UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaprząc

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zaprzęgę zaprzęgnę	zaprzęgniemy zaprzężemy
2 os.	zaprzęgniesz zaprzężesz	zaprzęgniecie zaprzężecie
3 os.	zaprzęgnie zaprzęże	zaprzęgą zaprzęgną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaprzągłem +(e)m zaprzągł	zaprzęgłam +(e)m zaprzęgła	zaprzęgłom +(e)m zaprzęgło	zaprzęgliśmy +(e)śmy zaprzęgli	zaprzęgłyśmy +(e)śmy zaprzęgły
2 os.	zaprzągłeś +(e)ś zaprzągł	zaprzęgłaś +(e)ś zaprzęgła	zaprzęgłoś +(e)ś zaprzęgło	zaprzęgliście +(e)ście zaprzęgli	zaprzęgłyście +(e)ście zaprzęgły
3 os.	zaprzągł	zaprzęgła	zaprzęgło	zaprzęgli	zaprzęgły

bezosobnik: zaprzęgnięto
zaprzężono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zaprzążmy zaprzęgnijmy
2 os.	zaprząż zaprzęgnij	zaprzążcie zaprzęgnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaprzągłbym bym zaprzągł	zaprzęgłabym bym zaprzęgła	zaprzęgłobym bym zaprzęgło	zaprzęglibyśmy byśmy zaprzęgli	zaprzęgłybyśmy byśmy zaprzęgły
2 os.	zaprzągłbyś byś zaprzągł	zaprzęgłabyś byś zaprzęgła	zaprzęgłobyś byś zaprzęgło	zaprzęglibyście byście zaprzęgli	zaprzęgłybyście byście zaprzęgły
3 os.	zaprzągłby by zaprzągł	zaprzęgłaby by zaprzęgła	zaprzęgłoby by zaprzęgło	zaprzęgliby by zaprzęgli	zaprzęgłyby by zaprzęgły

bezosobnik: zaprzęgnięto by
zaprzężono by

bezokolicznik: zaprząc
zaprzęgnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

zaprzągłszy

gerundium: zaprzęgnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zaprzęgnięcie zaprzężenie	zaprzęgnięcia zaprzężenia
D.	zaprzęgnięcia zaprzężenia	zaprzęgnięć zaprzężeń
C.	zaprzęgnięciu zaprzężeniu	zaprzęgnięciom zaprzężeniom
B.	zaprzęgnięcie zaprzężenie	zaprzęgnięcia zaprzężenia
N.	zaprzęgnięciem zaprzężeniem	zaprzęgnięciami zaprzężeniami
Ms.	zaprzęgnięciu zaprzężeniu	zaprzęgnięciach zaprzężeniach
W.	zaprzęgnięcie zaprzężenie	zaprzęgnięcia zaprzężenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaprzęgnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zaprzęgnięty zaprzężony	zaprzęgnięty zaprzężony	zaprzęgnięty zaprzężony	zaprzęgnięte zaprzężone	zaprzęgnięta zaprzężona
D.	zaprzęgniętego zaprzężonego	zaprzęgniętego zaprzężonego	zaprzęgniętego zaprzężonego	zaprzęgniętego zaprzężonego	zaprzęgniętej zaprzężonej
C.	zaprzęgniętemu zaprzężonemu	zaprzęgniętemu zaprzężonemu	zaprzęgniętemu zaprzężonemu	zaprzęgniętemu zaprzężonemu	zaprzęgniętej zaprzężonej
B.	zaprzęgniętego zaprzężonego	zaprzęgniętego zaprzężonego	zaprzęgnięty zaprzężony	zaprzęgnięte zaprzężone	zaprzęgniętą zaprzężoną
N.	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętą zaprzężoną
Ms.	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętej zaprzężonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zaprzęgnięci zaprzężeni	zaprzęgnięci zaprzężeni	zaprzęgnięte zaprzężone	zaprzęgnięte zaprzężone
D.	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgniętych zaprzężonych
C.	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym	zaprzęgniętym zaprzężonym
B.	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgnięte zaprzężone
N.	zaprzęgniętymi zaprzężonymi	zaprzęgniętymi zaprzężonymi	zaprzęgniętymi zaprzężonymi	zaprzęgniętymi zaprzężonymi
Ms.	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgniętych zaprzężonych	zaprzęgniętych zaprzężonych

odpowiednik aspektowy: zaprzęgać

1. konia

Definicja

przywiązać konia lub inne zwierzę pociągowe do wozu, sań lub pługa za pomocą uprzęży

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

antonimy:

rozprząc, rozprzęgnąć, wyprząc, wyprzęgnąć

Połączenia

zaprząc konia, woły
zaprzężony do bryczki, do dorożki, do furmanki, do karety, do pługa, do rydwanu, do sań, do wozu; zaprzężony w konie, w psy, w woły,
zaprzężony koń, wóz

Cytaty

	Do wozu zaprzężono dwójkę koni. A potem, ponaglani przez grubego sierżanta, zbrojni wynieśli i załadowali pod płachtę spory zamczysty kufer. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
	[...] tu nagle kilka ulic, a na nich rozgwar, który wydał mi się ogłuszający, tu nieznośne szumy, piekielne bieganiny, powozy zaprzężone końmi, przeróżni ludzie przeróżnych kolorów skóry. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Biały Jaguar, 1980
	Iraccy chłopcy jadący wózkiem zaprzężonym w osiołka odkrzykują coś po arabsku [...] źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Desant z Bulandy, Polityka, 2003-08-09
	Do platform zaprzężono woły, i te pociągnęły statki po drewnianych szynach, obok dzielnicy Pera, po uprzednio wybudowanej drodze ku północnemu brzegowi Złotego Rogu. źródło: NKJP: Internet
	Niczym w wyścigu o złotodajne pola sunęły sanie lub trzykołowe wózki, zaprzężone przynajmniej w trzy psy. źródło: NKJP: Zawody Psich Zaprzęgów, Gazeta Wyborcza, 1993-11-29

Składnia

	+	zaprząc	+	CO + do CZEGO
	+	zaprząc	+	CO + w CO

2. do roboty

Definicja

pot.

zmusić jakąś osobę lub zwierzę do pracy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Cytaty

Ponieważ i mnie zaprzężono do przygotowań, bez oporu upinałam ozdobnie firanki, przecierałam kieliszki, gotowałam kajmak, czyściłam lustro, pucowałam blachę kuchenną i nosiłam drzewo [...]

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993

Uczniowie z Bielan sugerowali, by zwiększyć dopłaty dla gospodarstw z ogrzewaniem gazowym, a malczanie chcieli zaprzężenia do utylizacji odpadów na wysypisku dżdżownic kalifornijskich.

źródło: NKJP: (PW): Stawiają na eko-przyszłość, Gazeta Krakowska, 2005-04-28

Składnia

zaprząc

KOGO/CO + (do CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 25.09.2018