Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *vepr'ь 'samiec świni, wieprz, dzik'
1. zwierzę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | świnia |
Cytaty
|
Warunki geograficzne sprawiały, że hodowano głównie świnie, a na terenach podgórskich owce. Wieprze wypasano w licznych lasach dębowych i bukowych [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Boczek powinien być cieńszy, z nie za dużego wieprza, nie za tłusty i broń Boże nie z knura (ma paskudny zapach). źródło: NKJP: Magda Gessler: Wielkanoc Pani Magdy, Gazeta Wyborcza, 1997-03-28 |
|
|
[...] obaj studenci pojawili się rano we wsi i rozpoczęli skup najdelikatniejszego mięsa gotowanego z wieprza [...]. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
|
Wśród mięs szczególnym powodzeniem cieszyła się dziczyzna, jako mięso ze zwierzyny żyjącej wolno, więc wyżej cenionej niż hodowane po wsiach woły i wieprze. źródło: NKJP: Miecz i musztarda albo dialektyka Pól Elizejskich, Dziennik Polski, 2002-10-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | wieprz |
wieprze |
|
| D. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| C. | wieprzowi |
wieprzom |
|
| B. | wieprza |
wieprze |
|
| N. | wieprzem |
wieprzami |
|
| Ms. | wieprzu |
wieprzach |
|
| W. | wieprzu |
wieprze |
2. otyły mężczyzna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
Połączenia
- spasiony, tłusty wieprz
Cytaty
|
- Słuchaj, spasiony wieprzu - syknął Gerlach, dociskając mocniej szpic ostrza do tłustych fałd biskupiego podgardla. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006 |
|
|
[...] przez problemy zdrowotne, paskudne leki i problemy hormonalne jestem grubym wieprzem (a za rok będę już po leczeniu, więc mam nadzieję na powrót do normalnego wyglądu). źródło: Internet: barfnyswiat.org |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | wieprz |
wieprze |
ndepr |
| wieprze |
depr | ||
| D. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| C. | wieprzowi |
wieprzom |
|
| B. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| N. | wieprzem |
wieprzami |
|
| Ms. | wieprzu |
wieprzach |
|
| W. | wieprzu |
wieprze |
ndepr |
| wieprze |
depr |
3. lubieżny mężczyzna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Cytaty
|
Ja pani powiem: każdy chłop to jeden w drugiego obleśny wieprz [...]. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007 |
|
|
Wtedy Maciek [...] w jednej chwili stanął za Gazdą. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955 |
|
|
[...] znienacka Majkę za najlepszą część jej damskiego ciała złapał. Spieprzaj z łapami, stary wieprzu! - syknęła [...]. źródło: NKJP: Janusz Szpotański: Zebrane utwory poetyckie, 1990 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | wieprz |
wieprze |
ndepr |
| wieprze |
depr | ||
| D. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| C. | wieprzowi |
wieprzom |
|
| B. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| N. | wieprzem |
wieprzami |
|
| Ms. | wieprzu |
wieprzach |
|
| W. | wieprzu |
wieprze |
ndepr |
| wieprze |
depr |
4. chciwy mężczyzna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Cytaty
|
- Trochę mamy tych wieprzów żyjących na koszt społeczeństwa. źródło: Internet: beskidzka24.pl |
|
|
- To Polacy, mimo widocznych zamiarów tego wieprza, dali się nabrać, oczywiście myślę tu o naiwnych, czyli nie wszystkich. źródło: Internet: telewizjarepublika.pl/ |
|
|
X nie umie się ścigać, Y nie umie grać, za to ty wieprzu pazerny umiesz pisać? źródło: Internet: polskatimes.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | wieprz |
wieprze |
ndepr |
| wieprze |
depr | ||
| D. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| C. | wieprzowi |
wieprzom |
|
| B. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| N. | wieprzem |
wieprzami |
|
| Ms. | wieprzu |
wieprzach |
|
| W. | wieprzu |
wieprze |
ndepr |
| wieprze |
depr |
5. pogardzana osoba
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Cytaty
|
Co za wieprze dodają takie info szkalujące Ciebie [...] ? źródło: Internet |
|
|
Będzie moim wspólnikiem, pomoże mi pogrążyć tego wieprza Marcela. źródło: Katherine Pancol: Wiewiórki z Central Parku są smutne w poniedziałki, 2015 (google books) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | wieprz |
wieprze |
ndepr |
| wieprze |
depr | ||
| D. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| C. | wieprzowi |
wieprzom |
|
| B. | wieprza |
wieprzów wieprzy |
|
| N. | wieprzem |
wieprzami |
|
| Ms. | wieprzu |
wieprzach |
|
| W. | wieprzu |
wieprze |
ndepr |
| wieprze |
depr |