Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | piękno |
piękna |
|
D. | piękna |
piękien piękn |
|
C. | pięknu |
pięknom |
|
B. | piękno |
piękna |
|
N. | pięknem |
pięknami |
|
Ms. | pięknie |
pięknach |
|
W. | piękno |
piękna |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
Zob. piękny
1. kwiatów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- architektoniczne; cielesne, kobiece; egzotyczne, tajemnicze, ulotne; subtelne, surowe; jesienne, zimowe; autentyczne, czyste, naturalne, prawdziwe; niepowtarzalne, niezwykłe, szczególne, urzekające; zewnętrzne; ukryte piękno; piękno fizyczne
- piękno ciała, człowieka; natury, przyrody, stworzenia, świata; architektury, sztuki; krajobrazu, gór, jeziora, lasu, kwiatów, ogrodu, parku; kraju, miasta, regionu; barw, kompozycji; gry, języka, miłości, muzyki, poezji
- piękno i artyzm, piękno i bogactwo, piękno i brzydota, piękno i czystość, piękno i dobro, piękno i doskonałość, piękno i elegancja, piękno i estetyka, piękno i harmonia, piękno i mądrość, piękno i siła, piękno i spokój, piękno i sztuka, piękno i uroda, piękno i urok, piękno i wdzięk
- fascynacja pięknem
- wrażliwość na piękno; dbałość, troska o piękno
- podziw, zachwyt nad pięknem; kontakt z pięknem; tęsknota za pięknem
- czuły, obojętny, wrażliwy, wyczulony na piękno
- docenić/doceniać; dostrzec/dostrzegać, widzieć, zobaczyć; odkryć/odkrywać; kochać, lubić, podziwiać; oddać, odtworzyć/odtwarzać, wydobyć/wydobywać; opiewać, opisać, podkreślać, pokazać/pokazywać, prezentować, przedstawiać, ukazać/ukazywać, uwieczniać; poznać/poznawać piękno
- cieszyć się, delektować się, napawać się, rozkoszować się, sycić się, upajać się, zachwycać/zachwycić się ; nasycić się; coś urzeka pięknem
- patrzeć, zwrócić uwagę; uwrażliwić/uwrażliwiać na piękno; dbać o piękno
- obcować z pięknem
Cytaty
W tradycyjnym rozumieniu troska o ciało polega na dbaniu o jego wygląd: o odpowiednią dietę, modny ubiór, gustowny makijaż, ładną fryzurę, ozdobną biżuterię. Wszystkie te sposoby są wyrazem mądrej troski o piękno ciała. źródło: NKJP: Ksawery Knotz: Seks, jakiego nie znacie Dla małżonków kochających Boga, 2009 |
|
Noc jest spokojna, księżycowa. Idziemy do Dolinki za Mnichem urzeczeni spokojem i pięknem gór. źródło: NKJP: Wanda Rutkiewicz: Na jednej linie , 2010 |
|
Fotografia powinna spełniać jakiś cel – mówią twórcy wystawy. [...] Może pokazywać piękno człowieka, przyrody czy architektury, pokazywać emocje lub relacje między ludźmi, [...] źródło: NKJP: AGS: Świat w obiektywie: Gazeta Poznańska, 2003-11-28 |
|
Profesor [...] nauczył nas dostrzegać piękno we wszystkim, co nas otacza. Począwszy od wielkich budowli i ich detali, po przyrodę, której – co zawsze podkreślał – jesteśmy częścią. źródło: NKJP: (DS): Pożegnanie Profesora, Gazeta Krakowska, 2007-05-24 |
Składnia
+ | piękno | + |
(CZEGO)
|
2. duszy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe
Połączenia
- wewnętrzne piękno
- piękno charakteru, duszy, miłości, życia
- piękno i dobro, piękno i mądrość, piękno i miłość, piękno i prawda, piękno i radość, piękno i wartości
Cytaty
Greckie rozumienie piękna obejmowało nie tylko piękne rzeczy, kształty, barwy i dźwięki, ale również piękne myśli i piękne obyczaje. Dla filozofów klasycznych najprawdziwszym pięknem było duchowe, moralne piękno charakteru, [...] źródło: NKJP: Maria Nikiel: Refleksje wychowawcy, muzyka, katechety. Jak wychować pięknego człowieka?, Wychowawca, 2009-05 |
|
W dorosłym, dojrzałym życiu mężczyźni potrafią zawsze docenić nie tyle urodę, co wdzięk, piękno duszy i serca, dobroć, miłość i wierność. źródło: NKJP: Ewa Bugno: Jaka jesteś kobieto męskich marzeń?, Gazeta Krakowska, 2002-03-05 |
|
Kościół robi wszystko, co w jego mocy, aby przekazać prawdę, piękno i mądrość pełnego miłości Bożego przebaczenia. źródło: NKJP: Anna Melchior: Matki nie noszą kostiumów. Jak uczynić macierzyństwo pasją?, 2009 |
|
Życzę, aby nasza Akademia, jej pracownicy i studenci, służąc prawdzie, pięknu i miłości, przezwyciężali zło oraz szerzyli dobro i nadzieję wszędzie tam, gdzie się znajdują. źródło: NKJP: W nowym 2005 roku, Dziennik Polski, 2005-01-24 |
|
Oby nasza epoka, dzięki przykładowi Joanny Beretty Molli, mogła odkryć prawdziwe, czyste i płodne piękno miłości małżeńskiej, przeżywanej jako odpowiedź na Boże powołanie!”. źródło: NKJP: Małgorzata Sękalska: Joanna Beretta Molla, Głos Ojca Pio, 2005-04 |
Składnia
+ | piękno | + |
(CZEGO)
|
3. rzeczy piękne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
antonimy: | brzydota |
Cytaty
Siedział w wysokiej soczystej trawie, porastającej w tym miejscu brzeg rzeki, i zamyślonym wzrokiem przyglądał się otaczającemu go pięknu. Dookoła wznosiły się ku obłokom szczyty skał, z których spadały w dół strumienie o kryształowo czystej wodzie. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
|
- Każda rzecz jest inna, ma inne zdobienia, wykończenia, jest niepowtarzalna - zaznacza artystka. - Każda jednak ma czemuś służyć, ma być pięknem użytecznym; niezależnie od tego, czy to jest cukiernica, lustro, czy pudełko. źródło: NKJP: Katarzyna Kachel: W glinie zrodzone, Gazeta Krakowska, 2001-08-27 |