Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Od: mniejszy < psł. *mьnjьjь, *mьnjьši, *mьnje 'mniejszy, mniejsza, mniejsze'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Relacje znaczeniowe
synonimy: | ucinać |
Połączenia
- zmniejszać apetyt, ciśnienie, dawkę, dotacje, konsumpcję, liczbę czegoś, obciążenie, opór, rozdzielczość, stężenie, temperaturę, wartość, wydatki, zanieczyszczenie, zawartość
- zmniejszać o połowę, o ileś procent
- zmniejszać powoli, stopniowo, systematycznie
Cytaty
Lekarze dawali mu lekarstwa, zmniejszali albo zwiększali dawki. Zestawiali jedne leki z innymi. Czasem były efekty: tiki Jakuba malały. źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Wściekły pies, 2007 |
|
W miarę upływu czasu polanka zmniejszała swoją powierzchnię. źródło: KWSJP: Kazimierz Dębnicki: Życie jak życie, 1986 |
|
Milczeli, jakby nie mogli ustalić, kto powinien wyjaśnić sytuację. Może nie wierzyli w prześladujące ich fatum, lecz nie zmniejszało to ich podświadomego niepokoju. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008 |
|
Lek [...] zmniejsza o 30 proc. wchłanianie tłuszczu przez organizm. źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Uwaga, nadwaga!, Polityka, 2002-03-30 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zmniejszam |
zmniejszamy |
|||
2 os. |
zmniejszasz |
zmniejszacie |
|||
3 os. |
zmniejsza |
zmniejszają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zmniejszałem +(e)m zmniejszał |
zmniejszałam +(e)m zmniejszała |
zmniejszałom +(e)m zmniejszało |
zmniejszaliśmy +(e)śmy zmniejszali |
zmniejszałyśmy +(e)śmy zmniejszały |
2 os. |
zmniejszałeś +(e)ś zmniejszał |
zmniejszałaś +(e)ś zmniejszała |
zmniejszałoś +(e)ś zmniejszało |
zmniejszaliście +(e)ście zmniejszali |
zmniejszałyście +(e)ście zmniejszały |
3 os. |
zmniejszał |
zmniejszała |
zmniejszało |
zmniejszali |
zmniejszały |
bezosobnik: zmniejszano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę zmniejszał będę zmniejszać |
będę zmniejszała będę zmniejszać |
będę zmniejszało będę zmniejszać |
będziemy zmniejszali będziemy zmniejszać |
będziemy zmniejszały będziemy zmniejszać |
2 os. |
będziesz zmniejszał będziesz zmniejszać |
będziesz zmniejszała będziesz zmniejszać |
będziesz zmniejszało będziesz zmniejszać |
będziecie zmniejszali będziecie zmniejszać |
będziecie zmniejszały będziecie zmniejszać |
3 os. |
będzie zmniejszał będzie zmniejszać |
będzie zmniejszała będzie zmniejszać |
będzie zmniejszało będzie zmniejszać |
będą zmniejszali będą zmniejszać |
będą zmniejszały będą zmniejszać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zmniejszajmy |
|
2 os. |
zmniejszaj |
zmniejszajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zmniejszałbym bym zmniejszał |
zmniejszałabym bym zmniejszała |
zmniejszałobym bym zmniejszało |
zmniejszalibyśmy byśmy zmniejszali |
zmniejszałybyśmy byśmy zmniejszały |
2 os. |
zmniejszałbyś byś zmniejszał |
zmniejszałabyś byś zmniejszała |
zmniejszałobyś byś zmniejszało |
zmniejszalibyście byście zmniejszali |
zmniejszałybyście byście zmniejszały |
3 os. |
zmniejszałby by zmniejszał |
zmniejszałaby by zmniejszała |
zmniejszałoby by zmniejszało |
zmniejszaliby by zmniejszali |
zmniejszałyby by zmniejszały |
bezosobnik: zmniejszano by
bezokolicznik: zmniejszać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zmniejszając
gerundium: zmniejszanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zmniejszanie |
zmniejszania |
D. | zmniejszania |
zmniejszań |
C. | zmniejszaniu |
zmniejszaniom |
B. | zmniejszanie |
zmniejszania |
N. | zmniejszaniem |
zmniejszaniami |
Ms. | zmniejszaniu |
zmniejszaniach |
W. | zmniejszanie |
zmniejszania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zmniejszający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zmniejszający |
zmniejszający |
zmniejszający |
zmniejszające |
zmniejszająca |
D. | zmniejszającego |
zmniejszającego |
zmniejszającego |
zmniejszającego |
zmniejszającej |
C. | zmniejszającemu |
zmniejszającemu |
zmniejszającemu |
zmniejszającemu |
zmniejszającej |
B. | zmniejszającego |
zmniejszającego |
zmniejszający |
zmniejszające |
zmniejszającą |
N. | zmniejszającym |
zmniejszającym |
zmniejszającym |
zmniejszającym |
zmniejszającą |
Ms. | zmniejszającym |
zmniejszającym |
zmniejszającym |
zmniejszającym |
zmniejszającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zmniejszający |
zmniejszający |
zmniejszające |
zmniejszające |
D. | zmniejszających |
zmniejszających |
zmniejszających |
zmniejszających |
C. | zmniejszającym |
zmniejszającym |
zmniejszającym |
zmniejszającym |
B. | zmniejszających |
zmniejszających |
zmniejszających |
zmniejszające |
N. | zmniejszającymi |
zmniejszającymi |
zmniejszającymi |
zmniejszającymi |
Ms. | zmniejszających |
zmniejszających |
zmniejszających |
zmniejszających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zmniejszany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zmniejszany |
zmniejszany |
zmniejszany |
zmniejszane |
zmniejszana |
D. | zmniejszanego |
zmniejszanego |
zmniejszanego |
zmniejszanego |
zmniejszanej |
C. | zmniejszanemu |
zmniejszanemu |
zmniejszanemu |
zmniejszanemu |
zmniejszanej |
B. | zmniejszanego |
zmniejszanego |
zmniejszany |
zmniejszane |
zmniejszaną |
N. | zmniejszanym |
zmniejszanym |
zmniejszanym |
zmniejszanym |
zmniejszaną |
Ms. | zmniejszanym |
zmniejszanym |
zmniejszanym |
zmniejszanym |
zmniejszanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zmniejszani |
zmniejszani |
zmniejszane |
zmniejszane |
D. | zmniejszanych |
zmniejszanych |
zmniejszanych |
zmniejszanych |
C. | zmniejszanym |
zmniejszanym |
zmniejszanym |
zmniejszanym |
B. | zmniejszanych |
zmniejszanych |
zmniejszanych |
zmniejszane |
N. | zmniejszanymi |
zmniejszanymi |
zmniejszanymi |
zmniejszanymi |
Ms. | zmniejszanych |
zmniejszanych |
zmniejszanych |
zmniejszanych |
odpowiednik aspektowy: zmniejszyć
Składnia
+ | zmniejszać | + |
CO +
(o CO)
|