Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
osłupieję |
osłupiejemy |
|||
| 2 os. |
osłupiejesz |
osłupiejecie |
|||
| 3 os. |
osłupieje |
osłupieją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
osłupiałem +(e)m osłupiał |
osłupiałam +(e)m osłupiała |
osłupiałom +(e)m osłupiało |
osłupieliśmy +(e)śmy osłupieli |
osłupiałyśmy +(e)śmy osłupiały |
| 2 os. |
osłupiałeś +(e)ś osłupiał |
osłupiałaś +(e)ś osłupiała |
osłupiałoś +(e)ś osłupiało |
osłupieliście +(e)ście osłupieli |
osłupiałyście +(e)ście osłupiały |
| 3 os. |
osłupiał |
osłupiała |
osłupiało |
osłupieli |
osłupiały |
bezosobnik: osłupiano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
osłupiejmy |
|
| 2 os. |
osłupiej |
osłupiejcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
osłupiałbym bym osłupiał |
osłupiałabym bym osłupiała |
osłupiałobym bym osłupiało |
osłupielibyśmy byśmy osłupieli |
osłupiałybyśmy byśmy osłupiały |
| 2 os. |
osłupiałbyś byś osłupiał |
osłupiałabyś byś osłupiała |
osłupiałobyś byś osłupiało |
osłupielibyście byście osłupieli |
osłupiałybyście byście osłupiały |
| 3 os. |
osłupiałby by osłupiał |
osłupiałaby by osłupiała |
osłupiałoby by osłupiało |
osłupieliby by osłupieli |
osłupiałyby by osłupiały |
bezosobnik: osłupiano by
bezokolicznik: osłupieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
osłupiawszy
gerundium: osłupienie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | osłupienie |
osłupienia |
| D. | osłupienia |
osłupień |
| C. | osłupieniu |
osłupieniom |
| B. | osłupienie |
osłupienia |
| N. | osłupieniem |
osłupieniami |
| Ms. | osłupieniu |
osłupieniach |
| W. | osłupienie |
osłupienia |
Pochodzenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ktoś zamienił się w słup soli |
Połączenia
- osłupieć na widok kogoś/czegoś, osłupieć z wrażenia; osłupieć ze zdumienia, ze zdziwienia, ze zgrozy; osłupieć na myśl, na wiadomość
Cytaty
|
[...] Witenes osłupiał na widok potężnych murów i wyniosłych bram małopolskiej stolicy, tak wielkiego i bogatego grodu nigdy bowiem dotychczas nie widział, nawet na Rusi. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004 |
|
|
Ktoś głośno, wyraźnie zawołał mnie po imieniu. Odwróciłem się gwałtownie i osłupiałem. Z obcego, różnobarwnego tłumu przechodniów kairskich wychyliła się twarz mojego przyjaciela i kolegi z lat szkolnych, Pawła. źródło: NKJP: Marian Brandys: Śladami Stasia i Nel, 1974 |
|
|
Na wiadomość, że Francuzi zatrzymali się i przeszli do obrony, stacjonujący wówczas we Frankfurcie nad Menem dowódca Grupy Armii D gen. Erwin von Witzleben podobno osłupiał ze zdumienia... źródło: NKJP: Krzysztof Ćwikliński: Tajemnica zamku Vincennes, Polityka, 2004-09-11 |
|
|
Wypróbowuję [...] inny deszcz, pod wpływem którego rodzić się będą wyłącznie ludzie o takich cechach, jakie my zaprogramujemy! Bartek osłupiał ze zgrozy. - [...] Zasługujesz na śmierć! I to taką, o jakiej mówisz! źródło: NKJP: Dorota Terakowska: Władca Lewawu, 1989 |
|
|
[...] dzieła, schowane w podróżnej torbie, zostały skradzione przed miesiącem podczas włamania do domu krakowskiego kolekcjonera. - Nasi ludzie wyjęli obrazy z torby, rozłożyli i... osłupieli z wrażenia. W rogach obrazów były podpisy Kossaków. źródło: NKJP:Grazyna Zawadka: Wpadli z obrazami, Super Express, 1998 |
Składnia
|
+ | osłupieć | + |
(z CZEGO) | (na CO)
|