Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zrzednę |
zrzedniemy |
|||
| 2 os. |
zrzedniesz |
zrzedniecie |
|||
| 3 os. |
zrzednie |
zrzedną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zrzedłem zrzednąłem +(e)m zrzedł +(e)m zrzednął |
zrzedłam zrzednęłam +(e)m zrzedła +(e)m zrzednęła |
zrzedłom zrzednęłom +(e)m zrzedło +(e)m zrzednęło |
zrzedliśmy zrzednęliśmy +(e)śmy zrzedli +(e)śmy zrzednęli |
zrzedłyśmy zrzednęłyśmy +(e)śmy zrzedły +(e)śmy zrzednęły |
| 2 os. |
zrzedłeś zrzednąłeś +(e)ś zrzedł +(e)ś zrzednął |
zrzedłaś zrzednęłaś +(e)ś zrzedła +(e)ś zrzednęła |
zrzedłoś zrzednęłoś +(e)ś zrzedło +(e)ś zrzednęło |
zrzedliście zrzednęliście +(e)ście zrzedli +(e)ście zrzednęli |
zrzedłyście zrzednęłyście +(e)ście zrzedły +(e)ście zrzednęły |
| 3 os. |
zrzedł zrzednął |
zrzedła zrzednęła |
zrzedło zrzednęło |
zrzedli zrzednęli |
zrzedły zrzednęły |
bezosobnik: zrzednięto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zrzednijmy |
|
| 2 os. |
zrzednij |
zrzednijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zrzedłbym zrzednąłbym bym zrzedł bym zrzednął |
zrzedłabym zrzednęłabym bym zrzedła bym zrzednęła |
zrzedłobym zrzednęłobym bym zrzedło bym zrzednęło |
zrzedlibyśmy zrzednęlibyśmy byśmy zrzedli byśmy zrzednęli |
zrzedłybyśmy zrzednęłybyśmy byśmy zrzedły byśmy zrzednęły |
| 2 os. |
zrzedłbyś zrzednąłbyś byś zrzedł byś zrzednął |
zrzedłabyś zrzednęłabyś byś zrzedła byś zrzednęła |
zrzedłobyś zrzednęłobyś byś zrzedło byś zrzednęło |
zrzedlibyście zrzednęlibyście byście zrzedli byście zrzednęli |
zrzedłybyście zrzednęłybyście byście zrzedły byście zrzednęły |
| 3 os. |
zrzedłby zrzednąłby by zrzedł by zrzednął |
zrzedłaby zrzednęłaby by zrzedła by zrzednęła |
zrzedłoby zrzednęłoby by zrzedło by zrzednęło |
zrzedliby zrzednęliby by zrzedli by zrzednęli |
zrzedłyby zrzednęłyby by zrzedły by zrzednęły |
bezosobnik: zrzednięto by
bezokolicznik: zrzednąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zrzedłszy
zrzednąwszy
gerundium: zrzednięcie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zrzednięcie |
zrzednięcia |
| D. | zrzednięcia |
zrzednięć |
| C. | zrzednięciu |
zrzednięciom |
| B. | zrzednięcie |
zrzednięcia |
| N. | zrzednięciem |
zrzednięciami |
| Ms. | zrzednięciu |
zrzednięciach |
| W. | zrzednięcie |
zrzednięcia |
odpowiednik aspektowy: rzednąć
1. o masie
Definicja
Warianty
- rzadziej zrzednieć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozrzedzić się | |
| antonimy: | zagęścić się, zgęstnąć, zgęstnieć |
Cytaty
|
[...] jeden raz tylko masa mi zrzedła [...], bo nasączyłam biszkopta alkoholem w dużych ilościach. źródło: Internet: kuchnia.ugotuj.to/forum |
|
|
Jeśli syrop szybko gęstnieje, „podlewaj” po łyżce alkoholu i mieszaj, lekko zrzednie wówczas. źródło: Internet: gotujmy.pl/sultanska-przekaska,przepisy |
2. o lesie
Definicja
Warianty
- rzadziej zrzednieć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozrzedzić się | |
| antonimy: | zagęścić się, zgęstnąć, zgęstnieć |
Połączenia
- las; las zrzedł
Cytaty
|
[...] teren począł się obniżać, las zrzedł i pomiędzy pniami poczęła przeświecać woda. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
|
|
Postarzał się, włosy zrzedły, ale oczy pozostały te same [...]. źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003 |
|
|
[...] jak tłumy w kinach trochę zrzedną, idę jeszcze raz. źródło: NKJP: Internet |
3. o mgle
Definicja
Warianty
- rzadziej zrzednieć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | rozrzedzić się | |
| antonimy: | zagęścić się, zgęstnieć |
Połączenia
- dym zrzedł; mgła zrzedła
Cytaty
|
Mgła jeszcze raz zgęstniała, a kiedy po chwili zrzedła, zobaczył, jak z tamtej sterty gramoli się Kozłowski. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001 |
|
|
Dym ponad wzgórzem urósł teraz w wysoki słup, zrzedł i rozmazywał się szaro po błyszczącym niebie. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955 |
|
|
Noc już z lekka zrzedła i gwiazd z nieba sporo już ubyło. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008 |
4. o strzałach
Definicja
Warianty
- rzadziej zrzednieć
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Cytaty
|
Sypiące się w dół, turkoczące kamyki były jedyną oznaką, że gwardzista wdrapuje się gdzieś, coraz wyżej, poza zasięgiem jej oczu. Wreszcie strużka odłamków zrzedła i ustała. źródło: NKJP: Konrad Wągrowski: Grombelardzka legenda, tom II, Esensja, nr 06, 2009-08-21 |
|
|
Wybuchy zrzedły po jakimś czasie i tylko z dali donosił się miarowy huk. źródło: Stanisław Lem: Księga robotów, 1961 (books.google.pl) |
|
|
Z uniesionymi rękoma szli przed toczącym się powoli metalowym drapieżnikiem – strzały zza barykady zrzedły. źródło: Jakub Małecki: Odwrotniak, 2013 (books.google.pl) |