UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

brudzić

Chronologizacja

1562, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. brudzę
brudzimy
2 os. brudzisz
brudzicie
3 os. brudzi
brudzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. brudziłem
+(e)m brudził
brudziłam
+(e)m brudziła
brudziłom
+(e)m brudziło
brudziliśmy
+(e)śmy brudzili
brudziłyśmy
+(e)śmy brudziły
2 os. brudziłeś
+(e)ś brudził
brudziłaś
+(e)ś brudziła
brudziłoś
+(e)ś brudziło
brudziliście
+(e)ście brudzili
brudziłyście
+(e)ście brudziły
3 os. brudził
brudziła
brudziło
brudzili
brudziły

bezosobnik: brudzono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę brudził
będę brudzić
będę brudziła
będę brudzić
będę brudziło
będę brudzić
będziemy brudzili
będziemy brudzić
będziemy brudziły
będziemy brudzić
2 os. będziesz brudził
będziesz brudzić
będziesz brudziła
będziesz brudzić
będziesz brudziło
będziesz brudzić
będziecie brudzili
będziecie brudzić
będziecie brudziły
będziecie brudzić
3 os. będzie brudził
będzie brudzić
będzie brudziła
będzie brudzić
będzie brudziło
będzie brudzić
będą brudzili
będą brudzić
będą brudziły
będą brudzić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. brudźmy
2 os. brudź
brudźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. brudziłbym
bym brudził
brudziłabym
bym brudziła
brudziłobym
bym brudziło
brudzilibyśmy
byśmy brudzili
brudziłybyśmy
byśmy brudziły
2 os. brudziłbyś
byś brudził
brudziłabyś
byś brudziła
brudziłobyś
byś brudziło
brudzilibyście
byście brudzili
brudziłybyście
byście brudziły
3 os. brudziłby
by brudził
brudziłaby
by brudziła
brudziłoby
by brudziło
brudziliby
by brudzili
brudziłyby
by brudziły

bezosobnik: brudzono by

bezokolicznik: brudzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: brudząc

gerundium: brudzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. brudzenie
brudzenia
D. brudzenia
brudzeń
C. brudzeniu
brudzeniom
B. brudzenie
brudzenia
N. brudzeniem
brudzeniami
Ms. brudzeniu
brudzeniach
W. brudzenie
brudzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: brudzący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. brudzący
brudzący
brudzący
brudzące
brudząca
D. brudzącego
brudzącego
brudzącego
brudzącego
brudzącej
C. brudzącemu
brudzącemu
brudzącemu
brudzącemu
brudzącej
B. brudzącego
brudzącego
brudzący
brudzące
brudzącą
N. brudzącym
brudzącym
brudzącym
brudzącym
brudzącą
Ms. brudzącym
brudzącym
brudzącym
brudzącym
brudzącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. brudzący
brudzący
brudzące
brudzące
D. brudzących
brudzących
brudzących
brudzących
C. brudzącym
brudzącym
brudzącym
brudzącym
B. brudzących
brudzących
brudzących
brudzące
N. brudzącymi
brudzącymi
brudzącymi
brudzącymi
Ms. brudzących
brudzących
brudzących
brudzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: brudzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. brudzony
brudzony
brudzony
brudzone
brudzona
D. brudzonego
brudzonego
brudzonego
brudzonego
brudzonej
C. brudzonemu
brudzonemu
brudzonemu
brudzonemu
brudzonej
B. brudzonego
brudzonego
brudzony
brudzone
brudzoną
N. brudzonym
brudzonym
brudzonym
brudzonym
brudzoną
Ms. brudzonym
brudzonym
brudzonym
brudzonym
brudzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. brudzeni
brudzeni
brudzone
brudzone
D. brudzonych
brudzonych
brudzonych
brudzonych
C. brudzonym
brudzonym
brudzonym
brudzonym
B. brudzonych
brudzonych
brudzonych
brudzone
N. brudzonymi
brudzonymi
brudzonymi
brudzonymi
Ms. brudzonych
brudzonych
brudzonych
brudzonych

Pochodzenie

płn. psł. *bruditi 'brudzić, brukać'

1. ubranie

Definicja

powodować pojawienie się gdzieś brudu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciaprać, syfić, zabrudzać, zaświniać
antonimy:  czyścić, oczyszczać, wyczyszczać
hiperonimy:  zanieczyszczać

Połączenia

  • brudzić buty, ubranie; dłonie, ręce; chodniki, ulice
  • brudzić farbą

Cytaty

Urządzenia służące do pobierania odcisków palców są nowoczesne i nie brudzą dłoni.

źródło: NKJP: Patrycja Wacławska: Jakie są najnowsze zmiany w prawie oraz przepisy i aktualności ważne dla osób po pięćdziesiątym roku życia, Dziennik Zachodni. 2009-06-17

Ja wiem, że brudzę te śliczne podłogi, bo zdarza mi się rozsypać popielniczkę...

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983

Od początku roku szkolnego dzieci nie będą brudziły butów w błocie, a dzięki oznakowaniu poziomemu i spowalniaczom dotrą na lekcje bezpiecznie.

źródło: NKJP: BEM: Grunwald Nowa ulica na os. Kwiatowym Żonkilowa drogą bezpieczną, Gazeta Poznańska, 2001-09-08

Prawdopodobnie malarz–amator bał się, że w przypadku złapania go na gorącym uczynku, zostanie oskarżony nie tylko o brudzenie muru farbami, ale także o obrazę prezydenckiej godności.

źródło: NKJP: Andrzej Kieś: Kaczka z łezką w oku, Tygodnik Rybnicki, 2008-05-27

W Polsce generalnie jest brudno, brudzą ludzie. Ludzie, którzy brudzą, również odpoczywają, a wtedy brudzą w miejscu swojego odpoczynku. zwykle są to: morze, jeziora i góry.

źródło: NKJP: (mag): Czysto na święta, Dziennik Łódzki, 2007-04-03

Składnia

bez ograniczeń + brudzić +
CO + (CZYM)
bez ograniczeń + brudzić +
CO + (w CZYM)
bez ograniczeń + brudzić +
GDZIE

2. człowieka

Definicja

książk. 
powodować obniżenie czyjejś oceny moralnej, stwarzając okazje do nieetycznego postępowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Brudne pieniądze brudzą ludzi, którzy je posiadają.

źródło: NKJP: Łukasz Wróblewski: Wielkie pranie, Dziennik Bałtycki, 2011

Pokusa bowiem nie brudzi człowieka, brudzi nas dopiero rzeczywiste zwrócenie się ku złu, choćby tylko myślą.

źródło: Internet: opoka.org.pl

Pornografia jest krzywdą wyrządzoną ludzkiej miłości. Pozbawia ją daru nagości - i patrzą młodzi i dzieci, ale to wcale nie dzieci ją produkują [...] I jakież ma być to przyszłe pokolenie? Jakże trafne są słowa tej kobiety: „Toż to brudzi oczy i serce”.

źródło: NKJP: Wanda Półtawska: Z prądem i pod prąd, 2008

Składnia

bez ograniczeń + brudzić +
KOGO/CO

Frazeologizmy

ktoś brudzi sobie ręce
Data ostatniej modyfikacji: 21.11.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj