UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozsypywać się

Chronologizacja

1617, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozsypuję się	rozsypujemy się
2 os.	rozsypujesz się	rozsypujecie się
3 os.	rozsypuje się	rozsypują się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozsypywałem się +(e)m się rozsypywał	rozsypywałam się +(e)m się rozsypywała	rozsypywałom się +(e)m się rozsypywało	rozsypywaliśmy się +(e)śmy się rozsypywali	rozsypywałyśmy się +(e)śmy się rozsypywały
2 os.	rozsypywałeś się +(e)ś się rozsypywał	rozsypywałaś się +(e)ś się rozsypywała	rozsypywałoś się +(e)ś się rozsypywało	rozsypywaliście się +(e)ście się rozsypywali	rozsypywałyście się +(e)ście się rozsypywały
3 os.	rozsypywał się	rozsypywała się	rozsypywało się	rozsypywali się	rozsypywały się

bezosobnik: rozsypywano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się rozsypywał będę się rozsypywać	będę się rozsypywała będę się rozsypywać	będę się rozsypywało będę się rozsypywać	będziemy się rozsypywali będziemy się rozsypywać	będziemy się rozsypywały będziemy się rozsypywać
2 os.	będziesz się rozsypywał będziesz się rozsypywać	będziesz się rozsypywała będziesz się rozsypywać	będziesz się rozsypywało będziesz się rozsypywać	będziecie się rozsypywali będziecie się rozsypywać	będziecie się rozsypywały będziecie się rozsypywać
3 os.	będzie się rozsypywał będzie się rozsypywać	będzie się rozsypywała będzie się rozsypywać	będzie się rozsypywało będzie się rozsypywać	będą się rozsypywali będą się rozsypywać	będą się rozsypywały będą się rozsypywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozsypujmy się
2 os.	rozsypuj się	rozsypujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozsypywałbym się bym się rozsypywał	rozsypywałabym się bym się rozsypywała	rozsypywałobym się bym się rozsypywało	rozsypywalibyśmy się byśmy się rozsypywali	rozsypywałybyśmy się byśmy się rozsypywały
2 os.	rozsypywałbyś się byś się rozsypywał	rozsypywałabyś się byś się rozsypywała	rozsypywałobyś się byś się rozsypywało	rozsypywalibyście się byście się rozsypywali	rozsypywałybyście się byście się rozsypywały
3 os.	rozsypywałby się by się rozsypywał	rozsypywałaby się by się rozsypywała	rozsypywałoby się by się rozsypywało	rozsypywaliby się by się rozsypywali	rozsypywałyby się by się rozsypywały

bezosobnik: rozsypywano by się

bezokolicznik: rozsypywać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozsypując się

gerundium: rozsypywanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozsypywanie się	rozsypywania się
D.	rozsypywania się	rozsypywań się
C.	rozsypywaniu się	rozsypywaniom się
B.	rozsypywanie się	rozsypywania się
N.	rozsypywaniem się	rozsypywaniami się
Ms.	rozsypywaniu się	rozsypywaniach się
W.	rozsypywanie się	rozsypywania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozsypujący się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozsypujący się	rozsypujący się	rozsypujący się	rozsypujące się	rozsypująca się
D.	rozsypującego się	rozsypującego się	rozsypującego się	rozsypującego się	rozsypującej się
C.	rozsypującemu się	rozsypującemu się	rozsypującemu się	rozsypującemu się	rozsypującej się
B.	rozsypującego się	rozsypującego się	rozsypujący się	rozsypujące się	rozsypującą się
N.	rozsypującym się	rozsypującym się	rozsypującym się	rozsypującym się	rozsypującą się
Ms.	rozsypującym się	rozsypującym się	rozsypującym się	rozsypującym się	rozsypującej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozsypujący się	rozsypujący się	rozsypujące się	rozsypujące się
D.	rozsypujących się	rozsypujących się	rozsypujących się	rozsypujących się
C.	rozsypującym się	rozsypującym się	rozsypującym się	rozsypującym się
B.	rozsypujących się	rozsypujących się	rozsypujących się	rozsypujące się
N.	rozsypującymi się	rozsypującymi się	rozsypującymi się	rozsypującymi się
Ms.	rozsypujących się	rozsypujących się	rozsypujących się	rozsypujących się

odpowiednik aspektowy: rozsypać się

Pochodzenie

Zob. sypać

1. na podłodze

Definicja

spadając w postaci wielu sypkich lub drobnych elementów, pokrywać jakąś dużą powierzchnię

Wymowa

[rossypywać się]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

rozsypywać się na podłodze
rozsypywać się po drodze, po podłodze

Cytaty

Szczątki samolotu rozsypują się na dużym obszarze, ale nie wbijają się głęboko.

źródło: NKJP: Wojciech Harpula: Musimy mieć pewność, Gazeta Krakowska, 2006-09-18

Włożył do koszyka trzy worki ziemi ogrodniczej. Jeden z nich celowo przedziurawił i ziemia rozsypywała się po całym hipermarkecie.

źródło: NKJP: Paweł Patora: W świątyni konsumpcji, Dziennik Łódzki, 2005-03-26

Chłopiec przewraca się i wypuszcza pudło z rąk. Cukierki rozsypują się.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975

Składnia

rozsypywać się

(GDZIE)

2. na kawałki

Definicja

rozpadać się na wiele drobnych elementów

Wymowa

[rossypywać się]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

konstrukcja, mur, szkło, szyba rozsypuje się
rozsypywać się na kawałki
rozsypywać się w drobny mak
rozsypywać się jak domek z kart

Cytaty

Tymczasem wybuchają działa napastników, psują się strzelby i inne rodzaje broni, łamią się dzioby i wiele okrętów rozsypuje się na kawałki i tonie w morzu.

źródło: NKJP: Wincenty Łaszewski: Krzyk Eucharystii, czyli o cudach, które potwierdzają Cud, 2006

Pechowe słupki, niezauważane przez kierowców, po uderzeniu zderzakiem rozsypywały się w gruz.

źródło: NKJP: (AGA): Słupki chronione przez znaki, Gazeta Krakowska, 2006-08-23

Sok owocowy w kilka minut zamienia się w lód [...]. Zanurzona w nim gałązka z zielonymi listkami natychmiast marznie na kość, a rzucona na podłogę, rozsypuje się w drobny mak.

źródło: NKJP: (MJ): To tylko fizyka!, Express Ilustrowany, 2003-04-28

Składnia

rozsypywać się

na CO | w CO

3. psuć się

Definicja

pot.

ulegać zupełnemu zniszczeniu z powodu starości lub innych czynników

Wymowa

[rossypywać się]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

blok, budynek, dom, mieszkanie, samochód rozsypuje się

Cytaty

[...] stary komputer już się rozsypywał, a na nowy nie było pieniędzy.

źródło: NKJP: Grażyna Kuźnik: Człowiek znaleziony w sieci, Dziennik Zachodni, 2007-12-11

Czasem człowiek z litości kupuje rozsypujący się samochód i naprawia, żeby go uratować, żeby nie trafił na złom.

źródło: NKJP: (PSZ): One mają duszę, Dziennik Polski, 2005-07-02

Nie może być tak, że drogi budowane w Polsce po dwóch latach się rozsypują i ponosimy koszty kolejnej odbudowy.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.03.2004

4. chorować

Definicja

pot.

tracić zupełnie zdrowie, sprawność lub siły

Wymowa

[rossypywać się]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Połączenia

rozsypywać się kompletnie

Cytaty

Kompletnie się rozsypujesz. Co się z tobą dzieje? Kto by pomyślał?

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005

O ile XL potrafi sobie radzić z krytyką, bo ma duże poczucie własnej wartości i zaciekle broni swoich poglądów, to Ty się kompletnie rozsypujesz.

źródło: NKJP: Internet

Skóra była tak sucha, że mogłam ją zdzierać warstwami. I wcale nie miałam lepszej kondycji. Męczyłam się szybciej niż wcześniej. Rozsypywałam się na własnych oczach.

źródło: Exclusive: Wykończyła mnie zdrowa dieta, 2014-09-13 (papilot.pl)

5. rozchodzić się

Definicja

pot.

rozdzielać się i zaczynać tworzyć mniejsze grupy znajdujące się w różnych miejscach

Wymowa

[rossypywać się]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

rozsypywać się w tyralierę

Cytaty

Partyzanci zeskakują z traktora i rozsypują się w tyralierę.

źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Reporter „Gazety” przeżył dramatyczne chwile z czeczeńskimi partyzantami w głębi Kaukazu, Gazeta Wyborcza, 1995-07-04

Grupy pokoleniowe, które żyły tymi samymi ideałami, rozrywkami i emocjami, rozsypują się po świecie. W naszym pokoleniu o rozproszeniu klasy zadecydował stan wojenny, w poprzednim - Powstanie Warszawskie, jeszcze wcześniej - rozbiory.

źródło: Internet: kaczmarski.art.pl

Członkowie poszczególnych oddziałów rozsypywali się w terenie i szukali zaginionych aż do skutku.

źródło: NKJP: Mariusz Zaruski: Mariusz Zaruski - szkic do portretu człowieka (cz. 1), Tygodnik Podhalański, 1999

Składnia

	+	rozsypywać się	+	w CO
	+	rozsypywać się	+	GDZIE

6. o sojuszu

Definicja

dzieląc się na mniejsze grupy lub części, przestawać tworzyć spójną całość

Wymowa

[rossypywać się]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

małżeństwo, partia, zespół, związek; system, świat, wszystko rozsypuje się; plany rozsypują się

Cytaty

Drużyna rozsypuje się, nie ma trenera, nie ma bramkarza.

źródło: NKJP: (e): Co słychać w B-klasowych zespołach, Gazeta Krakowska, 2004-03-16

Rozsypuje się stary świat i robi miejsce nowemu.

źródło: NKJP: Stanisław Biel: Gdzie jest Bóg w zagubionym świecie?, 2009

Gdy rozsypywał się Związek Sowiecki, można tam było kupić wszystko - od czołgu po bombę atomową.

źródło: NKJP: Kto zwyciężył pod Grunwaldem?, Dziennik Polski, 2008-09-15

Frazeologizmy

coś rozpada się w pył
coś rozsypuje się w proch
coś rozsypuje się w pył
worek z kimś/czymś rozwiązuje się
worek z kimś/czymś rozsypuje się

Data ostatniej modyfikacji: 31.07.2018