Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
oddzielę |
oddzielimy |
|||
2 os. |
oddzielisz |
oddzielicie |
|||
3 os. |
oddzieli |
oddzielą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
oddzieliłem +(e)m oddzielił |
oddzieliłam +(e)m oddzieliła |
oddzieliłom +(e)m oddzieliło |
oddzieliliśmy +(e)śmy oddzielili |
oddzieliłyśmy +(e)śmy oddzieliły |
2 os. |
oddzieliłeś +(e)ś oddzielił |
oddzieliłaś +(e)ś oddzieliła |
oddzieliłoś +(e)ś oddzieliło |
oddzieliliście +(e)ście oddzielili |
oddzieliłyście +(e)ście oddzieliły |
3 os. |
oddzielił |
oddzieliła |
oddzieliło |
oddzielili |
oddzieliły |
bezosobnik: oddzielono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
oddzielmy |
|
2 os. |
oddziel |
oddzielcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
oddzieliłbym bym oddzielił |
oddzieliłabym bym oddzieliła |
oddzieliłobym bym oddzieliło |
oddzielilibyśmy byśmy oddzielili |
oddzieliłybyśmy byśmy oddzieliły |
2 os. |
oddzieliłbyś byś oddzielił |
oddzieliłabyś byś oddzieliła |
oddzieliłobyś byś oddzieliło |
oddzielilibyście byście oddzielili |
oddzieliłybyście byście oddzieliły |
3 os. |
oddzieliłby by oddzielił |
oddzieliłaby by oddzieliła |
oddzieliłoby by oddzieliło |
oddzieliliby by oddzielili |
oddzieliłyby by oddzieliły |
bezosobnik: oddzielono by
bezokolicznik: oddzielić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
oddzieliwszy
gerundium: oddzielenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | oddzielenie |
oddzielenia |
D. | oddzielenia |
oddzieleń |
C. | oddzieleniu |
oddzieleniom |
B. | oddzielenie |
oddzielenia |
N. | oddzieleniem |
oddzieleniami |
Ms. | oddzieleniu |
oddzieleniach |
W. | oddzielenie |
oddzielenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: oddzielony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | oddzielony |
oddzielony |
oddzielony |
oddzielone |
oddzielona |
D. | oddzielonego |
oddzielonego |
oddzielonego |
oddzielonego |
oddzielonej |
C. | oddzielonemu |
oddzielonemu |
oddzielonemu |
oddzielonemu |
oddzielonej |
B. | oddzielonego |
oddzielonego |
oddzielony |
oddzielone |
oddzieloną |
N. | oddzielonym |
oddzielonym |
oddzielonym |
oddzielonym |
oddzieloną |
Ms. | oddzielonym |
oddzielonym |
oddzielonym |
oddzielonym |
oddzielonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | oddzieleni |
oddzieleni |
oddzielone |
oddzielone |
D. | oddzielonych |
oddzielonych |
oddzielonych |
oddzielonych |
C. | oddzielonym |
oddzielonym |
oddzielonym |
oddzielonym |
B. | oddzielonych |
oddzielonych |
oddzielonych |
oddzielone |
N. | oddzielonymi |
oddzielonymi |
oddzielonymi |
oddzielonymi |
Ms. | oddzielonych |
oddzielonych |
oddzielonych |
oddzielonych |
odpowiednik aspektowy: oddzielać
Pochodzenie
Zob. dzielić
1. mięso od kości
Definicja
Wymowa
[oddzielić] lub pot. [odździelić]
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
antonimy: | połączyć |
Cytaty
Ale świnia duża, gdzież dziecko całą oprawi, tak tylko sobie oddzielił kawałek, ale słonina dalej na skórze świni wisiała. źródło: NKJP: Bohdan Sławiński: Królowa Tiramisu, 2008 |
|
Należy odciąć liście ananasa, poćwiartować owoc i w całości oddzielić miąższ od łupiny. źródło: NKJP: Aldona Minorczyk-Cichy: Czas grillowania, Dziennik Zachodni, 2003-08-12 |
|
Parówkę można jeść ze skórką, jeżeli jest odpowiednio cienka, lub też krajać na kawałki i po kolei zdejmować skórkę, można wreszcie przekrajać parówkę na połowę i oddzielić mięso od skórki. źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je: savoir-vivre przy stole, 1994 |
|
