Chronologizacja
Pochodzenie
płn. psł. *chovati 'doglądać, troszczyć się, hodować; przechowywać, ukrywać'
1. długopis do szuflady
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Połączenia
- chować broń, kluczyki, komórkę, notes, pieniądze, portfel, pudełko, telefon; podwozie
- chować do bagażnika, do kabury, do kieszeni, do koperty, do lodówki, do portfela, do szafy, do szuflady, do teczki, do torebki
- chować coś po kieszeniach
- chować pod poduszkę
- skrzętnie chować
Cytaty
Zamyka walizkę kluczykiem, chowa kluczyk do kieszeni, a walizkę pod łóżko. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 3, 1997 |
|
Skrzętnie chowali głęboko po kufrach i szafach płaszcze, garnitury i krawaty kupowane swego czasu w najelegantszych sklepach. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002 |
|
Pieniądze chowajmy w wewnętrzne, zasuwane kieszenie. źródło: NKJP: Uwaga kieszonkowcy: Super Nowości, 1998-12-17 |
|
Na jej przykładzie pokazujemy dzieciom, że węże wcale nie są takie straszne. Przylepa jest piękna, ma jedwabistą skórę. Jej imię wzięło się stąd, że jak się ją bierze na ręce, przytula się do człowieka, a główkę chowa pod pachę. źródło: NKJP: Grzegorz Zasępa: Kto je pokocha?, Trybuna Śląska, 2002-09-13 |
|
Samolot odrywa się od płyty lotniska i po chwili chowa podwozie. źródło: NKJP: xx: Akademia humoru Aleksandra Trzaski, Dziennik Zachodni, 2006-09-15 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
odpowiednik aspektowy: schować
Składnia
+ | chować | + |
CO +
(DOKĄD)
|
2. ubrania w szafie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Połączenia
- chować gdzieś rzeczy, ubrania
Cytaty
Dawid wysunął szufladę, w której chował zeszyty i wszystkie książki. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
|
Nasza szafa była pełna niezliczonych skarbów. Babcia chowała w niej stare sukienki, kapelusze. źródło: NKJP: Olga Deszko: GALINA. Nasze gwiazdy wciąż się do siebie zbliżają, Gazeta Wyborcza, 1999-07-31 |
|
Zajrzałem do schowka, gdzie chowaliśmy dwie nasze szable. Była w nim tylko ta nowa. źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010 |
|
Kopuły mają też bardzo wyspecjalizowane zadania. Astronomowie chowają pod nimi teleskopy, ponieważ taki dach łatwo otworzyć i obracać, by móc obserwować wszystkie strony nieba. źródło: NKJP: Ewa Szymczak: Kopuła kształt doskonały, Focus. Poznać i zrozumieć świat, 2003 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
Składnia
Rzosobowy | + | chować | + |
CO +
(GDZIE)
|
3. słodycze przed dziećmi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- chować zbiega
- chować coś pod koc, pod kołdrę, pod łóżko, pod poduszkę; pod koszulą, pod kurtką, pod płaszczem; pod podłogą, pod tapczanem
- chować przed dziećmi, przed mężem, przed rodzicami
- chować coś w ręce
- chować coś za pazuchę; za plecami
Cytaty
W jaki sposób dzieci chowają narkotyki przed rodzicami? źródło: NKJP: Tomasz Surdel, Genewa; Bartosz Węglarczyk, Warszawa; Helena Łuczywo, Zamiast narkopaniki, Gazeta Wyborcza, 1994-03-10 |
|
[...] dopiero po wyjściu wszystkich biegał po całym mieszkaniu, kontrolując, co chowają przed nim w szufladach. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010 |
|
Było to tak obraźliwie zabawne, że chowając głowę pod kołdrę, krztusiłem się ze śmiechu. źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995 |
|
Ciekawski kiciuś potrafi znaleźć chowane przed nim ozdoby, zanim zawisną bezpiecznie na choince, jak również wypatrzeć chowanie prezentów. źródło: NKJP: zosia&ziemowit: Galaktyka, Kot, 2007-12 |
|
Marysia od jakiegoś czasu nosi okulary. Chowa oczy za przyciemnionymi szkłami. źródło: NKJP: Inga Iwasiów: Bambino, 2008 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
odpowiednik aspektowy: schować
Składnia
Rzżywotny | + | chować | + |
KOGO/CO +
(przed KIM/CZYM) +
(GDZIE)
|
+ | chować | + |
KOGO/CO +
(przed KIM/CZYM) +
(DOKĄD)
|
4. twarz w ramiona
