Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | samolot |
samoloty |
|
| D. | samolotu |
samolotów |
|
| C. | samolotowi |
samolotom |
|
| B. | samolot |
samoloty |
|
| N. | samolotem |
samolotami |
|
| Ms. | samolocie |
samolotach |
|
| W. | samolocie |
samoloty |
Pochodzenie
Złożenie: sam- (zob.) + -lot (zob. lecieć )
1. w powietrzu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | aeroplan, płatowiec, stalowy ptak |
Połączenia
- 20-letni; 30-osobowy, 48-miejscowy, dwuosobowy; afgański, aliancki, niemiecki, polski...; pasażerski, prezydencki, prywatny, rejsowy, rządowy, służbowy; duży, mały, największy, niewielki, olbrzymi; bojowy, myśliwski, odrzutowy, sportowy, wojskowy; bezpilotowy, bezzałogowy; czteromotorowy, czterosilnikowy, dwumotorowy, naddźwiękowy, turbośmigłowy; luksusowy, najnowocześniejszy, nowoczesny samolot; hiperdźwiękowe samoloty; samolot długodystansowy; patrolowy; samoloty akrobacyjne
- samolot prezydenta, premiera, przeciwnika, Sojuszu, Straży Granicznej, wroga; armii, lotnictwa (artyleryjskiego, morskiego), marynarki (wojennej) NATO, ONZ; komunikacji regionalnej, linii (British Airways, Ariana, lotniczych...); typu Bryza, F-16...
- samolot bez pilota, bez załogi; samolot dla premiera, dla prezydenta, dla rządu, dla wojska; samolot do sklejania
- samolot z piłkarzami, z prezydentem, z ratownikami, z turystami, z żołnierzami; z radarem, radiostacją, z napędem (odrzutowym, własnym); z bombą, z bronią
- samolot i helikopter, samolot i śmigłowiec; samoloty i artyleria, samoloty i czołgi, samoloty i działa, samoloty i okręty, samoloty i rakiety, samoloty i statki, samoloty i szybowce; samolot lub balon; autokar i samolot
- kapitan, konstruktor, pasażer, pilot, producent, właściciel, załoga; awaria, katastrofa, szczątki; budowa, modernizacja, remont; dziób, kadłub, pokład, silnik, skrzydła, śmigła; lot, odlot, przylot samolotu
- jazda, lot, odlot, podróż, przelot, transport, wycieczka, wyjazd samolotem
- części, podzespoły, silniki do samolotu; baza, hangar, lądowisko, lotnisko dla samolotów
- bilet, rezerwacja; zamach na samolot
- akrobacje na samolocie; miejsca, czarna skrzynka w samolocie
- samolot leci/lata, ląduje, odleci/odlatuje, przelatuje, rozbija się, spada, zapala się, zawraca
- hamowanie, lądowanie samolotu
- pilotować; atakować, bombardować, porwać, rozbić, strącić, zestrzelić samolot; opóźnienie, pilotowanie, tankowanie; porwanie, zestrzelenie samolotu
- dolecieć, dotrzeć, lecieć/latać, odlecieć, podróżować, polecieć/polatać, przelecieć, przylecieć/przylatywać, sterować, wlecieć, wracać/wrócić, wylecieć, wyruszyć/wyruszać samolotem
- wejść/wchodzić do samolotu; skoczyć/skakać, wysiąść/wysiadać, wyskoczyć z samolotu
- czekać, oczekiwać, zdążyć na samolot; wsiąść/wsiadać w samolot
- latać na samolocie; !?lecieć, siedzieć, zginąć w samolocie
Cytaty
|
Pasażerski samolot rosyjskich linii lotniczych Aerofłot był przez dobę przetrzymywany przez kanadyjskie władze na lotnisku Dorval w Montrealu [...]. źródło: NKJP: Dziennik Polski , 1998-04-02 |
|
|
Samoloty NATO latają w Jugosławii na bardzo dużej wysokości. źródło: NKJP: Bartosz Węglarczyk, Gazeta Wyborcza, 1999-04-15 |
|
|
Moim pragnieniem był lot samolotem i to się spełniło – mówiła z uśmiechem Małgosia, pokazując album ze zdjęciami z pobytu w Stanach Zjednoczonych. źródło: NKJP: Lucyna Zdanowska: Przygoda w Stanach, Tygodnik Tucholski, 2005 |
|
|
W Peru dochodzi do pierwszego porwania samolotu. źródło: NKJP: Najbardziej spektakularne porwania samolotów, Metrofakty, 2001 |
|
|
A co, zgłodniałaś? - Nie zdążymy na samolot. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne w połączeniu: lecieć w samolocie
2. u ginekologa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
Połączenia
- wchodzić na samolot
- położyć się na samolocie
Cytaty
|
[..] moją 2 ciążę prowadzi położna [...]. Bardzo chwalę sobie takie rozwiązanie, bez żadnych leków, stresów, straszenia i ciągłego siadania na samolocie – mnie to odpowiada. źródło: Internet: sosrodzice.pl |
|
|
Wizyta trwała może 15min. Doktor zapytała, czy już rodziłam i czy chce cytologie. Szybko wskoczyłam na samolot [...] źródło: Internet: forum.trojmiasto.pl |