UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

coś staje dęba

Odmiana

typ frazy: fraza czasownikowa

ndk, npch; odmienny: stawać

1. koń

Definicja

zwierzę czworonożne staje na dwóch tylnych nogach, obie przednie nogi odrywając od podłoża i podnosząc w górę, przez co przyjmuje pozycję niemal pionową

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

klacz, koń, ogier, zwierzę staje dęba

Cytaty

Inaczej jest z rasowymi źrebiętami: stają dęba, zrzucą jeźdźca – trzeba wielkich umiejętności, taktu, wyrozumiałości i serdeczności, by wymóc posłuszeństwo tych pełnych buntu i energii zwierząt.

źródło: NKJP: Danuta Popławska: Nakazy – Zakazy – Kary, Wychowawca, 2003-03

Gdy stanął u wylotu podcieni, ujrzał dziadka szamocącego się z wielką, białą kozą. - Hej, Zazula! Hej! - wołał dziadek ze złością, starając się skrócić powróz, na którym była uwiązana brodata niewdzięcznica. Zazula stawała dęba, wyrywała się, beczała wniebogłosy.

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Na wąskiej ścieżce zapanował chaos. Spłoszone wierzchowce rżały i stawały dęba, krzyki umierających mieszały się ze świstem oręża i świergotem spłoszonych ptaków.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

2. samochód

Definicja

pot.

coś w sposób nagły i niepożądany przyjmuje pozycję zbliżoną do pozycji pionowej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

auto, motocykl, pojazd, samochód staje dęba

Cytaty

Nagle – pisk opon, gwałtowne hamowanie, auto staje dęba! „Co się stało?!” Po chwili widzę jak przed maską samochodu wolno i dostojnie, przecinając jezdnię, defiluje dorodny czarny jak smoła kot.

źródło: NKJP: Stanisław Janicki: Miedzy młotem a kowadłem, Trybuna Śląska, 2001-12-07

Siadał na motorze, uruchamiał ryczący silnik, ja siadałam z tyłu i przyklejałam się rozpalonym ciałem do jego pleców. Kiedyś namalował Szał, taki jak tamten, muzealny. Motor z jego głową staje dęba, na nim siedzi odchylona do tyłu dziewczyna z rozwianymi włosami, bez oczu i nosa, ma w twarzy tylko wielkie, rozwarte czerwone usta.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Złodziejka pamięci, 1998

Część chłopców, popędzana okrzykami, ciągnęła za sznury, inni pchali ramionami burtę wozu. Ciężarówka opierała się, cofała, niemal stawała dęba. Ale wreszcie wspólnym wysiłkiem została wyciągnięta i stanęła na asfalcie.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004

Data ostatniej modyfikacji: 15.04.2015