Chronologizacja
W postaci: biedrunka .
Od XV w. wiodrunka .
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | biedronka |
biedronki |
|
| D. | biedronki |
biedronek |
|
| C. | biedronce |
biedronkom |
|
| B. | biedronkę |
biedronki |
|
| N. | biedronką |
biedronkami |
|
| Ms. | biedronce |
biedronkach |
|
| W. | biedronko |
biedronki |
Pochodzenie
Od: psł. przym. * bedrъ 'łaciaty, cętkowany, plamisty'. Określenie to ulegało rozmaitym przekształceniom przez skojarzenia z różnymi rodzinami wyrazów.
Wspomniany przym. pochodzi od psł. rzecz. * bedro 'biodro' i pierwotnie znaczył 'mający plamy na biodrach'.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt owady
Połączenia
- kropki biedronki
Cytaty
|
Już schodził z werandy, gdy na wilgotnej, z lekka omszałej balustradzie dojrzał malutką, nieruchomą, przycupniętą biedronkę. Schylił się i delikatnie przesunął ją sobie na dłoń. Przestraszona nie ruszała się dłuższą chwilę, dopiero gdy podniósł rękę do ust i chuchnął na nią parę razy ciepłym oddechem, biedronka ożyła i zaraz pośpiesznie poczęła wędrować po otwartej dłoni. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001 |
|
|
Pewnego dnia wleciała do pokoju biedronka. Położył ją sobie na ręku i mówił, że to jest polski robaczek, bo jego narzeczona całowała biedronki i wysyłała do nieba po kawałek chleba. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Kabaret metafizyczny, 1995 |
|
|
Biedroneczki są w kropeczki wcale nie po to, żeby ładniej wyglądać i komuś się podobać. Ich jaskrawe ubarwienie jest pewnego rodzaju ostrzeżeniem - jeśli mnie zjesz lub dotkniesz, będzie z tobą źle, dlatego drapieżne owady, na przykład drapieżne mrówki, biedronek unikają. źródło: NKJP: Rozalia Ćwiertnia: Biedronka, Gazeta Krakowska, 2004-04-01 |