Chronologizacja
Pochodzenie
1. w błocie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zagrzebywać się, zakopywać się |
Połączenia
- samochód ryje się; błotniki ryją się w czymś
- ryć się w błocie, w ziemi
Cytaty
|
Rozdygotane błotniki ryły się mozolnie w gęstą lawę. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955 |
|
|
Przy otwieraniu bramy kłopoty. Trzeba prawe skrzydło podnosić, bo ryje się w ziemi. źródło: Internet: www.pawel.komputerowcy.org |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ryję się |
ryjemy się |
|||
| 2 os. |
ryjesz się |
ryjecie się |
|||
| 3 os. |
ryje się |
ryją się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ryłem się +(e)m się rył |
ryłam się +(e)m się ryła |
ryłom się +(e)m się ryło |
ryliśmy się +(e)śmy się ryli |
ryłyśmy się +(e)śmy się ryły |
| 2 os. |
ryłeś się +(e)ś się rył |
ryłaś się +(e)ś się ryła |
ryłoś się +(e)ś się ryło |
ryliście się +(e)ście się ryli |
ryłyście się +(e)ście się ryły |
| 3 os. |
rył się |
ryła się |
ryło się |
ryli się |
ryły się |
bezosobnik: ryto się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rył będę się ryć |
będę się ryła będę się ryć |
będę się ryło będę się ryć |
będziemy się ryli będziemy się ryć |
będziemy się ryły będziemy się ryć |
| 2 os. |
będziesz się rył będziesz się ryć |
będziesz się ryła będziesz się ryć |
będziesz się ryło będziesz się ryć |
będziecie się ryli będziecie się ryć |
będziecie się ryły będziecie się ryć |
| 3 os. |
będzie się rył będzie się ryć |
będzie się ryła będzie się ryć |
będzie się ryło będzie się ryć |
będą się ryli będą się ryć |
będą się ryły będą się ryć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ryjmy się |
|
| 2 os. |
ryj się |
ryjcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ryłbym się bym się rył |
ryłabym się bym się ryła |
ryłobym się bym się ryło |
rylibyśmy się byśmy się ryli |
ryłybyśmy się byśmy się ryły |
| 2 os. |
ryłbyś się byś się rył |
ryłabyś się byś się ryła |
ryłobyś się byś się ryło |
rylibyście się byście się ryli |
ryłybyście się byście się ryły |
| 3 os. |
ryłby się by się rył |
ryłaby się by się ryła |
ryłoby się by się ryło |
ryliby się by się ryli |
ryłyby się by się ryły |
bezosobnik: ryto by się
bezokolicznik: ryć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ryjąc się
gerundium: rycie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rycie się |
rycia się |
| D. | rycia się |
ryć się |
| C. | ryciu się |
ryciom się |
| B. | rycie się |
rycia się |
| N. | ryciem się |
ryciami się |
| Ms. | ryciu się |
ryciach się |
| W. | rycie się |
rycia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ryjący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | ryjący się |
ryjący się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjąca się |
| D. | ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącej się |
| C. | ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącej się |
| B. | ryjącego się |
ryjącego się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjącą się |
| N. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącą się |
| Ms. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | ryjący się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjące się |
| D. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
| C. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
| B. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjące się |
| N. | ryjącymi się |
ryjącymi się |
ryjącymi się |
ryjącymi się |
| Ms. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
Składnia
|
+ | ryć się | + |
(w CZYM)
|
|
|
+ | ryć się | + |
w CO
|
2. w papierach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zagrzebywać się, zakopywać się |
Połączenia
- ryć się w papierach, w tekście
Cytaty
|
Podszedł do walizki i zaczął grzebać w kostiumach. Po chwili część ich znalazła się na podłodze. - Psiakrew! - zaklął, dalej się ryjąc w kolorowych fatałachach. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948 |
|
|
Niejeden z faktów notowanych zwraca uwagę i pozostaje na jakiś czas w pamięci, lecz z biegiem lat bywa zapomniany. Nieraz chciałoby się przypomnieć sobie, ale cóż za praca ryć się w tym morzu arkuszy, nie znając często ani daty, ani miesiąca, ani czasem roku. źródło: NKJP: Zbigniew Mentzel: Wszystkie języki świata, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ryję się |
ryjemy się |
|||
| 2 os. |
ryjesz się |
ryjecie się |
|||
| 3 os. |
ryje się |
ryją się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ryłem się +(e)m się rył |
ryłam się +(e)m się ryła |
ryłom się +(e)m się ryło |
ryliśmy się +(e)śmy się ryli |
ryłyśmy się +(e)śmy się ryły |
| 2 os. |
ryłeś się +(e)ś się rył |
ryłaś się +(e)ś się ryła |
ryłoś się +(e)ś się ryło |
ryliście się +(e)ście się ryli |
ryłyście się +(e)ście się ryły |
| 3 os. |
rył się |
ryła się |
ryło się |
ryli się |
ryły się |
bezosobnik: ryto się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rył będę się ryć |
będę się ryła będę się ryć |
będę się ryło będę się ryć |
będziemy się ryli będziemy się ryć |
będziemy się ryły będziemy się ryć |
| 2 os. |
będziesz się rył będziesz się ryć |
będziesz się ryła będziesz się ryć |
będziesz się ryło będziesz się ryć |
będziecie się ryli będziecie się ryć |
będziecie się ryły będziecie się ryć |
| 3 os. |
będzie się rył będzie się ryć |
będzie się ryła będzie się ryć |
będzie się ryło będzie się ryć |
będą się ryli będą się ryć |
będą się ryły będą się ryć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ryjmy się |
|
| 2 os. |
ryj się |
ryjcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ryłbym się bym się rył |
ryłabym się bym się ryła |
ryłobym się bym się ryło |
rylibyśmy się byśmy się ryli |
ryłybyśmy się byśmy się ryły |
| 2 os. |
ryłbyś się byś się rył |
ryłabyś się byś się ryła |
ryłobyś się byś się ryło |
rylibyście się byście się ryli |
ryłybyście się byście się ryły |
| 3 os. |
ryłby się by się rył |
ryłaby się by się ryła |
ryłoby się by się ryło |
ryliby się by się ryli |
ryłyby się by się ryły |
bezosobnik: ryto by się
bezokolicznik: ryć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ryjąc się
gerundium: rycie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rycie się |
rycia się |
| D. | rycia się |
ryć się |
| C. | ryciu się |
ryciom się |
| B. | rycie się |
rycia się |
| N. | ryciem się |
ryciami się |
| Ms. | ryciu się |
ryciach się |
| W. | rycie się |
rycia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ryjący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | ryjący się |
ryjący się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjąca się |
| D. | ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącej się |
| C. | ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącej się |
| B. | ryjącego się |
ryjącego się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjącą się |
| N. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącą się |
| Ms. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | ryjący się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjące się |
| D. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
| C. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
| B. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjące się |
| N. | ryjącymi się |
ryjącymi się |
ryjącymi się |
ryjącymi się |
| Ms. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
odpowiednik aspektowy: zaryć się
Składnia
| Rzosobowy | + | ryć się | + |
w CZYM
|
3. z dowcipu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | śmiać się |
Połączenia
- ryć się z byle czego, z dowcipu, z żartu
Cytaty
|
Przez Ciebie nie trafiam w klawisze, bo ryję się do monitora. źródło: Internet: www.ilovdog.blogspot.com |
|
|
Pamiętam, że oglądałem to z kumplem, z którym normalnie się obejrzeć horrorów nie da, bo zaraz obaj ryjemy się z różnych głupot. źródło: Internet: www.gothamcafe.pl |
|
|
Wkurzają mnie jej koleżanki przychodzą do nas zamykają się w pokoju i ryją się jak głupie. źródło: Internet: www.forum.poranny.pl |
|
|
Ja na lekcjach ryje się z byle czego, że aż ryczę ze śmiechu. źródło: NKJP: www.forumowisko.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ryję się |
ryjemy się |
|||
| 2 os. |
ryjesz się |
ryjecie się |
|||
| 3 os. |
ryje się |
ryją się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ryłem się +(e)m się rył |
ryłam się +(e)m się ryła |
ryłom się +(e)m się ryło |
ryliśmy się +(e)śmy się ryli |
ryłyśmy się +(e)śmy się ryły |
| 2 os. |
ryłeś się +(e)ś się rył |
ryłaś się +(e)ś się ryła |
ryłoś się +(e)ś się ryło |
ryliście się +(e)ście się ryli |
ryłyście się +(e)ście się ryły |
| 3 os. |
rył się |
ryła się |
ryło się |
ryli się |
ryły się |
bezosobnik: ryto się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rył będę się ryć |
będę się ryła będę się ryć |
będę się ryło będę się ryć |
będziemy się ryli będziemy się ryć |
będziemy się ryły będziemy się ryć |
| 2 os. |
będziesz się rył będziesz się ryć |
będziesz się ryła będziesz się ryć |
będziesz się ryło będziesz się ryć |
będziecie się ryli będziecie się ryć |
będziecie się ryły będziecie się ryć |
| 3 os. |
będzie się rył będzie się ryć |
będzie się ryła będzie się ryć |
będzie się ryło będzie się ryć |
będą się ryli będą się ryć |
będą się ryły będą się ryć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ryjmy się |
|
| 2 os. |
ryj się |
ryjcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ryłbym się bym się rył |
ryłabym się bym się ryła |
ryłobym się bym się ryło |
rylibyśmy się byśmy się ryli |
ryłybyśmy się byśmy się ryły |
| 2 os. |
ryłbyś się byś się rył |
ryłabyś się byś się ryła |
ryłobyś się byś się ryło |
rylibyście się byście się ryli |
ryłybyście się byście się ryły |
| 3 os. |
ryłby się by się rył |
ryłaby się by się ryła |
ryłoby się by się ryło |
ryliby się by się ryli |
ryłyby się by się ryły |
bezosobnik: ryto by się
bezokolicznik: ryć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ryjąc się
gerundium: rycie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rycie się |
rycia się |
| D. | rycia się |
ryć się |
| C. | ryciu się |
ryciom się |
| B. | rycie się |
rycia się |
| N. | ryciem się |
ryciami się |
| Ms. | ryciu się |
ryciach się |
| W. | rycie się |
rycia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ryjący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | ryjący się |
ryjący się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjąca się |
| D. | ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącej się |
| C. | ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącej się |
| B. | ryjącego się |
ryjącego się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjącą się |
| N. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącą się |
| Ms. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | ryjący się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjące się |
| D. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
| C. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
| B. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjące się |
| N. | ryjącymi się |
ryjącymi się |
ryjącymi się |
ryjącymi się |
| Ms. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
odpowiednik aspektowy: zaryć się
Składnia
| Rzosobowy | + | ryć się | + |
z CZEGO
|
4. na chama
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
|
Człowiek odśnieża, liście zgrabi, trawę zasieje i po co to wszystko? Pracy ludzkiej nie szanują! [...] oni - co rok - wyłamują barierki i ryją się na trawę. Jakby mogli to na chodniku za trawnikiem by zaparkowali, żeby nóg nie ubrudzić. źródło: NKJP:Nasze Miasto Kraków, 2003-03-27 |
|
|
Jeżdżę codziennie autobusem do szkoły i często jestem świadkiem podobnych zdarzeń, jak całe to szkolne bydło stoi na przystanku i czeka na autobus, ale zapominają, że między nimi często znajduje się jakiś starszy człowiek, którego wypadało by pierwszego wpuścić do tego autobusu... kiedy wreszcie coś nadjeżdża, to ta cała hołota ryje się na chama, aby tylko wejść i w tym ścisku i przepychankach, stojąc obok widziałem już nie raz jak stara babcia z laską zostaje przytłoczona do drzwi autobusu i nie może ani wejść dalej ani wyjść... źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ryję się |
ryjemy się |
|||
| 2 os. |
ryjesz się |
ryjecie się |
|||
| 3 os. |
ryje się |
ryją się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ryłem się +(e)m się rył |
ryłam się +(e)m się ryła |
ryłom się +(e)m się ryło |
ryliśmy się +(e)śmy się ryli |
ryłyśmy się +(e)śmy się ryły |
| 2 os. |
ryłeś się +(e)ś się rył |
ryłaś się +(e)ś się ryła |
ryłoś się +(e)ś się ryło |
ryliście się +(e)ście się ryli |
ryłyście się +(e)ście się ryły |
| 3 os. |
rył się |
ryła się |
ryło się |
ryli się |
ryły się |
bezosobnik: ryto się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się rył będę się ryć |
będę się ryła będę się ryć |
będę się ryło będę się ryć |
będziemy się ryli będziemy się ryć |
będziemy się ryły będziemy się ryć |
| 2 os. |
będziesz się rył będziesz się ryć |
będziesz się ryła będziesz się ryć |
będziesz się ryło będziesz się ryć |
będziecie się ryli będziecie się ryć |
będziecie się ryły będziecie się ryć |
| 3 os. |
będzie się rył będzie się ryć |
będzie się ryła będzie się ryć |
będzie się ryło będzie się ryć |
będą się ryli będą się ryć |
będą się ryły będą się ryć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ryjmy się |
|
| 2 os. |
ryj się |
ryjcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ryłbym się bym się rył |
ryłabym się bym się ryła |
ryłobym się bym się ryło |
rylibyśmy się byśmy się ryli |
ryłybyśmy się byśmy się ryły |
| 2 os. |
ryłbyś się byś się rył |
ryłabyś się byś się ryła |
ryłobyś się byś się ryło |
rylibyście się byście się ryli |
ryłybyście się byście się ryły |
| 3 os. |
ryłby się by się rył |
ryłaby się by się ryła |
ryłoby się by się ryło |
ryliby się by się ryli |
ryłyby się by się ryły |
bezosobnik: ryto by się
bezokolicznik: ryć się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ryjąc się
gerundium: rycie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rycie się |
rycia się |
| D. | rycia się |
ryć się |
| C. | ryciu się |
ryciom się |
| B. | rycie się |
rycia się |
| N. | ryciem się |
ryciami się |
| Ms. | ryciu się |
ryciach się |
| W. | rycie się |
rycia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ryjący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | ryjący się |
ryjący się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjąca się |
| D. | ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącego się |
ryjącej się |
| C. | ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącemu się |
ryjącej się |
| B. | ryjącego się |
ryjącego się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjącą się |
| N. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącą się |
| Ms. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | ryjący się |
ryjący się |
ryjące się |
ryjące się |
| D. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
| C. | ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
ryjącym się |
| B. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjące się |
| N. | ryjącymi się |
ryjącymi się |
ryjącymi się |
ryjącymi się |
| Ms. | ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
ryjących się |
odpowiednik aspektowy: wryć się
Składnia
| Rzosobowy | + | ryć się | + |
DOKĄD
|