UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zblednąć

rzadziej zbladnąć

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. blady

1. na twarzy

Definicja

stać się bladym wskutek silnego przeżycia lub jakiejś dolegliwości

Warianty

  • rzadziej zbladnąć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  krew odpłynęła z twarzy komuś, krew uciekła z twarzy komuś, poblednąć, zblednieć
antonimy:  ktoś oblał się rumieńcem, poczerwienieć, zaczerwienić się

Połączenia

  • twarz komuś zbladła
  • zblednąć na wieść o czymś, na widok czegoś
  • zblednąć z przerażenia, ze strachu, z wrażenia
  • nieco, trochę zblednąć
  • zblednąć jak chusta, jak papier, jak płótno, jak ściana, jak trup
  • zbladł i stracił przytomność, zbladł i zaniemówił, zbladł i zemdlał

Cytaty

Karolina przez chwilę milczała. Zbladła, usta jej zadrżały.

źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Poza nurtem czasu, 1996

Uniósł rękę do góry jak dowódca prowadzący wojska do ataku, spojrzał na mury i nagle zastygł w pełnym wyrazu geście. Twarz jego stężała, zbladła, oczy znieruchomiały.

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Zosia zbladła, zachłysnęła się powietrzem i bezwładnie osunęła po ścianie.

źródło: KJ WSJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Na jego widok zbladł jeszcze bardziej, przeżegnał się, nisko pochylił głowę i szybko wycofał ku zakrystii.

źródło: KJ PWN: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2003

Dziewczyna zatoczyła się na słup podtrzymujący strop, zbladła jak płótno.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zblednę
 zbledniemy
2 os. zbledniesz
 zbledniecie
3 os. zblednie
 zbledną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zbladłem
+(e)m zbladł
 zbladłam
+(e)m zbladła
 zbladłom
+(e)m zbladło
 zbledliśmy
+(e)śmy zbledli
 zbladłyśmy
+(e)śmy zbladły
2 os. zbladłeś
+(e)ś zbladł
 zbladłaś
+(e)ś zbladła
 zbladłoś
+(e)ś zbladło
 zbledliście
+(e)ście zbledli
 zbladłyście
+(e)ście zbladły
3 os. zbladł
 zbladła
 zbladło
 zbledli
 zbladły

bezosobnik: zblednięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zblednijmy
2 os. zblednij
 zblednijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zbladłbym
bym zbladł
 zbladłabym
bym zbladła
 zbladłobym
bym zbladło
 zbledlibyśmy
byśmy zbledli
 zbladłybyśmy
byśmy zbladły
2 os. zbladłbyś
byś zbladł
 zbladłabyś
byś zbladła
 zbladłobyś
byś zbladło
 zbledlibyście
byście zbledli
 zbladłybyście
byście zbladły
3 os. zbladłby
by zbladł
 zbladłaby
by zbladła
 zbladłoby
by zbladło
 zbledliby
by zbledli
 zbladłyby
by zbladły

bezosobnik: zblednięto by

bezokolicznik: zblednąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zbladłszy

gerundium: zblednięcie

odpowiednik aspektowy: blednąć

2. kolory

Definicja

stracić intensywność lub blask

Warianty

  • rzadziej zbladnąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zblaknąć, zblednieć, zgasnąć

Połączenia

  • księżyc zbladł; blizna, łuna, opalenizna zbladła; niebo zbladło; barwy, freski, gwiazdy, kolory, litery, oczy, piegi, wargi zbladły

Cytaty

Warto pamiętać o wyborze renomowanego studia, ponieważ w biotatuażu liczy się duża precyzja - jeśli pigment zostanie wprowadzony zbyt głęboko, po kilku latach rysunek może nie zblednąć.

źródło: Internet

Jego muskularne ciało jakby zwiotczało pod węzłami muskułów, oczy, zawsze bardzo jasne, zbladły, posiwiały długie włosy i zmierzwiona broda, głębokie zmarszczki kładły podstępne cienie na tę twarz jeszcze niedawno tak promienną i zuchwałą.

źródło: KJ PWN: Jerzy Andrzejewski: Teraz na ciebie zagłada, 1975

Drzewa, kwiaty, nawet najmniejsze źdźbło trawy wyglądały tak, jakby umarły. Wszystko to trwało zaledwie chwilę i teraz wracało do normy, choć kolory jakby zbladły i straciły na wyrazistości.

źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999

Opalenizna jest modna. Chcemy zachować ją jak najdłużej, a kiedy już zblednie, szukamy sposobów, by ją przywrócić.