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
antonimy: | wysadzać |
Połączenia
- chować głowę, ręce, twarz
- chować w poduszkę; w dłoniach, w ramionach; w ramiona
Cytaty
Hutmistrz chowa głowę w ciężkich żylastych dłoniach i przymyka oczy. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wiatr i pył, 2008 |
|
Na te słowa mała staruszka w rogu izby, chowa twarz w dłoniach i zaczyna cicho płakać. źródło: NKJP:Rafał ZNAMIROWSKI: Powodzianin został na lodzie, Gazeta Krakowska, 2002-03-08 |
|
Spokojną zazwyczaj ulicą przechodnie przemykali chyłkiem, każdy chował głowę w kołnierz, aby nic nie widzieć, nic nie słyszeć i zemknąć cało do kryjówki. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980 |
|
– Schowaj głowę! – zdążyła tylko krzyknąć Aga. Dziecko instynktownie skuliło się, chowając głowę w ramionach. źródło: NKJP: KISIEL BOGNA: To błędne koło, Polska Głos Wielkopolski, 2005-04-26 |
|
Bez rajstop i bez stanika, więc kuli się przed pytającym, chowając w ramionach duże piersi. źródło: NKJP: Edyta Gietka: Czynnik ludzki i inne, Polityka, 2008-11-08 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
odpowiednik aspektowy: schować
Składnia
+ | chować | + |
CO +
w CO| w CZYM
|
5. zapasy na czarną godzinę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Połączenia
- chować chleb, jedzenie, zapasy
- chować na gorsze czasy, na następny dzień, na później, na zapas
Cytaty
Kilka srebrnych monet, które mi dałeś, chowałem na czarną godzinę. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
O wypraniu jej - ani marzyć. [...]. Noszę ją więc brudną, siwą od kurzu, cętkowaną od plam i lepką od historii powszechnej. Tę nową, granatową, którą przysłano mi z domu, chowam na jakieś nieodgadłe „potem”. źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005 |
|
Może robić, co chce. Może nawet nie pójść do szkoły. Może zapalić fajkę ojca lub dobrać się do konserw, które ojciec chował na wycieczkę. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954 |
|
W piwnicy zakopano co lepsze konfitury i słynną, jedyną już butelkę wina węgierskiego, otrzymaną od mego pradziadka, doktora Stankiewicza, a chowaną podobno „na moje wesele”. źródło: NKJP: Maria Iwaszkiewicz: Z pamięci, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
odpowiednik aspektowy: schować
Składnia
Rzżywotny | + | chować | + |
CO +
na CO
|
6. urazę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka
Połączenia
- chować urazę, żal; nadzieję
- chować coś w pamięci, w sercu
Cytaty
Nie mam żadnych uprzedzeń i do nikogo nie chowam urazy. Wszystkim życzę bardzo dobrze. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 75. posiedzenia Senatu RP część 4, wersja robocza |
|
Najważniejsza osoba w życiu każdego z nas: mama. [...] Każdy z nas w swoim sercu chowa wdzięczność za to, że dała nam największy skarb – życie. źródło: NKJP: Jolanta Woszczek: Scenariusz spotkania rodzinnego dla szkoły podstawowej. Dzień Rodziny, Wychowawca, 2010, nr 205 |
|
Chociaż przez niego miałam początkowo sporo kłopotów, nie zwykłam długo chować żalu do nikogo. źródło: NKJP: Tadeusz Dołęga Mostowicz: Pamiętnik Pani Hanki, 1939 |
|
Jest człowiekiem życzliwym, chętnie pomoże nam w kłopotach i nie będzie długo chował w pamięci naszych potknięć. źródło: NKJP: Elżbieta Kłobus, Zofia Wieczorek: Z astrologią pod rękę, 2007 |
|
Alias, który ciągle na dnie serca chował nadzieję, że syn wydobędzie się spod wpływu smoczej magii, ostatecznie pozbył się złudzeń. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
Składnia
Rzosobowy | + | chować | + |
CO
|
7. informacje
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | skrywać |
Połączenia
- chować informacje, sekret, tajemnicę; emocje, uczucia
Cytaty
Chowam emocje w sobie i liczę na to, że nigdy nie wyjdą na jaw. źródło: NKJP: Maciej Stuhr: Pierwszy wierny, Glamour, 2003, nr 5 |
|
W swoim małżeństwie nauczyła się chować łzy, a czasem także i złość. źródło: NKJP: Krystyna Jagiełło: Helmut Kohl, Gazeta Wyborcza, 1995-06-30 |
|
Ojciec chował uśmiech przed obcymi, ale dla was zawsze miał twarz pogodną. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002 |
|
Reakcje córki były coraz dojrzalsze, nie wściekała się jak dziecko, tylko chowała uczucia jak dorosła. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2011 |
|
Więc jednak było coś, co chował przed nią, a matka pewnie o tym wiedziała. Dorośli też mają swoje tajemnice. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
Składnia
Rzosobowy | + | chować | + |
CO +
przed KIM
|
8. zmarłych
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje
Relacje znaczeniowe
synonimy: | grzebać |
Połączenia
- chować ciała, trupy, umarłych, zabitych, zmarłych, zwłoki, żołnierzy
- chować na cmentarzu
- chować w trumnie
Cytaty
Właśnie odbywał się pogrzeb. Chowali kobietę, która urodziła się w tych stronach. źródło: NKJP: Anna Nasiłowska: Księga początku, 2002 |
|
Pierwsi chrześcijanie chowali swoich zmarłych w katakumbach. źródło: NKJP: Jan Dziadul: Kurhan niezgody, Polityka, 2005-10-29 |
|
Wczorajsze znalezisko świadczy o tym, że na przyklasztornym cmentarzu chowano nie tyko duchownych, ale również osoby świeckie. źródło: NKJP: Bydgoszcz: Tajemnicze szkielety przy ul. Focha, Gazeta Pomorska, 2009-02-18 |
|
Z opowieści ojca wynikało, że w miejscu, gdzie chowano zmarłych, ustawiono krzyż. źródło: NKJP: K. Juszczak: „Cholerna” woda?, Czas Ostrzeszowski, 2003, nr 41 |
|
W praktyce chowanie zwierząt w Polsce wygląda tymczasem tak, że po odejściu czworonoga jego grób kopany jest zazwyczaj gdzieś w przydomowym ogródku. źródło: Jakub Noch: Miłośc kontra prawo, natemat.pl, 2013-02-18 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
odpowiednik aspektowy: pochować
Składnia
Rzosobowy | + | chować | + |
KOGO/CO
|
9. dziecko
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wychowywać |
Połączenia
- matka, ojciec chowa; rodzice chowają
- chować dzieci, młodzież
- chować kogoś na dobrą żonę, na porządnego człowieka, wojownika
- chować kogoś od małego, od urodzenia
- chować kogoś po katolicku
- chować kogoś w czyjejś legendzie, w jakiejś tradycji
- chować kogoś bezstresowo, patriotycznie, religijnie, surowo, zdrowo
- chowany bez matki, bez ojca
Cytaty
Gospodarstwem się nie zajmowała, od tego były gosposie, służące. Syna chował ojciec. źródło: NKJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003 |
|
Rodzice chowali Lalibelę w czystości i pobożności, a gdy ten stał się mężczyzną, zapragnęli, żeby został królem. źródło: NKJP: Ignacy Karpowicz: Nowy kwiat cesarza (i Pszczoły), 2007 |
|
Matka była chowana prosto, po katolicku. źródło: NKJP: Max Cegielski: Apokalipso, 2004 |
|
Tradycyjna rodzina – mama w domu, tata w pracy, liczne potomstwo chowane na prawdziwych patriotów. źródło: NKJP: Agnieszka Graff: Rykoszetem. Rzecz o płci, seksualności i narodzie, 2008 |
|
Dla mnie to zdumiewające: jak można chować psa od szczeniaka i po paru latach, niemal z dnia na dzień zacząć się go bać? źródło: NKJP: pij, aga: Właściciele boją się swoich psów, Express Ilustrowany, 2002-11-23 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
Składnia
Rzżywotny | + | chować | + |
KOGO/CO
|
10. świnie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | hodować |
Połączenia
- chować kury, świnie, zwierzęta
- chować dla przyjemności
- chować coś na futro, na mięso
Cytaty
Mamy trzyhektarowe gospodarstwo. Chowamy kury. Sadzimy ziemniaki i siejemy zboże. źródło: NKJP: Tadeusz Sobczak: Talent z Szynkielowa, który warto wspierać, Dziennik Łódzki, 2004-04-16 |
|
Mieli przy domu chlewik i kawałek ogrodu. W chlewiku chowano kozy, króliki, kury, a nawet świnie. źródło: NKJP: Marek Szołtysek: Śląska tradycja i wczasy, Dziennik Zachodni, 2008-07-18 |
|
Świnie chowane na mięso rodzą się, spędzają całe swoje życie i giną w zamkniętych przepełnionych pomieszczeniach. źródło: Internet |
