Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *bryzgati
1.a krwią
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | tryskać |
Połączenia
- fontanna, kran; motocykl, samochód bryzga
- bryzgać błotem, szlamem, wodą
- bryzgać spod kół
Cytaty
Przez pewien okres kran [...] był zepsuty: gdy się go odkręciło, bryzgał tak silnym strumieniem wody, że nieświadomego tej usterki opryskiwał jak prysznic. źródło: NKJP: Ryszard Danecki, Janusz Marciszewski: 55 lat gazety. Anegdoty, Gazeta Poznańska, 2003-07-12 |
|
[...] fontanny przed blokami przestaną bryzgać wodą, bo nie będzie nikogo, kto o nie zadba. źródło: NKJP: Mołdawianin Mircea, Dziennik Polski, 2008-04-12 |
|
Przekłuwając parówkę, należy robić to ostrożnie, ponieważ często bryzga sosem i, co gorsza, w kierunku sąsiada. źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je: savoir-vivre przy stole, 1994 |
|
Manewrujące i pędzące samochody bryzgały błotem, ślizgały się na podjazdach i pokonywały trasę z niemałym trudem. źródło: NKJP: (KATI): Rajd na cztery koła, Dziennik Bałtycki, 1998-08-25 |
|
Przypominałam sobie jak Olaf Lubaszenko kilka razy musiał zagrać tę scenę spadając z wozu - i panie za każdym razem bryzgały go krwią. źródło: NKJP: Robert Drobysz: Z Lubaszenką przed kamerą, Gazeta Krakowska, 2001-12-28 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
bryzgam |
bryzgamy |
|||
2 os. |
bryzgasz |
bryzgacie |
|||
3 os. |
bryzga |
bryzgają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
bryzgałem +(e)m bryzgał |
bryzgałam +(e)m bryzgała |
bryzgałom +(e)m bryzgało |
bryzgaliśmy +(e)śmy bryzgali |
bryzgałyśmy +(e)śmy bryzgały |
2 os. |
bryzgałeś +(e)ś bryzgał |
bryzgałaś +(e)ś bryzgała |
bryzgałoś +(e)ś bryzgało |
bryzgaliście +(e)ście bryzgali |
bryzgałyście +(e)ście bryzgały |
3 os. |
bryzgał |
bryzgała |
bryzgało |
bryzgali |
bryzgały |
bezosobnik: bryzgano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę bryzgał będę bryzgać |
będę bryzgała będę bryzgać |
będę bryzgało będę bryzgać |
będziemy bryzgali będziemy bryzgać |
będziemy bryzgały będziemy bryzgać |
2 os. |
będziesz bryzgał będziesz bryzgać |
będziesz bryzgała będziesz bryzgać |
będziesz bryzgało będziesz bryzgać |
będziecie bryzgali będziecie bryzgać |
będziecie bryzgały będziecie bryzgać |
3 os. |
będzie bryzgał będzie bryzgać |
będzie bryzgała będzie bryzgać |
będzie bryzgało będzie bryzgać |
będą bryzgali będą bryzgać |
będą bryzgały będą bryzgać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
bryzgajmy |
|
2 os. |
bryzgaj |
bryzgajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
bryzgałbym bym bryzgał |
bryzgałabym bym bryzgała |
bryzgałobym bym bryzgało |
bryzgalibyśmy byśmy bryzgali |
bryzgałybyśmy byśmy bryzgały |
2 os. |
bryzgałbyś byś bryzgał |
bryzgałabyś byś bryzgała |
bryzgałobyś byś bryzgało |
bryzgalibyście byście bryzgali |
bryzgałybyście byście bryzgały |
3 os. |
bryzgałby by bryzgał |
bryzgałaby by bryzgała |
bryzgałoby by bryzgało |
bryzgaliby by bryzgali |
bryzgałyby by bryzgały |
bezosobnik: bryzgano by
bezokolicznik: bryzgać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
bryzgając
gerundium: bryzganie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | bryzganie |
bryzgania |
D. | bryzgania |
bryzgań |
C. | bryzganiu |
bryzganiom |
B. | bryzganie |
bryzgania |
N. | bryzganiem |
bryzganiami |
Ms. | bryzganiu |
bryzganiach |
W. | bryzganie |
bryzgania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: bryzgający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | bryzgający |
bryzgający |
bryzgający |
bryzgające |
bryzgająca |
D. | bryzgającego |
bryzgającego |
bryzgającego |
bryzgającego |
bryzgającej |
C. | bryzgającemu |
bryzgającemu |
bryzgającemu |
bryzgającemu |
bryzgającej |
B. | bryzgającego |
bryzgającego |
bryzgający |
bryzgające |
bryzgającą |
N. | bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającą |
Ms. | bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | bryzgający |
bryzgający |
bryzgające |
bryzgające |
D. | bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
C. | bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
B. | bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
bryzgające |
N. | bryzgającymi |
bryzgającymi |
bryzgającymi |
bryzgającymi |
Ms. | bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: bryzgany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | bryzgany |
bryzgany |
bryzgany |
bryzgane |
bryzgana |
D. | bryzganego |
bryzganego |
bryzganego |
bryzganego |
bryzganej |
C. | bryzganemu |
bryzganemu |
bryzganemu |
bryzganemu |
bryzganej |
B. | bryzganego |
bryzganego |
bryzgany |
bryzgane |
bryzganą |
N. | bryzganym |
bryzganym |
bryzganym |
bryzganym |
bryzganą |
Ms. | bryzganym |
bryzganym |
bryzganym |
bryzganym |
bryzganej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | bryzgani |
bryzgani |
bryzgane |
bryzgane |
D. | bryzganych |
bryzganych |
bryzganych |
bryzganych |
C. | bryzganym |
bryzganym |
bryzganym |
bryzganym |
B. | bryzganych |
bryzganych |
bryzganych |
bryzgane |
N. | bryzganymi |
bryzganymi |
bryzganymi |
bryzganymi |
Ms. | bryzganych |
bryzganych |
bryzganych |
bryzganych |
Składnia
+ | bryzgać | + |
CZYM
|
|
+ | bryzgać | + |
KOGO +
(CZYM)
|
1.b o krwi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | tryskać |
Połączenia
- błoto, krew; woda bryzga
- bryzgać w twarz
Cytaty
Kolaski i powozy najeżdżały na warszawiaków, tylko błoto bryzgało i pecyny niedosprzątanego śniegu. źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Ben Akiba w Warszawie, Polityka, 2004-01-31 |
|
Kopniak w goleń, tuż pod kolano, padający na klęczki dostaje z góry w nos, kość pęka z chrupnięciem, krew bryzga na ubranie. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
[...] woda co rusz bryzgała mi w twarz, a wiejący wiatr potęgował uczucie chłodu. źródło: NKJP: Radosław Milczarek: Formelana, 2010 |
|
[...] rozgrzebujące żar ogniska, aż iskry bryzgają na siedzących w kucki jeńców. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
Strach było chodzić chodnikami, bo można było przypłacić to kąpielą w wodzie bryzgającej spod samochodowych kół. źródło: NKJP: (awu): Basen na ulicy, Dziennik Łódzki, 2005-05-19 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
bryzgam |
bryzgamy |
|||
2 os. |
bryzgasz |
bryzgacie |
|||
3 os. |
bryzga |
bryzgają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
bryzgałem +(e)m bryzgał |
bryzgałam +(e)m bryzgała |
bryzgałom +(e)m bryzgało |
bryzgaliśmy +(e)śmy bryzgali |
bryzgałyśmy +(e)śmy bryzgały |
2 os. |
bryzgałeś +(e)ś bryzgał |
bryzgałaś +(e)ś bryzgała |
bryzgałoś +(e)ś bryzgało |
bryzgaliście +(e)ście bryzgali |
bryzgałyście +(e)ście bryzgały |
3 os. |
bryzgał |
bryzgała |
bryzgało |
bryzgali |
bryzgały |
bezosobnik: bryzgano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę bryzgał będę bryzgać |
będę bryzgała będę bryzgać |
będę bryzgało będę bryzgać |
będziemy bryzgali będziemy bryzgać |
będziemy bryzgały będziemy bryzgać |
2 os. |
będziesz bryzgał będziesz bryzgać |
będziesz bryzgała będziesz bryzgać |
będziesz bryzgało będziesz bryzgać |
będziecie bryzgali będziecie bryzgać |
będziecie bryzgały będziecie bryzgać |
3 os. |
będzie bryzgał będzie bryzgać |
będzie bryzgała będzie bryzgać |
będzie bryzgało będzie bryzgać |
będą bryzgali będą bryzgać |
będą bryzgały będą bryzgać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
bryzgajmy |
|
2 os. |
bryzgaj |
bryzgajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
bryzgałbym bym bryzgał |
bryzgałabym bym bryzgała |
bryzgałobym bym bryzgało |
bryzgalibyśmy byśmy bryzgali |
bryzgałybyśmy byśmy bryzgały |
2 os. |
bryzgałbyś byś bryzgał |
bryzgałabyś byś bryzgała |
bryzgałobyś byś bryzgało |
bryzgalibyście byście bryzgali |
bryzgałybyście byście bryzgały |
3 os. |
bryzgałby by bryzgał |
bryzgałaby by bryzgała |
bryzgałoby by bryzgało |
bryzgaliby by bryzgali |
bryzgałyby by bryzgały |
bezosobnik: bryzgano by
bezokolicznik: bryzgać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
bryzgając
gerundium: bryzganie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | bryzganie |
bryzgania |
D. | bryzgania |
bryzgań |
C. | bryzganiu |
bryzganiom |
B. | bryzganie |
bryzgania |
N. | bryzganiem |
bryzganiami |
Ms. | bryzganiu |
bryzganiach |
W. | bryzganie |
bryzgania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: bryzgający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | bryzgający |
bryzgający |
bryzgający |
bryzgające |
bryzgająca |
D. | bryzgającego |
bryzgającego |
bryzgającego |
bryzgającego |
bryzgającej |
C. | bryzgającemu |
bryzgającemu |
bryzgającemu |
bryzgającemu |
bryzgającej |
B. | bryzgającego |
bryzgającego |
bryzgający |
bryzgające |
bryzgającą |
N. | bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającą |
Ms. | bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | bryzgający |
bryzgający |
bryzgające |
bryzgające |
D. | bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
C. | bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
bryzgającym |
B. | bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
bryzgające |
N. | bryzgającymi |
bryzgającymi |
bryzgającymi |
bryzgającymi |
Ms. | bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
bryzgających |
Składnia
+ | bryzgać | + |
(GDZIE)
|
|
+ | bryzgać | + |
(SKĄD)
|