UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dmuchać

Chronologizacja

1440, SStp

Pochodzenie

płn. psł. *dъmuchati 'wywoływać podmuch; dąć'

1. w gwizdek

Definicja

wypychać przez zaokrąglone i ściągnięte usta strumień powietrza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

dmuchać na gorący płyn, na herbatę, na łyżkę, na ogień, na oparzony palec, na spodek, na stłuczone kolano
dmuchać w alkomat, w balonik, w filiżankę, w gwizdek, w palenisko, w puzon, w rurkę, w saksofon, w trąbkę, w tubę, w zziębnięte ręce
dmuchać mocno, z całej siły, ze wszystkich sił

Cytaty

	Wszyscy, którzy w tej chwili dmuchali w ustniki, przesuwali smyczkami po strunach i wypuszczali przez gardła powietrze, wszyscy mieli świadomość brania udziału w czymś nieporównywalnie pięknym. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007
	- Skąd wziąłeś tę Ninę Andriejewnę? - konfidencjonalnie spytała Zuzanna, dmuchając na łyżkę śmiesznie złożonym dzióbkiem z warg. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008
	Kucał, mrużąc oczy i dmuchał w popiół wygasłego ogniska. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Ernest nadyma policzki, ostrożnie dmucha i puszcza przez słomkę bańki mydlane, które wyfruwają lekko na ulicę. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971
	Patrzyłem z zachwytem, jak ładnie ujmuje w palce bladoszarą filiżankę […], jak wydyma usta, ostrożnie dmuchając na mleko, wzbierające w niebieskim garnku. źródło: KWSJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dmucham	dmuchamy
2 os.	dmuchasz	dmuchacie
3 os.	dmucha	dmuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałem +(e)m dmuchał	dmuchałam +(e)m dmuchała	dmuchałom +(e)m dmuchało	dmuchaliśmy +(e)śmy dmuchali	dmuchałyśmy +(e)śmy dmuchały
2 os.	dmuchałeś +(e)ś dmuchał	dmuchałaś +(e)ś dmuchała	dmuchałoś +(e)ś dmuchało	dmuchaliście +(e)ście dmuchali	dmuchałyście +(e)ście dmuchały
3 os.	dmuchał	dmuchała	dmuchało	dmuchali	dmuchały

bezosobnik: dmuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dmuchał będę dmuchać	będę dmuchała będę dmuchać	będę dmuchało będę dmuchać	będziemy dmuchali będziemy dmuchać	będziemy dmuchały będziemy dmuchać
2 os.	będziesz dmuchał będziesz dmuchać	będziesz dmuchała będziesz dmuchać	będziesz dmuchało będziesz dmuchać	będziecie dmuchali będziecie dmuchać	będziecie dmuchały będziecie dmuchać
3 os.	będzie dmuchał będzie dmuchać	będzie dmuchała będzie dmuchać	będzie dmuchało będzie dmuchać	będą dmuchali będą dmuchać	będą dmuchały będą dmuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dmuchajmy
2 os.	dmuchaj	dmuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałbym bym dmuchał	dmuchałabym bym dmuchała	dmuchałobym bym dmuchało	dmuchalibyśmy byśmy dmuchali	dmuchałybyśmy byśmy dmuchały
2 os.	dmuchałbyś byś dmuchał	dmuchałabyś byś dmuchała	dmuchałobyś byś dmuchało	dmuchalibyście byście dmuchali	dmuchałybyście byście dmuchały
3 os.	dmuchałby by dmuchał	dmuchałaby by dmuchała	dmuchałoby by dmuchało	dmuchaliby by dmuchali	dmuchałyby by dmuchały

bezosobnik: dmuchano by

bezokolicznik: dmuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dmuchając

gerundium: dmuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dmuchanie	dmuchania
D.	dmuchania	dmuchań
C.	dmuchaniu	dmuchaniom
B.	dmuchanie	dmuchania
N.	dmuchaniem	dmuchaniami
Ms.	dmuchaniu	dmuchaniach
W.	dmuchanie	dmuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dmuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchająca
D.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającej
C.	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającej
B.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchający	dmuchające	dmuchającą
N.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającą
Ms.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchające
D.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających
C.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym
B.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchające
N.	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi
Ms.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających

odpowiednik aspektowy: dmuchnąć

Składnia

Rz _osobowy	+	dmuchać	+	w CO
Rz _osobowy	+	dmuchać	+	na CO

2. balon

Definicja

wypychając przez zaokrąglone usta strumień powietrza, napełniać nim jakiś przedmiot

