UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

drapać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *drapati 'rozrywać, rozdzierać (np. pazurami); skrobać'

1. paznokciami

Definicja

przesuwać paznokciami, pazurami lub czymś ostrym po jakiejś powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

skrobać

Połączenia

drapać dywany, korę, meble, miejsca po ukąszeniu, ścianę, ziemię
drapać igłą, nieogolonym policzkiem, paznokciami, pazurami, zarostem
drapać po brodzie, po brzuchu, po głowie, po plecach
drapać w drzwi
drapać za uszami
drapać i gryźć, drapać i kąsać, drapać i kopać

Cytaty

	Kiedy kotka skończyła jeść, wziął ją na kolana, głaskał po grzbiecie, drapał pod brodą oraz za uszami. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Warczenie psa przeszło w denerwujący skowyt. Drapał pazurami czarne belki ściany. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959
	Drapanie pogryzionych miejsc może także doprowadzić do wtórnych infekcji skóry, a nawet ropni. źródło: NKJP: (SIE): Skrzydlate plagi, Dziennik Polski, 2001-08-21
	Cichy szmer i szum. Igły delikatnie drapią po papierze. Wykres przypomina badanie EKG. źródło: NKJP: Ewa Sarnowicz: Noce bez tchu, Gazeta Wyborcza, 1996-03-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	drapię	drapiemy
2 os.	drapiesz	drapiecie
3 os.	drapie	drapią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	drapałem +(e)m drapał	drapałam +(e)m drapała	drapałom +(e)m drapało	drapaliśmy +(e)śmy drapali	drapałyśmy +(e)śmy drapały
2 os.	drapałeś +(e)ś drapał	drapałaś +(e)ś drapała	drapałoś +(e)ś drapało	drapaliście +(e)ście drapali	drapałyście +(e)ście drapały
3 os.	drapał	drapała	drapało	drapali	drapały

bezosobnik: drapano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę drapał będę drapać	będę drapała będę drapać	będę drapało będę drapać	będziemy drapali będziemy drapać	będziemy drapały będziemy drapać
2 os.	będziesz drapał będziesz drapać	będziesz drapała będziesz drapać	będziesz drapało będziesz drapać	będziecie drapali będziecie drapać	będziecie drapały będziecie drapać
3 os.	będzie drapał będzie drapać	będzie drapała będzie drapać	będzie drapało będzie drapać	będą drapali będą drapać	będą drapały będą drapać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		drapmy
2 os.	drap	drapcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	drapałbym bym drapał	drapałabym bym drapała	drapałobym bym drapało	drapalibyśmy byśmy drapali	drapałybyśmy byśmy drapały
2 os.	drapałbyś byś drapał	drapałabyś byś drapała	drapałobyś byś drapało	drapalibyście byście drapali	drapałybyście byście drapały
3 os.	drapałby by drapał	drapałaby by drapała	drapałoby by drapało	drapaliby by drapali	drapałyby by drapały

bezosobnik: drapano by

bezokolicznik: drapać

imiesłów przysłówkowy współczesny: drapiąc

gerundium: drapanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	drapanie	drapania
D.	drapania	drapań
C.	drapaniu	drapaniom
B.	drapanie	drapania
N.	drapaniem	drapaniami
Ms.	drapaniu	drapaniach
W.	drapanie	drapania

imiesłów przymiotnikowy czynny: drapiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	drapiący	drapiący	drapiący	drapiące	drapiąca
D.	drapiącego	drapiącego	drapiącego	drapiącego	drapiącej
C.	drapiącemu	drapiącemu	drapiącemu	drapiącemu	drapiącej
B.	drapiącego	drapiącego	drapiący	drapiące	drapiącą
N.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącą
Ms.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	drapiący	drapiący	drapiące	drapiące
D.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiących
C.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym
B.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiące
N.	drapiącymi	drapiącymi	drapiącymi	drapiącymi
Ms.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: drapany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	drapany	drapany	drapany	drapane	drapana
D.	drapanego	drapanego	drapanego	drapanego	drapanej
C.	drapanemu	drapanemu	drapanemu	drapanemu	drapanej
B.	drapanego	drapanego	drapany	drapane	drapaną
N.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym	drapaną
Ms.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym	drapanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	drapani	drapani	drapane	drapane
D.	drapanych	drapanych	drapanych	drapanych
C.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym
B.	drapanych	drapanych	drapanych	drapane
N.	drapanymi	drapanymi	drapanymi	drapanymi
Ms.	drapanych	drapanych	drapanych	drapanych

odpowiedniki aspektowe: drapnąć , podrapać

Składnia

drapać

KOGO/CO + (CZYM) + (GDZIE)

2. o igle

Definicja

przesuwając się po skórze lub jakiejś powierzchni, powodować na niej uszkodzenia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Połączenia

igły, kolce drapią

Cytaty

[....] mówiła o wysepce na jeziorku zarośniętym wokół gęstwiną zdziczałych róż i tamaryszków, spośród których wychylał się posąg nimfy. Nigdy przez ten kolczasty mur nie udało się dzieciom do niej dotrzeć. Kłujące głogi strzegły swojej boginki, drapały ręce, buzie, darły sukienki...

źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska: Apokryf wenecki, 2004

To była okropna przeprawa. Gałęzie biły nas po twarzy, a kolczaste krzaki jeżyn drapały po nogach.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Wyprawa na wyspę, 1963

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	drapię	drapiemy
2 os.	drapiesz	drapiecie
3 os.	drapie	drapią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	drapałem +(e)m drapał	drapałam +(e)m drapała	drapałom +(e)m drapało	drapaliśmy +(e)śmy drapali	drapałyśmy +(e)śmy drapały
2 os.	drapałeś +(e)ś drapał	drapałaś +(e)ś drapała	drapałoś +(e)ś drapało	drapaliście +(e)ście drapali	drapałyście +(e)ście drapały
3 os.	drapał	drapała	drapało	drapali	drapały

bezosobnik: drapano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę drapał będę drapać	będę drapała będę drapać	będę drapało będę drapać	będziemy drapali będziemy drapać	będziemy drapały będziemy drapać
2 os.	będziesz drapał będziesz drapać	będziesz drapała będziesz drapać	będziesz drapało będziesz drapać	będziecie drapali będziecie drapać	będziecie drapały będziecie drapać
3 os.	będzie drapał będzie drapać	będzie drapała będzie drapać	będzie drapało będzie drapać	będą drapali będą drapać	będą drapały będą drapać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		drapmy
2 os.	drap	drapcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	drapałbym bym drapał	drapałabym bym drapała	drapałobym bym drapało	drapalibyśmy byśmy drapali	drapałybyśmy byśmy drapały
2 os.	drapałbyś byś drapał	drapałabyś byś drapała	drapałobyś byś drapało	drapalibyście byście drapali	drapałybyście byście drapały
3 os.	drapałby by drapał	drapałaby by drapała	drapałoby by drapało	drapaliby by drapali	drapałyby by drapały

bezosobnik: drapano by

bezokolicznik: drapać

imiesłów przysłówkowy współczesny: drapiąc

gerundium: drapanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	drapanie	drapania
D.	drapania	drapań
C.	drapaniu	drapaniom
B.	drapanie	drapania
N.	drapaniem	drapaniami
Ms.	drapaniu	drapaniach
W.	drapanie	drapania

imiesłów przymiotnikowy czynny: drapiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	drapiący	drapiący	drapiący	drapiące	drapiąca
D.	drapiącego	drapiącego	drapiącego	drapiącego	drapiącej
C.	drapiącemu	drapiącemu	drapiącemu	drapiącemu	drapiącej
B.	drapiącego	drapiącego	drapiący	drapiące	drapiącą
N.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącą
Ms.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	drapiący	drapiący	drapiące	drapiące
D.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiących
C.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym
B.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiące
N.	drapiącymi	drapiącymi	drapiącymi	drapiącymi
Ms.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: drapany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	drapany	drapany	drapany	drapane	drapana
D.	drapanego	drapanego	drapanego	drapanego	drapanej
C.	drapanemu	drapanemu	drapanemu	drapanemu	drapanej
B.	drapanego	drapanego	drapany	drapane	drapaną
N.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym	drapaną
Ms.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym	drapanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	drapani	drapani	drapane	drapane
D.	drapanych	drapanych	drapanych	drapanych
C.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym
B.	drapanych	drapanych	drapanych	drapane
N.	drapanymi	drapanymi	drapanymi	drapanymi
Ms.	drapanych	drapanych	drapanych	drapanych

Składnia

	+	drapać	+	CO
	+	drapać	+	po CZYM

3. o materiale

Definicja

drażnić skórę szorstką powierzchnią

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

drażnić, podrażniać

Połączenia

materiał, prześcieradło, sweter, wełna drapie

Cytaty

	Poduszka w nocy klei się do pleców, przewracam ją na drugą stronę, ale to nie daje ulgi. Drapie grube prześcieradło. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Zmusił mnie do założenia pod spodnie długich, robionych na drutach pończoch i ciężkich jesiennych butów. [...] Pończochy drapały, kurtka grzała niczym łaźnia parowa. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	Wełna nawet przez koszulkę kłuje i drapie. źródło: Internet
	Sweter w sklepie wydawał się piękny, ale w domu, gdy założyłem go po raz pierwszy, myślałem, że się wścieknę. Drapał mnie w kark. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	drapię	drapiemy
2 os.	drapiesz	drapiecie
3 os.	drapie	drapią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	drapałem +(e)m drapał	drapałam +(e)m drapała	drapałom +(e)m drapało	drapaliśmy +(e)śmy drapali	drapałyśmy +(e)śmy drapały
2 os.	drapałeś +(e)ś drapał	drapałaś +(e)ś drapała	drapałoś +(e)ś drapało	drapaliście +(e)ście drapali	drapałyście +(e)ście drapały
3 os.	drapał	drapała	drapało	drapali	drapały

bezosobnik: drapano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę drapał będę drapać	będę drapała będę drapać	będę drapało będę drapać	będziemy drapali będziemy drapać	będziemy drapały będziemy drapać
2 os.	będziesz drapał będziesz drapać	będziesz drapała będziesz drapać	będziesz drapało będziesz drapać	będziecie drapali będziecie drapać	będziecie drapały będziecie drapać
3 os.	będzie drapał będzie drapać	będzie drapała będzie drapać	będzie drapało będzie drapać	będą drapali będą drapać	będą drapały będą drapać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		drapmy
2 os.	drap	drapcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	drapałbym bym drapał	drapałabym bym drapała	drapałobym bym drapało	drapalibyśmy byśmy drapali	drapałybyśmy byśmy drapały
2 os.	drapałbyś byś drapał	drapałabyś byś drapała	drapałobyś byś drapało	drapalibyście byście drapali	drapałybyście byście drapały
3 os.	drapałby by drapał	drapałaby by drapała	drapałoby by drapało	drapaliby by drapali	drapałyby by drapały

bezosobnik: drapano by

bezokolicznik: drapać

imiesłów przysłówkowy współczesny: drapiąc

gerundium: drapanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	drapanie	drapania
D.	drapania	drapań
C.	drapaniu	drapaniom
B.	drapanie	drapania
N.	drapaniem	drapaniami
Ms.	drapaniu	drapaniach
W.	drapanie	drapania

imiesłów przymiotnikowy czynny: drapiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	drapiący	drapiący	drapiący	drapiące	drapiąca
D.	drapiącego	drapiącego	drapiącego	drapiącego	drapiącej
C.	drapiącemu	drapiącemu	drapiącemu	drapiącemu	drapiącej
B.	drapiącego	drapiącego	drapiący	drapiące	drapiącą
N.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącą
Ms.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	drapiący	drapiący	drapiące	drapiące
D.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiących
C.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym
B.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiące
N.	drapiącymi	drapiącymi	drapiącymi	drapiącymi
Ms.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: drapany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	drapany	drapany	drapany	drapane	drapana
D.	drapanego	drapanego	drapanego	drapanego	drapanej
C.	drapanemu	drapanemu	drapanemu	drapanemu	drapanej
B.	drapanego	drapanego	drapany	drapane	drapaną
N.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym	drapaną
Ms.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym	drapanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	drapani	drapani	drapane	drapane
D.	drapanych	drapanych	drapanych	drapanych
C.	drapanym	drapanym	drapanym	drapanym
B.	drapanych	drapanych	drapanych	drapane
N.	drapanymi	drapanymi	drapanymi	drapanymi
Ms.	drapanych	drapanych	drapanych	drapanych

Składnia

Rz _nieżywotny

drapać

KOGO + (w CO)

4. w gardle

Definicja

dostając się do dróg oddechowych lub do oczu, powodować ich pieczenie lub swędzenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

drażnić, podrażniać

Połączenia

dym, woń, zapach drapie w gardle, w nosie
coś drapie w nos, w oczy
kogoś drapie w gardle, w nosie
kogoś zaczęło drapać w gardle

Cytaty

	Ohydna woń drapała w gardle, wywołując mdłości i zawrót głowy. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	Zapach spalonej ryby drażni ją, drapie w nos. źródło: NKJP: Marek Kochan: Plac zabaw, 2007
	Drapie mnie gdzieś w krtani. źródło: Internet
	Drapało w gardle od kurzu i suche źdźbła siana latały w powietrzu. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	drapię	drapiemy
2 os.	drapiesz	drapiecie
3 os.	drapie	drapią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	drapałem +(e)m drapał	drapałam +(e)m drapała	drapałom +(e)m drapało	drapaliśmy +(e)śmy drapali	drapałyśmy +(e)śmy drapały
2 os.	drapałeś +(e)ś drapał	drapałaś +(e)ś drapała	drapałoś +(e)ś drapało	drapaliście +(e)ście drapali	drapałyście +(e)ście drapały
3 os.	drapał	drapała	drapało	drapali	drapały

bezosobnik: drapano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę drapał będę drapać	będę drapała będę drapać	będę drapało będę drapać	będziemy drapali będziemy drapać	będziemy drapały będziemy drapać
2 os.	będziesz drapał będziesz drapać	będziesz drapała będziesz drapać	będziesz drapało będziesz drapać	będziecie drapali będziecie drapać	będziecie drapały będziecie drapać
3 os.	będzie drapał będzie drapać	będzie drapała będzie drapać	będzie drapało będzie drapać	będą drapali będą drapać	będą drapały będą drapać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		drapmy
2 os.	drap	drapcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	drapałbym bym drapał	drapałabym bym drapała	drapałobym bym drapało	drapalibyśmy byśmy drapali	drapałybyśmy byśmy drapały
2 os.	drapałbyś byś drapał	drapałabyś byś drapała	drapałobyś byś drapało	drapalibyście byście drapali	drapałybyście byście drapały
3 os.	drapałby by drapał	drapałaby by drapała	drapałoby by drapało	drapaliby by drapali	drapałyby by drapały

bezosobnik: drapano by

bezokolicznik: drapać

imiesłów przysłówkowy współczesny: drapiąc

gerundium: drapanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	drapanie	drapania
D.	drapania	drapań
C.	drapaniu	drapaniom
B.	drapanie	drapania
N.	drapaniem	drapaniami
Ms.	drapaniu	drapaniach
W.	drapanie	drapania

imiesłów przymiotnikowy czynny: drapiący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	drapiący	drapiący	drapiący	drapiące	drapiąca
D.	drapiącego	drapiącego	drapiącego	drapiącego	drapiącej
C.	drapiącemu	drapiącemu	drapiącemu	drapiącemu	drapiącej
B.	drapiącego	drapiącego	drapiący	drapiące	drapiącą
N.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącą
Ms.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	drapiący	drapiący	drapiące	drapiące
D.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiących
C.	drapiącym	drapiącym	drapiącym	drapiącym
B.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiące
N.	drapiącymi	drapiącymi	drapiącymi	drapiącymi
Ms.	drapiących	drapiących	drapiących	drapiących

Składnia

Rz _nieżywotny

drapać

(KOGO) + w CO | w CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 10.12.2021