UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oczyszczać

Chronologizacja

SStp, SPXVI: oczyściać, SKN: oczyściać, SJPXVII, STR: oczyściać, SL, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. czyścić

1. z brudu

Definicja

usuwać z jakiegoś miejsca brud albo śmieci

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	czyścić
	antonimy:	brudzić, ciaprać
	hiperonimy:	sprzątać

Połączenia

oczyszczanie miasta, ulicy; powietrza, wody
oczyszczać chlorem, szczotką
oczyszczać ze śmieci
Przedsiębiorstwo Oczyszczania Miasta, Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania

Cytaty

	Przed nim dziewczynka oczyszczała z kurzu szczotką z piór spodnie pisarza, wiszące na wieszakach. źródło: Internet
	Ekipa oczyszczała rowy z zanieczyszczeń. źródło: NKJP: MB: Trwają prace porządkowe, Nakielski Czas, 2004-08-25
	Tam, gdzie to już nastąpiło, oczyszczamy i chlorujemy przydomowe studnie. źródło: NKJP: Dominika Wielowieyska: Nie ma epidemii, Gazeta Wyborcza, 1997-07-12
	Gdy skończył oczyszczać mu rany, poszedł szykować rzeczy kupione na wieczór. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oczyszczam	oczyszczamy
2 os.	oczyszczasz	oczyszczacie
3 os.	oczyszcza	oczyszczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyszczałem +(e)m oczyszczał	oczyszczałam +(e)m oczyszczała	oczyszczałom +(e)m oczyszczało	oczyszczaliśmy +(e)śmy oczyszczali	oczyszczałyśmy +(e)śmy oczyszczały
2 os.	oczyszczałeś +(e)ś oczyszczał	oczyszczałaś +(e)ś oczyszczała	oczyszczałoś +(e)ś oczyszczało	oczyszczaliście +(e)ście oczyszczali	oczyszczałyście +(e)ście oczyszczały
3 os.	oczyszczał	oczyszczała	oczyszczało	oczyszczali	oczyszczały

bezosobnik: oczyszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę oczyszczał będę oczyszczać	będę oczyszczała będę oczyszczać	będę oczyszczało będę oczyszczać	będziemy oczyszczali będziemy oczyszczać	będziemy oczyszczały będziemy oczyszczać
2 os.	będziesz oczyszczał będziesz oczyszczać	będziesz oczyszczała będziesz oczyszczać	będziesz oczyszczało będziesz oczyszczać	będziecie oczyszczali będziecie oczyszczać	będziecie oczyszczały będziecie oczyszczać
3 os.	będzie oczyszczał będzie oczyszczać	będzie oczyszczała będzie oczyszczać	będzie oczyszczało będzie oczyszczać	będą oczyszczali będą oczyszczać	będą oczyszczały będą oczyszczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oczyszczajmy
2 os.	oczyszczaj	oczyszczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyszczałbym bym oczyszczał	oczyszczałabym bym oczyszczała	oczyszczałobym bym oczyszczało	oczyszczalibyśmy byśmy oczyszczali	oczyszczałybyśmy byśmy oczyszczały
2 os.	oczyszczałbyś byś oczyszczał	oczyszczałabyś byś oczyszczała	oczyszczałobyś byś oczyszczało	oczyszczalibyście byście oczyszczali	oczyszczałybyście byście oczyszczały
3 os.	oczyszczałby by oczyszczał	oczyszczałaby by oczyszczała	oczyszczałoby by oczyszczało	oczyszczaliby by oczyszczali	oczyszczałyby by oczyszczały

bezosobnik: oczyszczano by

bezokolicznik: oczyszczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: oczyszczając

gerundium: oczyszczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oczyszczanie	oczyszczania
D.	oczyszczania	oczyszczań
C.	oczyszczaniu	oczyszczaniom
B.	oczyszczanie	oczyszczania
N.	oczyszczaniem	oczyszczaniami
Ms.	oczyszczaniu	oczyszczaniach
W.	oczyszczanie	oczyszczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: oczyszczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczająca
D.	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającej
C.	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającej
B.	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczającą
N.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającą
Ms.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczające
D.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających
C.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym
B.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczające
N.	oczyszczającymi	oczyszczającymi	oczyszczającymi	oczyszczającymi
Ms.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: oczyszczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczany	oczyszczany	oczyszczany	oczyszczane	oczyszczana
D.	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanej
C.	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanej
B.	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczany	oczyszczane	oczyszczaną
N.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczaną
Ms.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczani	oczyszczani	oczyszczane	oczyszczane
D.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych
C.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym
B.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczane
N.	oczyszczanymi	oczyszczanymi	oczyszczanymi	oczyszczanymi
Ms.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych

odpowiednik aspektowy: oczyścić

Inne uwagi

Zwykle ger

Składnia

+	oczyszczać	+	KOGO/CO + (z CZEGO) + (CZYM)
+	oczyszczać	+	(KOMU/CZEMU) + CO + (z CZEGO)
+	oczyszczać	+	(KOMU/CZEMU) + CO + (CZYM)

2. umysł

Definicja

usuwać skądś przedmioty, substancje lub osoby niepotrzebne albo niepożądane

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

usuwać

Połączenia

dieta oczyszcza
oczyszczanie cery, jelita, organizmu, twarzy, umysłu; ropy; terenu
oczyszczać pory, przewód pokarmowy; kraj, miasto; surowiec; szambo, ścieki
oczyszczać z lokatorów; z toksyn; z piasku, z zarośli; z grzechu
peeling, zabieg oczyszczający

Cytaty

Projekt oczyszcza ratusz z przylegających obiektów i nadaje inną rangę uliczce po wschodniej stronie.

źródło: NKJP: Ratusz będzie remontowany i rozbudowany, Tygodnik Ciechanowski, 2006-12-28

Pijani policjanci oczyszczali uliczkę z resztek tłumu, który przemykał się ku polom.

źródło: NKJP: Tadeusz Borowski: Pożegnanie z Marią, 1947

Ta burza oczyszcza klimat społeczno-moralny w Polsce.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 04.06.1992

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oczyszczam	oczyszczamy
2 os.	oczyszczasz	oczyszczacie
3 os.	oczyszcza	oczyszczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyszczałem +(e)m oczyszczał	oczyszczałam +(e)m oczyszczała	oczyszczałom +(e)m oczyszczało	oczyszczaliśmy +(e)śmy oczyszczali	oczyszczałyśmy +(e)śmy oczyszczały
2 os.	oczyszczałeś +(e)ś oczyszczał	oczyszczałaś +(e)ś oczyszczała	oczyszczałoś +(e)ś oczyszczało	oczyszczaliście +(e)ście oczyszczali	oczyszczałyście +(e)ście oczyszczały
3 os.	oczyszczał	oczyszczała	oczyszczało	oczyszczali	oczyszczały

bezosobnik: oczyszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę oczyszczał będę oczyszczać	będę oczyszczała będę oczyszczać	będę oczyszczało będę oczyszczać	będziemy oczyszczali będziemy oczyszczać	będziemy oczyszczały będziemy oczyszczać
2 os.	będziesz oczyszczał będziesz oczyszczać	będziesz oczyszczała będziesz oczyszczać	będziesz oczyszczało będziesz oczyszczać	będziecie oczyszczali będziecie oczyszczać	będziecie oczyszczały będziecie oczyszczać
3 os.	będzie oczyszczał będzie oczyszczać	będzie oczyszczała będzie oczyszczać	będzie oczyszczało będzie oczyszczać	będą oczyszczali będą oczyszczać	będą oczyszczały będą oczyszczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oczyszczajmy
2 os.	oczyszczaj	oczyszczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyszczałbym bym oczyszczał	oczyszczałabym bym oczyszczała	oczyszczałobym bym oczyszczało	oczyszczalibyśmy byśmy oczyszczali	oczyszczałybyśmy byśmy oczyszczały
2 os.	oczyszczałbyś byś oczyszczał	oczyszczałabyś byś oczyszczała	oczyszczałobyś byś oczyszczało	oczyszczalibyście byście oczyszczali	oczyszczałybyście byście oczyszczały
3 os.	oczyszczałby by oczyszczał	oczyszczałaby by oczyszczała	oczyszczałoby by oczyszczało	oczyszczaliby by oczyszczali	oczyszczałyby by oczyszczały

bezosobnik: oczyszczano by

bezokolicznik: oczyszczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: oczyszczając

gerundium: oczyszczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oczyszczanie	oczyszczania
D.	oczyszczania	oczyszczań
C.	oczyszczaniu	oczyszczaniom
B.	oczyszczanie	oczyszczania
N.	oczyszczaniem	oczyszczaniami
Ms.	oczyszczaniu	oczyszczaniach
W.	oczyszczanie	oczyszczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: oczyszczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczająca
D.	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającej
C.	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającej
B.	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczającą
N.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającą
Ms.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczające
D.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających
C.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym
B.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczające
N.	oczyszczającymi	oczyszczającymi	oczyszczającymi	oczyszczającymi
Ms.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: oczyszczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczany	oczyszczany	oczyszczany	oczyszczane	oczyszczana
D.	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanej
C.	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanej
B.	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczany	oczyszczane	oczyszczaną
N.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczaną
Ms.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczani	oczyszczani	oczyszczane	oczyszczane
D.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych
C.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym
B.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczane
N.	oczyszczanymi	oczyszczanymi	oczyszczanymi	oczyszczanymi
Ms.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych

odpowiednik aspektowy: oczyścić

Inne uwagi

Zwykle ger

Składnia

oczyszczać

CO + (z KOGO/CZEGO)

3. z zarzutów

Definicja

uwalniać od zarzutów lub oskarżeń

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	usprawiedliwiać
	antonimy:	obciążać

Połączenia

oczyszczać z oskarżeń, z pomówień, z zarzutów

Cytaty

	Jak powiedział nam Stanisław Handzlik, uchwała KD nie rozwiązała problemu, choć oczyszcza go z zarzutów. źródło: NKJP: (GEG): Nie naruszył norm, Dziennik Polski - Kraków, 1999-10-21
	Grant podkreślił, że ponowny wybór traktuje jako werdykt oczyszczający go z wszelkich pomówień i zarzutów. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999
	W ponownym postępowaniu może zapaść każdy wyrok przewidziany w obecnej ustawie lustracyjnej: stwierdzający „kłamstwo lustracyjne”, oczyszczający z tego zarzutu lub umarzający postępowanie z braku dowodów. źródło: NKJP: Dziennik Polski - Kraj, 2001-12-12
	Decyzja Naczelnego Sądu Administracyjnego, oczyszczająca Optimus z zarzutu wyłudzenia wielomilionowego podatku VAT, znana jest od kilku dni opinii publicznej. źródło: NKJP: Uczę się nowej roli, Dziennik Polski - Magazyn, 2003-12-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oczyszczam	oczyszczamy
2 os.	oczyszczasz	oczyszczacie
3 os.	oczyszcza	oczyszczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyszczałem +(e)m oczyszczał	oczyszczałam +(e)m oczyszczała	oczyszczałom +(e)m oczyszczało	oczyszczaliśmy +(e)śmy oczyszczali	oczyszczałyśmy +(e)śmy oczyszczały
2 os.	oczyszczałeś +(e)ś oczyszczał	oczyszczałaś +(e)ś oczyszczała	oczyszczałoś +(e)ś oczyszczało	oczyszczaliście +(e)ście oczyszczali	oczyszczałyście +(e)ście oczyszczały
3 os.	oczyszczał	oczyszczała	oczyszczało	oczyszczali	oczyszczały

bezosobnik: oczyszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę oczyszczał będę oczyszczać	będę oczyszczała będę oczyszczać	będę oczyszczało będę oczyszczać	będziemy oczyszczali będziemy oczyszczać	będziemy oczyszczały będziemy oczyszczać
2 os.	będziesz oczyszczał będziesz oczyszczać	będziesz oczyszczała będziesz oczyszczać	będziesz oczyszczało będziesz oczyszczać	będziecie oczyszczali będziecie oczyszczać	będziecie oczyszczały będziecie oczyszczać
3 os.	będzie oczyszczał będzie oczyszczać	będzie oczyszczała będzie oczyszczać	będzie oczyszczało będzie oczyszczać	będą oczyszczali będą oczyszczać	będą oczyszczały będą oczyszczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oczyszczajmy
2 os.	oczyszczaj	oczyszczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyszczałbym bym oczyszczał	oczyszczałabym bym oczyszczała	oczyszczałobym bym oczyszczało	oczyszczalibyśmy byśmy oczyszczali	oczyszczałybyśmy byśmy oczyszczały
2 os.	oczyszczałbyś byś oczyszczał	oczyszczałabyś byś oczyszczała	oczyszczałobyś byś oczyszczało	oczyszczalibyście byście oczyszczali	oczyszczałybyście byście oczyszczały
3 os.	oczyszczałby by oczyszczał	oczyszczałaby by oczyszczała	oczyszczałoby by oczyszczało	oczyszczaliby by oczyszczali	oczyszczałyby by oczyszczały

bezosobnik: oczyszczano by

bezokolicznik: oczyszczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: oczyszczając

gerundium: oczyszczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oczyszczanie	oczyszczania
D.	oczyszczania	oczyszczań
C.	oczyszczaniu	oczyszczaniom
B.	oczyszczanie	oczyszczania
N.	oczyszczaniem	oczyszczaniami
Ms.	oczyszczaniu	oczyszczaniach
W.	oczyszczanie	oczyszczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: oczyszczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczająca
D.	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczającej
C.	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającemu	oczyszczającej
B.	oczyszczającego	oczyszczającego	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczającą
N.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającą
Ms.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczający	oczyszczający	oczyszczające	oczyszczające
D.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających
C.	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym	oczyszczającym
B.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczające
N.	oczyszczającymi	oczyszczającymi	oczyszczającymi	oczyszczającymi
Ms.	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających	oczyszczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: oczyszczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczany	oczyszczany	oczyszczany	oczyszczane	oczyszczana
D.	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczanej
C.	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanemu	oczyszczanej
B.	oczyszczanego	oczyszczanego	oczyszczany	oczyszczane	oczyszczaną
N.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczaną
Ms.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczani	oczyszczani	oczyszczane	oczyszczane
D.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych
C.	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym	oczyszczanym
B.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczane
N.	oczyszczanymi	oczyszczanymi	oczyszczanymi	oczyszczanymi
Ms.	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych	oczyszczanych

odpowiednik aspektowy: oczyścić

Składnia

oczyszczać

KOGO/CO + z CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 10.02.2011