UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rodzicielka

Chronologizacja

1549, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rodzicielka
rodzicielki
D. rodzicielki
rodzicielek
C. rodzicielce
rodzicielkom
B. rodzicielkę
rodzicielki
N. rodzicielką
rodzicielkami
Ms. rodzicielce
rodzicielkach
W. rodzicielko
rodzicielki

Pochodzenie

Zob. rodziciel, rodzić

1. kobieta

Definicja

książk. 
matka (kobieta)

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  macierz, mama, mamula, mamulka, mamunia, mamusia, mamuśka, matczysko, mateczka, mateńka, matka, matula, matuś, rodzica, stara, starsza, staruszka
hiperonimy:  rodzic

Połączenia

  • moja, własna rodzicielka
  • matka rodzicielka

Cytaty

[...] czuję się jak niemowlak w ramionach rodzicielki. Bezgranicznie bezpieczny, spokojny, szczęśliwy.

źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985

Nie ma jak u mamy, czułem się tu naprawdę znakomicie, oszczędzałem pieniądze i nie czułem się przy mojej rodzicielce staro.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Jako dziesięciolatek przyszły prezydent USA zostaje przyłapany przez matkę na kłamstwie. Surowa rodzicielka uświadamia mu, że jest to grzech straszliwy, za który grozi proporcjonalna do przewinienia kara.

źródło: NKJP: Paweł Mossakowski: Kino polityczne po amerykańsku, Gazeta Wyborcza, 1996-04-05

Po części artystycznej rodzicielki obdarowane zostały przez swoje dzieci kolorowymi obrazkami - kwiatkami na płótnie.

źródło: NKJP: Dorota Gwit: Sześciolatki mamom, Nakielski Czas, 2004-06-09

2. samica

Definicja

książk. 
matka – samica zwierzęcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:  matka
hiperonimy:  samica

Cytaty

Dla wyklutych piskląt krzyżówki matką staje się pierwsze ujrzane stworzenie. Jeśli nie jest to ich rodzicielka właściwa, akceptują inną, człowieka, czy nawet psa, i posłusznie za nią chodzą.

źródło: NKJP: Stefan Maciejewski: Skrzydlate macierzyństwo, Przekrój, 27/2610, 1995

3. źródło czegoś

Definicja

coś, co daje początek jakimś cechom, skłonnościom lub działaniom

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  matka

Cytaty

Gdy jednak nauka, rodzicielka przyspieszającej technologii, powstała na skrzyżowaniu śródziemnomorskich kultur, militarne postępy wojujących państw europejskich a potem i pozaeuropejskich żadnemu nie dostarczyły miażdżącej przewagi nad innymi.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Fiasko, 1987

Data ostatniej modyfikacji: 14.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj