UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zamknąć

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamknę
 zamkniemy
2 os. zamkniesz
 zamkniecie
3 os. zamknie
 zamkną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamknąłem
+(e)m zamknął
 zamknęłam
+(e)m zamknęła
 zamknęłom
+(e)m zamknęło
 zamknęliśmy
+(e)śmy zamknęli
 zamknęłyśmy
+(e)śmy zamknęły
2 os. zamknąłeś
+(e)ś zamknął
 zamknęłaś
+(e)ś zamknęła
 zamknęłoś
+(e)ś zamknęło
 zamknęliście
+(e)ście zamknęli
 zamknęłyście
+(e)ście zamknęły
3 os. zamknął
 zamknęła
 zamknęło
 zamknęli
 zamknęły

bezosobnik: zamknięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamknijmy
2 os. zamknij
 zamknijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamknąłbym
bym zamknął
 zamknęłabym
bym zamknęła
 zamknęłobym
bym zamknęło
 zamknęlibyśmy
byśmy zamknęli
 zamknęłybyśmy
byśmy zamknęły
2 os. zamknąłbyś
byś zamknął
 zamknęłabyś
byś zamknęła
 zamknęłobyś
byś zamknęło
 zamknęlibyście
byście zamknęli
 zamknęłybyście
byście zamknęły
3 os. zamknąłby
by zamknął
 zamknęłaby
by zamknęła
 zamknęłoby
by zamknęło
 zamknęliby
by zamknęli
 zamknęłyby
by zamknęły

bezosobnik: zamknięto by

bezokolicznik: zamknąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zamknąwszy

gerundium: zamknięcie

imiesłów przymiotnikowy bierny: zamknięty

odpowiednik aspektowy: zamykać

Pochodzenie

psł. *zamъknǫti 'zamknąć, zacisnąć'

Czasownik z przedrostkiem *za- od psł. *mъknǫti 'zacząć się ruszać, poruszać, cisnąć'; zob.  mknąć 

1. okno

Definicja

uniemożliwić dostęp do wnętrza za pomocą elementu, który blokuje ten dostęp

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

antonimy:  odemknąć, otworzyć, rozewrzeć, roztworzyć

Połączenia

  • zamknąć bramę, drzwi, furtkę, kłódkę, okno, szufladę, teczkę, trumnę, wrota, zamek, zasuwę
  • zamknąć na haczyk, na klamkę, na klucz, na łańcuch, na rygiel, na skobel, na zamek
  • starannie zamknąć; hermetycznie, szczelnie zamknięty; zamknięty na głucho
  • zamknięta brama, zamknięte pomieszczenie

Cytaty

Drzwi zamknął na zasuwę.

źródło: KWSJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Zamknąłem skrzyneczkę na kluczyk, chwyciłem za metalową rączkę i wkrótce byłem w zagrodzie Wojciecha.

źródło: KWSJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Przed spożyciem należy dodać do sałatki sos, zamknąć przykrywkę i potrząsnąć kubkiem, tak jak czyni się to z shakerem przy przyrządzaniu napojów.

źródło: KWSJP: Dzień dobry, nr 29/06, 2001

Zamknąłem teczki z aktami i zbierałem się do zejścia do podziemi hotelu, gdzie na noc w szafach ogniotrwałych przechowywaliśmy dokumenty, by uchronić je przed bombami niemieckimi.

źródło: NKJP: Kazimierz Osmecki Iranek: Powołanie i przeznaczenie: wspomnienia oficera Komendy Głównej AK, 2004

Blokady szuflad i szafek działają w obu kierunkach, tak więc dzieci nie mogą ani otworzyć, ani zamknąć szuflady czy szafki.

źródło: NKJP: Katarzyna Rożko: Dobry sposób na żywe srebra, Trybuna Śląska, 2002-11-06

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO + (na CO)

2. w sejfie

Definicja

umieścić coś w miejscu, do którego wnętrza jest ograniczony dostęp

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  schować

Połączenia

  • zamknąć w butelce, w pudełku, w sejfie, w skrzyni, w słoiku, w szufladzie

Cytaty

Pozostałe 200 tys. zł nad ranem zamknięto w kasie pancernej.

źródło: KWSJP: 300 tysięcy w reklamówce, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2004-01-15

Wicepremier zamknął dokumenty w biurku i wyjechał, tekst możemy otrzymać w środę.

źródło: NKJP: Paweł Wroński: Gazeta Wyborcza, 1997-06-18

Przez szczeliny wiatr z południa wdmuchiwał do miasta śmieci: historie ran postrzałowych, historie utraconych kamaszy, historie wojennych medali, zamkniętych w blaszanych pudełkach po tytoniu.

źródło: KWSJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO + w CZYM

3. w więzieniu

Definicja

zmusić do przebywania w miejscu, którego dana osoba lub zwierzę nie może opuścić bez zgody innych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:  osadzić, posadzić, przymknąć, wpakować, wsadzić, zadołować, zadrutować, zapakować, zapudłować, zapuszkować
antonimy:  wypuścić

Połączenia

  • zamknąć w areszcie, w domu, w klasztorze, w kryminale, w lochu, w obozie, w piwnicy, w pokoju, w psychiatryku, w pudle, w szpitalu, w wariatkowie, w więzieniu, w zakładzie, w zamku; w klatce, w kurniku, w zagrodzie, w zoo

Cytaty

Nie trzeba o tym tak głośno mówić. I to jeszcze w miejscu publicznym. Mogliby usłyszeć. I znowu by mnie zamknęli w areszcie.

źródło: KWSJP: Marian Turwid: Dwie strony drogi, 1983

Macie rację, różni durnie mogą próbować zrobić ze mnie wariata i zamknąć mnie na siłę w szpitalu.

źródło: KWSJP: Elżbieta Hajnicz, 1999

Zawsze mijało wiele godzin, zanim zdołaliśmy wyłapać wszystkie małpiatki i zamknąć je w klatce.

źródło: KWSJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1975

Co ja mam zrobić w tej sytuacji, jeżeli ktoś mnie nazywa złodziejem, porównuje z przestępcami, mówi, żeby mnie zamknąć do więzienia?

źródło: KWSJP: Nie jestem Marsjaninem, Dziennik Zachodni, 2008-05-21

Tak bandyci skatowali sierżanta Jarosława Wilka. Dla sądu nie był to powód, by ich zamknąć.

źródło: KWSJP: Henryk Mroza: Co to za prawo, które nie radzi sobie z „Ruskiem”, Nowa Trybuna Opolska, 2006

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
KOGO/CO + (w CZYM)
bez ograniczeń + zamknąć +
KOGO/CO + (do CZEGO)

4. książkę

Definicja

zetknąć ze sobą skrajne lub rozłożone części czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otworzyć, rozewrzeć, roztworzyć
hiperonimy:  złożyć

Połączenia

  • zamknąć oczy, powieki, usta; książkę, notes, parasolkę

Cytaty

Niech pan zamknie ten parasol, bo mi pan oko wykłuje!

źródło: KWSJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971

A gdy chciał zamknąć zeszyt, chwytając za wynurzony po chwili, niebiesko obwiedziony róg, spostrzegł, że drugą stronę ostatniej kartki znów pokrywa pismo.

źródło: KWSJP: Elżbieta Szemplińska-Sobolewska: Potrójny ślad, 1984

Na szczęście jest na to prosty i szybki sposób, zalecany m.in. przez nurków: wystarczy nabrać powietrza, zatkać nos, zamknąć usta i próbować wydychać powietrze.

źródło: KWSJP: Paulina Karolak: Vademecum podróżniczki, Cosmopolitan, nr 7, 1999

Wacław zamknął książkę i wyciągnął pudełko papierosów.

źródło: KWSJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Potem zamknij oczy, weź głęboki oddech i zacznij wyobrażać sobie szczęśliwszy scenariusz.

źródło: KWSJP: Zuzanna Maj: Odstresuj się, skarbie, świat jest taki piękny!, Cosmopolitan, nr 07, 2000

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

5. ulicę

Definicja

uniemożliwić korzystanie z czegoś lub obecność w jakimś miejscu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otworzyć
hiperonimy:  uniemożliwić

Połączenia

  • zamknąć drogę, ruch

Cytaty

W sobotę na kilka godzin policja zamknęła dla ruchu al. Solidarności na odcinku od ul. Targowej do Szwedzkiej.

źródło: KWSJP: Z powodu pocisku wstrzymano ruch, Metropol, nr 26/02, 2001

Na blisko dwie godziny zamknięto wczoraj ruch przy ulicy Targowej w centrum Rzeszowa i ewakuowano ludzi z zagrożonych budynków.

źródło: KWSJP: Bomba w wieżowcu, Super Nowości, nr 291, 1998

Szlak turystyczny na Wrota Chałubińskiego zamknięty jest z powodu remontu.

źródło: KWSJP: BZ: Kronika regionalna, Tygodnik Podhalański, nr 35, 1996

Jezdnia będzie zamknięta do 28 lipca. W tym czasie wyznaczono objazd dla samochodów Nowogrodzką, Poznańską i przez plac Politechniki do ronda Jazdy Polskiej.

źródło: KWSJP: Tydzień w skrócie, Dzień dobry, nr 06/07, 2001

Jesteśmy zmuszeni zamknąć muzeum na jeszcze pięć dni w ostatnim tygodniu lutego - wyjaśnia dyrektor.

źródło: NKJP: Odnowiony ratusz - wizytówką miasta, Gazeta Radomszczańska, 2009-02-25

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

6. szpital

Definicja

zakończyć działalność firmy lub instytucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zakończyć
antonimy:  otworzyć, roztworzyć

Połączenia

  • zamknąć aptekę, firmę, sklep, szpital

Cytaty

Konwersja musi spowodować, że pewne przedsiębiorstwa, zakłady, niektóre rodzaje produkcji okażą się niepotrzebne, produkcję trzeba będzie ograniczyć, zatrudnienie zmniejszyć, czasem w ogóle zamknąć zakład.

źródło: KWSJP: Stefan Kurowski: Co Zachód może zrobić dla Polski?, Kultura, nr 400-401, 1981

Trzeba zamknąć tę dyskotekę. Ci młodzie ludzie nie przychodzą się bawić, tylko rozrabiać.

źródło: KWSJP: Tomasz Kapica: Przeszli jak tornado, Nowa Trybuna Opolska, 2006

Zamknięto kino Skarpa. Przez lata odbywały się tam „Konfrontacje”, później Warszawski Festiwal Filmowy. Kino działało od 1960 r.

źródło: KWSJP: Skarpa zamknięta, Dzień dobry, nr 16/02, 2001

Teraz Zbigniew Kowalów zapowiedział, że z końcem maja zamknie definitywnie targowisko, ponieważ kupcy nie spełnili postawionych im warunków.

źródło: KWSJP: Marek Grocholski: Bezpieczeństwo powiatowe, Tygodnik Podhalański, nr 8, 1999

Po zamknięciu pubu zostanę bez pracy i pieniędzy - mówi Agnieszka Lech, pracownica lokalu.

źródło: KWSJP: Roman Kijanka: Władze wyrzucają go z ogrodu, Nowiny, 2006

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

7. festiwal

Definicja

oficjalnie ogłosić zakończenie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otworzyć
hiperonimy:  zakończyć

Połączenia

  • zamknąć festiwal, obrady

Cytaty

Następnie przewodniczący wojewódzkiej Rady Narodowej Edward Berger zamknął obrady, nie wyczerpując przyjętego porządku tj.: 1. uchwalenia planu pracy WRN na rok 1981, 2. odpowiedzi wojewody na interpelacje, 3. wolne wnioski. Wobec tego nie zrealizowano zobowiązania podjętego na Prezydium WRN dnia 5 marca 1981 r. o udzielenie głosu przedstawicielom

źródło: KWSJP: Życie Warszawy, nr 77, 1981

Ponieważ kaowcy wyczerpali swój zwykły zestaw pytań i każdy chciał się jak najprędzej wydostać z mrocznej salki klubu, kierownik zamknął spotkanie dziękując gorąco literatowi, a córka kierownika wręczyła mu trzy zwiędłe goździki, zakupione z funduszu kulturalno-oświatowego.

źródło: KWSJP: Jerzy Stefan Stawiński: Smutnych losów, 1986

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

8. pochód

Definicja

znaleźć się na końcu jakiejś listy lub serii zdarzeń

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otworzyć
hiperonimy:  zakończyć

Połączenia

  • zamknąć epokę, rozdział, sprawę, temat

Cytaty

Trzyletnie studia uniwersyteckie zamknęły pierwszy stopień wykształcenia przyszłego króla i pierwszy pobyt w podwawelskim grodzie.