źródło: NKJP: Małgorzata Lorkowska: Złocista karnacja jesienią i zimą, Gazeta Wyborcza, 1996-11-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zblednę
 zbledniemy
2 os. zbledniesz
 zbledniecie
3 os. zblednie
 zbledną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zbladłem
+(e)m zbladł
 zbladłam
+(e)m zbladła
 zbladłom
+(e)m zbladło
 zbledliśmy
+(e)śmy zbledli
 zbladłyśmy
+(e)śmy zbladły
2 os. zbladłeś
+(e)ś zbladł
 zbladłaś
+(e)ś zbladła
 zbladłoś
+(e)ś zbladło
 zbledliście
+(e)ście zbledli
 zbladłyście
+(e)ście zbladły
3 os. zbladł
 zbladła
 zbladło
 zbledli
 zbladły

bezosobnik: zblednięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zblednijmy
2 os. zblednij
 zblednijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zbladłbym
bym zbladł
 zbladłabym
bym zbladła
 zbladłobym
bym zbladło
 zbledlibyśmy
byśmy zbledli
 zbladłybyśmy
byśmy zbladły
2 os. zbladłbyś
byś zbladł
 zbladłabyś
byś zbladła
 zbladłobyś
byś zbladło
 zbledlibyście
byście zbledli
 zbladłybyście
byście zbladły
3 os. zbladłby
by zbladł
 zbladłaby
by zbladła
 zbladłoby
by zbladło
 zbledliby
by zbledli
 zbladłyby
by zbladły

bezosobnik: zblednięto by

bezokolicznik: zblednąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zbladłszy

gerundium: zblednięcie

odpowiednik aspektowy: blednąć

Składnia

Rz nieżywotny + zblednąć + bez ograniczeń

3. znaczenie

Definicja

stracić wyrazistość lub znaczenie

Warianty

  • rzadziej zbladnąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zblaknąć

Połączenia

  • uczucia, wspomnienia zbladły
  • czyjeś osiągnięcia, problemy, zmartwienia zbladły przy czymś/wobec czegoś

Cytaty

Po katastrofalnych klęskach, jakie Włochy ponosiły od 1940 roku na wszystkich frontach, prestiż Mussoliniego zbladł.

źródło: NKJP: Michał Kasprzycki: Upadek Mussoliniego, 1960

W sercowych sprawach nie martw się na zapas - choć namiętności nieco zbledną, uczucia nie straciły mocy.

źródło: KJ PWN: Glamour, 2003

Argentyna cofnęła się ze skraju przepaści. Umilkły strzały na ulicach, zbladło widmo wojny domowej.

źródło: NKJP: Zaproszenie do tanga, Dziennik Polski, 2002-01-04

Międzynarodowe sukcesy Gonzaleza zbladły wobec kryzysu gospodarczego.

źródło: NKJP: Małgorzata Dydek, Gazeta Wyborcza, 1993-06-04

Film „Przyczajony tygrys...” również wyróżnia się swą widowiskowością, do tego stopnia, że musiały zblednąć przy nim konkurencyjne filmy - uważa Kałużyński.

źródło: NKJP: (PAP/NIKA): Zwycięstwo techniki, Dziennik Polski, 2001-03-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zblednę
 zbledniemy
2 os. zbledniesz
 zbledniecie
3 os. zblednie
 zbledną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zbladłem
+(e)m zbladł
 zbladłam
+(e)m zbladła
 zbladłom
+(e)m zbladło
 zbledliśmy
+(e)śmy zbledli
 zbladłyśmy
+(e)śmy zbladły
2 os. zbladłeś
+(e)ś zbladł
 zbladłaś
+(e)ś zbladła
 zbladłoś
+(e)ś zbladło
 zbledliście
+(e)ście zbledli
 zbladłyście
+(e)ście zbladły
3 os. zbladł
 zbladła
 zbladło
 zbledli
 zbladły

bezosobnik: zblednięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zblednijmy
2 os. zblednij
 zblednijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zbladłbym
bym zbladł
 zbladłabym
bym zbladła
 zbladłobym
bym zbladło
 zbledlibyśmy
byśmy zbledli
 zbladłybyśmy
byśmy zbladły
2 os. zbladłbyś
byś zbladł
 zbladłabyś
byś zbladła
 zbladłobyś
byś zbladło
 zbledlibyście
byście zbledli
 zbladłybyście
byście zbladły
3 os. zbladłby
by zbladł
 zbladłaby
by zbladła
 zbladłoby
by zbladło
 zbledliby
by zbledli
 zbladłyby
by zbladły

bezosobnik: zblednięto by

bezokolicznik: zblednąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zbladłszy

gerundium: zblednięcie

odpowiednik aspektowy: blednąć

Składnia

Rznieżywotny + zblednąć + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 22.05.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN