UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zakręcić się

Chronologizacja

1617, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę się	zakręcimy się
2 os.	zakręcisz się	zakręcicie się
3 os.	zakręci się	zakręcą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem się +(e)m się zakręcił	zakręciłam się +(e)m się zakręciła	zakręciłom się +(e)m się zakręciło	zakręciliśmy się +(e)śmy się zakręcili	zakręciłyśmy się +(e)śmy się zakręciły
2 os.	zakręciłeś się +(e)ś się zakręcił	zakręciłaś się +(e)ś się zakręciła	zakręciłoś się +(e)ś się zakręciło	zakręciliście się +(e)ście się zakręcili	zakręciłyście się +(e)ście się zakręciły
3 os.	zakręcił się	zakręciła się	zakręciło się	zakręcili się	zakręciły się

bezosobnik: zakręcono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy się
2 os.	zakręć się	zakręćcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym się bym się zakręcił	zakręciłabym się bym się zakręciła	zakręciłobym się bym się zakręciło	zakręcilibyśmy się byśmy się zakręcili	zakręciłybyśmy się byśmy się zakręciły
2 os.	zakręciłbyś się byś się zakręcił	zakręciłabyś się byś się zakręciła	zakręciłobyś się byś się zakręciło	zakręcilibyście się byście się zakręcili	zakręciłybyście się byście się zakręciły
3 os.	zakręciłby się by się zakręcił	zakręciłaby się by się zakręciła	zakręciłoby się by się zakręciło	zakręciliby się by się zakręcili	zakręciłyby się by się zakręciły

bezosobnik: zakręcono by się

bezokolicznik: zakręcić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

zakręciwszy się

gerundium: zakręcenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie się	zakręcenia się
D.	zakręcenia się	zakręceń się
C.	zakręceniu się	zakręceniom się
B.	zakręcenie się	zakręcenia się
N.	zakręceniem się	zakręceniami się
Ms.	zakręceniu się	zakręceniach się
W.	zakręcenie się	zakręcenia się

odpowiednik aspektowy: kręcić się

Pochodzenie

Zob. kręcić

1. w kółko

Definicja

obrócić się kilka razy wokół własnej osi

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obrócić się

Połączenia

zakręcić się na pięcie
zakręcić się w kółko, w tańcu

Cytaty

Sama, bez nikogo, w tej swojej białej kiecce, podfruwała od jednej znajomej do drugiej, a tak naprawdę czekała na jakiś kawałek, przy którym będzie mogła zakręcić się na środku i pokazać co potrafi.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955

Moneta zakręciła się i potoczyła poza planszę.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

- Brawo, Wacek! - zawołała radośnie. - Chodź tańczyć. Wacek chcąc nie chcąc parę razy zakręcił się w kółko.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Pan Tu i Pan Tam, 1986

2. po domu

Definicja

przemieścić się w różnych kierunkach po niewielkiej przestrzeni

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

zakręcić się po domu, po pokoju

Cytaty

Panna Helena zakręciła się po ganeczku. - Prosimy dalej. Może najlepiej do saloniku.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987

Zakręciła się w poszukiwaniu swetra. - To chodźmy na te lody - powiedziała.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991

Albert zakręcił się koło szafki w kącie, wyciągnął coś ze schowka, potem stanął koło drzwi, rozkrzyżował na ścianie ręce.

źródło: NKJP: Wilhelm Mach: Życie duże i małe, 1959

Składnia

zakręcić się

GDZIE

3. koło dziewczyny

Definicja

pot.

zdobyć czyjeś względy, przebywając blisko tej osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

chłopak, mężczyzna zakręcił się; dziewczyna, kobieta zakręciła się wokół kogoś
zakręcić się wokół jakiegoś chłopaka, mężczyzny..., jakiejś dziewczyny, kobiety...; czyjegoś brata, syna..., czyjejś córki, siostry...

Cytaty

Wuj Mateusz przyjechał na Bałuty ze wsi w Koszalińskiem, zaraz po wojsku, i zakręcił się koło ciotki Haliny, która była fryzjerką.

źródło: NKJP: Mariusz Grzebalski: Człowiek, który biegnie przez las, 2006

Tak, miałem kiedyś występ w szkole teatralnej na Straszewskiego. Grałem tam z zespołem [...]. No i zakręciła się koło mnie taka fajna blondynka, piękna.

źródło: NKJP: Tadeusz Płatek: Uwiedziony w wieku lat zaledwie dziewiętnastu, Gazeta Krakowska, 2007-07-14

Od pewnego czasu spotykam się z pewnym chłopakiem. Kiedyś on miał mnie, że tak powiem „gdzieś” i to bardzo mnie bolało. Więc zaczęłam się starać, zakręciłam się koło niego i... spotykamy się od pewnego czasu.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

zakręcić się

(wokół KOGO | koło KOGO)

4. koło interesów

Definicja

pot.

podjąć energiczne działania, aby coś załatwić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

zakręcić się koło mieszkania

Cytaty

	Nie mówię, że dasz się nastraszyć. Ale moim zdaniem możecie znaleźć się z dziadkiem na ulicy. Może lepiej zawczasu zakręcić się koło własnego kąta? źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002
	Wstaliśmy wcześnie i po solidnym śniadaniu zakręciłem się koło rowerów. źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957
	Do liceum plastycznego nie zdałem w przedbiegach, w związku z tym ojciec zakręcił się koło tego liceum, przez znajomego kuratora. źródło: NKJP: Bartłomiej Dobroczyński: Orkiestra Klubu Pomocnych Serc, czyli Monolog wodospad Jurka Owsiaka, 1999
	[...] zakręciła się wokół staruszki, przez swe starania zdobyła jej zaufanie i zanim się Melania spostrzegła, uzyskała od pani Kwiatkowskiej podpis, upoważniający do zameldowania w pokoiku, w którym przecież nie mieszkała. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Składnia

zakręcić się

koło KOGO/CZEGO

Frazeologizmy

łza się w oku zakręciła
zakręciło się w głowie

Data ostatniej modyfikacji: 24.09.2015