Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
dzieję |
dziejemy |
|||
2 os. |
dziejesz |
dziejecie |
|||
3 os. |
dzieje |
dzieją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
działem +(e)m dział |
działam +(e)m działa |
działom +(e)m działo |
dzialiśmy dzieliśmy +(e)śmy dziali +(e)śmy dzieli |
działyśmy +(e)śmy działy |
2 os. |
działeś +(e)ś dział |
działaś +(e)ś działa |
działoś +(e)ś działo |
dzialiście dzieliście +(e)ście dziali +(e)ście dzieli |
działyście +(e)ście działy |
3 os. |
dział |
działa |
działo |
dziali dzieli |
działy |
bezosobnik: dziano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę dział będę dziać |
będę działa będę dziać |
będę działo będę dziać |
będziemy dziali będziemy dzieli będziemy dziać |
będziemy działy będziemy dziać |
2 os. |
będziesz dział będziesz dziać |
będziesz działa będziesz dziać |
będziesz działo będziesz dziać |
będziecie dziali będziecie dzieli będziecie dziać |
będziecie działy będziecie dziać |
3 os. |
będzie dział będzie dziać |
będzie działa będzie dziać |
będzie działo będzie dziać |
będą dziali będą dzieli będą dziać |
będą działy będą dziać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
dziejmy |
|
2 os. |
dziej |
dziejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
działbym bym dział |
działabym bym działa |
działobym bym działo |
dzialibyśmy dzielibyśmy byśmy dziali byśmy dzieli |
działybyśmy byśmy działy |
2 os. |
działbyś byś dział |
działabyś byś działa |
działobyś byś działo |
dzialibyście dzielibyście byście dziali byście dzieli |
działybyście byście działy |
3 os. |
działby by dział |
działaby by działa |
działoby by działo |
dzialiby dzieliby by dziali by dzieli |
działyby by działy |
bezosobnik: dziano by
bezokolicznik: dziać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
dziejąc
gerundium: dzianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | dzianie |
dziania |
D. | dziania |
dziań |
C. | dzianiu |
dzianiom |
B. | dzianie |
dziania |
N. | dzianiem |
dzianiami |
Ms. | dzianiu |
dzianiach |
W. | dzianie |
dziania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: dziejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dziejący |
dziejący |
dziejący |
dziejące |
dziejąca |
D. | dziejącego |
dziejącego |
dziejącego |
dziejącego |
dziejącej |
C. | dziejącemu |
dziejącemu |
dziejącemu |
dziejącemu |
dziejącej |
B. | dziejącego |
dziejącego |
dziejący |
dziejące |
dziejącą |
N. | dziejącym |
dziejącym |
dziejącym |
dziejącym |
dziejącą |
Ms. | dziejącym |
dziejącym |
dziejącym |
dziejącym |
dziejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dziejący |
dziejący |
dziejące |
dziejące |
D. | dziejących |
dziejących |
dziejących |
dziejących |
C. | dziejącym |
dziejącym |
dziejącym |
dziejącym |
B. | dziejących |
dziejących |
dziejących |
dziejące |
N. | dziejącymi |
dziejącymi |
dziejącymi |
dziejącymi |
Ms. | dziejących |
dziejących |
dziejących |
dziejących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: dziany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | dziany |
dziany |
dziany |
dziane |
dziana |
D. | dzianego |
dzianego |
dzianego |
dzianego |
dzianej |
C. | dzianemu |
dzianemu |
dzianemu |
dzianemu |
dzianej |
B. | dzianego |
dzianego |
dziany |
dziane |
dzianą |
N. | dzianym |
dzianym |
dzianym |
dzianym |
dzianą |
Ms. | dzianym |
dzianym |
dzianym |
dzianym |
dzianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | dziani |
dziani |
dziane |
dziane |
D. | dzianych |
dzianych |
dzianych |
dzianych |
C. | dzianym |
dzianym |
dzianym |
dzianym |
B. | dzianych |
dzianych |
dzianych |
dziane |
N. | dzianymi |
dzianymi |
dzianymi |
dzianymi |
Ms. | dzianych |
dzianych |
dzianych |
dzianych |
Inne uwagi
Zwykle imb
Pochodzenie
psł. *dějati 'kłaść, stawiać; robić, czynić, wykonywać'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Połączenia
- dziany na drutach; dziany z wełny
- grubo, luźno dziany
- dziany bandaż, pulower, szal; odzież, tkanina dziana
Cytaty
Kramiarze zachęcają również do zakupu zimowych skarpet, proponując zestaw 5 par za 8 zł. Takie prawdziwe, grube, wełniane, dziane na drutach rzadko obecnie znajdują nabywców. źródło: NKJP: A.Fidrysiak: Tygodnik Ciechanowski, 2004-12-02 |
|
Miękkość aksamitu i jego wyjątkowość pochodzą stąd, że nie jest to po prostu zwykły dziany materiał. To tkanina bawełniana z krótką puszystą okrywą włókienną z jednej strony, a od spodu gładka. źródło: NKJP: Magdalena Rusakiewicz: Bądź arystokratką, Dziennik Bałtycki, 2005-11-12 |
|
Modna paryżanka nosi więc dziane z wełny suknie, ludowe szale, folklorystyczne kamizele, żakardowe swetry w peruwiańskie czy norweskie wzorki, traperskie kurtki z wielkimi kołnierzami [...] źródło: NKJP: Cecylia Paszek: Kobieta w pięciu odsłonach, Gazeta Wyborcza, 1992-11-20 |
|
Poszukiwany występuje zazwyczaj z naciągniętą kominiarką na twarz, z otworami na oczy i na usta. Miewa też naciągniętą na twarz czapkę wełnianą, luźno dzianą. źródło: NKJP: koss: Na sygnale, Mazowieckie To i Owo, 2002-04-22 |
|
Pierwsze berety były zazwyczaj wykonane z granatowej tkaniny dzianej i przylegały ściśle do głowy. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
+ | dziać | + |
(CO) +
(na CZYM)
|