źródło: KWSJP: Wojciech Fijałkowski: Szlakiem Jana III Sobieskiego

Przedstawione obecnie cztery projekty ustaw powinny w zasadniczy sposób zamknąć serię szczegółowych nowych ustaw o stosunku państwa do poszczególnych związków wyznaniowych.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 19.02.1997

Powstanie tego rządu nie zakończyło procesu destrukcji komunistycznej dyktatury w Polsce, zamknęło natomiast jego najważniejszy etap.

źródło: KWSJP: Sierpniowy przełom, Dziennik Polski - Magazyn, 2004-02-06

Natomiast dla dalszych pytań i dla wyjaśnienia do końca sprawy, żeby zamknąć tę kwestię, sprawa osób fizycznych, które wpłaciły na fundację, wraz z datami tych wpłat, jest niezbędnym warunkiem.

źródło: KWSJP: Stenogram z 83. posiedzenia Komisji Śledczej ds. PKN Orlen SA

Przez cały czas trwały prace nad finalnym koncertem galowym, który zamknął festiwal.

źródło: NKJP: Zdobywali Kielce, Dziennik Polski - Miechów, 2001-07-28

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

9. plik

Definicja

spowodować, że jakiś obiekt przestaje się wyświetlać na ekranie komputera (albo podobnego urządzenia) lub określony pogram kończy działanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyłączyć
antonimy:  otworzyć

Połączenia

  • zamknąć plik, program, przeglądarkę

Cytaty

Można również przy użyciu menedżera zadań zamknąć program powodujący problemy, ale nie jest to zalecane, ponieważ może spowodować destabilizację systemu.

źródło: NKJP: Internet

Aby zamknąć plik, po prostu kliknij czerwony, okrągły przycisk w lewym górnym rogu jego okna.

źródło: Internet

Czy da się zamknąć cały folder np. ze zdjęciami?

źródło: Internet

Złe zamknięcie przeglądarki lub systemu i zakładki mogą się wykasować...

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

10. brzuch

Definicja

med. 
zszyć tkanki ciała podczas operacji lub sekcji zwłok

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otworzyć

Połączenia

  • zamknąć powłoki brzuszne, ranę

Cytaty

Udało się zamknąć operacyjnie powłoki brzuszne u chłopca, który z powodu zatrucia grzybami przeszedł przeszczep wątroby.

źródło: Internet

Przed zamknięciem powłok wykonuje się nacięcie skalpelem w powłokach (skórę i powięź), a następnie wprowadza się w tę ranę klem i od strony jamy brzusznej wciąga dren.

źródło: NKJP: Internet

Mimo że udało się zamknąć ranę w płucach, która spowodowała ciężki krwotok, dwugodzinny masaż serca - najpierw zewnętrzny, potem bezpośredni - nie zdołał przywrócić obiegu krwi

źródło: NKJP: Marek Rapacki: Gazeta Wyborcza, 1997-09-06

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

11. możliwości

Definicja

spowodować, że to, o czym komunikuje następujący rzeczownik, przestaje przestaje być dostępne lub osiągalne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otworzyć

Cytaty

Rozwiązanie obecnie przyjęte będzie miało szczególnie niekorzystne skutki np. w małych miastach, gdzie jest tylko kilka zakładów pracy i wyczerpanie okresu w jednym korzystającym z tej formy zatrudnienia tymczasowego może zamknąć pracownikowi możliwość pracy w ogóle.

źródło: KWSJP: Sprawozdania stenograficzne Sejmu RP

Czy komukolwiek posługiwanie się uprawianym dotychczas narzeczem zamknęło drogę do kariery towarzyskiej, naukowej, społecznej, nawet nauczycielskiej?

źródło: KWSJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

Poinformowano również wszystkich, że budowa stacji nie zamknie możliwości budowy domów mieszkalnych na sąsiednich działkach.

źródło: NKJP: (ECZ): Tankowanie zamiast cegieł, Dziennik Polski - Podhale, 2001-04-25

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO + KOMU

12. w słowach

Definicja

wyrazić w określony sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wypowiedzieć, wyrazić, zawrzeć

Połączenia

  • zamknąć w słowach, w stwierdzeniu

Cytaty

Polskie słowa natomiast były jeszcze jak rozsypane puste flaszeczki o nazbyt wąskich szyjkach, w które z najwyższym trudem wtłaczało się spłoszone myśli. Nim jedne zdołał Andrzej zamknąć w słowach, inne już odpływały i robiło się w głowie strasznie ciemno, a serce biło z przerażenia.

źródło: KWSJP: Leopold Rybarski: Konterfekt z cieniem, 1985

Etyka tego rodzaju - którą chętnie nazwałbym Etyką Bez Autorytetów - ma oczywiście pierwowzór banalnie oczywisty: można by ją całą zamknąć w niezbyt nowym haśle „miłuj bliźniego jak siebie samego”, które zdążyło jako norma etyczna wyjść daleko poza granice chrześcijaństwa i w gruncie rzeczy dopiero w sytuacji „śmierci Boga” nabiera prawdziwie pełnej treści.

źródło: KWSJP: Barańczak Stanisław: Poezja i duch uogólnienia, 1996

Niechętni Maurycemu zarzucali mu wyrachowanie, zamknięte w zdaniu: „Lepiej być pierwszym wśród ostatnich niż ostatnim wśród pierwszych”, utrzymując, że jego gwiazda mistrza fryzjerskiego, właściciela luksusowego zakładu i przyjaciela elit, nigdzie nie świeciłaby jaśniej.

źródło: KWSJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO + w CZYM

13. stratą

Definicja

bank. 
zakończywszy, podsumować liczbowo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse bankowość

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zakończyć

Połączenia

  • zamknąć rok
  • zamknąć sumą, wynikiem

Cytaty

Dodatkową, dobrą dla rządu informacją jest to, że Narodowy Bank Polski zamknął rok większym zyskiem niż zapisano w budżecie.

źródło: KWSJP: Dar lewicy, Trybuna, 2006

Pierwszy rok działalności zakład zamknął stratą, ubiegły zyskiem ponad 1,3 mln zł.

źródło: KWSJP: Andrzej Dembowski: Prezydenckie laury, Gazeta Miejska, nr 13 (56), 2000

Z przerażeniem muszę odnotować fakt, że Komunalne Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Nakle zamknie rok budżetowy 2003 ze stratą w wysokości około 950 tysięcy złotych - stwierdził nakielski burmistrz Piotr Centała.

źródło: NKJP: ST: Straty na prawie milion złotych, Nakielski Czas, 2004-02-25

29 gmin zamknęło rok wynikiem ujemnym, ale w części gmin był to wynik ujemny pozorny, ponieważ przeszły środki z roku poprzedniego, z 1992 r.

źródło: KWSJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO + CZYM

14. konto

Definicja

zerwać z bankiem umowę, która pozwala na trzymanie w nim pieniędzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse bankowość

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otworzyć

Połączenia

  • zamknąć konto, lokatę, rachunek

Cytaty

Mój złoty środek na urząd skarbowy - sprzedaj wszystko, zamknij konta bankowe, zgłoś, że już nigdy nie wrócisz.

źródło: NKJP: Natalia Gańko: Polityka, 2007-04-28

Zamknięcie rachunku i przekazanie zgromadzonych na nim środków finansowych następuje po przekazaniu kupującemu przedmiotu transakcji, pod warunkiem, że podmiot spełnił wszystkie warunki umowy.

źródło: NKJP: PAP: Transakcje podwyższonego ryzyka, Dziennik Polski, 2001-03-14

Po zamknięciu lokaty okazuje się zatem, że kwota urosła do 285,83 USD.

źródło: NKJP: W co lokować, Gazeta Bankowa, 1998

Konto pani Marii zostało zamknięte z końcem stycznia z adnotacją o śmierci jej męża.

źródło: KWSJP: Barbara Doktór: Czy nadal jestem w Tele 2, Super Express, 2006

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

15. gaz

Definicja

odciąć dopływ

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyłączyć
antonimy:  włączyć

Połączenia

  • zamknąć gaz, wodę

Cytaty

Już jako szef rady nadzorczej Gazpromu zamknął dostawy gazu na Ukrainę w 2006 r. i grozi podobnym posunięciem obecnie.

źródło: NKJP: Adam Wolski: Precyzyjne myślenie i mniejszy upór, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2008-03-18

Decyzja inspektora sanitarnego o zamknięciu wody w sieci zapadła 5 marca.

źródło: NKJP: Krzysztof Strauchmann: Politycy w mętnej wodzie, Dziennik Polski, 2003-03-17

Kierownictwo Energetyki chciało także zamknąć wodę dostarczaną do celów gospodarczych.

