Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rzednę |
rzedniemy |
|||
| 2 os. |
rzedniesz |
rzedniecie |
|||
| 3 os. |
rzednie |
rzedną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rzedłem rzednąłem +(e)m rzedł +(e)m rzednął |
rzedłam +(e)m rzedła kwestion. rzednęłam kwestion. +(e)m rzednęła |
rzedłom rzednęłom +(e)m rzedło +(e)m rzednęło |
rzedliśmy rzednęliśmy +(e)śmy rzedli +(e)śmy rzednęli |
rzedłyśmy rzednęłyśmy +(e)śmy rzedły +(e)śmy rzednęły |
| 2 os. |
rzedłeś rzednąłeś +(e)ś rzedł +(e)ś rzednął |
rzedłaś +(e)ś rzedła kwestion. rzednęłaś kwestion. +(e)ś rzednęła |
rzedłoś rzednęłoś +(e)ś rzedło +(e)ś rzednęło |
rzedliście rzednęliście +(e)ście rzedli +(e)ście rzednęli |
rzedłyście rzednęłyście +(e)ście rzedły +(e)ście rzednęły |
| 3 os. |
rzedł rzednął |
rzedła kwestion. rzednęła |
rzedło rzednęło |
rzedli rzednęli |
rzedły rzednęły |
bezosobnik: rzednięto
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę rzedł będę rzednął będę rzednąć |
będę rzedła będę rzednąć kwestion. będę rzednęła |
będę rzedło będę rzednęło będę rzednąć |
będziemy rzedli będziemy rzednęli będziemy rzednąć |
będziemy rzedły będziemy rzednęły będziemy rzednąć |
| 2 os. |
będziesz rzedł będziesz rzednął będziesz rzednąć |
będziesz rzedła będziesz rzednąć kwestion. będziesz rzednęła |
będziesz rzedło będziesz rzednęło będziesz rzednąć |
będziecie rzedli będziecie rzednęli będziecie rzednąć |
będziecie rzedły będziecie rzednęły będziecie rzednąć |
| 3 os. |
będzie rzedł będzie rzednął będzie rzednąć |
będzie rzedła będzie rzednąć kwestion. będzie rzednęła |
będzie rzedło będzie rzednęło będzie rzednąć |
będą rzedli będą rzednęli będą rzednąć |
będą rzedły będą rzednęły będą rzednąć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rzednijmy |
|
| 2 os. |
rzednij |
rzednijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rzedłbym rzednąłbym bym rzedł bym rzednął |
rzedłabym bym rzedła kwestion. rzednęłabym kwestion. bym rzednęła |
rzedłobym rzednęłobym bym rzedło bym rzednęło |
rzedlibyśmy rzednęlibyśmy byśmy rzedli byśmy rzednęli |
rzedłybyśmy rzednęłybyśmy byśmy rzedły byśmy rzednęły |
| 2 os. |
rzedłbyś rzednąłbyś byś rzedł byś rzednął |
rzedłabyś byś rzedła kwestion. rzednęłabyś kwestion. byś rzednęła |
rzedłobyś rzednęłobyś byś rzedło byś rzednęło |
rzedlibyście rzednęlibyście byście rzedli byście rzednęli |
rzedłybyście rzednęłybyście byście rzedły byście rzednęły |
| 3 os. |
rzedłby rzednąłby by rzedł by rzednął |
rzedłaby by rzedła kwestion. rzednęłaby kwestion. by rzednęła |
rzedłoby rzednęłoby by rzedło by rzednęło |
rzedliby rzednęliby by rzedli by rzednęli |
rzedłyby rzednęłyby by rzedły by rzednęły |
bezosobnik: rzednięto by
bezokolicznik: rzednąć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
rzednąc
gerundium: rzednięcie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rzednięcie |
rzednięcia |
| D. | rzednięcia |
rzednięć |
| C. | rzednięciu |
rzednięciom |
| B. | rzednięcie |
rzednięcia |
| N. | rzednięciem |
rzednięciami |
| Ms. | rzednięciu |
rzednięciach |
| W. | rzednięcie |
rzednięcia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: rzednący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | rzednący |
rzednący |
rzednący |
rzednące |
rzednąca |
| D. | rzednącego |
rzednącego |
rzednącego |
rzednącego |
rzednącej |
| C. | rzednącemu |
rzednącemu |
rzednącemu |
rzednącemu |
rzednącej |
| B. | rzednącego |
rzednącego |
rzednący |
rzednące |
rzednącą |
| N. | rzednącym |
rzednącym |
rzednącym |
rzednącym |
rzednącą |
| Ms. | rzednącym |
rzednącym |
rzednącym |
rzednącym |
rzednącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | rzednący |
rzednący |
rzednące |
rzednące |
| D. | rzednących |
rzednących |
rzednących |
rzednących |
| C. | rzednącym |
rzednącym |
rzednącym |
rzednącym |
| B. | rzednących |
rzednących |
rzednących |
rzednące |
| N. | rzednącymi |
rzednącymi |
rzednącymi |
rzednącymi |
| Ms. | rzednących |
rzednących |
rzednących |
rzednących |
odpowiednik aspektowy: zrzednąć
Pochodzenie
Zob. rzadki
1. o masie
Definicja
Warianty
- rzadziej rzednieć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | gęstnąć, gęstnieć, zagęszczać się |
Cytaty
|
Masło dodajemy stopniowo, najlepiej pokroić je w kostki, cały czas miksując. Uwaga! Masa zacznie rzednąć i przybierać konsystencję zważonej. źródło: Internet: kubeleksmakowy.com/2014/przepis |
|
|
Jeśli syrop szybko gęstnieje, „podlewamy” po łyżce alkoholu i mieszamy, lekko rzednie wówczas. źródło: Internet: wielkiezarcie.com/przepisy |
2. o lesie
Definicja
Warianty
- rzadziej rzednieć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | gęstnąć, gęstnieć, zagęszczać się |
Połączenia
- las; czupryna, sierść; tłum rzednie; krzaki, krzewy, sitowia, zarośla; włosy; szeregi kogoś; chmury rzedną
- rzednąć powoli
Cytaty
|
Potem wstępowało się na jakiś garb, wał, kamienistą ścieżką, las smrekowy zaczynał rzednąć, zrobiło się przestronniej, ze zwartych kolumn lasu reglowego jodły rozsypały się luzem, już stoją pojedynczo, od południowo-zachodniej strony osmyczone „orawskim” wiatrem. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007 |
|
|
Producent informuje, że ten nowy wyrób nadaje się świetnie do zwiększania objętości włosów, przez nakładanie żelu tylko u nasady włosów. To dobry zakup dla panów z rzednącą powoli czupryną. źródło: NKJP: SA: Mydło z witaminami, Trybuna Śląska, 2001-04-10 |
|
|
Przed przedstawicielstwem Chorwacji w Belgradzie co dzień ustawiają się długie kolejki uchodźców z Krajiny [...]. Co jakiś czas do ludzi wychodzi młody urzędnik i tłumaczy, że wszystko muszą załatwiać na miejscu, w Chorwacji. Tłum wtedy rzednie, rozprasza się i przenosi [...] do lokalu serbskiego Komitetu Helsińskiego. źródło: NKJP: Dawid Warszawski, Ana Uzelac: Teraz Serbowie, Gazeta Wyborcza, 1995-12-01 |
|
|
Nad Innsbruckiem widać przez moment ośnieżone szczyty Alp. Później mleczny kożuch w dole znów się zamyka. Dopiero nad Belgradem chmury rzedną; Saloniki mijają już na pogodnym niebie. źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997 |
3. o mgle
Definicja
Warianty
- rzadziej rzednieć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | gęstnąć, gęstnieć, zagęszczać się |
Połączenia
- dym, mgła; ciemność, mrok rzednie
- rzednąć powoli
Cytaty
|
Czasami zresztą nocą, gdy mgła rzedła, a księżyc znajdował się w pełni, było tak samo jasno jak w dzień, gdy tumany mgły zasnuwały słońce czyniąc coś w rodzaju mgielnego zaćmienia. źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985 |
|
|
Smolista ciemność rzednie, wyłania się z niej skąpo oświetlona stacja benzynowa i bar dla kierowców niedaleko szosy. źródło: NKJP: Mariusz Grzebalski: Człowiek, który biegnie przez la, 2006 |
|
|
Tuman dymu rzednął , rozsuwając się po całym pomieszczeniu kaplicy, aż wreszcie wypełznął z niej całkowicie. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006 |
4. o strzałach
Definicja
Warianty
- rzadziej rzednieć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu częstotliwość
Cytaty
|
Bitwa powoli traciła zaciętość, milkły strzały, rzedły wybuchy. źródło: Teodozja Piaskowska: Akcja „Wielkie Pola”, Kwartalnik Stowarzyszenia „Łagierników” Żołnierzy AK, nr 2 (67), 2013 (armiakrajowa-lagiernicy.pl) |