UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

niezwyczajny

Chronologizacja

1500, SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. niezwyczajny
niezwyczajny
niezwyczajny
niezwyczajne
niezwyczajna
D. niezwyczajnego
niezwyczajnego
niezwyczajnego
niezwyczajnego
niezwyczajnej
C. niezwyczajnemu
niezwyczajnemu
niezwyczajnemu
niezwyczajnemu
niezwyczajnej
B. niezwyczajnego
niezwyczajnego
niezwyczajny
niezwyczajne
niezwyczajną
N. niezwyczajnym
niezwyczajnym
niezwyczajnym
niezwyczajnym
niezwyczajną
Ms. niezwyczajnym
niezwyczajnym
niezwyczajnym
niezwyczajnym
niezwyczajnej
W. niezwyczajny
niezwyczajny
niezwyczajny
niezwyczajne
niezwyczajna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. niezwyczajni
niezwyczajni
niezwyczajne
niezwyczajne
D. niezwyczajnych
niezwyczajnych
niezwyczajnych
niezwyczajnych
C. niezwyczajnym
niezwyczajnym
niezwyczajnym
niezwyczajnym
B. niezwyczajnych
niezwyczajnych
niezwyczajnych
niezwyczajne
N. niezwyczajnymi
niezwyczajnymi
niezwyczajnymi
niezwyczajnymi
Ms. niezwyczajnych
niezwyczajnych
niezwyczajnych
niezwyczajnych
W. niezwyczajni
niezwyczajni
niezwyczajne
niezwyczajne

Pochodzenie

Zob. zwyczaj

1. człowiek

Definicja

taki, który wyróżnia się czymś wśród innych osób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

antonimy:  zwyczajny

Połączenia

  • niezwyczajny człowiek

Cytaty

Była z niej niezwyczajna kobieta - całe życie poświęciła opiece nad Kaźmierzem oraz Bolkiem, czyli bratem i synem.

źródło: NKJP: Joanna Siedlecka: Jaśnie Panicz : o Witoldzie Gombrowicz, 1987

Dla podkreślenia, że gość jest niezwyczajny, wyciąga kopertę ze starymi zdjęciami i podaje je kolejno objaśniając [...].

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: As w rękawie, 1998

2. widok

Definicja

taki, który nie jest typowy i częsty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nietypowy
antonimy:  zwyczajny

Połączenia

  • niezwyczajny widok; niezwyczajna sytuacja, uroczystość

Cytaty

Historia zamku jest niezwykła, tak jak i niezwyczajne są jego majestatyczne mury.

źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga Opowieści z pobocza drogi, 2010

W niedoświetlonym wnętrzu panowała niezwyczajna dla tego miejsca cisza i spokój.

źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005

Mama, babcia, Joanna, a nawet Irenka szalały od sobotniego świtu, okazja była niezwyczajna, w niedzielę składali nam wizytę rodzice narzeczonego mojej siostry.

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993

Ptasi gościniec i Babie lato, dyptyk Haliny Auderskiej, to niezwyczajna we współczesnej literaturze próba wydarcia centralnych spraw losu narodowego monopolowi oficjalszczyzny i wyjęcia historycznych wydarzeń z muzealnej witryny.

źródło: NKJP: Zbigniew Bieńkowski: Przyszłość… przeszłości, 1996

3. czegoś

Definicja

przest. 
taki, który nie jest przyzwyczajony do tego, o czym mowa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nienawykły

Cytaty

Padali pokotem, niezwyczajni wódki, pijali przecież denaturat.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Tu ludzie niezwyczajni obcych, nie będę ukrywał, że ich nie lubią.

źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970

- My tam niezwyczajni jeść, pani dziedziczko. Zje człowiek kapkę więcej albo lepiej, to go zaraz pobolewa, mdli i tylko potem żałuje, że zjadł.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Nagi sad, 1967

Składnia

bez ograniczeń + niezwyczajny +
CZEGO/KOGO
szyk: neutralny
bez ograniczeń + niezwyczajny +
BEZOKOLICZNIK
szyk: neutralny
Data ostatniej modyfikacji: 05.06.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj