UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

urabiać

Chronologizacja

1500, SStp

Pochodzenie

Zob. robić

1. ciasto

Definicja

ściskając w rękach, łączyć ze sobą składniki czegoś i uzyskiwać odpowiednią konsystencję

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyrabiać, zagniatać, zarabiać

Połączenia

urabiać ciasto, glinę

Cytaty

	Wraca, by przygotować posiłek: urabia ciasto na kluski, pilnuje ognia, [...] dolewa pozostałym herbaty, nosi wodę, ubija masło. źródło: NKJP: Robert Stefanicki: Nomadzi na Dachu Świata, Polityka, 2007-04-07
	[...] kobiety urabiają palcami małe okrągłe placki, wrzucają jasne krążki na patelnię. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006
	Ze zgromadzonych zdjęć zerkali gospodarze podkuwający konie i gospodynie urabiające w maselniczce masło albo nawijające nić na krosno. źródło: NKJP: (HSZ): Codzienność na kliszy, Gazeta Krakowska, 2002-12-04
	Jako młody chłopiec przyglądał się pracy rodziców i pomagał przy urabianiu gliny, suszeniu naczyń, ich malowaniu i wypalaniu. źródło: NKJP: Agnieszka Nigbor: Dziś prawdziwych garncarzy już nie ma, Gazeta Krakowska, 2002-09-24
	Do urabiania zaczynu stosuje się urządzenia, które aktywizują cement [...]. źródło: NKJP: Zygmunt Jamroży: Beton i jego technologie, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urabiam	urabiamy
2 os.	urabiasz	urabiacie
3 os.	urabia	urabiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałem +(e)m urabiał	urabiałam +(e)m urabiała	urabiałom +(e)m urabiało	urabialiśmy +(e)śmy urabiali	urabiałyśmy +(e)śmy urabiały
2 os.	urabiałeś +(e)ś urabiał	urabiałaś +(e)ś urabiała	urabiałoś +(e)ś urabiało	urabialiście +(e)ście urabiali	urabiałyście +(e)ście urabiały
3 os.	urabiał	urabiała	urabiało	urabiali	urabiały

bezosobnik: urabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę urabiał będę urabiać	będę urabiała będę urabiać	będę urabiało będę urabiać	będziemy urabiali będziemy urabiać	będziemy urabiały będziemy urabiać
2 os.	będziesz urabiał będziesz urabiać	będziesz urabiała będziesz urabiać	będziesz urabiało będziesz urabiać	będziecie urabiali będziecie urabiać	będziecie urabiały będziecie urabiać
3 os.	będzie urabiał będzie urabiać	będzie urabiała będzie urabiać	będzie urabiało będzie urabiać	będą urabiali będą urabiać	będą urabiały będą urabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urabiajmy
2 os.	urabiaj	urabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałbym bym urabiał	urabiałabym bym urabiała	urabiałobym bym urabiało	urabialibyśmy byśmy urabiali	urabiałybyśmy byśmy urabiały
2 os.	urabiałbyś byś urabiał	urabiałabyś byś urabiała	urabiałobyś byś urabiało	urabialibyście byście urabiali	urabiałybyście byście urabiały
3 os.	urabiałby by urabiał	urabiałaby by urabiała	urabiałoby by urabiało	urabialiby by urabiali	urabiałyby by urabiały

bezosobnik: urabiano by

bezokolicznik: urabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: urabiając

gerundium: urabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urabianie	urabiania
D.	urabiania	urabiań
C.	urabianiu	urabianiom
B.	urabianie	urabiania
N.	urabianiem	urabianiami
Ms.	urabianiu	urabianiach
W.	urabianie	urabiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: urabiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiający	urabiający	urabiający	urabiające	urabiająca
D.	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającej
C.	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającej
B.	urabiającego	urabiającego	urabiający	urabiające	urabiającą
N.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającą
Ms.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiający	urabiający	urabiające	urabiające
D.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających
C.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym
B.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiające
N.	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi
Ms.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: urabiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiany	urabiany	urabiany	urabiane	urabiana
D.	urabianego	urabianego	urabianego	urabianego	urabianej
C.	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianej
B.	urabianego	urabianego	urabiany	urabiane	urabianą
N.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianą
Ms.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiani	urabiani	urabiane	urabiane
D.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych
C.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym
B.	urabianych	urabianych	urabianych	urabiane
N.	urabianymi	urabianymi	urabianymi	urabianymi
Ms.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych

odpowiednik aspektowy: urobić

Składnia

urabiać

2. przymiotnik

Definicja

tworzyć wyraz od innego wyrazu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Połączenia

urabiać nazwisko, nazwę, słowo, wyraz

Cytaty

	[...] od rzadziej używanego odpowiednika czasownika „mieć”, jakim jest „posiadać”, urabiamy rzeczownik „posiadanie” [...] źródło: NKJP: Jan Miodek: Rzecz o języku, Dziennik Zachodni, 2009-10-16
	Rozmaicie [...] ją wówczas określano, raz jako chorobę neapolitańską, francuską czy np. w Rosji - polską. Nazwę urabiano zatem od kraju, z którego przyszła. źródło: NKJP: Wrzód Gallów, Dziennik Polski, 2001-12-01
	Stanisław Lem z upodobaniem bawił się językiem, urabiając w „Bajkach robotów” imiona robocich królów i rycerzy (Hydrops Wszechrybny, Heliksander, Automateusz), a w „Dziennikach gwiazdowych” nazwy zachowań, substancji czy przetworzonych istot (cielizm, Prognozyci, Destrukcjanie, dwukocian sody, trojanka – kobieta o trzech nogach). źródło: NKJP: Agnieszka Szady: Przy herbacie: Fantastyka, że można pęc!, Esensja, 2009-08-21
	Jak urabia się przymiotnik od nazwy miejscowości „Koło” - „koleński” czy „kołowski”? źródło: NKJP: Internet
	Przejawem asymilacji językowej Ormian w Polsce było urabianie przez nich nazwisk rodowych na wzór polskich przy pomocy przyrostka „-wicz” (pochodzenia wschodniosłowiańskiego, bo w polskim było „-wic”). źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urabiam	urabiamy
2 os.	urabiasz	urabiacie
3 os.	urabia	urabiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałem +(e)m urabiał	urabiałam +(e)m urabiała	urabiałom +(e)m urabiało	urabialiśmy +(e)śmy urabiali	urabiałyśmy +(e)śmy urabiały
2 os.	urabiałeś +(e)ś urabiał	urabiałaś +(e)ś urabiała	urabiałoś +(e)ś urabiało	urabialiście +(e)ście urabiali	urabiałyście +(e)ście urabiały
3 os.	urabiał	urabiała	urabiało	urabiali	urabiały

bezosobnik: urabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę urabiał będę urabiać	będę urabiała będę urabiać	będę urabiało będę urabiać	będziemy urabiali będziemy urabiać	będziemy urabiały będziemy urabiać
2 os.	będziesz urabiał będziesz urabiać	będziesz urabiała będziesz urabiać	będziesz urabiało będziesz urabiać	będziecie urabiali będziecie urabiać	będziecie urabiały będziecie urabiać
3 os.	będzie urabiał będzie urabiać	będzie urabiała będzie urabiać	będzie urabiało będzie urabiać	będą urabiali będą urabiać	będą urabiały będą urabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urabiajmy
2 os.	urabiaj	urabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałbym bym urabiał	urabiałabym bym urabiała	urabiałobym bym urabiało	urabialibyśmy byśmy urabiali	urabiałybyśmy byśmy urabiały
2 os.	urabiałbyś byś urabiał	urabiałabyś byś urabiała	urabiałobyś byś urabiało	urabialibyście byście urabiali	urabiałybyście byście urabiały
3 os.	urabiałby by urabiał	urabiałaby by urabiała	urabiałoby by urabiało	urabialiby by urabiali	urabiałyby by urabiały

bezosobnik: urabiano by

bezokolicznik: urabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: urabiając

gerundium: urabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urabianie	urabiania
D.	urabiania	urabiań
C.	urabianiu	urabianiom
B.	urabianie	urabiania
N.	urabianiem	urabianiami
Ms.	urabianiu	urabianiach
W.	urabianie	urabiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: urabiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiający	urabiający	urabiający	urabiające	urabiająca
D.	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającej
C.	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającej
B.	urabiającego	urabiającego	urabiający	urabiające	urabiającą
N.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającą
Ms.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiający	urabiający	urabiające	urabiające
D.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających
C.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym
B.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiające
N.	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi
Ms.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: urabiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiany	urabiany	urabiany	urabiane	urabiana
D.	urabianego	urabianego	urabianego	urabianego	urabianej
C.	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianej
B.	urabianego	urabianego	urabiany	urabiane	urabianą
N.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianą
Ms.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiani	urabiani	urabiane	urabiane
D.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych
C.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym
B.	urabianych	urabianych	urabianych	urabiane
N.	urabianymi	urabianymi	urabianymi	urabianymi
Ms.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych

odpowiednik aspektowy: urobić

Składnia

urabiać

CO + (od CZEGO)

3. nauczyciela

Definicja

wpływać na poglądy lub zachowanie jakieś osoby tak, żeby było zgodne z czyimś planem lub żeby odnieść korzyści

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

urabiać młodzież, społeczeństwo; opinię publiczną, publikę
próbować urabiać

Cytaty

	Trzęsę się ze strachu. Matka wcale. Wieczorem urabia dowódcę, żeby nas zabrał. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006
	[...] były długie przerwy w rokowaniach, ponieważ zarówno Giers, jak i bracia Szuwałowowie urabiali cara, który w ogóle nie pragnął żadnego układu z Niemcami. źródło: NKJP: Henryk Wereszycki: Koniec sojuszu trzech cesarzy, 1977
	Twój [...] wuj jest jednak staroświeckim, skostniałym umysłowo prykiem i nie sposób go przekonać, że kobieta nadaje się do czegoś więcej oprócz odbierania telefonów i podawania herbaty. Urabiałam go trzy dni, zanim pozwolił mi włączyć się do tej sprawy [...]. źródło: NKJP: Katarzyna Pisarzewska: Koncert łgarzy, 2009
	Lewicowych polityków urabiano również hasłami typu: co ludzie powiedzą, jeśli to właśnie wy wepchniecie narodowy biznes w rosyjskie łapy? źródło: NKJP: Wszyscy ludzie prezydentów, Dziennik Polski, 2003-02-14
	[...] społeczeństwo dowiaduje się więcej o mechanizmach sprawowania władzy i o metodach urabiania opinii publicznej. źródło: NKJP: Jan Kazimierz Kruk, Mazowieckie To i Owo, 2004-12-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urabiam	urabiamy
2 os.	urabiasz	urabiacie
3 os.	urabia	urabiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałem +(e)m urabiał	urabiałam +(e)m urabiała	urabiałom +(e)m urabiało	urabialiśmy +(e)śmy urabiali	urabiałyśmy +(e)śmy urabiały
2 os.	urabiałeś +(e)ś urabiał	urabiałaś +(e)ś urabiała	urabiałoś +(e)ś urabiało	urabialiście +(e)ście urabiali	urabiałyście +(e)ście urabiały
3 os.	urabiał	urabiała	urabiało	urabiali	urabiały

bezosobnik: urabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę urabiał będę urabiać	będę urabiała będę urabiać	będę urabiało będę urabiać	będziemy urabiali będziemy urabiać	będziemy urabiały będziemy urabiać
2 os.	będziesz urabiał będziesz urabiać	będziesz urabiała będziesz urabiać	będziesz urabiało będziesz urabiać	będziecie urabiali będziecie urabiać	będziecie urabiały będziecie urabiać
3 os.	będzie urabiał będzie urabiać	będzie urabiała będzie urabiać	będzie urabiało będzie urabiać	będą urabiali będą urabiać	będą urabiały będą urabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urabiajmy
2 os.	urabiaj	urabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałbym bym urabiał	urabiałabym bym urabiała	urabiałobym bym urabiało	urabialibyśmy byśmy urabiali	urabiałybyśmy byśmy urabiały
2 os.	urabiałbyś byś urabiał	urabiałabyś byś urabiała	urabiałobyś byś urabiało	urabialibyście byście urabiali	urabiałybyście byście urabiały
3 os.	urabiałby by urabiał	urabiałaby by urabiała	urabiałoby by urabiało	urabialiby by urabiali	urabiałyby by urabiały

bezosobnik: urabiano by

bezokolicznik: urabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: urabiając

gerundium: urabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urabianie	urabiania
D.	urabiania	urabiań
C.	urabianiu	urabianiom
B.	urabianie	urabiania
N.	urabianiem	urabianiami
Ms.	urabianiu	urabianiach
W.	urabianie	urabiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: urabiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiający	urabiający	urabiający	urabiające	urabiająca
D.	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającej
C.	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającej
B.	urabiającego	urabiającego	urabiający	urabiające	urabiającą
N.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającą
Ms.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiający	urabiający	urabiające	urabiające
D.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających
C.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym
B.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiające
N.	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi
Ms.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: urabiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiany	urabiany	urabiany	urabiane	urabiana
D.	urabianego	urabianego	urabianego	urabianego	urabianej
C.	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianej
B.	urabianego	urabianego	urabiany	urabiane	urabianą
N.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianą
Ms.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiani	urabiani	urabiane	urabiane
D.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych
C.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym
B.	urabianych	urabianych	urabianych	urabiane
N.	urabianymi	urabianymi	urabianymi	urabianymi
Ms.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych

odpowiednik aspektowy: urobić

Składnia

	+	urabiać	+	KOGO/CO + (żeby ZDANIE)
	+	urabiać	+	KOGO/CO + (JAK)

4. zdanie

Definicja

książk.

kształtować czyjeś zdanie na jakiś temat

Noty o użyciu

Wyraz często występujący w bezpośrednim sąsiedztwie wyrazu sobie , bez modyfikacji znaczenia.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

urabiać poglądy, przekonanie

Cytaty

	Niezmiernie ważną zasługą Anticiego była obrona króla wobec papiestwa i różnych państewek włoskich przed atakującymi go niektórymi konfederatami barskimi, ponadto urabiał on królowi opinię wielkiego filantropa i mecenasa, może nawet z pewną przesadą. źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie : od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995
	[...] puszczałem mimo uszu sensacyjki, jakie zdarzały się na Krupniczej. Zygmunt natomiast zapamiętywał te wydarzenia i urabiał sobie na ich podstawie opinie o kolegach [...]. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995
	[...] urabiałem w psychice słuchaczy nieprzychylne do obecnego ustroju Państwa Polskiego nastroje [...]. źródło: NKJP: Człowiek ze skazą, Dziennik Polski, 1999-11-05
	Wielu dziennikarzy urabia sobie opinię o społeczności prawosławnej w oparciu o wywiady przeprowadzone z unickim proboszczem. źródło: NKJP: Aleksy Andrejuk: Blisko drogi?, Gazeta Wyborcza, 1992-10-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urabiam	urabiamy
2 os.	urabiasz	urabiacie
3 os.	urabia	urabiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałem +(e)m urabiał	urabiałam +(e)m urabiała	urabiałom +(e)m urabiało	urabialiśmy +(e)śmy urabiali	urabiałyśmy +(e)śmy urabiały
2 os.	urabiałeś +(e)ś urabiał	urabiałaś +(e)ś urabiała	urabiałoś +(e)ś urabiało	urabialiście +(e)ście urabiali	urabiałyście +(e)ście urabiały
3 os.	urabiał	urabiała	urabiało	urabiali	urabiały

bezosobnik: urabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę urabiał będę urabiać	będę urabiała będę urabiać	będę urabiało będę urabiać	będziemy urabiali będziemy urabiać	będziemy urabiały będziemy urabiać
2 os.	będziesz urabiał będziesz urabiać	będziesz urabiała będziesz urabiać	będziesz urabiało będziesz urabiać	będziecie urabiali będziecie urabiać	będziecie urabiały będziecie urabiać
3 os.	będzie urabiał będzie urabiać	będzie urabiała będzie urabiać	będzie urabiało będzie urabiać	będą urabiali będą urabiać	będą urabiały będą urabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urabiajmy
2 os.	urabiaj	urabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałbym bym urabiał	urabiałabym bym urabiała	urabiałobym bym urabiało	urabialibyśmy byśmy urabiali	urabiałybyśmy byśmy urabiały
2 os.	urabiałbyś byś urabiał	urabiałabyś byś urabiała	urabiałobyś byś urabiało	urabialibyście byście urabiali	urabiałybyście byście urabiały
3 os.	urabiałby by urabiał	urabiałaby by urabiała	urabiałoby by urabiało	urabialiby by urabiali	urabiałyby by urabiały

bezosobnik: urabiano by

bezokolicznik: urabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: urabiając

gerundium: urabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urabianie	urabiania
D.	urabiania	urabiań
C.	urabianiu	urabianiom
B.	urabianie	urabiania
N.	urabianiem	urabianiami
Ms.	urabianiu	urabianiach
W.	urabianie	urabiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: urabiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiający	urabiający	urabiający	urabiające	urabiająca
D.	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającej
C.	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającej
B.	urabiającego	urabiającego	urabiający	urabiające	urabiającą
N.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającą
Ms.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiający	urabiający	urabiające	urabiające
D.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających
C.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym
B.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiające
N.	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi
Ms.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: urabiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiany	urabiany	urabiany	urabiane	urabiana
D.	urabianego	urabianego	urabianego	urabianego	urabianej
C.	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianej
B.	urabianego	urabianego	urabiany	urabiane	urabianą
N.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianą
Ms.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiani	urabiani	urabiane	urabiane
D.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych
C.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym
B.	urabianych	urabianych	urabianych	urabiane
N.	urabianymi	urabianymi	urabianymi	urabianymi
Ms.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych

odpowiednik aspektowy: urobić

Składnia

	+	urabiać	+	KOMU + CO
	+	urabiać	+	w KIM + CO

5. węgiel

Definicja

górn.

pozyskiwać określoną ilość kopaliny, oddzielając ją od litej skały

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

urabiać kopalinę, nadkład, skałę, złoże

Cytaty

	W kopalni urabialiśmy węgiel kilofem i łopatą. źródło: NKJP: Jerzy Wideł: Czarni żołnierze, Gazeta Krakowska, 2007-09-15
	Dziś Silberloch to dwa szybiki (zalane wodą) i kilka przodków górniczych z widocznymi śladami ręcznego urabiania skały. źródło: NKJP: Rafał Palacz P.: Z Żagwią w ręku, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-09-01
	Dlaczego nie można zwiększyć wydobycia węgla opałowego? To kwestia techniki urabiania złoża. źródło: NKJP: Michał Wroński: Węgiel ze Śląska coraz bardziej poszukiwany, 2010-10-14
	Zwiedzając podziemia, można prześledzić różne techniki urabiania węgla: od XIX-wiecznego filara zabierkowego po współczesne maszyny i urządzenia ścianowe. źródło: NKJP: (ba): Wspominając wiek pary, Dziennik Zachodni, 2004-11-06
	[...] specjalizuje się w produkcji kombajnów ścianowych z napędem elektrycznym lub hydraulicznym o zakresie urabiania od 0, 1 do 6,0 m [...]. źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urabiam	urabiamy
2 os.	urabiasz	urabiacie
3 os.	urabia	urabiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałem +(e)m urabiał	urabiałam +(e)m urabiała	urabiałom +(e)m urabiało	urabialiśmy +(e)śmy urabiali	urabiałyśmy +(e)śmy urabiały
2 os.	urabiałeś +(e)ś urabiał	urabiałaś +(e)ś urabiała	urabiałoś +(e)ś urabiało	urabialiście +(e)ście urabiali	urabiałyście +(e)ście urabiały
3 os.	urabiał	urabiała	urabiało	urabiali	urabiały

bezosobnik: urabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę urabiał będę urabiać	będę urabiała będę urabiać	będę urabiało będę urabiać	będziemy urabiali będziemy urabiać	będziemy urabiały będziemy urabiać
2 os.	będziesz urabiał będziesz urabiać	będziesz urabiała będziesz urabiać	będziesz urabiało będziesz urabiać	będziecie urabiali będziecie urabiać	będziecie urabiały będziecie urabiać
3 os.	będzie urabiał będzie urabiać	będzie urabiała będzie urabiać	będzie urabiało będzie urabiać	będą urabiali będą urabiać	będą urabiały będą urabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urabiajmy
2 os.	urabiaj	urabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urabiałbym bym urabiał	urabiałabym bym urabiała	urabiałobym bym urabiało	urabialibyśmy byśmy urabiali	urabiałybyśmy byśmy urabiały
2 os.	urabiałbyś byś urabiał	urabiałabyś byś urabiała	urabiałobyś byś urabiało	urabialibyście byście urabiali	urabiałybyście byście urabiały
3 os.	urabiałby by urabiał	urabiałaby by urabiała	urabiałoby by urabiało	urabialiby by urabiali	urabiałyby by urabiały

bezosobnik: urabiano by

bezokolicznik: urabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: urabiając

gerundium: urabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urabianie	urabiania
D.	urabiania	urabiań
C.	urabianiu	urabianiom
B.	urabianie	urabiania
N.	urabianiem	urabianiami
Ms.	urabianiu	urabianiach
W.	urabianie	urabiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: urabiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiający	urabiający	urabiający	urabiające	urabiająca
D.	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającego	urabiającej
C.	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającemu	urabiającej
B.	urabiającego	urabiającego	urabiający	urabiające	urabiającą
N.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającą
Ms.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiający	urabiający	urabiające	urabiające
D.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających
C.	urabiającym	urabiającym	urabiającym	urabiającym
B.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiające
N.	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi	urabiającymi
Ms.	urabiających	urabiających	urabiających	urabiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: urabiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urabiany	urabiany	urabiany	urabiane	urabiana
D.	urabianego	urabianego	urabianego	urabianego	urabianej
C.	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianemu	urabianej
B.	urabianego	urabianego	urabiany	urabiane	urabianą
N.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianą
Ms.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym	urabianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urabiani	urabiani	urabiane	urabiane
D.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych
C.	urabianym	urabianym	urabianym	urabianym
B.	urabianych	urabianych	urabianych	urabiane
N.	urabianymi	urabianymi	urabianymi	urabianymi
Ms.	urabianych	urabianych	urabianych	urabianych

odpowiednik aspektowy: urobić

Inne uwagi

Zwykle ger

Składnia

	+	urabiać	+	CO
	+	urabiać	+	ILE

Frazeologizmy

ktoś urabia ręce po łokcie
ktoś urabia się po łokcie

Data ostatniej modyfikacji: 10.04.2017