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	nadmuchiwać
	hiperonimy:	pompować

Połączenia

dmuchać balon, kamizelkę, materac, ponton

Cytaty

Widziałem jak na półpiętrze klatki schodowej tata dmuchał materac, mama przygotowywała śpiwory, a dwoje dzieci stało grzecznie w piżamkach.

źródło: Internet

Rozpoczęliśmy przygotowania: jedni dmuchali balony, drudzy malowali plakaty, inni gotowali potrawy.

źródło: Internet

Kiedy nadchodziła wiosna, wyjmowali z piwnicy rowery, wspólnie dmuchali dętki i jechali na wycieczkę.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dmucham	dmuchamy
2 os.	dmuchasz	dmuchacie
3 os.	dmucha	dmuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałem +(e)m dmuchał	dmuchałam +(e)m dmuchała	dmuchałom +(e)m dmuchało	dmuchaliśmy +(e)śmy dmuchali	dmuchałyśmy +(e)śmy dmuchały
2 os.	dmuchałeś +(e)ś dmuchał	dmuchałaś +(e)ś dmuchała	dmuchałoś +(e)ś dmuchało	dmuchaliście +(e)ście dmuchali	dmuchałyście +(e)ście dmuchały
3 os.	dmuchał	dmuchała	dmuchało	dmuchali	dmuchały

bezosobnik: dmuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dmuchał będę dmuchać	będę dmuchała będę dmuchać	będę dmuchało będę dmuchać	będziemy dmuchali będziemy dmuchać	będziemy dmuchały będziemy dmuchać
2 os.	będziesz dmuchał będziesz dmuchać	będziesz dmuchała będziesz dmuchać	będziesz dmuchało będziesz dmuchać	będziecie dmuchali będziecie dmuchać	będziecie dmuchały będziecie dmuchać
3 os.	będzie dmuchał będzie dmuchać	będzie dmuchała będzie dmuchać	będzie dmuchało będzie dmuchać	będą dmuchali będą dmuchać	będą dmuchały będą dmuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dmuchajmy
2 os.	dmuchaj	dmuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałbym bym dmuchał	dmuchałabym bym dmuchała	dmuchałobym bym dmuchało	dmuchalibyśmy byśmy dmuchali	dmuchałybyśmy byśmy dmuchały
2 os.	dmuchałbyś byś dmuchał	dmuchałabyś byś dmuchała	dmuchałobyś byś dmuchało	dmuchalibyście byście dmuchali	dmuchałybyście byście dmuchały
3 os.	dmuchałby by dmuchał	dmuchałaby by dmuchała	dmuchałoby by dmuchało	dmuchaliby by dmuchali	dmuchałyby by dmuchały

bezosobnik: dmuchano by

bezokolicznik: dmuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dmuchając

gerundium: dmuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dmuchanie	dmuchania
D.	dmuchania	dmuchań
C.	dmuchaniu	dmuchaniom
B.	dmuchanie	dmuchania
N.	dmuchaniem	dmuchaniami
Ms.	dmuchaniu	dmuchaniach
W.	dmuchanie	dmuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dmuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchająca
D.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającej
C.	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającej
B.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchający	dmuchające	dmuchającą
N.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającą
Ms.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchające
D.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających
C.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym
B.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchające
N.	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi
Ms.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dmuchany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmuchany	dmuchany	dmuchany	dmuchane	dmuchana
D.	dmuchanego	dmuchanego	dmuchanego	dmuchanego	dmuchanej
C.	dmuchanemu	dmuchanemu	dmuchanemu	dmuchanemu	dmuchanej
B.	dmuchanego	dmuchanego	dmuchany	dmuchane	dmuchaną
N.	dmuchanym	dmuchanym	dmuchanym	dmuchanym	dmuchaną
Ms.	dmuchanym	dmuchanym	dmuchanym	dmuchanym	dmuchanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmuchani	dmuchani	dmuchane	dmuchane
D.	dmuchanych	dmuchanych	dmuchanych	dmuchanych
C.	dmuchanym	dmuchanym	dmuchanym	dmuchanym
B.	dmuchanych	dmuchanych	dmuchanych	dmuchane
N.	dmuchanymi	dmuchanymi	dmuchanymi	dmuchanymi
Ms.	dmuchanych	dmuchanych	dmuchanych	dmuchanych

Składnia

Rz _osobowy

dmuchać

3. o wietrze

Definicja

wywoływać ruch powietrza, zwykle silny i szybki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dymać, wiać

Połączenia

wiatr, wicher dmucha
dmuchać lodowatym powietrzem, mrozem, śniegiem
dmucha od rzeki, od morza
dmuchać w kark, w plecy, w tył głowy, w żagle

Cytaty

	Wiatr dmuchał od delty Murgabu, ująłem ją więc za łokieć, obróciłem twarzą ku wschodowi i wolno ruszyłem w stronę kanału. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005
	Usiadłem na skraju gigantycznego kamiennego jaru i rzucałem kamyczkami w przeciwległą ścianę. Wiatr dmuchał mi w tył głowy. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	Po zimnym wietrze zawsze przychodzi deszcz - mówi brat Jan, patrząc w kierunku północnym, skąd ostry wicher dmucha lodowatym powietrzem. źródło: NKJP: Gospodarstwo według św. Benedykta, Dziennik Polski, 2004-04-09
	Podczas wizyty komisji MKOl zarówno w Zakopanem, jak i Popradzie dmuchało wyjątkowo ostro. źródło: NKJP: Ostatni tylko alfabetycznie!, Dziennik Polski, 1999-01-25
	Lekki wiatr dmuchał w ogród wichrząc wysokie trawy, mlecze i margerytki. źródło: KWSJP: Marta Tomaszewska: Tajemnica białego pokoju, 1977

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dmucham	dmuchamy
2 os.	dmuchasz	dmuchacie
3 os.	dmucha	dmuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałem +(e)m dmuchał	dmuchałam +(e)m dmuchała	dmuchałom +(e)m dmuchało	dmuchaliśmy +(e)śmy dmuchali	dmuchałyśmy +(e)śmy dmuchały
2 os.	dmuchałeś +(e)ś dmuchał	dmuchałaś +(e)ś dmuchała	dmuchałoś +(e)ś dmuchało	dmuchaliście +(e)ście dmuchali	dmuchałyście +(e)ście dmuchały
3 os.	dmuchał	dmuchała	dmuchało	dmuchali	dmuchały

bezosobnik: dmuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dmuchał będę dmuchać	będę dmuchała będę dmuchać	będę dmuchało będę dmuchać	będziemy dmuchali będziemy dmuchać	będziemy dmuchały będziemy dmuchać
2 os.	będziesz dmuchał będziesz dmuchać	będziesz dmuchała będziesz dmuchać	będziesz dmuchało będziesz dmuchać	będziecie dmuchali będziecie dmuchać	będziecie dmuchały będziecie dmuchać
3 os.	będzie dmuchał będzie dmuchać	będzie dmuchała będzie dmuchać	będzie dmuchało będzie dmuchać	będą dmuchali będą dmuchać	będą dmuchały będą dmuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dmuchajmy
2 os.	dmuchaj	dmuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałbym bym dmuchał	dmuchałabym bym dmuchała	dmuchałobym bym dmuchało	dmuchalibyśmy byśmy dmuchali	dmuchałybyśmy byśmy dmuchały
2 os.	dmuchałbyś byś dmuchał	dmuchałabyś byś dmuchała	dmuchałobyś byś dmuchało	dmuchalibyście byście dmuchali	dmuchałybyście byście dmuchały
3 os.	dmuchałby by dmuchał	dmuchałaby by dmuchała	dmuchałoby by dmuchało	dmuchaliby by dmuchali	dmuchałyby by dmuchały

bezosobnik: dmuchano by

bezokolicznik: dmuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dmuchając

gerundium: dmuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dmuchanie	dmuchania
D.	dmuchania	dmuchań
C.	dmuchaniu	dmuchaniom
B.	dmuchanie	dmuchania
N.	dmuchaniem	dmuchaniami
Ms.	dmuchaniu	dmuchaniach
W.	dmuchanie	dmuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dmuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchająca
D.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającej
C.	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającej
B.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchający	dmuchające	dmuchającą
N.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającą
Ms.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchające
D.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających
C.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym
B.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchające
N.	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi
Ms.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających

odpowiednik aspektowy: dmuchnąć

Składnia

Rz _nieżywotny	+	dmuchać	+	(CZYM)
Ø	+	dmuchać	+	(CZYM)

4. wentylator

Definicja

o urządzeniu: wytwarzać powiew chłodnego lub ciepłego powietrza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

suszarka, wentylator, wiatrak dmucha

Cytaty

	Siedziałam przy otwartym oknie, a z drugiej strony dmuchał wiatrak. źródło: Internet
	W tym bloku zawsze były problemy z wentylacją. [...] Cztery lata temu ustawialiśmy nawet wentylator, aby dmuchał do pieca, bo nie było ciągu. źródło: NKJP: Adrian Czarnota: Zatrucie pod lupą, Tygodnik Rybnicki, 2008-02-12
	Powietrze zamknięte w ciepłowodach rozpręża się i wypycha tłoki, te z kolei napędzają wentylator dmuchający na radiator. źródło: Internet
	Myj włosy w jak najchłodniejszej wodzie i nie susz ich suszarką dmuchającą gorącym powietrzem. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dmucham	dmuchamy
2 os.	dmuchasz	dmuchacie
3 os.	dmucha	dmuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałem +(e)m dmuchał	dmuchałam +(e)m dmuchała	dmuchałom +(e)m dmuchało	dmuchaliśmy +(e)śmy dmuchali	dmuchałyśmy +(e)śmy dmuchały
2 os.	dmuchałeś +(e)ś dmuchał	dmuchałaś +(e)ś dmuchała	dmuchałoś +(e)ś dmuchało	dmuchaliście +(e)ście dmuchali	dmuchałyście +(e)ście dmuchały
3 os.	dmuchał	dmuchała	dmuchało	dmuchali	dmuchały

bezosobnik: dmuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dmuchał będę dmuchać	będę dmuchała będę dmuchać	będę dmuchało będę dmuchać	będziemy dmuchali będziemy dmuchać	będziemy dmuchały będziemy dmuchać
2 os.	będziesz dmuchał będziesz dmuchać	będziesz dmuchała będziesz dmuchać	będziesz dmuchało będziesz dmuchać	będziecie dmuchali będziecie dmuchać	będziecie dmuchały będziecie dmuchać
3 os.	będzie dmuchał będzie dmuchać	będzie dmuchała będzie dmuchać	będzie dmuchało będzie dmuchać	będą dmuchali będą dmuchać	będą dmuchały będą dmuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dmuchajmy
2 os.	dmuchaj	dmuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałbym bym dmuchał	dmuchałabym bym dmuchała	dmuchałobym bym dmuchało	dmuchalibyśmy byśmy dmuchali	dmuchałybyśmy byśmy dmuchały
2 os.	dmuchałbyś byś dmuchał	dmuchałabyś byś dmuchała	dmuchałobyś byś dmuchało	dmuchalibyście byście dmuchali	dmuchałybyście byście dmuchały
3 os.	dmuchałby by dmuchał	dmuchałaby by dmuchała	dmuchałoby by dmuchało	dmuchaliby by dmuchali	dmuchałyby by dmuchały

bezosobnik: dmuchano by

bezokolicznik: dmuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dmuchając

gerundium: dmuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dmuchanie	dmuchania
D.	dmuchania	dmuchań
C.	dmuchaniu	dmuchaniom
B.	dmuchanie	dmuchania
N.	dmuchaniem	dmuchaniami
Ms.	dmuchaniu	dmuchaniach
W.	dmuchanie	dmuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dmuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchająca
D.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającej
C.	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającej
B.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchający	dmuchające	dmuchającą
N.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającą
Ms.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchające
D.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających
C.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym
B.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchające
N.	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi
Ms.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających

odpowiednik aspektowy: dmuchnąć

Składnia

Rz _nieżywotny

dmuchać

5. dymem

Definicja

wypuszczać przez usta strumień powietrza z dymem papierosowym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Połączenia

dmuchać dymem papierosowym

Cytaty

	Uchylił nieco okna i dmuchał dymem w stronę szpary. źródło: Internet
	Wrocławska socjeta kłębiła się w foyer, dmuchała dymem, pachniała perfumami i obficie wydzielała pot. Damy strzygły pawimi piórami i napawały się tym zgromadzeniem. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003
	Z zapałem opowiadał, jak to pomaga dzieciom i młodzieży, a jakiś czas później bezceremonialnie dmuchał papierosowym dymem w twarz kobietom, które przyszły do niego z prośbą o pomoc. źródło: NKJP: (izis): Radny za kratki, Nowiny Raciborskie, 2005-02-22
	Zamierzała popracować nad pomysłami, którymi nie miała czasu zająć się we Francji. - W związku z tym nie jedzie nigdzie na wakacje - powiedziała Aleksandra, dmuchając w słuchawkę dymem papierosowym. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dmucham	dmuchamy
2 os.	dmuchasz	dmuchacie
3 os.	dmucha	dmuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałem +(e)m dmuchał	dmuchałam +(e)m dmuchała	dmuchałom +(e)m dmuchało	dmuchaliśmy +(e)śmy dmuchali	dmuchałyśmy +(e)śmy dmuchały
2 os.	dmuchałeś +(e)ś dmuchał	dmuchałaś +(e)ś dmuchała	dmuchałoś +(e)ś dmuchało	dmuchaliście +(e)ście dmuchali	dmuchałyście +(e)ście dmuchały
3 os.	dmuchał	dmuchała	dmuchało	dmuchali	dmuchały

bezosobnik: dmuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dmuchał będę dmuchać	będę dmuchała będę dmuchać	będę dmuchało będę dmuchać	będziemy dmuchali będziemy dmuchać	będziemy dmuchały będziemy dmuchać
2 os.	będziesz dmuchał będziesz dmuchać	będziesz dmuchała będziesz dmuchać	będziesz dmuchało będziesz dmuchać	będziecie dmuchali będziecie dmuchać	będziecie dmuchały będziecie dmuchać
3 os.	będzie dmuchał będzie dmuchać	będzie dmuchała będzie dmuchać	będzie dmuchało będzie dmuchać	będą dmuchali będą dmuchać	będą dmuchały będą dmuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dmuchajmy
2 os.	dmuchaj	dmuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałbym bym dmuchał	dmuchałabym bym dmuchała	dmuchałobym bym dmuchało	dmuchalibyśmy byśmy dmuchali	dmuchałybyśmy byśmy dmuchały
2 os.	dmuchałbyś byś dmuchał	dmuchałabyś byś dmuchała	dmuchałobyś byś dmuchało	dmuchalibyście byście dmuchali	dmuchałybyście byście dmuchały
3 os.	dmuchałby by dmuchał	dmuchałaby by dmuchała	dmuchałoby by dmuchało	dmuchaliby by dmuchali	dmuchałyby by dmuchały

bezosobnik: dmuchano by

bezokolicznik: dmuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dmuchając

gerundium: dmuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dmuchanie	dmuchania
D.	dmuchania	dmuchań
C.	dmuchaniu	dmuchaniom
B.	dmuchanie	dmuchania
N.	dmuchaniem	dmuchaniami
Ms.	dmuchaniu	dmuchaniach
W.	dmuchanie	dmuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dmuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchająca
D.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającej
C.	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającej
B.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchający	dmuchające	dmuchającą
N.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającą
Ms.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchające
D.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających
C.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym
B.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchające
N.	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi
Ms.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających

odpowiednik aspektowy: dmuchnąć

Składnia

Rz _osobowy

dmuchać

CZYM + (KOMU) + (w CO)

6. w chusteczkę

Definicja

wypuszczając przez nozdrza mocny strumień powietrza, oczyszczać nos z wydzielin

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

siąkać, smarkać

Połączenia

dmuchać w chusteczkę

Cytaty

Chlipnął, dmuchając w chustkę.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 2007

Moja córeczka miała rok, jak nauczyła się dmuchać w chusteczkę.

źródło: Internet

Mała, zerkając na mnie, sama się nauczyła dmuchać w chusteczkę.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dmucham	dmuchamy
2 os.	dmuchasz	dmuchacie
3 os.	dmucha	dmuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałem +(e)m dmuchał	dmuchałam +(e)m dmuchała	dmuchałom +(e)m dmuchało	dmuchaliśmy +(e)śmy dmuchali	dmuchałyśmy +(e)śmy dmuchały
2 os.	dmuchałeś +(e)ś dmuchał	dmuchałaś +(e)ś dmuchała	dmuchałoś +(e)ś dmuchało	dmuchaliście +(e)ście dmuchali	dmuchałyście +(e)ście dmuchały
3 os.	dmuchał	dmuchała	dmuchało	dmuchali	dmuchały

bezosobnik: dmuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dmuchał będę dmuchać	będę dmuchała będę dmuchać	będę dmuchało będę dmuchać	będziemy dmuchali będziemy dmuchać	będziemy dmuchały będziemy dmuchać
2 os.	będziesz dmuchał będziesz dmuchać	będziesz dmuchała będziesz dmuchać	będziesz dmuchało będziesz dmuchać	będziecie dmuchali będziecie dmuchać	będziecie dmuchały będziecie dmuchać
3 os.	będzie dmuchał będzie dmuchać	będzie dmuchała będzie dmuchać	będzie dmuchało będzie dmuchać	będą dmuchali będą dmuchać	będą dmuchały będą dmuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dmuchajmy
2 os.	dmuchaj	dmuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałbym bym dmuchał	dmuchałabym bym dmuchała	dmuchałobym bym dmuchało	dmuchalibyśmy byśmy dmuchali	dmuchałybyśmy byśmy dmuchały
2 os.	dmuchałbyś byś dmuchał	dmuchałabyś byś dmuchała	dmuchałobyś byś dmuchało	dmuchalibyście byście dmuchali	dmuchałybyście byście dmuchały
3 os.	dmuchałby by dmuchał	dmuchałaby by dmuchała	dmuchałoby by dmuchało	dmuchaliby by dmuchali	dmuchałyby by dmuchały

bezosobnik: dmuchano by

bezokolicznik: dmuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dmuchając

gerundium: dmuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dmuchanie	dmuchania
D.	dmuchania	dmuchań
C.	dmuchaniu	dmuchaniom
B.	dmuchanie	dmuchania
N.	dmuchaniem	dmuchaniami
Ms.	dmuchaniu	dmuchaniach
W.	dmuchanie	dmuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dmuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchająca
D.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającej
C.	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającej
B.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchający	dmuchające	dmuchającą
N.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającą
Ms.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchające
D.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających
C.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym
B.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchające
N.	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi
Ms.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających

odpowiednik aspektowy: dmuchnąć

Składnia

Rz _osobowy

dmuchać

w CO

7. dziewczynę

Definicja

wulg.

o mężczyźnie: odbywać z kimś stosunek seksualny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

bzykać

Połączenia

dmuchać dziewczynę, laski

Cytaty

Kobieta w pocie czoła prasuje, bo synek się spieszy na imprezę, na której będzie dmuchał laski.

źródło: Internet

Głupią babę dmuchasz.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Chłopak po meczu wsiada do Bugatti Veyrona albo Bentleya i idzie dmuchać laski, o których tylko możecie pomarzyć.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dmucham	dmuchamy
2 os.	dmuchasz	dmuchacie
3 os.	dmucha	dmuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałem +(e)m dmuchał	dmuchałam +(e)m dmuchała	dmuchałom +(e)m dmuchało	dmuchaliśmy +(e)śmy dmuchali	dmuchałyśmy +(e)śmy dmuchały
2 os.	dmuchałeś +(e)ś dmuchał	dmuchałaś +(e)ś dmuchała	dmuchałoś +(e)ś dmuchało	dmuchaliście +(e)ście dmuchali	dmuchałyście +(e)ście dmuchały
3 os.	dmuchał	dmuchała	dmuchało	dmuchali	dmuchały

bezosobnik: dmuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dmuchał będę dmuchać	będę dmuchała będę dmuchać	będę dmuchało będę dmuchać	będziemy dmuchali będziemy dmuchać	będziemy dmuchały będziemy dmuchać
2 os.	będziesz dmuchał będziesz dmuchać	będziesz dmuchała będziesz dmuchać	będziesz dmuchało będziesz dmuchać	będziecie dmuchali będziecie dmuchać	będziecie dmuchały będziecie dmuchać
3 os.	będzie dmuchał będzie dmuchać	będzie dmuchała będzie dmuchać	będzie dmuchało będzie dmuchać	będą dmuchali będą dmuchać	będą dmuchały będą dmuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dmuchajmy
2 os.	dmuchaj	dmuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dmuchałbym bym dmuchał	dmuchałabym bym dmuchała	dmuchałobym bym dmuchało	dmuchalibyśmy byśmy dmuchali	dmuchałybyśmy byśmy dmuchały
2 os.	dmuchałbyś byś dmuchał	dmuchałabyś byś dmuchała	dmuchałobyś byś dmuchało	dmuchalibyście byście dmuchali	dmuchałybyście byście dmuchały
3 os.	dmuchałby by dmuchał	dmuchałaby by dmuchała	dmuchałoby by dmuchało	dmuchaliby by dmuchali	dmuchałyby by dmuchały

bezosobnik: dmuchano by

bezokolicznik: dmuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dmuchając

gerundium: dmuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dmuchanie	dmuchania
D.	dmuchania	dmuchań
C.	dmuchaniu	dmuchaniom
B.	dmuchanie	dmuchania
N.	dmuchaniem	dmuchaniami
Ms.	dmuchaniu	dmuchaniach
W.	dmuchanie	dmuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dmuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchająca
D.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającego	dmuchającej
C.	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającemu	dmuchającej
B.	dmuchającego	dmuchającego	dmuchający	dmuchające	dmuchającą
N.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającą
Ms.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmuchający	dmuchający	dmuchające	dmuchające
D.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających
C.	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym	dmuchającym
B.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchające
N.	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi	dmuchającymi
Ms.	dmuchających	dmuchających	dmuchających	dmuchających

odpowiednik aspektowy: dmuchnąć

Składnia

Rz _osobowy

dmuchać

KOGO

Frazeologizmy

ktoś chucha i dmucha na kogoś/coś
ktoś dmucha na zimne
ktoś dmucha w jedną trąbkę
ktoś dmucha w tę samą trąbkę
ktoś nie daje sobie w kaszę dmuchać
ktoś nie dał sobie w kaszę dmuchać
nie w kij dmuchał

Przysłowia

Kto raz się sparzył, (ten) na zimne dmucha

Data ostatniej modyfikacji: 15.12.2023