UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyplątać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyplączę
kwestion. wyplątam
wyplączemy
kwestion. wyplątamy
2 os. wyplączesz
kwestion. wyplątasz
wyplączecie
kwestion. wyplątacie
3 os. wyplącze
kwestion. wypląta
wyplączą
kwestion. wyplątają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyplątałem
+(e)m wyplątał
wyplątałam
+(e)m wyplątała
wyplątałom
+(e)m wyplątało
wyplątaliśmy
+(e)śmy wyplątali
wyplątałyśmy
+(e)śmy wyplątały
2 os. wyplątałeś
+(e)ś wyplątał
wyplątałaś
+(e)ś wyplątała
wyplątałoś
+(e)ś wyplątało
wyplątaliście
+(e)ście wyplątali
wyplątałyście
+(e)ście wyplątały
3 os. wyplątał
wyplątała
wyplątało
wyplątali
wyplątały

bezosobnik: wyplątano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyplączmy
kwestion. wyplątajmy
2 os. wyplącz
kwestion. wyplątaj
wyplączcie
kwestion. wyplątajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyplątałbym
bym wyplątał
wyplątałabym
bym wyplątała
wyplątałobym
bym wyplątało
wyplątalibyśmy
byśmy wyplątali
wyplątałybyśmy
byśmy wyplątały
2 os. wyplątałbyś
byś wyplątał
wyplątałabyś
byś wyplątała
wyplątałobyś
byś wyplątało
wyplątalibyście
byście wyplątali
wyplątałybyście
byście wyplątały
3 os. wyplątałby
by wyplątał
wyplątałaby
by wyplątała
wyplątałoby
by wyplątało
wyplątaliby
by wyplątali
wyplątałyby
by wyplątały

bezosobnik: wyplątano by

bezokolicznik: wyplątać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyplątawszy

gerundium: wyplątanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyplątanie
wyplątania
D. wyplątania
wyplątań
C. wyplątaniu
wyplątaniom
B. wyplątanie
wyplątania
N. wyplątaniem
wyplątaniami
Ms. wyplątaniu
wyplątaniach
W. wyplątanie
wyplątania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyplątany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyplątany
wyplątany
wyplątany
wyplątane
wyplątana
D. wyplątanego
wyplątanego
wyplątanego
wyplątanego
wyplątanej
C. wyplątanemu
wyplątanemu
wyplątanemu
wyplątanemu
wyplątanej
B. wyplątanego
wyplątanego
wyplątany
wyplątane
wyplątaną
N. wyplątanym
wyplątanym
wyplątanym
wyplątanym
wyplątaną
Ms. wyplątanym
wyplątanym
wyplątanym
wyplątanym
wyplątanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyplątani
wyplątani
wyplątane
wyplątane
D. wyplątanych
wyplątanych
wyplątanych
wyplątanych
C. wyplątanym
wyplątanym
wyplątanym
wyplątanym
B. wyplątanych
wyplątanych
wyplątanych
wyplątane
N. wyplątanymi
wyplątanymi
wyplątanymi
wyplątanymi
Ms. wyplątanych
wyplątanych
wyplątanych
wyplątanych

odpowiednik aspektowy: wyplątywać

Pochodzenie

Zob. plątać

1. z sieci

Definicja

z pewnym trudem odczepić od czegoś, co było wielokrotnie chaotycznie skrzyżowane wokół jakiegoś przedmiotu, zwierzęcia czy człowieka

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

antonimy:  wplątać, zaplątać

Połączenia

  • próbować, zdołać coś wyplątać

Cytaty

Nurkowie zginęli, próbując wyplątać podwodną kamerę z oplatających wrak „Goi” rybackich sieci.

źródło: NKJP: Jarosław Kowalski: Poszli na dno, Dziennik Bałtycki, 2004-05-06

Przybysz wyplątał owada z włosów i mocno ściskając palcami, położył na blacie.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

To koniec. Nikt nie będzie nadstawiał karku, żeby wyplątać gangstera z tych drutów.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Natomiast foczka, którą wyłowił kuter Hel-23 państwa Indyków, przeżyła. Została bardzo delikatnie wyplątana z sieci i po krótkiej reanimacji na pokładzie wypuszczona.

źródło: NKJP: Adam Wajrak: Wajrak nad Bałtykiem, Gazeta Wyborcza, 1997-05-17

Pierwszy raz w życiu nakręciłam córce włosy na wałki. Nawet z tego powodu kupiłam takie specjalne wałki, w kształcie spiralek. Potem nie mogłam ich wyplątać z jej włosków [...].

źródło: NKJP: Regina Gowarzewska-Griessgraber: Wspaniała zabawa, Trybuna Śląska, 2002-02-20

Składnia

bez ograniczeń + wyplątać +
KOGO/CO + z CZEGO

2. z kłopotów

Definicja

pot. 
spowodować, że ktoś, kto był niepotrzebnie, niesłusznie lub wbrew swojej woli zaangażowany w jakąś sprawę, przestaje być w nią zaangażowany

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wymotać
antonimy:  uplątać, uwikłać, wmanewrować, wmieszać, wpakować, wplątać, wrąbać

Cytaty

Widząc, że sytuacja wymyka się spod kontroli, zadzwoniłam do mojego chłopaka; poprosiłam, by przyjechał i wyplątał nas z tej sytuacji.

źródło: NKJP: jak on przekonał do siebie moich przyjaciół, Cosmopolitan, nr 10, 2000

Dlaczego Nestor Kirchner wystawił żonę? Sam ma notowania wcale nie gorsze, sprawnie wyplątał Argentynę z wielkiego kryzysu, przywrócił zaufanie, śmiało przeprowadził rozliczenia z przeszłością.

źródło: NKJP: Argentyńscy Clintonowie, Polityka, 2007-07-28

Koniecznie trzeba się widzieć dzisiaj z Karlikiem. Ostatecznie to on Wiktora namówił. Niech teraz wyplącze go z tego wszystkiego.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Dlatego też Beck, łudząc się, że będzie można przywrócić status quo ante, zabiegał wśród uczestników Ligi o zniesienie sankcji, przemyśliwując, jaką by tu znaleźć okazję, aby wyplątać Polskę z tych zobowiązań.

źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Składnia

bez ograniczeń + wyplątać +
KOGO + z CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 15.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj