Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krzepki |
krzepki |
krzepki |
krzepkie |
krzepka |
D. | krzepkiego |
krzepkiego |
krzepkiego |
krzepkiego |
krzepkiej |
C. | krzepkiemu |
krzepkiemu |
krzepkiemu |
krzepkiemu |
krzepkiej |
B. | krzepkiego |
krzepkiego |
krzepki |
krzepkie |
krzepką |
N. | krzepkim |
krzepkim |
krzepkim |
krzepkim |
krzepką |
Ms. | krzepkim |
krzepkim |
krzepkim |
krzepkim |
krzepkiej |
W. | krzepki |
krzepki |
krzepki |
krzepkie |
krzepka |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krzepcy |
krzepcy |
krzepkie |
krzepkie |
D. | krzepkich |
krzepkich |
krzepkich |
krzepkich |
C. | krzepkim |
krzepkim |
krzepkim |
krzepkim |
B. | krzepkich |
krzepkich |
krzepkich |
krzepkie |
N. | krzepkimi |
krzepkimi |
krzepkimi |
krzepkimi |
Ms. | krzepkich |
krzepkich |
krzepkich |
krzepkich |
W. | krzepcy |
krzepcy |
krzepkie |
krzepkie |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | krzepciejszy krzepszy |
krzepciejszy krzepszy |
krzepciejszy krzepszy |
krzepciejsze krzepsze |
krzepciejsza krzepsza |
D. | krzepciejszego krzepszego |
krzepciejszego krzepszego |
krzepciejszego krzepszego |
krzepciejszego krzepszego |
krzepciejszej krzepszej |
C. | krzepciejszemu krzepszemu |
krzepciejszemu krzepszemu |
krzepciejszemu krzepszemu |
krzepciejszemu krzepszemu |
krzepciejszej krzepszej |
B. | krzepciejszego krzepszego |
krzepciejszego krzepszego |
krzepciejszy krzepszy |
krzepciejsze krzepsze |
krzepciejszą krzepszą |
N. | krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszą krzepszą |
Ms. | krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszej krzepszej |
W. | krzepciejszy krzepszy |
krzepciejszy krzepszy |
krzepciejszy krzepszy |
krzepciejsze krzepsze |
krzepciejsza krzepsza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | krzepciejsi krzepsi |
krzepciejsi krzepsi |
krzepciejsze krzepsze |
krzepciejsze krzepsze |
D. | krzepciejszych krzepszych |
krzepciejszych krzepszych |
krzepciejszych krzepszych |
krzepciejszych krzepszych |
C. | krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
krzepciejszym krzepszym |
B. | krzepciejszych krzepszych |
krzepciejszych krzepszych |
krzepciejszych krzepszych |
krzepciejsze krzepsze |
N. | krzepciejszymi krzepszymi |
krzepciejszymi krzepszymi |
krzepciejszymi krzepszymi |
krzepciejszymi krzepszymi |
Ms. | krzepciejszych krzepszych |
krzepciejszych krzepszych |
krzepciejszych krzepszych |
krzepciejszych krzepszych |
W. | krzepciejsi krzepsi |
krzepciejsi krzepsi |
krzepciejsze krzepsze |
krzepciejsze krzepsze |
Pochodzenie
psł. *krěpъkъ 'mocny, silny, pełen tężyzny, siły'
1.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
Połączenia
- krzepki chłop, facet, góral, mężczyzna, młodzieniec, staruszek, starzec
- krzepki i zdrowy
Cytaty
Są krzepcy i zahartowani. Na Wiśle wiosłowali po wenecku, czyli na stojąco, po siedem, osiem godzin dziennie (uderzając wiosłem 30-32 razy na minutę). źródło: NKJP: Alicja Dąbrowska: Ciao Vistola!, Gazeta Wyborcza, 1997-09-12 |
|
Żyją w gorących i żyznych regionach i dlatego są krzepcy i słusznego wzrostu [...]. źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006 |
|
Kiedy go skazano, liczył sobie siedemdziesiąt lat, ale do tej pory trzymał się znakomicie. Był to krzepki starzec. Prowadził bardzo aktywne życie i nic nie wskazuje na to, aby miał jakieś szczególne dolegliwości związane z podeszłym wiekiem. źródło: NKJP: Ryszard Przybylski: Baśń zimowa Esej o starości, 2008 |
|
Można powiedzieć, że był idolem, bożyszczem tłumów, zwłaszcza kobiet, które, jak to krzepkie Ślązaczki, znosiły go nawet na ramionach z mównicy [...]. źródło: NKJP: Agata Pustułka: Krowy, Moryc i Elżbiecina, Dziennik Zachodni, 2008-04-21 |
1.b budowa ciała
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
antonimy: | słaby |
Połączenia
- krzepka budowa; krzepkie ciało; krzepkie dłonie
Cytaty
Witold musi grzmotnąć go swoją krzepką łapą w plecy, żeby gość odzyskał równowagę. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1967 |
|
Był mężczyzną średniego wzrostu, ale krzepkiej budowy. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999 |
|
Unieruchomił go chwyt kilku par krzepkich rąk, żelazna dłoń ścisnęła za gardło, druga, równie żelazna, wydusiła sztylet z palców. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
Zwaliłem się, przygnieciony ciężarem, silnym ciałem, i zanim zdążyłem wykonać jakiś ruch, krzepkie palce zacisnęły się dokoła mojej szyi. źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946 |
2. sen
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- krzepkie mury
Cytaty
Podobnie jak ośmiokątny kościółek w Eunate, tak i ten stoi zwarty, masywny, zaprasza, by w razie niebezpieczeństwa szukać schronienia za jego krzepkimi murami. źródło: NKJP: Andrzej Kołaczkowski-Bochenek: Nie idź tam człowieku!, 2009 |
|
Czasami doznawał tego uczucia, budząc się bardzo rano i będąc jeszcze we władzy krzepkiego snu. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania Matka Joanna, 2006 |
|
Zgłodniawszy, towarzystwo żuło zimną koninę i pogryzało znalezione w chacie korzonki chrzanu, roniąc łzy, bo chrzan był równie krzepki jak bimber. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |