Chronologizacja
Pochodzenie
czes. punčocha
z śr.-w.-niem. buntschuoch 'nut z rzemieniami do obwiązywania nogi'
1. ubranie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Relacje znaczeniowe
synonimy: | pończoszka |
Połączenia
- damskie;
- bawełniane, elastyczne, nylonowe, jedwabne, wełniane;
- ażurowe, koronkowe, siatkowe;
- cienkie, grube, śliskie;
- czarne, białe, cieliste..., kolorowe;
- samonośne;
- uciskowe, przeciwżylakowe;
- podarte; opadające pończochy; pończocha wypchana czymś
- pończochy w prążki
- pończochy z podwiązkami
- pończochy w obwarzankach
- pończochy i buty, pończochy i pantofle, pończochy i rajstopy;
- bielizna i pończochy; buciki i pończochy, majtki i pończochy, rajstopy i pończochy, skarpetki i pończochy
- para pończoch
- kobieta bez pończoch; pas, podwiązki do pończoch
- kobieta w pończochach; nogi w pończochach; oczko w pończosze
- pończocha komuś opada
- nosić;
- naciągnąć, nałożyć/nakładać, wciągać;
- odpiąć, poprawić;
- cerować, pocerować;
- !?założyć pończochę na twarz;
- robić pończochę;
- stosować pończochy uciskowe, elastyczne...
- uda obciśnięte pończochami
- chodzić w pończochach
Cytaty
Patrzyłem, jak mama się ubiera. Zakładała koronkowe majtki, do których przypinała pończochy. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996 |
|
Lśniące buty na wysokim obcasie, długie nogi w czarnych pończochach, kształtne biodra, wąska talia, wydatny biust, krwawoczerwone usta i burza blond włosów. Czyż nie tak wyobrażamy sobie femme fatale, która jest jednocześnie ucieleśnieniem marzeń i obaw każdego mężczyzny? źródło: NKJP: Anioł zagłady, Dziennik Polski, 2002-10-26 |
|
Gdy Marlena Dietrich w „Błękitnym aniele” !?założyła siatkowe pończochy, które doprowadziły profesora Unrata do moralnego upadku, [...] wszystkie kobiety doceniły siłę działania pary pończoch. źródło: NKJP: Skrojone z szykiem, Dziennik Polski - 2000-06-10 |
|
Osoby, które już mają żylaki, powinny unikać pracy stojącej, stosować pończochy uciskowe, kompresyjne, leczyć istniejące żylaki. źródło: NKJP: Opatrunki nowej generacji, Dziennik Polski, 2001-04-19 |
|
Cała trójka miała na twarzach !?założone pończochy. Grożąc przedmiotem przypominającym broń zażądali wydania kosztowności i pieniędzy. źródło: NKJP: (BK): Brutalny napad, Dziennik Polski, 1999-01-11 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | pończocha |
pończochy |
|
D. | pończochy |
pończoch |
|
C. | pończosze |
pończochom |
|
B. | pończochę |
pończochy |
|
N. | pończochą |
pończochami |
|
Ms. | pończosze |
pończochach |
|
W. | pończocho |
pończochy |
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: założyć pończochy
2. z pieniędzmi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Relacje znaczeniowe
synonimy: | skarpeta |
Połączenia
- przysłowiowa pończocha;
- pończocha wypchana pieniędzmi
- pieniądze z pończochy
- wyciągnąć/wyciągać, wyjąć/wyjmować pieniądze z pończochy
- chować, trzymać pieniądze w pończosze
Cytaty
Ciułacze zamiast w banku chowaliby pieniądze w pończosze. Mogłoby to pogorszyć sytuację firm, bowiem większość bankowych depozytów to oszczędności ciułaczy [...]. źródło: NKJP: Wojciech Sadurski: Gazeta Wyborcza, 1993-10-28 |
|
Znowu wielu podejrzliwych depozytariuszy wróci do oszczędzania w przysłowiowej pończosze. Prawdopodobnie odbije się to ujemnie także na bankach i ich sytuacji finansowej. Nastąpi spadek przyrostu lokat, oszczędności. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 14.03.1996, |
|
Najważniejsze, że setki tysięcy zwykłych Polaków pracowało i ciułało na Zachodzie, by w dniach rozpadu komunizmu wyciągnąć z przysłowiowej pończochy zarobione dolary czy marki i zainwestować je chociażby w handelek pod gołym niebem. źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski, Gzaeta Wyborcza, 199-/03-01 |
|
Jeśli nauczycielka albo lekarz chcą swoje dolary z pończochy ulokować na giełdzie, to nie widzę powodu, żeby ich do tego zniechęcać i określać mianem „cwaniaków” . źródło: NKJP: Paweł Wujec, Gazeta Wyborcza, 1994-04-29 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | pończocha |
pończochy |
|
D. | pończochy |
pończoch |
|
C. | pończosze |
pończochom |
|
B. | pończochę |
pończochy |
|
N. | pończochą |
pończochami |
|
Ms. | pończosze |
pończochach |
|
W. | pończocho |
pończochy |
Inne uwagi
Zwykle lp