Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. długi
1. o linii
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przedłużać się | |
| antonimy: | skracać się |
Połączenia
- cień, droga, dzień, fala mózgowa, linia, korytarz, pochwa, tunel, sylwetka wydłuża się; boki czegoś, paznokcie, promienie słońca, włosy wydłużają się
- wydłużać się o centymetr (kilometr...), o połowę
- wydłużać się gwałtownie, powoli, szybko
Cytaty
|
Nie potrzebował się strzyc. Po prostu jego włosy nie wydłużały się. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
|
Zaczynało już zmierzchać, cienie na ścieżce wydłużały się coraz bardziej. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002 |
|
|
Zalany światłem jarzeniówek korytarz wydłużał się w nieskończoność. źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006 |
|
|
Spod jej palców wymykała się wstążka łupiny, bo potrafiła jednym ciągiem obrać kartofel, obierka wydłużała się. źródło: NKJP: Kazimierz Kutz: Piąta strona świata, 2010 |
|
|
Następni pacjenci czekali w wydłużającej się kolejce. źródło: NKJP: Hanna Samson: Wojna żeńsko-męska i przeciwko światu, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wydłużam się |
wydłużamy się |
|||
| 2 os. |
wydłużasz się |
wydłużacie się |
|||
| 3 os. |
wydłuża się |
wydłużają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wydłużałem się +(e)m się wydłużał |
wydłużałam się +(e)m się wydłużała |
wydłużałom się +(e)m się wydłużało |
wydłużaliśmy się +(e)śmy się wydłużali |
wydłużałyśmy się +(e)śmy się wydłużały |
| 2 os. |
wydłużałeś się +(e)ś się wydłużał |
wydłużałaś się +(e)ś się wydłużała |
wydłużałoś się +(e)ś się wydłużało |
wydłużaliście się +(e)ście się wydłużali |
wydłużałyście się +(e)ście się wydłużały |
| 3 os. |
wydłużał się |
wydłużała się |
wydłużało się |
wydłużali się |
wydłużały się |
bezosobnik: wydłużano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się wydłużał będę się wydłużać |
będę się wydłużała będę się wydłużać |
będę się wydłużało będę się wydłużać |
będziemy się wydłużali będziemy się wydłużać |
będziemy się wydłużały będziemy się wydłużać |
| 2 os. |
będziesz się wydłużał będziesz się wydłużać |
będziesz się wydłużała będziesz się wydłużać |
będziesz się wydłużało będziesz się wydłużać |
będziecie się wydłużali będziecie się wydłużać |
będziecie się wydłużały będziecie się wydłużać |
| 3 os. |
będzie się wydłużał będzie się wydłużać |
będzie się wydłużała będzie się wydłużać |
będzie się wydłużało będzie się wydłużać |
będą się wydłużali będą się wydłużać |
będą się wydłużały będą się wydłużać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wydłużajmy się |
|
| 2 os. |
wydłużaj się |
wydłużajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wydłużałbym się bym się wydłużał |
wydłużałabym się bym się wydłużała |
wydłużałobym się bym się wydłużało |
wydłużalibyśmy się byśmy się wydłużali |
wydłużałybyśmy się byśmy się wydłużały |
| 2 os. |
wydłużałbyś się byś się wydłużał |
wydłużałabyś się byś się wydłużała |
wydłużałobyś się byś się wydłużało |
wydłużalibyście się byście się wydłużali |
wydłużałybyście się byście się wydłużały |
| 3 os. |
wydłużałby się by się wydłużał |
wydłużałaby się by się wydłużała |
wydłużałoby się by się wydłużało |
wydłużaliby się by się wydłużali |
wydłużałyby się by się wydłużały |
bezosobnik: wydłużano by się
bezokolicznik: wydłużać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wydłużając się
gerundium: wydłużanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wydłużanie się |
wydłużania się |
| D. | wydłużania się |
wydłużań się |
| C. | wydłużaniu się |
wydłużaniom się |
| B. | wydłużanie się |
wydłużania się |
| N. | wydłużaniem się |
wydłużaniami się |
| Ms. | wydłużaniu się |
wydłużaniach się |
| W. | wydłużanie się |
wydłużania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wydłużający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wydłużający się |
wydłużający się |
wydłużający się |
wydłużające się |
wydłużająca się |
| D. | wydłużającego się |
wydłużającego się |
wydłużającego się |
wydłużającego się |
wydłużającej się |
| C. | wydłużającemu się |
wydłużającemu się |
wydłużającemu się |
wydłużającemu się |
wydłużającej się |
| B. | wydłużającego się |
wydłużającego się |
wydłużający się |
wydłużające się |
wydłużającą się |
| N. | wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającą się |
| Ms. | wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wydłużający się |
wydłużający się |
wydłużające się |
wydłużające się |
| D. | wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
| C. | wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
| B. | wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużające się |
| N. | wydłużającymi się |
wydłużającymi się |
wydłużającymi się |
wydłużającymi się |
| Ms. | wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
odpowiednik aspektowy: wydłużyć się
Składnia
| Rznieżywotny | + | wydłużać się | + |
(o CO)
|
2. o obradach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przedłużać się | |
| antonimy: | skracać się |
Połączenia
- czas pracy, dyskusja, faza, kuracja, okres, posiedzenie, proces, turnus; życie wydłuża się; godziny otwarcia, lekcje wydłużają się
- wydłużać się do końca miesiąca, do tygodnia
- wydłużać się o godzinę, o kolejny tydzień (miesiąc, rok...)
- wydłużać się niebotycznie, niemiłosiernie
Cytaty
|
Godziny pracy wydłużają się, liczby rosną, stawki stają się coraz większe. źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion..., 1999 |
|
|
Czasami powrót do domu wydłużał się o parę kwadransów. źródło: NKJP: Paweł Huelle: Opowieści chłodnego morza, 2008 |
|
|
W miarę wydłużania się oblężenia punkt opatrunkowy rozrósł się. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
|
|
Prawo do 12 dni urlopu dla każdego zatrudnionego przysługiwało po roku pracy, po 10 latach czas urlopu wydłużał się do miesiąca. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wydłużam się |
wydłużamy się |
|||
| 2 os. |
wydłużasz się |
wydłużacie się |
|||
| 3 os. |
wydłuża się |
wydłużają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wydłużałem się +(e)m się wydłużał |
wydłużałam się +(e)m się wydłużała |
wydłużałom się +(e)m się wydłużało |
wydłużaliśmy się +(e)śmy się wydłużali |
wydłużałyśmy się +(e)śmy się wydłużały |
| 2 os. |
wydłużałeś się +(e)ś się wydłużał |
wydłużałaś się +(e)ś się wydłużała |
wydłużałoś się +(e)ś się wydłużało |
wydłużaliście się +(e)ście się wydłużali |
wydłużałyście się +(e)ście się wydłużały |
| 3 os. |
wydłużał się |
wydłużała się |
wydłużało się |
wydłużali się |
wydłużały się |
bezosobnik: wydłużano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się wydłużał będę się wydłużać |
będę się wydłużała będę się wydłużać |
będę się wydłużało będę się wydłużać |
będziemy się wydłużali będziemy się wydłużać |
będziemy się wydłużały będziemy się wydłużać |
| 2 os. |
będziesz się wydłużał będziesz się wydłużać |
będziesz się wydłużała będziesz się wydłużać |
będziesz się wydłużało będziesz się wydłużać |
będziecie się wydłużali będziecie się wydłużać |
będziecie się wydłużały będziecie się wydłużać |
| 3 os. |
będzie się wydłużał będzie się wydłużać |
będzie się wydłużała będzie się wydłużać |
będzie się wydłużało będzie się wydłużać |
będą się wydłużali będą się wydłużać |
będą się wydłużały będą się wydłużać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wydłużajmy się |
|
| 2 os. |
wydłużaj się |
wydłużajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wydłużałbym się bym się wydłużał |
wydłużałabym się bym się wydłużała |
wydłużałobym się bym się wydłużało |
wydłużalibyśmy się byśmy się wydłużali |
wydłużałybyśmy się byśmy się wydłużały |
| 2 os. |
wydłużałbyś się byś się wydłużał |
wydłużałabyś się byś się wydłużała |
wydłużałobyś się byś się wydłużało |
wydłużalibyście się byście się wydłużali |
wydłużałybyście się byście się wydłużały |
| 3 os. |
wydłużałby się by się wydłużał |
wydłużałaby się by się wydłużała |
wydłużałoby się by się wydłużało |
wydłużaliby się by się wydłużali |
wydłużałyby się by się wydłużały |
bezosobnik: wydłużano by się
bezokolicznik: wydłużać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wydłużając się
gerundium: wydłużanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wydłużanie się |
wydłużania się |
| D. | wydłużania się |
wydłużań się |
| C. | wydłużaniu się |
wydłużaniom się |
| B. | wydłużanie się |
wydłużania się |
| N. | wydłużaniem się |
wydłużaniami się |
| Ms. | wydłużaniu się |
wydłużaniach się |
| W. | wydłużanie się |
wydłużania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wydłużający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wydłużający się |
wydłużający się |
wydłużający się |
wydłużające się |
wydłużająca się |
| D. | wydłużającego się |
wydłużającego się |
wydłużającego się |
wydłużającego się |
wydłużającej się |
| C. | wydłużającemu się |
wydłużającemu się |
wydłużającemu się |
wydłużającemu się |
wydłużającej się |
| B. | wydłużającego się |
wydłużającego się |
wydłużający się |
wydłużające się |
wydłużającą się |
| N. | wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającą się |
| Ms. | wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wydłużający się |
wydłużający się |
wydłużające się |
wydłużające się |
| D. | wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
| C. | wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
wydłużającym się |
| B. | wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużające się |
| N. | wydłużającymi się |
wydłużającymi się |
wydłużającymi się |
wydłużającymi się |
| Ms. | wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
wydłużających się |
odpowiednik aspektowy: wydłużyć się
Składnia
| Rznieżywotny | + | wydłużać się | + |
(o CO)
|
| Rznieżywotny | + | wydłużać się | + |
(do CZEGO)
|