Chronologizacja
Pochodzenie
ogsł. *zavěsъ (: *zavěsa) 'to, co się zawiesza; to, na czym się coś zawiesza'
Rzeczownik od przedrostkowego czasownika *za-věsiti ‘zawiesić’; zob. wieszać.
1. okucie
Definicja
Warianty
- rzadziej zawiasa
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | okucie |
Połączenia
- kute; mosiężne; zardzewiałe zawiasy
- jeden zawias; dwa, trzy zawiasy
- zawiasy drzwi
- drzwi, furtka, klapa, okno na zawiasach
- drzwi, furtka, klapa, okno, pokrywa z zawiasami
- zawiasy skrzypiały
- umocować, naoliwić / oliwić; wyciąć zawiasy
- wypchnąć, wyrwać, wyważyć, zdjąć (drzwi); wylecieć, wypaść, wyskoczyć z zawiasów
- montować, przymocować, umocować, zamontować (drzwi) na zawiasach
Cytaty
|
Okna wypadają z futryn, spod tapet wysypuje się tynk, drzwi wejściowe wiszą na jednym zawiasie i nawet silny mężczyzna ma problem, aby je zamknąć. źródło: NKJP: Małgorzata Himmel: Życie w ruinie, Trybuna Śląska, 2003-09-03 |
|
|
Gdy zauważymy, że okno ciężko się otwiera i zamyka to znak, że należy naoliwić zawiasy i okucia. źródło: NKJP: (GAB): Czystość to podstawa, Gazeta Wrocławska, 2003-03-25 |
|
|
Downar raz jeszcze sprawdził numer domu i pchnął żelazną furtkę. Zardzewiałe zawiasy zgrzytnęły nieprzyjaźnie. źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958 |
|
|
6 marca w Ostrzeszowie na ul. gen. Sikorskiego nieznany sprawca zdjął z zawiasów drzwi wejściowe i wszedł do środka wieży ciśnień. źródło: NKJP: 997, Czas Ostrzeszowski nr 200711, 2007 |
|
|
Zamknięciem takiego schowka może być klapa mocowana zwykłymi zawiasami z haczykiem lub zameczkiem. źródło: NKJP: (mag): Okap ładny i praktyczny, Dziennik Łódzki, 2005-12-27 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zawias |
zawiasy |
|
| D. | zawiasu |
zawiasów |
|
| C. | zawiasowi |
zawiasom |
|
| B. | zawias |
zawiasy |
|
| N. | zawiasem |
zawiasami |
|
| Ms. | zawiasie |
zawiasach |
|
| W. | zawiasie |
zawiasy |
2. staw
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | staw |
Cytaty
|
Jeśli wymsknie mi się, jak to my daliśmy im baty w bitwie pod Falkirk, barman wychyli się zza lady i wyrwie mi ramiona z zawiasów. źródło: NKJP: Jeremy Clarkson: Uparciuchów ze Szkocji mam już dość, Dziennik Zachodni, 2008-07-12 |
|
|
Rano, po przebudzeniu, poczułem ból lewego zawiasu żuchwy. Mogę otwierać buzię, ale bardzo boli. Skąd to się wzięło? Dodam, że nigdzie się nie uderzyłem. Pierwszy raz coś takiego mi się zdarza. Przeczytałem w Necie, że to może być od nieświadomego zaciskania zębów podczas snu. No ale jeśliby tak było, to dlaczego tylko lewy zawias? źródło: Internet: grupy.senior.pl |
|
|
Pożeracz Chmur ziewnął, otwierając usta na niewiarygodną szerokość, która człowiekowi wyhaczyłaby szczękę z zawiasów. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga II, 2002 |
|
|
Mam jednak żal do moich piłkarzy. Wyszli tak stremowani, że chyba kolana wyskoczyły im z zawiasów. źródło: NKJP: red: Jeden strzał, jeden gol, trzy punkty, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-04-03 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zawias |
zawiasy |
|
| D. | zawiasu |
zawiasów |
|
| C. | zawiasowi |
zawiasom |
|
| B. | zawias |
zawiasy |
|
| N. | zawiasem |
zawiasami |
|
| Ms. | zawiasie |
zawiasach |
|
| W. | zawiasie |
zawiasy |
3. kara w zawieszeniu
Definicja
Noty o użyciu
Wyraz zapisywany czasem w cudzysłowie.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zawiasy |
Cytaty
|
Mam zamiar zostać żołnierzem zawodowym po technikum, ale w wieku 13 lat za pewien wybryk przyszło mi z sądu na szczęście tylko upomnienie i chyba zawias na rok. Policjant który prowadził moją sprawę powiedział że ponoć zostanę wymazany z kart policyjnych po skończeniu 18 lat. Czy z taką sytuacją mogę się dostać do WP? źródło: Internet: wojsko-polskie.pl |
|
|
Mój sąsiad kiedyś wypożyczył sprzęt od pewnego japońskiego turysty... dostał zawias na 3 lata mimo, ze miał dobrego papugę. źródło: Internet: fotoik.pl |
|
|
Spytajmy policjanta jak zareaguje na pojazd który wjechał na skrzyżowanie!? na pasy dla pieszych? źródło: Internet: polskanarowery.sport.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zawias |
zawiasy |
|
| D. | zawiasu |
zawiasów |
|
| C. | zawiasowi |
zawiasom |
|
| B. | zawias |
zawiasy |
|
| N. | zawiasem |
zawiasami |
|
| Ms. | zawiasie |
zawiasach |
|
| W. | zawiasie |
zawiasy |
4. na lekcji
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zawieszka |
Cytaty
|
Mam go może niecały miesiąc, a telefon się zacina, łapie zawiasy, nie zawsze chce odtwarzać muzykę, przy wyłączeniu i włączeniu przerywa mu melodia [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Totalny zawias gry. Nie mam pojęcia o co chodzi, ale gra działa mi w tak tragicznym spowolnieniu, że absolutnie nie da się zrobić nic. źródło: Internet: forum.przygodomania.pl |
|
|
Wiesza mi się system ale tylko wtedy gdy przeglądam strony www. Po restarcie nawet nie zdąży się całkiem uruchomić i znowu zawias. Dopiero jak całkiem wyłączę kompa i poczekam chwile to znowu działa. źródło: Internet: chip.pl/forum |
|
|
Nie bardzo wiem jak podejrzeć logi z dnia poprzedniego. Czy Freesco zapisuje gdzieś logi z przed zawiasu na dyskietce? źródło: Internet: forum.freesco.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | zawias |
zawiasy |
|
| D. | zawiasu |
zawiasów |
|
| C. | zawiasowi |
zawiasom |
|
| B. | zawias |
zawiasy |
|
| N. | zawiasem |
zawiasami |
|
| Ms. | zawiasie |
zawiasach |
|
| W. | zawiasie |
zawiasy |