|
Owce kożuchowe chowane są głównie dla skór. źródło: NKJP: Jan Fereniec: Zarys ekonomiki i organizacji rolnictwa, 1985 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
chowam |
chowamy |
|||
2 os. |
chowasz |
chowacie |
|||
3 os. |
chowa |
chowają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałem +(e)m chował |
chowałam +(e)m chowała |
chowałom +(e)m chowało |
chowaliśmy +(e)śmy chowali |
chowałyśmy +(e)śmy chowały |
2 os. |
chowałeś +(e)ś chował |
chowałaś +(e)ś chowała |
chowałoś +(e)ś chowało |
chowaliście +(e)ście chowali |
chowałyście +(e)ście chowały |
3 os. |
chował |
chowała |
chowało |
chowali |
chowały |
bezosobnik: chowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę chował będę chować |
będę chowała będę chować |
będę chowało będę chować |
będziemy chowali będziemy chować |
będziemy chowały będziemy chować |
2 os. |
będziesz chował będziesz chować |
będziesz chowała będziesz chować |
będziesz chowało będziesz chować |
będziecie chowali będziecie chować |
będziecie chowały będziecie chować |
3 os. |
będzie chował będzie chować |
będzie chowała będzie chować |
będzie chowało będzie chować |
będą chowali będą chować |
będą chowały będą chować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
chowajmy |
|
2 os. |
chowaj |
chowajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
chowałbym bym chował |
chowałabym bym chowała |
chowałobym bym chowało |
chowalibyśmy byśmy chowali |
chowałybyśmy byśmy chowały |
2 os. |
chowałbyś byś chował |
chowałabyś byś chowała |
chowałobyś byś chowało |
chowalibyście byście chowali |
chowałybyście byście chowały |
3 os. |
chowałby by chował |
chowałaby by chowała |
chowałoby by chowało |
chowaliby by chowali |
chowałyby by chowały |
bezosobnik: chowano by
bezokolicznik: chować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
chowając
gerundium: chowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | chowanie |
chowania |
D. | chowania |
chowań |
C. | chowaniu |
chowaniom |
B. | chowanie |
chowania |
N. | chowaniem |
chowaniami |
Ms. | chowaniu |
chowaniach |
W. | chowanie |
chowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: chowający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowający |
chowający |
chowający |
chowające |
chowająca |
D. | chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającego |
chowającej |
C. | chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającemu |
chowającej |
B. | chowającego |
chowającego |
chowający |
chowające |
chowającą |
N. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającą |
Ms. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowający |
chowający |
chowające |
chowające |
D. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
C. | chowającym |
chowającym |
chowającym |
chowającym |
B. | chowających |
chowających |
chowających |
chowające |
N. | chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
chowającymi |
Ms. | chowających |
chowających |
chowających |
chowających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: chowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | chowany |
chowany |
chowany |
chowane |
chowana |
D. | chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanego |
chowanej |
C. | chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanemu |
chowanej |
B. | chowanego |
chowanego |
chowany |
chowane |
chowaną |
N. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowaną |
Ms. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | chowani |
chowani |
chowane |
chowane |
D. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
C. | chowanym |
chowanym |
chowanym |
chowanym |
B. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowane |
N. | chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
chowanymi |
Ms. | chowanych |
chowanych |
chowanych |
chowanych |
Składnia
Rzosobowy | + | chować | + |
CO
|