UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

babrać się

Chronologizacja

1752, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. babram się
babrzę się
babramy się
babrzemy się
2 os. babrzesz się
babrasz się
babracie się
babrzecie się
3 os. babra się
babrze się
babrają się
babrzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. babrałem się
+(e)m się babrał
babrałam się
+(e)m się babrała
babrałom się
+(e)m się babrało
babraliśmy się
+(e)śmy się babrali
babrałyśmy się
+(e)śmy się babrały
2 os. babrałeś się
+(e)ś się babrał
babrałaś się
+(e)ś się babrała
babrałoś się
+(e)ś się babrało
babraliście się
+(e)ście się babrali
babrałyście się
+(e)ście się babrały
3 os. babrał się
babrała się
babrało się
babrali się
babrały się

bezosobnik: babrano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się babrał
będę się babrać
będę się babrała
będę się babrać
będę się babrało
będę się babrać
będziemy się babrali
będziemy się babrać
będziemy się babrały
będziemy się babrać
2 os. będziesz się babrał
będziesz się babrać
będziesz się babrała
będziesz się babrać
będziesz się babrało
będziesz się babrać
będziecie się babrali
będziecie się babrać
będziecie się babrały
będziecie się babrać
3 os. będzie się babrał
będzie się babrać
będzie się babrała
będzie się babrać
będzie się babrało
będzie się babrać
będą się babrali
będą się babrać
będą się babrały
będą się babrać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. babrzmy się
babrajmy się
2 os. babraj się
babrz się
babrajcie się
babrzcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. babrałbym się
bym się babrał
babrałabym się
bym się babrała
babrałobym się
bym się babrało
babralibyśmy się
byśmy się babrali
babrałybyśmy się
byśmy się babrały
2 os. babrałbyś się
byś się babrał
babrałabyś się
byś się babrała
babrałobyś się
byś się babrało
babralibyście się
byście się babrali
babrałybyście się
byście się babrały
3 os. babrałby się
by się babrał
babrałaby się
by się babrała
babrałoby się
by się babrało
babraliby się
by się babrali
babrałyby się
by się babrały

bezosobnik: babrano by się

bezokolicznik: babrać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

babrając się
babrząc się

gerundium: babranie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. babranie się
babrania się
D. babrania się
babrań się
C. babraniu się
babraniom się
B. babranie się
babrania się
N. babraniem się
babraniami się
Ms. babraniu się
babraniach się
W. babranie się
babrania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: babrający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. babrający się
babrzący się
babrający się
babrzący się
babrający się
babrzący się
babrzące się
babrające się
babrząca się
babrająca się
D. babrzącego się
babrającego się
babrzącego się
babrającego się
babrzącego się
babrającego się
babrzącego się
babrającego się
babrzącej się
babrającej się
C. babrzącemu się
babrającemu się
babrzącemu się
babrającemu się
babrzącemu się
babrającemu się
babrzącemu się
babrającemu się
babrającej się
babrzącej się
B. babrającego się
babrzącego się
babrającego się
babrzącego się
babrający się
babrzący się
babrające się
babrzące się
babrającą się
babrzącą się
N. babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
babrającą się
babrzącą się
Ms. babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
babrającej się
babrzącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. babrający się
babrzący się
babrający się
babrzący się
babrzące się
babrające się
babrzące się
babrające się
D. babrzących się
babrających się
babrzących się
babrających się
babrzących się
babrających się
babrzących się
babrających się
C. babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
babrającym się
babrzącym się
B. babrających się
babrzących się
babrających się
babrzących się
babrających się
babrzących się
babrające się
babrzące się
N. babrającymi się
babrzącymi się
babrającymi się
babrzącymi się
babrającymi się
babrzącymi się
babrającymi się
babrzącymi się
Ms. babrających się
babrzących się
babrających się
babrzących się
babrających się
babrzących się
babrających się
babrzących się

Pochodzenie

Zob. babrać

1. we krwi

Definicja

pot. 
brudzić się czymś płynnym i lepkim

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  paciać się, paćkać się, paprać się
hiperonimy:  brudzić się

Cytaty

Wrzasnął na babrających się we krwi sanitariuszy: - Do mnie! Dwóch noszowych ruszyło w jego kierunku i po chwili troskliwie ułożony na noszach, nieprzytomny Krzyżu został przetransportowany do karetki.

źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005

Pozwól dziecku babrać się jedzeniem! Mówimy Ci, dlaczego? ... trening możesz mu zapewnić podczas posiłku. Kilkumiesięczny maluch chętnie poznaje świat i namacalne obcowanie z jedzeniem jest czymś, co dzieci bardzo lubią.

źródło: Internet: ttps://www.supermamy.pl/rozwoj-dziecka/rozwoj-motoryczny-dziecka

Taki już jestem, nie lubię kupować używanych aut, zawsze kupuję nowe z gwarancją dobrego serwisu, bo nie lubię się babrać w olejach, smarach etc.

źródło: Internet: forum.parkiet.com › GPW › Akcje

Składnia

bez ograniczeń + babrać się +
(CZYM)
bez ograniczeń + babrać się +
(w CZYM)

2. w błocie

Definicja

pot. 
grzebać się w czymś mokrym, brudnym, błotnistym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciapciać się, ciaprać się, paciać się, tytłać się

Cytaty

Reynevan łyknął piwa, zapatrzony na obdarte dzieci, babrzące się w żółtej kałuży między pręgierzem a studnią.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Kapitan z intendentury szóstego palu przechadzał się po nim gniewnie jak lew po klatce, płosząc gęsi i babrzące się w gnojówce prosięta.

źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

Jelenie lubią kąpać się w błocie lub kałuży (kąpielisko, babrzysko); tarzają się w nich również na grzbiecie. Babrzą się zarówno dla ochłody, jak i dla usunięcia pasożytów naskórnych.

źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955

3. w świństwach

Definicja

pot.  pejorat. 
zajmować się jakimiś nieprzyjemnymi sprawami bez pożądanego efektu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  paprać się

Połączenia

  • babrać się w brudach, w świństwach

Cytaty

[...] czuję, jak bardzo potrzeba mi spokoju i odpoczynku gdzieś na osobności, a chyba mam do tego prawo po dwunastu latach rządzenia, czyli babrania się w świństwach i podłościach, użerania się z perfidią, obłudą i służalstwem.

źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tyberiusz Cezar, 2009

Miała dziwne, poetyckie odezwania się. Dziwne sny, które czasem opowiadała, inaczej niż większość kobiet w jej wieku, bez babrania się w szczegółach, bez zastanawiania się, co by to znaczyło.

źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy czyli Pożegnanie z Mazurami, 1998

[...] wszyscy współczują biednej Marii, która wciąż nie może się rozwieść. Musi babrać się w brudnych interesach męża i siostry, z którą zresztą ten ją zdradzał.

źródło: NKJP: reg: Bo to samo życie, Trybuna Śląska, 2003-10-03

Woleli przebywać w zaciszu bibliotek lub sycić umysł miłymi widokami kwitnących ogrodów, niż babrać się w nudnych i brudnych sprawach administracyjnych ocierających się czasami wręcz o szpiegostwo.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga II, 2002

Składnia

bez ograniczeń + babrać się +
w CZYM

4. z robotą

Definicja

pot.  pejorat. 
wykonywać jakąś pracę bardzo długo i często nieporadnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciapciać się, paćkać się, paprać się

Cytaty

Piłkarze są tam tak dobrzy, że wygrywają nie tylko na boisku, ale i w przetargach i konkursach ofert. Ale nie po to zwyciężają, żeby potem babrać się przy robocie! Do remontów w KWK „Wesoła” wynajmują... górników z KWK „Wesoła”.

źródło: NKJP: nycz: Milion w rozumie, Dziennik Zachodni, 2005-11-15

[...] mamy rozwiązać problem systemu już teraz, by nie babrać się z ręcznym ustawianiem i segregowaniem tysięcy kategorii.

źródło: NKJP: Internet

Witam Kolegów, ostatnio jestem zmuszony babrać się dość sporo z obrabianiem różnego rodzaju tulei, z uwzględnieniem toczenia, wiercenia po obwodzie (...).

źródło: Internet: https://www.cnc.info.pl/tytan-kress

Składnia

bez ograniczeń + babrać się +
z CZYM/przy CZYM

5. o ranie

Definicja

pot. 
nie goić się prawidłowo, ropiejąc przez dłuższy czas

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  paćkać się, paprać się

Cytaty

Jest to rana po ugryzieniu psa, babrze się już przeszło 2 lata. Co robić? Pomóżcie.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl/forum/

Data ostatniej modyfikacji: 26.09.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj