UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bronić się

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	bronię się	bronimy się
2 os.	bronisz się	bronicie się
3 os.	broni się	bronią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	broniłem się +(e)m się bronił	broniłam się +(e)m się broniła	broniłom się +(e)m się broniło	broniliśmy się +(e)śmy się bronili	broniłyśmy się +(e)śmy się broniły
2 os.	broniłeś się +(e)ś się bronił	broniłaś się +(e)ś się broniła	broniłoś się +(e)ś się broniło	broniliście się +(e)ście się bronili	broniłyście się +(e)ście się broniły
3 os.	bronił się	broniła się	broniło się	bronili się	broniły się

bezosobnik: broniono się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się bronił będę się bronić	będę się broniła będę się bronić	będę się broniło będę się bronić	będziemy się bronili będziemy się bronić	będziemy się broniły będziemy się bronić
2 os.	będziesz się bronił będziesz się bronić	będziesz się broniła będziesz się bronić	będziesz się broniło będziesz się bronić	będziecie się bronili będziecie się bronić	będziecie się broniły będziecie się bronić
3 os.	będzie się bronił będzie się bronić	będzie się broniła będzie się bronić	będzie się broniło będzie się bronić	będą się bronili będą się bronić	będą się broniły będą się bronić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		brońmy się
2 os.	broń się	brońcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	broniłbym się bym się bronił	broniłabym się bym się broniła	broniłobym się bym się broniło	bronilibyśmy się byśmy się bronili	broniłybyśmy się byśmy się broniły
2 os.	broniłbyś się byś się bronił	broniłabyś się byś się broniła	broniłobyś się byś się broniło	bronilibyście się byście się bronili	broniłybyście się byście się broniły
3 os.	broniłby się by się bronił	broniłaby się by się broniła	broniłoby się by się broniło	broniliby się by się bronili	broniłyby się by się broniły

bezosobnik: broniono by się

bezokolicznik: bronić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: broniąc się

gerundium: bronienie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	bronienie się	bronienia się
D.	bronienia się	bronień się
C.	bronieniu się	bronieniom się
B.	bronienie się	bronienia się
N.	bronieniem się	bronieniami się
Ms.	bronieniu się	bronieniach się
W.	bronienie się	bronienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: broniący się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	broniący się	broniący się	broniący się	broniące się	broniąca się
D.	broniącego się	broniącego się	broniącego się	broniącego się	broniącej się
C.	broniącemu się	broniącemu się	broniącemu się	broniącemu się	broniącej się
B.	broniącego się	broniącego się	broniący się	broniące się	broniącą się
N.	broniącym się	broniącym się	broniącym się	broniącym się	broniącą się
Ms.	broniącym się	broniącym się	broniącym się	broniącym się	broniącej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	broniący się	broniący się	broniące się	broniące się
D.	broniących się	broniących się	broniących się	broniących się
C.	broniącym się	broniącym się	broniącym się	broniącym się
B.	broniących się	broniących się	broniących się	broniące się
N.	broniącymi się	broniącymi się	broniącymi się	broniącymi się
Ms.	broniących się	broniących się	broniących się	broniących się

odpowiednik aspektowy: obronić się

Pochodzenie

Zob. bronić

1. przed napastnikiem

Definicja

odpierać skierowany przeciwko sobie atak fizyczny lub zbrojny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wybraniać się

Połączenia

armia, kraj broni się
bronić się na froncie, na linii obrony
bronić się przed bandytami, przed najeźdźcą, przed napastnikiem, przed terrorystami, przed włamywaczem; przed najazdem
dzielnie bronić się

Cytaty

	Dotychczas nie musiałem używać swoich umiejętności, aby bronić się na ulicy przed jakimiś napastnikami. źródło: NKJP: Zbigniew Budych: Armia w kimonach, Gazeta Wrocławska, 2002-08-09
	[...] próbowali napaść na inną stację, ale pracownik podjął walkę z napastnikami, bronił się kijem od szczotki i schronił na zapleczu. źródło: NKJP: (VIG): Gang rabusiów, Dziennik Zachodni, 2005-11-07
	Kiedy w 1813 r. Toruń obległy wojska rosyjskie, Francuzi przez 3 miesiące bronili się na zamku aż do kapitulacji miasta. źródło: NKJP: Małgorzata Litwin: Powrót na zamek, Gazeta Miejska, 1999, nr 19
	Dowództwo 36 Dywizji Piechoty podjęło decyzję, aby rozpocząć odwrót dopiero w nocy z 7 na 8 września, natomiast 7 września bronić się na pozycjach wokół Końskich. źródło: NKJP: Internet
	[…] sytuacja Rzeczypospolitej broniącej się od lipca 1655 r. przed najazdem szwedzkim była bardzo trudna. źródło: NKJP: Internet

Składnia

bronić się

(CZYM) + (przed KIM/CZYM)

2. przed oskarżeniem

Definicja

odpierać stawiane sobie zarzuty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

oskarżony, pozwany broni się
bronić się przed pomówieniami, przed posądzeniem o coś, przed zarzutami; przed krytyką; przed trybunałem
bronić się w sądzie

