UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obciążyć

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. ciążyć

1. bagażem

Definicja

obładować czymś ciężkim

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ciężar

Połączenia

obciążyć bagażem, plecakiem

Cytaty

Gdzieniegdzie pozbawione nawierzchni odcinki drogi stanowią znaczne utrudnienie dla obciążonego bagażem roweru.

źródło: NKJP: Rowerowa żegluga, Dziennik Polski, 2000-10-31

Wuj Adach powiedział w ferworze: - Zrobię paczkę, obciążę kamieniem i do Wisły wrzucę walutę, a im nie oddam.

źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006

Nadmiernie obciążona łódź mocno zanurzała się w wodzie, lecz mimo to wciąż płynęła w pobliżu znoszonych przez prąd wierzchowców.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

odpowiednik aspektowy: obciążać

Składnia

obciążyć

KOGO/CO + CZYM

2. obowiązkami

Definicja

nałożyć na kogoś jakiś obowiązek lub powierzyć komuś wykonanie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Połączenia

obciążyć pracownika czymś
obciążyć obowiązkami, zadaniami; pracą

Cytaty

Obszar ubóstwa naszego społeczeństwa stale się powiększa. Rodzice są nadmiernie obciążeni obowiązkami zawodowymi, często sfrustrowani brakiem pracy.

źródło: NKJP: Roma Linke: Żyjemy nie tylko dla siebie, Dziennik Słupski, 2000-05-19

W razie znacznego obciążenia zadaniami wynikającymi z pełnienia funkcji społecznego inspektora pracy, kierownik zakładu pracy na wniosek zakładowych organizacji związkowych może ustalić miesięczne wynagrodzenie zryczałtowane [...].

źródło: NKJP: Ustawa o społecznej inspekcji pracy, Dziennik Ustaw, 1983

Nie byłem tak obciążony pracą. Zazdroszczono mi swobody, zabawek i książek, nie mając pojęcia, że czasem pracuję ciężej niż inni - głową.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

odpowiednik aspektowy: obciążać

Składnia

Rz osobowy

obciążyć

KOGO + CZYM

3. winą

Definicja

postawić kogoś w stan oskarżenia i uznania winnym lub odpowiedzialnym za coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd

Połączenia

obciążyć odpowiedzialnością, winą

Cytaty

Nikt, mówiąc prościej, nie odpowiada za to, że poślizgnęliśmy się, złamaliśmy nogę, że auto nasze wpadło w poślizg i wjechało do rowu. [...] Nie możemy w takiej sytuacji obciążyć odpowiedzialnością np. zarządcy drogi.

źródło: NKJP: Ekonomia a zadośćuczynienie, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-01-27

[...] komisja wystąpiła z wnioskami personalnymi wobec milicjantów i prokuratorów, których obciążyła winą za skierowanie śledztwa na błędne tory.

źródło: NKJP: Rafał A. Ziemkiewicz: Żywina, 2008

O zbrodnię - jak wyjaśniła przed sądem - najpierw podejrzewała bratową [...], Niemkę z pochodzenia, z którą brat właśnie się rozwodził. Następnie obciążyła kochankę męża [...].

źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

odpowiednik aspektowy: obciążać

Składnia

Rz osobowy

obciążyć

KOGO + (CZYM)

4. doświadczeniem

Definicja

sprawić, że ktoś pozostaje pod wpływem jakichś niekorzystnych i przykrych doświadczeń, przeżyć, uczuć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

obciążony grzechami

Cytaty

Po dwudziestu latach, po powrocie z zagranicznych studiów, do zapuszczonego budynku wprowadza się wraz z narzeczoną ostatni potomek obciążonego klątwą rodu.

źródło: NKJP: Jarosław Loretz, Krwią karmione dzieciątka, Esensja 2009-08-21

Mam nadzieję, że moje ludzkie sumienie, obciążone grzechami, chociaż trochę zostało oczyszczone.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Niemiecki taniec, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

odpowiednik aspektowy: obciążać

Składnia

obciążyć

KOGO/CO + CZYM

5. wadą

Definicja

sprawić, że ktoś lub coś ma daną niekorzystną cechę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

obciążony wadą

Cytaty

Statystyki dotyczące dzieci obciążonych wadami fizycznymi czyta się ze ściśniętym sercem.

źródło: NKJP: Józef Tischner: W krainie schorowanej wyobraźni, 1998

Rękojmia przysługuje ci nawet na rzecz, którą nieświadomie kupiłeś od pasera - ponieważ paser nie jest właścicielem kradzionej rzeczy, więc towar obciążony jest wadą prawną.

źródło: NKJP: Piotr Lipiński: Masz prawo wiedzieć (4), Gazeta Wyborcza , 1993-07-22

Jest to bardzo poważny lek obciążony wieloma objawami ubocznymi. Nie należy go lekceważyć i traktować jak witaminę.

źródło: NKJP: Bogumiła Nehrebecka, Zmierz temperaturę, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-02-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

Składnia

obciążyć

KOGO/CO + CZYM

6. funkcją

Definicja

przypisać jakąś cechę lub funkcję

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

obciążyć funkcją, rolą

Cytaty

Wiedział, że nic nie wie o istocie rzeczy: działalności dziadka, poglądach, książkach, dyskusjach, polityce. Tam powstawał jakiś zupełnie inny obraz, obciążony znaczeniami, o których Robert nie miał pojęcia, skąd się wzięły.

źródło: NKJP:Dariusz Żukowski: Miłość morderców, 2009

Rosyjska tradycyjna pascha przyrządzana jest i podawana zasadniczo tylko raz do roku na Wielkanoc. Robi się ją przede wszystkim z mleka i jajek, które kojarzone są z wiosennym odradzaniem się przyrody i od zawsze obciążone były religijnymi znaczeniami symbolicznymi, także w chrześcijaństwie.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

Składnia

obciążyć

KOGO/CO + CZYM

7. kogoś kosztami

Definicja

nałożyć zobowiązania finansowe do spłaty czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

obciążyć kierowców, klienta, podatnika; skazanego; najuboższych
obciążyć kosztami, opłatami, podatkami, wydatkami

Cytaty

	Po tym, co dałeś mu do zrozumienia, pewnie dostanę pozew, a sąd orzeknie rozwód z mojej winy. - Ciekawe, czy usłyszał nutę satysfakcji w moim głosie. -Wówczas ciebie obciążę kosztami sądowymi. Zaśmiał się. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008
	W przypadku złożenia przez wierzyciela wniosku w złej wierze, sąd, oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, obciąży wierzyciela kosztami postępowania i może nakazać wierzycielowi złożenie publicznego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. źródło: NKJP: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze, Dziennik Ustaw, 2003
	Najnowsza oferta Millennium wzbudza jednak sporo kontrowersji, bowiem bank nie dość, że w zamian za nią obciążył klientów dodatkową opłatą w wysokości 1,99 zł miesięcznie, to jeszcze utrudnił życie tym posiadaczom kont osobistych, którzy nie chcą dodatkowej ochrony ubezpieczeniowej. źródło: NKJP: Kazimierz Serwin, Pieniądz tkwi w plastiku, Gazeta Ubezpieczeniowa2002-10-08
	Gmina obciąży inwestora 1% podatkiem liczonym od wartości inwestycji. Oznacza to dodatkowy wpływ do kasy gminy. źródło: NKJP: ap, Sesja Rady Gminy, Mazowieckie To i Owo 2001-07-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

odpowiednik aspektowy: obciążać

Składnia

obciążyć

KOGO + CZYM

8. konto

Definicja

o koncie, rachunku: wpisać zobowiązania na dane konto, rachunek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse bankowość

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:

uznać

Połączenia

obciążyć hipotekę, konto, rachunek

Cytaty

Śmiertelnie zaczadzeni marynarze – jeśli nie liczyć kapitana, sami Rosjanie – obciążyli konto armatora wypłatą odszkodowań dla rodzin.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003

Dodatkowa ochrona naszych żołnierzy obciążyła budżet ministerstwa kwotą 176 tys. zł.

źródło: NKJP: Kazimierz Serwin, Ubezpieczenia misji wojskowych, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2003-11-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

odpowiednik aspektowy: obciążać

Składnia

obciążyć

CO + CZYM

9. eksploatować

Definicja

sprawić, że coś jest nadmiernie eksploatowane

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

obciążyć komputer, procesor, sprzęt, urządzenie
nadmiernie, zbytnio coś obciążyć

Cytaty

System [...] utrzymuje stałą prędkość obrotową nawet w przypadku dużego obciążenia urządzenia.

źródło: NKJP: Tadeusz Suchomski: Szlifowanie bez wibracji. Ceny nowych szlifierek, Gazeta Poznańska, 2001-09-13

Tekstury postscriptowe mogą znacznie obciążyć komputer.

źródło: NKJP: Roland Zimek: ABC CorelDRAW X4 PL, 2009

Odcinek na trasie Bytów - Rekowo jest najbardziej zaniedbany, a zarazem najbardziej obciążony ruchem.

źródło: NKJP: (isz), Prace wstrzymywał brak pieniędzy, Dziennik Powiatu Bytowskiego, 2000-03-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obciążę	obciążymy
2 os.	obciążysz	obciążycie
3 os.	obciąży	obciążą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłem +(e)m obciążył	obciążyłam +(e)m obciążyła	obciążyłom +(e)m obciążyło	obciążyliśmy +(e)śmy obciążyli	obciążyłyśmy +(e)śmy obciążyły
2 os.	obciążyłeś +(e)ś obciążył	obciążyłaś +(e)ś obciążyła	obciążyłoś +(e)ś obciążyło	obciążyliście +(e)ście obciążyli	obciążyłyście +(e)ście obciążyły
3 os.	obciążył	obciążyła	obciążyło	obciążyli	obciążyły

bezosobnik: obciążono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obciążmy
2 os.	obciąż	obciążcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obciążyłbym bym obciążył	obciążyłabym bym obciążyła	obciążyłobym bym obciążyło	obciążylibyśmy byśmy obciążyli	obciążyłybyśmy byśmy obciążyły
2 os.	obciążyłbyś byś obciążył	obciążyłabyś byś obciążyła	obciążyłobyś byś obciążyło	obciążylibyście byście obciążyli	obciążyłybyście byście obciążyły
3 os.	obciążyłby by obciążył	obciążyłaby by obciążyła	obciążyłoby by obciążyło	obciążyliby by obciążyli	obciążyłyby by obciążyły

bezosobnik: obciążono by

bezokolicznik: obciążyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obciążywszy

gerundium: obciążenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obciążenie	obciążenia
D.	obciążenia	obciążeń
C.	obciążeniu	obciążeniom
B.	obciążenie	obciążenia
N.	obciążeniem	obciążeniami
Ms.	obciążeniu	obciążeniach
W.	obciążenie	obciążenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obciążony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obciążony	obciążony	obciążony	obciążone	obciążona
D.	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonego	obciążonej
C.	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonemu	obciążonej
B.	obciążonego	obciążonego	obciążony	obciążone	obciążoną
N.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążoną
Ms.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obciążeni	obciążeni	obciążone	obciążone
D.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych
C.	obciążonym	obciążonym	obciążonym	obciążonym
B.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążone
N.	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi	obciążonymi
Ms.	obciążonych	obciążonych	obciążonych	obciążonych

odpowiednik aspektowy: obciążać

Składnia

obciążyć

CO + (CZYM)

Frazeologizmy

coś obciążyło czyjeś sumienie

Data ostatniej modyfikacji: 31.08.2012