Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
brudzę |
brudzimy |
|||
2 os. |
brudzisz |
brudzicie |
|||
3 os. |
brudzi |
brudzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
brudziłem +(e)m brudził |
brudziłam +(e)m brudziła |
brudziłom +(e)m brudziło |
brudziliśmy +(e)śmy brudzili |
brudziłyśmy +(e)śmy brudziły |
2 os. |
brudziłeś +(e)ś brudził |
brudziłaś +(e)ś brudziła |
brudziłoś +(e)ś brudziło |
brudziliście +(e)ście brudzili |
brudziłyście +(e)ście brudziły |
3 os. |
brudził |
brudziła |
brudziło |
brudzili |
brudziły |
bezosobnik: brudzono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę brudził będę brudzić |
będę brudziła będę brudzić |
będę brudziło będę brudzić |
będziemy brudzili będziemy brudzić |
będziemy brudziły będziemy brudzić |
2 os. |
będziesz brudził będziesz brudzić |
będziesz brudziła będziesz brudzić |
będziesz brudziło będziesz brudzić |
będziecie brudzili będziecie brudzić |
będziecie brudziły będziecie brudzić |
3 os. |
będzie brudził będzie brudzić |
będzie brudziła będzie brudzić |
będzie brudziło będzie brudzić |
będą brudzili będą brudzić |
będą brudziły będą brudzić |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
brudźmy |
|
2 os. |
brudź |
brudźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
brudziłbym bym brudził |
brudziłabym bym brudziła |
brudziłobym bym brudziło |
brudzilibyśmy byśmy brudzili |
brudziłybyśmy byśmy brudziły |
2 os. |
brudziłbyś byś brudził |
brudziłabyś byś brudziła |
brudziłobyś byś brudziło |
brudzilibyście byście brudzili |
brudziłybyście byście brudziły |
3 os. |
brudziłby by brudził |
brudziłaby by brudziła |
brudziłoby by brudziło |
brudziliby by brudzili |
brudziłyby by brudziły |
bezosobnik: brudzono by
bezokolicznik: brudzić
imiesłów przysłówkowy współczesny:
brudząc
gerundium: brudzenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | brudzenie |
brudzenia |
D. | brudzenia |
brudzeń |
C. | brudzeniu |
brudzeniom |
B. | brudzenie |
brudzenia |
N. | brudzeniem |
brudzeniami |
Ms. | brudzeniu |
brudzeniach |
W. | brudzenie |
brudzenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: brudzący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | brudzący |
brudzący |
brudzący |
brudzące |
brudząca |
D. | brudzącego |
brudzącego |
brudzącego |
brudzącego |
brudzącej |
C. | brudzącemu |
brudzącemu |
brudzącemu |
brudzącemu |
brudzącej |
B. | brudzącego |
brudzącego |
brudzący |
brudzące |
brudzącą |
N. | brudzącym |
brudzącym |
brudzącym |
brudzącym |
brudzącą |
Ms. | brudzącym |
brudzącym |
brudzącym |
brudzącym |
brudzącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | brudzący |
brudzący |
brudzące |
brudzące |
D. | brudzących |
brudzących |
brudzących |
brudzących |
C. | brudzącym |
brudzącym |
brudzącym |
brudzącym |
B. | brudzących |
brudzących |
brudzących |
brudzące |
N. | brudzącymi |
brudzącymi |
brudzącymi |
brudzącymi |
Ms. | brudzących |
brudzących |
brudzących |
brudzących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: brudzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | brudzony |
brudzony |
brudzony |
brudzone |
brudzona |
D. | brudzonego |
brudzonego |
brudzonego |
brudzonego |
brudzonej |
C. | brudzonemu |
brudzonemu |
brudzonemu |
brudzonemu |
brudzonej |
B. | brudzonego |
brudzonego |
brudzony |
brudzone |
brudzoną |
N. | brudzonym |
brudzonym |
brudzonym |
brudzonym |
brudzoną |
Ms. | brudzonym |
brudzonym |
brudzonym |
brudzonym |
brudzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | brudzeni |
brudzeni |
brudzone |
brudzone |
D. | brudzonych |
brudzonych |
brudzonych |
brudzonych |
C. | brudzonym |
brudzonym |
brudzonym |
brudzonym |
B. | brudzonych |
brudzonych |
brudzonych |
brudzone |
N. | brudzonymi |
brudzonymi |
brudzonymi |
brudzonymi |
Ms. | brudzonych |
brudzonych |
brudzonych |
brudzonych |
Pochodzenie
płn. psł. *bruditi 'brudzić, brukać'
1. ubranie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Relacje znaczeniowe
synonimy: | ciaprać, syfić, zabrudzać, zaświniać | |
antonimy: | czyścić, oczyszczać, wyczyszczać | |
hiperonimy: | zanieczyszczać |
Połączenia
- brudzić buty, ubranie; dłonie, ręce; chodniki, ulice
- brudzić farbą
Cytaty
Urządzenia służące do pobierania odcisków palców są nowoczesne i nie brudzą dłoni. źródło: NKJP: Patrycja Wacławska: Jakie są najnowsze zmiany w prawie oraz przepisy i aktualności ważne dla osób po pięćdziesiątym roku życia, Dziennik Zachodni. 2009-06-17 |
|
Ja wiem, że brudzę te śliczne podłogi, bo zdarza mi się rozsypać popielniczkę... źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983 |
|
Od początku roku szkolnego dzieci nie będą brudziły butów w błocie, a dzięki oznakowaniu poziomemu i spowalniaczom dotrą na lekcje bezpiecznie. źródło: NKJP: BEM: Grunwald Nowa ulica na os. Kwiatowym Żonkilowa drogą bezpieczną, Gazeta Poznańska, 2001-09-08 |
|
Prawdopodobnie malarz–amator bał się, że w przypadku złapania go na gorącym uczynku, zostanie oskarżony nie tylko o brudzenie muru farbami, ale także o obrazę prezydenckiej godności. źródło: NKJP: Andrzej Kieś: Kaczka z łezką w oku, Tygodnik Rybnicki, 2008-05-27 |
|
W Polsce generalnie jest brudno, brudzą ludzie. Ludzie, którzy brudzą, również odpoczywają, a wtedy brudzą w miejscu swojego odpoczynku. zwykle są to: morze, jeziora i góry. źródło: NKJP: (mag): Czysto na święta, Dziennik Łódzki, 2007-04-03 |
Składnia
+ | brudzić | + |
CO +
(CZYM)
|
|
+ | brudzić | + |
CO +
(w CZYM)
|
|
+ | brudzić | + |
GDZIE
|
2. człowieka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Cytaty
Brudne pieniądze brudzą ludzi, którzy je posiadają. źródło: NKJP: Łukasz Wróblewski: Wielkie pranie, Dziennik Bałtycki, 2011 |
|
Pokusa bowiem nie brudzi człowieka, brudzi nas dopiero rzeczywiste zwrócenie się ku złu, choćby tylko myślą. źródło: Internet: opoka.org.pl |
|
Pornografia jest krzywdą wyrządzoną ludzkiej miłości. Pozbawia ją daru nagości - i patrzą młodzi i dzieci, ale to wcale nie dzieci ją produkują [...] I jakież ma być to przyszłe pokolenie? Jakże trafne są słowa tej kobiety: „Toż to brudzi oczy i serce”. źródło: NKJP: Wanda Półtawska: Z prądem i pod prąd, 2008 |
Składnia
+ | brudzić | + |
KOGO/CO
|