Chronologizacja
Pochodzenie
Znaczenie pierwotne 'błyszczący, jaśniejący' poświadczone jest w st.pol. przymiotniku światny . Współczesne znaczenia przymiotnika świetny są zatem metaforyczne.
Por. świat
1. dziennikarz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | doskonały, obłędny, pierwszorzędny |
Połączenia
- świetny człowiek; chłopak, facet; fachowiec, dziennikarz, lekarz, organizator, pisarz, zawodnik, zespół; humor, nastrój; artykuł, dowcip, film, koncert, materiał, mecz, występ; kontakt; moment; interes, pomysł, przykład, pretekst; świetna myśl, robota, wiadomość; kadra, obsada; atmosfera; okazja; książka, muzyka; rozrywka, zabawa; świetne samopoczucie; rozeznanie, przygotowanie, wyczucie; świetne recenzje; warunki, perspektywy
- świetny aktorsko, kolorystycznie, merytorycznie, technicznie, warsztatowo, wokalnie
Cytaty
Ale najważniejsze, że to świetna sekretarka. Nigdy jej się nie zdarzyło zapomnieć o jakimś terminie, załatwia wszystko bez pytania o szczegóły, jednym słowem, ideał. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S.A., 1997 |
|
- To świetny pomysł - zawołała. - Tak, weź ją na spacer. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998 |
|
Jej rysunki i grafiki, świetne warsztatowo, błyskotliwe, bliskie baśniowemu surrealizmowi, ale i czarnemu humorowi egzystencjalistów, wywodzą się wprost ze słynnej... otóż właśnie, ze słynnej graficznej „szkoły krakowskiej” [...]. źródło: NKJP: Barbara Ziembicka: Najprostszą drogą. Rozmowy z artystami, 1998 |
|
Skarbiec katedralny na Wawelu to bez wątpienia największa i najświetniejsza kolekcja artystyczna w Polsce. źródło: NKJP: Michał Rożek: Symbolika i magia Krakowa, 2000 |
|
Sam nadal mam do tej książki stosunek bardzo skomplikowany. [...] Teraz ukazała się w Ameryce i - co mnie zaskoczyło - dostała świetne recenzje. źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | świetny |
świetny |
świetny |
świetne |
świetna |
D. | świetnego |
świetnego |
świetnego |
świetnego |
świetnej |
C. | świetnemu |
świetnemu |
świetnemu |
świetnemu |
świetnej |
B. | świetnego |
świetnego |
świetny |
świetne |
świetną |
N. | świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetną |
Ms. | świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetnej |
W. | świetny |
świetny |
świetny |
świetne |
świetna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | świetni |
świetni |
świetne |
świetne |
D. | świetnych |
świetnych |
świetnych |
świetnych |
C. | świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetnym |
B. | świetnych |
świetnych |
świetnych |
świetne |
N. | świetnymi |
świetnymi |
świetnymi |
świetnymi |
Ms. | świetnych |
świetnych |
świetnych |
świetnych |
W. | świetni |
świetni |
świetne |
świetne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | świetniejszy |
świetniejszy |
świetniejszy |
świetniejsze |
świetniejsza |
D. | świetniejszego |
świetniejszego |
świetniejszego |
świetniejszego |
świetniejszej |
C. | świetniejszemu |
świetniejszemu |
świetniejszemu |
świetniejszemu |
świetniejszej |
B. | świetniejszego |
świetniejszego |
świetniejszy |
świetniejsze |
świetniejszą |
N. | świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszą |
Ms. | świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | świetniejsi |
świetniejsi |
świetniejsze |
świetniejsze |
D. | świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
C. | świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
B. | świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejsze |
N. | świetniejszymi |
świetniejszymi |
świetniejszymi |
świetniejszymi |
Ms. | świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
2. ród
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | znakomity, znamienity |
Połączenia
- świetny gość; ród; świetne towarzystwo; świetne tradycje
Cytaty
Po raz 45 wręczyliśmy Nagrody Historyczne „Polityki”. Znakomitych laureatów, jurorów, wydawców i licznych gości - a wśród nich świetne grono luminarzy nauki polskiej, głównie historyków - zgromadziła redakcyjna sala multimedialna. źródło: NKJP: (m): Nagrody Historyczne „Polityki” 2006, Polityka, 2007-01-27 |
|
W powojennych Niemczech problemem winy - osobistej, narodowej, metafizycznej - zajęły się najświetniejsze umysły, na przykład Karl Jaspers, który napisał traktat „O winie”. źródło: NKJP: Marina Pawłowa-Silwanska: Przerwać ten łańcuch, Gazeta Wyborcza, 1994-11-24 |
|
Pochodził ze świetnego rodu, był skoligacony z największymi rodzinami arystokratycznymi, odebrał doskonałe wykształcenie. źródło: NKJP: Numer 29 (2612) za tydzień!, Przekrój, 1995, nr 28 |
|
Obecność na weselnym przyjęciu „państwa ze dworu” w jej pojęciu dodawała jeszcze więcej znaczenia i tak już świetnej uroczystości. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
Obecnie uczy się tu 51 wychowanków. Mogłoby dwukrotnie więcej. [...] Szkoła ma dobrą markę i świetne tradycje. źródło: NKJP: (Adk): Szkoła z marką, Nowiny Raciborskie, 2005-03-01 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | świetny |
świetny |
świetny |
świetne |
świetna |
D. | świetnego |
świetnego |
świetnego |
świetnego |
świetnej |
C. | świetnemu |
świetnemu |
świetnemu |
świetnemu |
świetnej |
B. | świetnego |
świetnego |
świetny |
świetne |
świetną |
N. | świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetną |
Ms. | świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetnej |
W. | świetny |
świetny |
świetny |
świetne |
świetna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | świetni |
świetni |
świetne |
świetne |
D. | świetnych |
świetnych |
świetnych |
świetnych |
C. | świetnym |
świetnym |
świetnym |
świetnym |
B. | świetnych |
świetnych |
świetnych |
świetne |
N. | świetnymi |
świetnymi |
świetnymi |
świetnymi |
Ms. | świetnych |
świetnych |
świetnych |
świetnych |
W. | świetni |
świetni |
świetne |
świetne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | świetniejszy |
świetniejszy |
świetniejszy |
świetniejsze |
świetniejsza |
D. | świetniejszego |
świetniejszego |
świetniejszego |
świetniejszego |
świetniejszej |
C. | świetniejszemu |
świetniejszemu |
świetniejszemu |
świetniejszemu |
świetniejszej |
B. | świetniejszego |
świetniejszego |
świetniejszy |
świetniejsze |
świetniejszą |
N. | świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszą |
Ms. | świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | świetniejsi |
świetniejsi |
świetniejsze |
świetniejsze |
D. | świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
C. | świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
świetniejszym |
B. | świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejsze |
N. | świetniejszymi |
świetniejszymi |
świetniejszymi |
świetniejszymi |
Ms. | świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |
świetniejszych |