źródło: NKJP: Marek Łętowski: Zła woda, Gazeta Wrocławska, 2002-05-06

Toną w długach, zamknęli im gaz, właściciel nie odbiera wezwania do sądu, nie płaci podatków i ZUS, przepadł samochód wraz z papierosami.

źródło: NKJP: Jacek Szydłowski: Papierosy wyjechały z Lublina i przepadły. Lubelska fabryka straciła miliony złotych, Dziennik Wschodni, 2014-7-14 (dziennikwschodni.pl)

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

16. radio

Definicja

pot. 
wyłączyć jakieś urządzenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyłączyć
antonimy:  otworzyć, włączyć

Połączenia

  • zamknąć radio, telewizor

Cytaty

Otworzył radio, znalazł falę; długą chwilę słyszał tylko trzaski, potem poprzez szum i warkot przedarły się pierwsze takty Poloneza As-dur. Wydawało mu się, że są zbyt głośne, że docierają do wszystkich, w całym pałacu. Zamknął radio.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Najlepiej zamknąć telewizor, omijać takie publikacje i namawiać do tego innych albo zrobić im konkurencję.

źródło: NKJP: Internet

Jeżeli nie uda Ci się powrócić do systemu operacyjnego, to będziesz musiał zamknąć komputer przy użyciu kombinacji klawiszy Ctrl+Alt+Del, zwanych popularnie „trzema królami”.

źródło: NKJP: Anna Romowicz: Mój pierwszy komputer, 2006

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

17. horyzont

Definicja

ograniczyć przestrzeń

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ograniczyć

Połączenia

  • zamknąć horyzont

Cytaty

Wybudowana w pobliżu dworu hydrofornia zeszpeciła polanę widokową przed tarasem i zamknęła widok rozciągający się stąd na park.

źródło: NKJP: Internet

Mróz czarodziejskim dotykiem wstrzymał wody wezbrane, zastygły w locie wodospad zamknął wąwóz z trzech stron.

źródło: NKJP: Internet

Ruch na morzu zdaje się nie istnieć. Ma się niesamowite uczucie trwania na miejscu. Morze nie zachowuje swego poziomu, jego niezaprzeczona płaszczyzna, zamknięta krechą horyzontu, nachyla się w mych zmęczonych oczach [...].

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
CO

18. na świat

Definicja

spowodować, że ktoś nie jest zainteresowany informacjami płynącymi z skądś i nie chce w związku z nimi zmieniać swego postępowania albo działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otworzyć

Połączenia

  • zamknąć na świat, na zmiany

Cytaty

Najbardziej dzieli ich stosunek do Braci Muzułmanów, którzy – jak obawiają się świeccy liberałowie – mogą niebawem sięgnąć po pełnię władzy i zamknąć kraj na świat.

źródło: Internet: Michał Lipa: Wyrok na faraona, Tygodnik Przegląd, 2012-06-17 (tygodnikprzeglad.pl)

Wiem, że ogólnie pomaga, ale czy akurat w Twojej sytuacji - a gdyby nawet mogło pomagać, to czy nie jesteś zbyt zamknięty na zmiany?

źródło: NKJP: Internet

Widziałem wówczas ludzi, dla których aktorstwo było jedną jedyną pasją życiową. Zobaczyłem ludzi tak naprawdę zamkniętych na świat.

źródło: NKJP: Tomasz Karolak: 39 ról i pół rockowca, Dlaczego?, 2009-08-28

Składnia

bez ograniczeń + zamknąć +
KOGO/CO + na CO

Frazeologizmy

coś zamknęło podwoje
ktoś stulił pysk
ktoś zamknął mordę
ktoś zamknął ryj
ktoś zamknął jadaczkę
ktoś zamknął ryja
ktoś zamknął pysk
ktoś zamknął dziób
ktoś zamknął coś na patyk
ktoś zamknął cudzysłów
ktoś zamknął drzwi przed nosem komuś
ktoś zamknął granice
ktoś zamknął granicę
ktoś zamknął listę
ktoś zamknął na cztery spusty coś
ktoś zamknął na siedem spustów coś
ktoś zamknął nawias
ktoś zamknął oczy
ktoś zamknął powieki
ktoś zamknął usta komuś
ktoś zatkał uszy na coś
ktoś zamknął uszy na coś
przy drzwiach zamkniętych
za zamkniętymi drzwiami
z zamkniętymi oczami
Data ostatniej modyfikacji: 02.02.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN