Chronologizacja
Pierwotnie inne znaczenie: 'drzewo, które pali się nie wydając dymu'.
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego przypalić ; rozwój semantyczny oparty na metaforze; zob. palić
1. głupek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | głupek |
Cytaty
|
Do mojej klasy chodzi też taki przypał... Ze wszystkich przedmiotów chyba niedostateczne (oprócz w-f, gdzie ma dopuszczający), 6 spóźnień tylko w tym tygodniu i zawsze w plecaku ma tylko rakietkę do ping-ponga i jakieś 2 zeszyty. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Mam takie „szczęście”, że zarywają do mnie same przypały (zresztą nawet jeśli miałabym być z superprzystojnym idiotą, to już wolę samotność), a jak już poznałam fajnego chłopaka, to z pewnych powodów nasz kontakt się urwał i nic z tego. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Niestety (a może i dobrze?) dzwonią też kompletne przypały, nawiedzeni itd. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Właśnie to mnie najbardziej wkurza w tych śmiesznych mundurkach, że wszyscy będą wyglądali tak samo, jak jakieś przypały. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przypał |
rzadziej przypałowie |
ndepr |
| przypały |
depr | ||
| D. | przypała |
przypałów |
|
| C. | przypałowi |
przypałom |
|
| B. | przypała |
przypałów |
|
| N. | przypałem |
przypałami |
|
| Ms. | przypale |
przypałach |
|
| W. | przypale |
rzadziej przypałowie |
ndepr |
| przypały |
depr |
2. kompromitacja
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- mieć przypał
Cytaty
|
- Sprawdzać nie trzeba, ale jeśli nie jesteś pewna tego, co on do ciebie czuje, to np. podłącz się do niego na gadu jako inna laska i sprawdź, czy się z ta „inną” umówi i czy się przyzna, że ma dziewczynę. - No może... ale ogólnie, koleś jak się dowie, to przypał. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Dziewczyny, co sądzicie o takich filmikach na YouTube ze zdjęć, w których są zdjęcia ukochanej osoby z napisami „kocham cię” itd.? Bo zrobiłem taki, ale nie wiem, czy dodać. Żeby przypału nie było. źródło: NKJP: Internet |
|
|
A następnym razem zamiast do mojego chłopaka to wysłałam SMS do jego mamy. A w tym SMS-ie napisałam mu, że go kocham... Też był przypał... źródło: NKJP: Internet |
|
|
Przypał jest wtedy bankowy - baba się wywala, jedzie po glebie jak wór. źródło: NKJP: Igor T. Miecik: Mówimy jak jest, Polityka, nr 2461, 2004-07-17 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przypał |
przypały |
|
| D. | przypału |
przypałów |
|
| C. | przypałowi |
przypałom |
|
| B. | przypał |
przypały |
|
| N. | przypałem |
przypałami |
|
| Ms. | przypale |
przypałach |
|
| W. | przypale |
przypały |
3. wpadka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wpadka |
Cytaty
|
A ja znowu kiedyś miałem przypał z WSW. Też załatwialiśmy na klatce transakcję, aż tu nagle wpada patrol i do nas... Patrzymy, co jest grane. Wojsko już ściga narkomanów? A ci mówią: „Dokumenty!”. Ale zaraz w śmiech i też wyciągają sprzęty. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
|
Ja miałam w klasie, jak chodziłam jeszcze do LO, przypał, koleżanka stała w WC i spisywała pracę domową z matematyki, i paliła papierosa, stałam trochę z tyłu z kumpelami, weszła dyrka do WC... I puka kumpelę w ramię... źródło: NKJP: Internet |
|
|
[...] nie wiem, czy słyszałeś o przypale w (chyba) Łodzi. Tam plantację w domu wykryli policjanci, latając helikopterem z termowizyjną kamerą (na YouTube był gdzieś nawet filmik). źródło: NKJP: Internet |
|
|
Już w pierwszym dniu był przypał, zgarnęła nas straż miejska, ale na szczęście starszy kolega nas wybronił, bo pokazał dowód. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przypał |
przypały |
|
| D. | przypału |
przypałów |
|
| C. | przypałowi |
przypałom |
|
| B. | przypał |
przypały |
|
| N. | przypałem |
przypałami |
|
| Ms. | przypale |
przypałach |
|
| W. | przypale |
przypały |
Składnia
|
+ | przypał | + |
(z KIM)
|
4. przestępstwo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Cytaty
|
Chłopaki zaczęli szukać, co by tu zapieprzyć, chociaż mówiłam im, żeby nie robili nic w Głubczycach, ale nikt mnie nie słuchał. Mogłam sobie mówić. Sam Jurek narobił przypału w Sieniawce. źródło: NKJP: Krzysztof Świdrak: Donos spod wykładziny, Gazeta Wyborcza, 997-04-25 |
|
|
Przypały niemiłe – kolega kopnął drzwi, no i dziura się zrobiła. źródło: NKJP: Internet |
|
|
[...] nasze wszystkie przypały, wybijanie okien, to jak go kryłam z paleniem... źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przypał |
przypały |
|
| D. | przypału |
przypałów |
|
| C. | przypałowi |
przypałom |
|
| B. | przypał |
przypały |
|
| N. | przypałem |
przypałami |
|
| Ms. | przypale |
przypałach |
|
| W. | przypale |
przypały |