Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. ostry
1. kosę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- ostrzyć brzytwę, kosę, miecz, nóż, ołówek, piłę, żyletkę
- ostrzyć pilnikiem
- ostrzyć na pasku
- ostrzyć często; laserowo
Cytaty
Chwilę obserwowała, jak ostrzę brzytwę na pasku, potem w pidżamie podeszła do wehikułu i usiadła na masce. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967 |
|
Zapukał stenograf, po chwili siedział już przy swoim stole, ostrząc ołówki w oczekiwaniu na przesłuchanie. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967 |
|
Po co wypatrywać, czy już pani Pustooka siadła na progu, i łowić nocą zgrzyt ostrzonej kosy? źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
W odrapanej kamienicy na ulicy Kościelnej [...] mieścił się warsztat ślusarski, gdzie naprawiano, odnawiano i ostrzono stare noże do cięcia buraków. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
Resztę czasu spędzałem na ostrzeniu igieł i skręcaniu dratw. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Żydowska wojna, 1965 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ostrzę |
ostrzymy |
|||
2 os. |
ostrzysz |
ostrzycie |
|||
3 os. |
ostrzy |
ostrzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ostrzyłem +(e)m ostrzył |
ostrzyłam +(e)m ostrzyła |
ostrzyłom +(e)m ostrzyło |
ostrzyliśmy +(e)śmy ostrzyli |
ostrzyłyśmy +(e)śmy ostrzyły |
2 os. |
ostrzyłeś +(e)ś ostrzył |
ostrzyłaś +(e)ś ostrzyła |
ostrzyłoś +(e)ś ostrzyło |
ostrzyliście +(e)ście ostrzyli |
ostrzyłyście +(e)ście ostrzyły |
3 os. |
ostrzył |
ostrzyła |
ostrzyło |
ostrzyli |
ostrzyły |
bezosobnik: ostrzono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę ostrzył będę ostrzyć |
będę ostrzyła będę ostrzyć |
będę ostrzyło będę ostrzyć |
będziemy ostrzyli będziemy ostrzyć |
będziemy ostrzyły będziemy ostrzyć |
2 os. |
będziesz ostrzył będziesz ostrzyć |
będziesz ostrzyła będziesz ostrzyć |
będziesz ostrzyło będziesz ostrzyć |
będziecie ostrzyli będziecie ostrzyć |
będziecie ostrzyły będziecie ostrzyć |
3 os. |
będzie ostrzył będzie ostrzyć |
będzie ostrzyła będzie ostrzyć |
będzie ostrzyło będzie ostrzyć |
będą ostrzyli będą ostrzyć |
będą ostrzyły będą ostrzyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ostrzmy ostrzyjmy |
|
2 os. |
ostrz ostrzyj |
ostrzcie ostrzyjcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ostrzyłbym bym ostrzył |
ostrzyłabym bym ostrzyła |
ostrzyłobym bym ostrzyło |
ostrzylibyśmy byśmy ostrzyli |
ostrzyłybyśmy byśmy ostrzyły |
2 os. |
ostrzyłbyś byś ostrzył |
ostrzyłabyś byś ostrzyła |
ostrzyłobyś byś ostrzyło |
ostrzylibyście byście ostrzyli |
ostrzyłybyście byście ostrzyły |
3 os. |
ostrzyłby by ostrzył |
ostrzyłaby by ostrzyła |
ostrzyłoby by ostrzyło |
ostrzyliby by ostrzyli |
ostrzyłyby by ostrzyły |
bezosobnik: ostrzono by
bezokolicznik: ostrzyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ostrząc
gerundium: ostrzenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ostrzenie |
ostrzenia |
D. | ostrzenia |
ostrzeń |
C. | ostrzeniu |
ostrzeniom |
B. | ostrzenie |
ostrzenia |
N. | ostrzeniem |
ostrzeniami |
Ms. | ostrzeniu |
ostrzeniach |
W. | ostrzenie |
ostrzenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ostrzący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ostrzący |
ostrzący |
ostrzący |
ostrzące |
ostrząca |
D. | ostrzącego |
ostrzącego |
ostrzącego |
ostrzącego |
ostrzącej |
C. | ostrzącemu |
ostrzącemu |
ostrzącemu |
ostrzącemu |
ostrzącej |
B. | ostrzącego |
ostrzącego |
ostrzący |
ostrzące |
ostrzącą |
N. | ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącą |
Ms. | ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ostrzący |
ostrzący |
ostrzące |
ostrzące |
D. | ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
C. | ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
B. | ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
ostrzące |
N. | ostrzącymi |
ostrzącymi |
ostrzącymi |
ostrzącymi |
Ms. | ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: ostrzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ostrzony |
ostrzony |
ostrzony |
ostrzone |
ostrzona |
D. | ostrzonego |
ostrzonego |
ostrzonego |
ostrzonego |
ostrzonej |
C. | ostrzonemu |
ostrzonemu |
ostrzonemu |
ostrzonemu |
ostrzonej |
B. | ostrzonego |
ostrzonego |
ostrzony |
ostrzone |
ostrzoną |
N. | ostrzonym |
ostrzonym |
ostrzonym |
ostrzonym |
ostrzoną |
Ms. | ostrzonym |
ostrzonym |
ostrzonym |
ostrzonym |
ostrzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ostrzeni |
ostrzeni |
ostrzone |
ostrzone |
D. | ostrzonych |
ostrzonych |
ostrzonych |
ostrzonych |
C. | ostrzonym |
ostrzonym |
ostrzonym |
ostrzonym |
B. | ostrzonych |
ostrzonych |
ostrzonych |
ostrzone |
N. | ostrzonymi |
ostrzonymi |
ostrzonymi |
ostrzonymi |
Ms. | ostrzonych |
ostrzonych |
ostrzonych |
ostrzonych |
odpowiednik aspektowy: naostrzyć
Składnia
+ | ostrzyć | + |
CO
|
2. na wiatr
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny
Relacje znaczeniowe
antonimy: | odpadać |
Połączenia
- ostrzyć na wiatr
- ostrzenie i odpadanie
Cytaty
Usiądź po nawietrznej i koryguj ustawienie grota. ... pracuje, dopóki nie zacznie łopotać, natomiast fok jest luzowany, aby jacht łatwiej ostrzył. źródło: Internet: zeglarstwo.net.pl/kursywzgledemwiatru |
|
Pływanie przy silnych wiatrach, w dużych przechyłach, przeplatane co chwilę nagłym ostrzeniem jest dowodem kiepskich kwalifikacji i co gorsze, dowodem nieodpowiedzialności. źródło: Internet: issa.com.pl/zeglowanie-w-trudnych-warunkach |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ostrzę |
ostrzymy |
|||
2 os. |
ostrzysz |
ostrzycie |
|||
3 os. |
ostrzy |
ostrzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ostrzyłem +(e)m ostrzył |
ostrzyłam +(e)m ostrzyła |
ostrzyłom +(e)m ostrzyło |
ostrzyliśmy +(e)śmy ostrzyli |
ostrzyłyśmy +(e)śmy ostrzyły |
2 os. |
ostrzyłeś +(e)ś ostrzył |
ostrzyłaś +(e)ś ostrzyła |
ostrzyłoś +(e)ś ostrzyło |
ostrzyliście +(e)ście ostrzyli |
ostrzyłyście +(e)ście ostrzyły |
3 os. |
ostrzył |
ostrzyła |
ostrzyło |
ostrzyli |
ostrzyły |
bezosobnik: ostrzono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę ostrzył będę ostrzyć |
będę ostrzyła będę ostrzyć |
będę ostrzyło będę ostrzyć |
będziemy ostrzyli będziemy ostrzyć |
będziemy ostrzyły będziemy ostrzyć |
2 os. |
będziesz ostrzył będziesz ostrzyć |
będziesz ostrzyła będziesz ostrzyć |
będziesz ostrzyło będziesz ostrzyć |
będziecie ostrzyli będziecie ostrzyć |
będziecie ostrzyły będziecie ostrzyć |
3 os. |
będzie ostrzył będzie ostrzyć |
będzie ostrzyła będzie ostrzyć |
będzie ostrzyło będzie ostrzyć |
będą ostrzyli będą ostrzyć |
będą ostrzyły będą ostrzyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ostrzmy ostrzyjmy |
|
2 os. |
ostrz ostrzyj |
ostrzcie ostrzyjcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ostrzyłbym bym ostrzył |
ostrzyłabym bym ostrzyła |
ostrzyłobym bym ostrzyło |
ostrzylibyśmy byśmy ostrzyli |
ostrzyłybyśmy byśmy ostrzyły |
2 os. |
ostrzyłbyś byś ostrzył |
ostrzyłabyś byś ostrzyła |
ostrzyłobyś byś ostrzyło |
ostrzylibyście byście ostrzyli |
ostrzyłybyście byście ostrzyły |
3 os. |
ostrzyłby by ostrzył |
ostrzyłaby by ostrzyła |
ostrzyłoby by ostrzyło |
ostrzyliby by ostrzyli |
ostrzyłyby by ostrzyły |
bezosobnik: ostrzono by
bezokolicznik: ostrzyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ostrząc
gerundium: ostrzenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ostrzenie |
ostrzenia |
D. | ostrzenia |
ostrzeń |
C. | ostrzeniu |
ostrzeniom |
B. | ostrzenie |
ostrzenia |
N. | ostrzeniem |
ostrzeniami |
Ms. | ostrzeniu |
ostrzeniach |
W. | ostrzenie |
ostrzenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ostrzący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ostrzący |
ostrzący |
ostrzący |
ostrzące |
ostrząca |
D. | ostrzącego |
ostrzącego |
ostrzącego |
ostrzącego |
ostrzącej |
C. | ostrzącemu |
ostrzącemu |
ostrzącemu |
ostrzącemu |
ostrzącej |
B. | ostrzącego |
ostrzącego |
ostrzący |
ostrzące |
ostrzącą |
N. | ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącą |
Ms. | ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ostrzący |
ostrzący |
ostrzące |
ostrzące |
D. | ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
C. | ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
ostrzącym |
B. | ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
ostrzące |
N. | ostrzącymi |
ostrzącymi |
ostrzącymi |
ostrzącymi |
Ms. | ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |
ostrzących |