- Uczelnia musi być jednostką niezależną w takim sensie, by miała prawo mianować dyrektora, narzucić własny statut, a co z tego wynika - określić koszty. Nie wyobrażam sobie oddzielenia kliniki od uczelni. źródło: NKJP: Nie płaci nikt... , Dziennik Polski, 1999-07-01 |
Składnia
+ | oddzielić | + |
CO +
od CZEGO
|
2. dziecko od matki
Definicja
Wymowa
[oddzielić] lub pot. [odździelić]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rozdzielić |
Cytaty
- Trzeba powołać komisję, która oddzieli rzeczy Macha od innych eksponatów, spisze protokół i umowę. źródło: NKJP: Chytrze na cytrze, Dziennik Polski, 2001-08-17 |
|
Od rewolucji islamskiej w 1979 r. w Iranie władze dążą do oddzielenia osób różnej płci w takich miejscach, jak szpitale, parki, uniwersytety i transport publiczny. źródło: NKJP: Świat w skrócie, Dziennik Zachodni, 2010-06-09 |
|
Wczoraj po południu terroryści oddzielili dzieci od rodziców. Umieścili je na balkonie teatru, rodziców na parterze. źródło: NKJP: Drugi akt tragedii, Dziennik Polski, 2002-10-25 |
Składnia
+ | oddzielić | + |
KOGO/CO +
od KOGO/CZEGO
|
3. murem
Definicja
Wymowa
[oddzielić] lub pot. [odździelić]
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Połączenia
- oddzielić barierą, drzwiami, kratą, murem, pasmem zieleni, ścianką
Cytaty
Tym sposobem wzgórze z zamkiem znalazło się w rękach cesarzy, którzy jeszcze bardziej je umocnili i oddzielili murem obronnym od posiadłości baronów frankońskich, zasiedlających Peloponez od czwartej wyprawy krzyżowej. źródło: NKJP: Jan Gać: Grecja kulturowy przewodnik po Grecji bizantyńskiej, 2007 |
|
Szosę, którą jeżdżą rowerzyści, od chodników oddzielono barierkami. źródło: NKJP: Tadeusz Jachnicki: Zakalcowe przepisy, Gazeta Krakowska, 2007-02-08 |
|
Czerwonym kolorem zostaną skreślone dwa zera, a następnie dwie ostatnie cyfry (grosze) zostaną oddzielone przecinkiem lub pionową kreską. źródło: NKJP: Barbara Warpechowska: O czekach i groszach, Gazeta Wyborcza, 1994-12-22 |
|
Mamy cztery prysznice, każde stanowisko jest oddzielone zasłonką, by zapewnić komfort kąpiącym. źródło: NKJP: Joanna Kielas: Prysznice i posiłki dla potrzebujących, Dziennik Bałtycki, 2010-02-25 |
|
Każdy widz oddzielony od innych ścianką pozostaje sam na sam w swoim boksie z lękiem, obsesją śmierci i bólem istnienia. Ucieczki nie ma. źródło: NKJP: Anna Malcer: Najważniejszy moment, Dziennik Bałtycki, 2002-05-27 |
|
Blaszany płot oddzielił kupców od ich stoisk. źródło: NKJP: (EGG, FA): Blaszany płot oddzielił kupców od ich stoisk, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2004-03-29 |
Składnia
+ | oddzielić | + |
KOGO/CO +
CZYM +
(od KOGO/CZEGO)
|
|
+ | oddzielić | + |
KOGO/CO +
od KOGO/CO
|
4. życie zawodowe od prywatnego
Definicja
Wymowa
[oddzielić] lub pot. [odździelić]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
Prawdziwy pracoholizm zaczyna się, gdy nie potrafimy zostawić pracy „za drzwiami”. [...] Najbardziej narażeni są ludzie na kierowniczych stanowiskach, właściciele firm. Perfekcjoniści, którzy wszystko muszą robić najlepiej. Jeżeli jednak potrafią oddzielić pracę od reszty życia, to problem może nigdy ich nie dotknąć. źródło: NKJP: Łukasz Wichłacz: Beznadziejny przypadek, Dziennik Zachodni, 2003-09-30 |
|
Rozsądek każe oddzielić sztukę od życia. źródło: NKJP: Barbara Ziembicka: Najprostszą drogą: rozmowy z artystami, 1998 |
|
W wielu krajach zdecydowano się na oddzielenie polityki pieniężnej od polityki nadzorczej. źródło: NKJP: Włączenie nadzoru bankowego do KNF, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2007-09-04 |
Składnia
+ | oddzielić | + |
CO +
od CZEGO
|