się |
| D. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
| C. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
| B. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniające się |
| N. | napełniającymi się |
napełniającymi się |
napełniającymi się |
napełniającymi się |
| Ms. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
odpowiednik aspektowy: napełnić się
Składnia
| Rznieżywotny | + | napełniać się | + |
CZYM
|
3. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przepełniać się, wypełniać się |
Cytaty
|
(...) pałac nasz tworzył całą wiązkę, cały snop hierarchii i jeżeli ktoś na jednym promieniu opadał, to na innym stał i podnosił się, i w ten sposób każdy znajdował dla siebie satysfakcję i napełniał się dumą. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Cesarz, 2005 |
|
|
Ilekroć siedzisz nad brzegiem wody i wysyłasz wibracje miłości i wdzięczności, gdzieś na świecie ktoś inny napełnia się miłością i wdzięcznością. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
napełniam się |
napełniamy się |
|||
| 2 os. |
napełniasz się |
napełniacie się |
|||
| 3 os. |
napełnia się |
napełniają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napełniałem się +(e)m się napełniał |
napełniałam się +(e)m się napełniała |
napełniałom się +(e)m się napełniało |
napełnialiśmy się +(e)śmy się napełniali |
napełniałyśmy się +(e)śmy się napełniały |
| 2 os. |
napełniałeś się +(e)ś się napełniał |
napełniałaś się +(e)ś się napełniała |
napełniałoś się +(e)ś się napełniało |
napełnialiście się +(e)ście się napełniali |
napełniałyście się +(e)ście się napełniały |
| 3 os. |
napełniał się |
napełniała się |
napełniało się |
napełniali się |
napełniały się |
bezosobnik: napełniano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się napełniał będę się napełniać |
będę się napełniała będę się napełniać |
będę się napełniało będę się napełniać |
będziemy się napełniali będziemy się napełniać |
będziemy się napełniały będziemy się napełniać |
| 2 os. |
będziesz się napełniał będziesz się napełniać |
będziesz się napełniała będziesz się napełniać |
będziesz się napełniało będziesz się napełniać |
będziecie się napełniali będziecie się napełniać |
będziecie się napełniały będziecie się napełniać |
| 3 os. |
będzie się napełniał będzie się napełniać |
będzie się napełniała będzie się napełniać |
będzie się napełniało będzie się napełniać |
będą się napełniali będą się napełniać |
będą się napełniały będą się napełniać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
napełniajmy się |
|
| 2 os. |
napełniaj się |
napełniajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
napełniałbym się bym się napełniał |
napełniałabym się bym się napełniała |
napełniałobym się bym się napełniało |
napełnialibyśmy się byśmy się napełniali |
napełniałybyśmy się byśmy się napełniały |
| 2 os. |
napełniałbyś się byś się napełniał |
napełniałabyś się byś się napełniała |
napełniałobyś się byś się napełniało |
napełnialibyście się byście się napełniali |
napełniałybyście się byście się napełniały |
| 3 os. |
napełniałby się by się napełniał |
napełniałaby się by się napełniała |
napełniałoby się by się napełniało |
napełnialiby się by się napełniali |
napełniałyby się by się napełniały |
bezosobnik: napełniano by się
bezokolicznik: napełniać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napełniając się
gerundium: napełnianie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | napełnianie się |
napełniania się |
| D. | napełniania się |
napełniań się |
| C. | napełnianiu się |
napełnianiom się |
| B. | napełnianie się |
napełniania się |
| N. | napełnianiem się |
napełnianiami się |
| Ms. | napełnianiu się |
napełnianiach się |
| W. | napełnianie się |
napełniania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napełniający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | napełniający się |
napełniający się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniająca się |
| D. | napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającego się |
napełniającej się |
| C. | napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającemu się |
napełniającej się |
| B. | napełniającego się |
napełniającego się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniającą się |
| N. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającą się |
| Ms. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | napełniający się |
napełniający się |
napełniające się |
napełniające się |
| D. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
| C. | napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
napełniającym się |
| B. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniające się |
| N. | napełniającymi się |
napełniającymi się |
napełniającymi się |
napełniającymi się |
| Ms. | napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
napełniających się |
odpowiednik aspektowy: napełnić się
Składnia
| Rzosobowy | + | napełniać się | + |
CZYM
|