UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

stłamsić

Chronologizacja

1856, W. Wielogłowski: Zwiady świata i ludzi, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stłamszę
 stłamsimy
2 os. stłamsisz
 stłamsicie
3 os. stłamsi
 stłamszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stłamsiłem
+(e)m stłamsił
 stłamsiłam
+(e)m stłamsiła
 stłamsiłom
+(e)m stłamsiło
 stłamsiliśmy
+(e)śmy stłamsili
 stłamsiłyśmy
+(e)śmy stłamsiły
2 os. stłamsiłeś
+(e)ś stłamsił
 stłamsiłaś
+(e)ś stłamsiła
 stłamsiłoś
+(e)ś stłamsiło
 stłamsiliście
+(e)ście stłamsili
 stłamsiłyście
+(e)ście stłamsiły
3 os. stłamsił
 stłamsiła
 stłamsiło
 stłamsili
 stłamsiły

bezosobnik: stłamszono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. stłamśmy
2 os. stłamś
 stłamście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. stłamsiłbym
bym stłamsił
 stłamsiłabym
bym stłamsiła
 stłamsiłobym
bym stłamsiło
 stłamsilibyśmy
byśmy stłamsili
 stłamsiłybyśmy
byśmy stłamsiły
2 os. stłamsiłbyś
byś stłamsił
 stłamsiłabyś
byś stłamsiła
 stłamsiłobyś
byś stłamsiło
 stłamsilibyście
byście stłamsili
 stłamsiłybyście
byście stłamsiły
3 os. stłamsiłby
by stłamsił
 stłamsiłaby
by stłamsiła
 stłamsiłoby
by stłamsiło
 stłamsiliby
by stłamsili
 stłamsiłyby
by stłamsiły

bezosobnik: stłamszono by

bezokolicznik: stłamsić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: stłamsiwszy

gerundium: stłamszenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: stłamszony

odpowiednik aspektowy: tłamsić

Pochodzenie

Zob.  tłamsić 

1. czapkę

Definicja

ścisnąwszy coś lub nacisnąwszy na to, spowodować, że powierzchnia tego stała się nierówna i wymięta

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zmiąć

Cytaty

Jeden z młodych, w towarzystwie dwóch dziewcząt, wziął parę egzemplarzy, stłamsił i wrzucił do kosza na śmieci.

źródło: NKJP: (E): Rozmawiamy, Gazeta Krakowska, 2005-04-05

Zgarnął przybory do golenia, stłamszoną pidżamę wrzucił do walizki, smoking przeniósł na wieszaku do pokoju Margit.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994

Otworzył pokój syna i zobaczył stłamszoną pościel.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Składnia

bez ograniczeń + stłamsić +
CO

2. kogoś psychicznie

Definicja

ograniczyć komuś prawidłowy rozwój lub swobodę działania przez narzucanie mu swojej woli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Był jednym z pierwszych, którzy zapisali się do towarzystwa skupiającego Żydów w Poznaniu. W zespole ,,Shalom” widać tę część jego duszy i natury, której nie stłamsił nawet dziadek [...], stuprocentowy Niemiec.

źródło: NKJP: Danuta Pawlicka: Ostatni rycerz, Gazeta Poznańska, 2004-06-11

Poetka Lubow Fakterman napisała z obozu do swojego przyjaciela, pisarza Borysa Izraelewicza Millera: Poetką już nie będę. Podcięli mi skrzydła, stłamsili, połamali duszę. Chcę tylko ostatnie lata przeżyć przy swoich bliskich. Więcej niczego nie pragnę.

źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Dusza niewolnika, Gazeta Wyborcza, 1996-11-22

Składnia

bez ograniczeń + stłamsić +
KOGO

3. protest

Definicja

stłumić jakieś zjawiska, działalność lub zachowania, nie dopuściwszy do ich rozwoju

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  stłumić, zdusić

Cytaty

Znacjonalizował banki, nastraszył widmem nacjonalizacji wpływowych ludzi interesu, ograniczył wolność prasy, stłamsił opozycję, bo twierdził, że demokratycznego kraju nie da się szybko zmodernizować.

źródło: NKJP: Jędrzej Winiecki: Pospiesz się!, Polityka, 2009-10-10

Przemysł owocowo-przetwórczy rozwinął się dynamicznie już na początku mijającego wieku, w Polsce ruszył na dobre po 1935 roku i stłamsił go, jak wszystko, wybuch wojny.

źródło: NKJP: 110 litrów rocznie, Dziennik Polski, 2000-08-18

Składnia

bez ograniczeń + stłamsić +
CO

4. uczucia

Definicja

powstrzymać się od uzewnętrznienia lub rozwoju swoich uczuć, emocji, potrzeb lub cech psychicznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  stłumić, zdusić

Cytaty

Mężczyzna, który nie ma w sobie pierwiastka kobiecego, stłamsił go albo zamienił na bicepsy, nadaje się tylko do noszenia bagaży i przesuwania szaf w mieszkaniu.

źródło: NKJP: Tomasz Jastrun: Gra wstępna rozpisana na 62 felietony, 2003

Tak kocham swojego syna, że dla niego jestem w stanie stłamsić w sobie wszystkie ludzkie odruchy, aby on nie domyślił się, że dzieje się coś złego. Potrafię już tak grać, jak zawodowy aktor.

źródło: NKJP: Beata Kanik: Trzymając śmerć za rękę, 2008

Składnia

bez ograniczeń + stłamsić +
CO + (w KIM)

5. rywali na boisku

Definicja

sport.  pot. 
w trakcie rozgrywek sportowych ograniczyć możliwości przeciwnika

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Cytaty

Rywale nas tak stłamsili, że pewnie długo będziemy do siebie dochodzić. Może dobrze się stało, że taki lodowaty prysznic zdarzył nam się teraz, bo przecież mamy nad czym pracować.

źródło: NKJP: Włodzimierz Sowiński: Kłopotów co niemiara, Trybuna Śląska, 2002-03-29

Już w meczu na Stamford Bridge „Wikingowie” zasygnalizowali, że wypada się z nimi liczyć. W rewanżu zdecydowali się na wymianę ciosów i stłamsili londyńczyków.

źródło: NKJP: (BAT): Marcel - syn Wernera, Gazeta Krakowska, 2002-10-05

Obraliśmy taktykę, by od pierwszych minut agresywnym atakiem stłamsić rywala.

źródło: NKJP: (le): Klasa B - wschód, Gazeta Krakowska, 2006-06-06

Legia stłamsiła Lecha, a belgijski rozgrywający rozegrał kolejne doskonałe zawody.

źródło: Internet: eurosport.onet.pl/pilka-nozna/ekstraklasa

Składnia

bez ograniczeń + stłamsić +
KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 14.03.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN