UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opóźniać się

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	opóźniam się	opóźniamy się
2 os.	opóźniasz się	opóźniacie się
3 os.	opóźnia się	opóźniają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opóźniałem się +(e)m się opóźniał	opóźniałam się +(e)m się opóźniała	opóźniałom się +(e)m się opóźniało	opóźnialiśmy się +(e)śmy się opóźniali	opóźniałyśmy się +(e)śmy się opóźniały
2 os.	opóźniałeś się +(e)ś się opóźniał	opóźniałaś się +(e)ś się opóźniała	opóźniałoś się +(e)ś się opóźniało	opóźnialiście się +(e)ście się opóźniali	opóźniałyście się +(e)ście się opóźniały
3 os.	opóźniał się	opóźniała się	opóźniało się	opóźniali się	opóźniały się

bezosobnik: opóźniano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się opóźniał będę się opóźniać	będę się opóźniała będę się opóźniać	będę się opóźniało będę się opóźniać	będziemy się opóźniali będziemy się opóźniać	będziemy się opóźniały będziemy się opóźniać
2 os.	będziesz się opóźniał będziesz się opóźniać	będziesz się opóźniała będziesz się opóźniać	będziesz się opóźniało będziesz się opóźniać	będziecie się opóźniali będziecie się opóźniać	będziecie się opóźniały będziecie się opóźniać
3 os.	będzie się opóźniał będzie się opóźniać	będzie się opóźniała będzie się opóźniać	będzie się opóźniało będzie się opóźniać	będą się opóźniali będą się opóźniać	będą się opóźniały będą się opóźniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opóźniajmy się
2 os.	opóźniaj się	opóźniajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opóźniałbym się bym się opóźniał	opóźniałabym się bym się opóźniała	opóźniałobym się bym się opóźniało	opóźnialibyśmy się byśmy się opóźniali	opóźniałybyśmy się byśmy się opóźniały
2 os.	opóźniałbyś się byś się opóźniał	opóźniałabyś się byś się opóźniała	opóźniałobyś się byś się opóźniało	opóźnialibyście się byście się opóźniali	opóźniałybyście się byście się opóźniały
3 os.	opóźniałby się by się opóźniał	opóźniałaby się by się opóźniała	opóźniałoby się by się opóźniało	opóźnialiby się by się opóźniali	opóźniałyby się by się opóźniały

bezosobnik: opóźniano by się

bezokolicznik: opóźniać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: opóźniając się

gerundium: opóźnianie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	opóźnianie się	opóźniania się
D.	opóźniania się	opóźniań się
C.	opóźnianiu się	opóźnianiom się
B.	opóźnianie się	opóźniania się
N.	opóźnianiem się	opóźnianiami się
Ms.	opóźnianiu się	opóźnianiach się
W.	opóźnianie się	opóźniania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: opóźniający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opóźniający się	opóźniający się	opóźniający się	opóźniające się	opóźniająca się
D.	opóźniającego się	opóźniającego się	opóźniającego się	opóźniającego się	opóźniającej się
C.	opóźniającemu się	opóźniającemu się	opóźniającemu się	opóźniającemu się	opóźniającej się
B.	opóźniającego się	opóźniającego się	opóźniający się	opóźniające się	opóźniającą się
N.	opóźniającym się	opóźniającym się	opóźniającym się	opóźniającym się	opóźniającą się
Ms.	opóźniającym się	opóźniającym się	opóźniającym się	opóźniającym się	opóźniającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opóźniający się	opóźniający się	opóźniające się	opóźniające się
D.	opóźniających się	opóźniających się	opóźniających się	opóźniających się
C.	opóźniającym się	opóźniającym się	opóźniającym się	opóźniającym się
B.	opóźniających się	opóźniających się	opóźniających się	opóźniające się
N.	opóźniającymi się	opóźniającymi się	opóźniającymi się	opóźniającymi się
Ms.	opóźniających się	opóźniających się	opóźniających się	opóźniających się

odpowiednik aspektowy: opóźnić się

Pochodzenie

Zob. późny

1. z wypłatą

Definicja

wykonywać później niż się powinno

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

spóźniać się

Połączenia

opóźniać się z robotą, z wypłatą

Cytaty

Coraz więcej firm opóźnia się z płaceniem faktur, przez co my też zaczynamy się opóźniać.

źródło: NKJP: Aleksandra Wysocka-Zańko: Ja osobiście do tych Żydów nic nie mam..., Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-12-29

Z przerażeniem obserwujemy, że z miesiąca na miesiąc przybywa osób opóźniających się z zapłaceniem za mieszkanie.

źródło: NKJP: (jaz): Pusta kasa spółdzielni Byle starczyło na dachy..., Express Ilustrowany, 2002-01-12

Dozorcy ze świstem przecinali powietrze grubymi batami [...], pokrzykując bądź to wesoło i powitalnie do znajomych, bądź to z groźbą na nieszczęśliwych maruderów, którzy opóźniali się w marszu.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

Składnia

opóźniać się

(z CZYM | w CZYM)

2. o wiośnie

Definicja

następować po czasie przewidzianym przez kogoś lub ujętym w jakimś planie lub rozkładzie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odciągać się, oddalać się, odwlekać się, spóźniać się

Połączenia

budowa, inwestycja, lot, poród, przyjazd, realizacja, rozpoczęcie.... czegoś, remont, spotkanie, start, wyjazd, występ, opóźnia się; prace, roboty, żniwa opóźniają się
opóźniać się o kilka miesięcy, tygodni...
opóźniać się nieco, trochę

Cytaty

	Przyjazd nowo wybranego prezydenta opóźniał się nieco, gdyż Starynkiewiczowi towarzyszyć miał ustępujący prezydent Rozwadowski oraz premier Tkaczyk. źródło: NKJP: Grzegorz Mathea, IV Rzeczpospolita, 2005
	Opóźniający się o całe lata start z domowego gniazda to nie jest marginalne zjawisko, ograniczające się do wielkich miast czy też klasy średniej. źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Na wieki wieków mama, Polityka nr 2563, 2006
	W większości urzędów w całym kraju z powodu braku pracowników opóźniała się odprawa towarów z importu, za co publicznie przepraszał prezes Głównego Urzędu Ceł. źródło: NKJP: Nalot hurtowy, Gazeta Wyborcza, 1993-04-08
	Kiedy jednak przybycie anielskiego uczonego opóźniało się, postanowiłem dowiedzieć się prawdy z najlepszego źródła. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Składnia

	+	opóźniać się	+	(JAK)
	+	opóźniać się	+	(o ILE)

3. o zegarze

Definicja

wskazywać czas wcześniejszy niż w rzeczywistości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	późnić, późnić się, spóźniać, spóźniać się
	antonimy:	spieszyć

Połączenia

zegar, zegarek opóźnia się
opóźniać się o ileś minut

Cytaty

U mnie zegar opóźnia się o 2 minuty miesięcznie. Tak jest od nowości.

źródło: Internet: forum.fiat.pl

Sprzedam używany mały budzik w starym stylu, dzwonek tradycyjny, dość głośny, żeby obudzić każdego śpiocha. ... Budzik nie opóźnia się.

źródło: Internet: olx.pl/oferta/zegar-budzik-retro

Składnia

opóźniać się

(o ILE)

Data ostatniej modyfikacji: 19.05.2017