Cytaty

	Ma pan prawo albo sam bronić się przed trybunałem, albo też skorzystać z pomocy obrońcy. źródło: NKJP: Elżbieta Tabakowska: Prawda ujawniona i prawda ukryta, Gazeta Wyborcza, 1993-04-03
	Z ławy oskarżonych bronił się przed zarzutami o ukrywanie dokumentów i niewykonanie prawomocnego wyroku sądu w Słubicach. źródło: NKJP: DR, ZAL, KMK, MARO, MWE: Wielkopolska w skrócie, Gazeta Poznańska, 2005-07-15
	[…] drzewko zbyt często, zbyt silnie i przy użyciu nieodpowiednich substancji nawożono i podlewano. Władze, chcąc się bronić przed krytyką, informują, że drzewko uschło po oblaniu go przez nieznanych sprawców żrącą substancją. źródło: NKJP: Złamany Dąb Trzeciego Tysiąclecia, Tygodnik Siedlecki, 2007-04-25
	[...] w każdym liście odpytywał, jak moje postępy w rosyjskim. Broniłam się wiekiem - niech odpuści emerytce. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz, Tomasz Jastrun, Krzysztof Wolicki: Czy Giedroyc jest realistą czy utopistą?, Gazeta Wyborcza, 1997-12-03
	- Dyrektor nie wnosi żadnych pretensji w stosunku do mojej osoby - bronił się oskarżony. źródło: NKJP: (mag): Martwe dusze, Dziennik Bałtycki, 2011

Składnia

	+	bronić się	+	(CZYM) + (przed CZYM)
	+	bronić się	+	MOWA WPROST

3. przed pokusą

Definicja

nie ulegać czemuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	opierać się
	antonimy:	ulegać

Połączenia

bronić się przed wpływem czegoś; przed pokusą; przed lękiem, przed stresem, przed szaleństwem; przed bankructwem, przed biedą, przed zwolnieniem; przed amerykanizacją; przed nadużyciami, przed obowiązkiem, przed porażką; przed eksmisją; przed powodzią, przed zalewem czegoś; przed chorobą, przed infekcją, przed zimnem; przed przeprowadzką

Cytaty

	Człowiek jest wyposażony w cechy psychiczne, dzięki którym może się bronić przed lękiem, obsesją, zbyt wygórowanymi oczekiwaniami czy nadmiernie wyidealizowanym obrazem samego siebie. źródło: NKJP: Krystyna Lubelska: Gdzie ta norma?, Polityka, 2007-07-21
	Zagubiony w groźnych górach nie próbował nawet bronić się przed zimnem. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach
	Przez lata broniliśmy się przed wpływami rosyjskimi w języku polskim. źródło: NKJP: DWORAK T. Z.: Przestańmy wreszcie być pawiem i papugą narodów, Gazeta Krakowska, 2007-08-20
	Przed recesją bronimy się szukaniem nowych odbiorców. źródło: NKJP: (KUP): Konstantynów nie poddaje się, Dziennik Łódzki, 2002-01-08
	[…] dzięki tej publikacji możesz nauczyć się manipulować innymi, możesz też nauczyć się bronić przed wszelką manipulacją. źródło: NKJP: Sergiusz Kizińczuk: Techniki manipulacji, 2007

Składnia

bronić się

przed CZYM + (CZYM)

4. na uczelni

Definicja

zdawać egzamin związany z napisaną wcześniej pracą, uprawniający do uzyskania określonego tytułu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata studia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

bronić

Cytaty

	Jestem absolwentem Politechniki Częstochowskiej, broniłem się w okolicach września, października. źródło: NKJP: Anna Wojtysiak: Czekając na suplement, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2006-01-12
	Ukończył kurs instruktora siatkówki, a w tym roku broni się na AWF w Katowicach. źródło: NKJP: (ma.w): Talent plus praca, Nowiny Raciborskie, 2006-04-18
	Pytany o szczegóły, nie pamiętał na jakie zajęcia uczęszczał (choć bronił się 5 lipca tego roku!), pomylił nazwisko promotora i datę obrony pracy. źródło: NKJP:Anna Kulik, Sławomir Sowa, Paweł Spodenkiewicz: Krętactwa ponad podziałami, Dziennik Łódzki, 2002-09-21
	Kończyła studia, była taka szczęśliwa, że już napisała pracę, miała się bronić […]. źródło: NKJP: Jacek Bambor: Oszalał z miłości, Dziennik Zachodni, 2006-09-28
	K., która broniła się na tej samej uczelni co Iwona z banku - Politechnice Opolskiej - mówili nawet: wybitna studentka. źródło: NKJP: Martyna Bunda: Plaga plagiatu, Polityka, 2008-05-10 Kończ

Składnia

bronić się

(GDZIE | KIEDY)

5. o sztuce

Definicja

okazywać się wystarczająco dobrym pod jakimś względem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

film, książka, muzyka, sztuka, wiersz broni się
bronić się jakimiś walorami

Cytaty

	Mimo upływu lat od wydania książka broni się trafnością spostrzeżeń i ironicznym dystansem. źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2008-08-21
	Wciąż broni się […] ta sztuka swą jakością artystyczną i rzemiosłem. źródło: NKJP: Olgierd Błażewicz: Anna Szpakowska - Kujawska w Galerii Miejskiej Ludzik z PRL-u, Polska Głos Wielkopolski, 2006-06-21
	Może jako teksty piosenkarskie te utwory się bronią, ale jako utwory poetyckie są nieudane. źródło: NKJP: Wierszowisko, Dziennik Polski, 2000-02-05
	[...] takie stwierdzenia jak Twoje bronią się tylko jako żart. źródło: NKJP: Internet
	[...] niezwykle rzadko tekst utworu broni się bez muzyki [...]. źródło: NKJP: Internet

Składnia

	+	bronić się	+	(CZYM)
	+	bronić się	+	(jako CO)

Data ostatniej modyfikacji: 10.01.2016