UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przepalić się

Chronologizacja

1549, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepalę się
przepalimy się
2 os. przepalisz się
przepalicie się
3 os. przepali się
przepalą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepaliłem się
+(e)m się przepalił
przepaliłam się
+(e)m się przepaliła
przepaliłom się
+(e)m się przepaliło
przepaliliśmy się
+(e)śmy się przepalili
przepaliłyśmy się
+(e)śmy się przepaliły
2 os. przepaliłeś się
+(e)ś się przepalił
przepaliłaś się
+(e)ś się przepaliła
przepaliłoś się
+(e)ś się przepaliło
przepaliliście się
+(e)ście się przepalili
przepaliłyście się
+(e)ście się przepaliły
3 os. przepalił się
przepaliła się
przepaliło się
przepalili się
przepaliły się

bezosobnik: przepalono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przepalmy się
2 os. przepal się
przepalcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przepaliłbym się
bym się przepalił
przepaliłabym się
bym się przepaliła
przepaliłobym się
bym się przepaliło
przepalilibyśmy się
byśmy się przepalili
przepaliłybyśmy się
byśmy się przepaliły
2 os. przepaliłbyś się
byś się przepalił
przepaliłabyś się
byś się przepaliła
przepaliłobyś się
byś się przepaliło
przepalilibyście się
byście się przepalili
przepaliłybyście się
byście się przepaliły
3 os. przepaliłby się
by się przepalił
przepaliłaby się
by się przepaliła
przepaliłoby się
by się przepaliło
przepaliliby się
by się przepalili
przepaliłyby się
by się przepaliły

bezosobnik: przepalono by się

bezokolicznik: przepalić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przepaliwszy się

gerundium: przepalenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przepalenie się
przepalenia się
D. przepalenia się
przepaleń się
C. przepaleniu się
przepaleniom się
B. przepalenie się
przepalenia się
N. przepaleniem się
przepaleniami się
Ms. przepaleniu się
przepaleniach się
W. przepalenie się
przepalenia się

odpowiednik aspektowy: przepalać się

Pochodzenie

Zob. palić

1. na wylot

Definicja

stać się dziurawym pod wpływem ognia, ciepła, prądu lub żrącej substancji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

Strażacy zawodowi ugasili pożar, ale na wylot przepaliła się podłoga między pierwszym piętrem a parterem [...].

źródło: NKJP: (oby): Ogień przepalił podłogę, Dziennik Łódzki, 2005-11-29

[...] 15-minutowy pożar miał taką siłę, że trzeba było ewakuować rodzinę mieszkającą piętro niżej, bo przepalił się strop.

źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Narodziny państwa, Gazeta Wyborcza, 1992-03-28

Również w budynku, w którym wybuchł pożar, stropy są z drewna. [...] Nikomu nic się jednak nie stało. – Przepaliła się jedna z belek, ale jest bezpiecznie [...].

źródło: NKJP: mag: Pożar za rogiem, Trybuna Śląska, 2001-03-31

W momencie przepalenia się więźby dachowej ogień pojawił się na zewnątrz i sytuacja się skomplikowała – relacjonuje [...] dowódca Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP.

źródło: NKJP: Elżbieta Machoczek: Dom w Zasepnicy płonął jak pochodnia, Gazeta Krakowska, 2007-01-25

2. o bezpieczniku

Definicja

ulec uszkodzeniu w wyniku działania prądu o zbyt dużym natężeniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  skopcić się, spalić się, wykopcić się, zjarać się

Połączenia

  • bezpieczniki przepaliły się

Cytaty

[...] jako pierwszy zorientowałem się, że jeśli gdzieś nie ma prądu, to mogły przepalić się bezpieczniki [...].

źródło: NKJP: Wojciech Wanat: Rok w Monarze, 2006

Zgasła mi lampa elektryczna na biurku. Mógłbym wnioskować, że przepaliła się żarówka, że wtyczka wypadła z gniazdka, że ktoś wykręcił bezpieczniki w mieszkaniu [...].

źródło: NKJP: Zygmunt Ziembiński: Logika praktyczna, 1958

Okazuje się, że lampki przepaliły się i cały rok popsute przeleżały w pudełku.

źródło: NKJP: Nie lubię świąt!, Tygodnik Siedlecki, 2008-12-22

Gdy, nie daj Boże, np. przepali się wyłącznik (projektant zainstalował wyłączniki 100-amperowe, a powinny być 150-200-amperowe) lub przegrzeje urządzenie sterownicze - dźwig wysiada.

źródło: NKJP: Zbigniew K. Rogowski: Przekrój nr 1121, 1996

3. w fotografii

Definicja

fot. 
o zdjęciu lub jego fragmentach: uzyskać zamiast obrazu fotografowanej rzeczy niechciany biały kolor w wyniku działania lampy błyskowej o zbyt dużej mocy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka fotografia

Cytaty

Ładna pani, ale zdjęcie przepaliło się troszkę.

źródło: Internet: plfoto.com

[...] wszystko sprowadza się do osobistych preferencji i gustu. Czy lepiej ustawić poprawną ekspozycję na twarz modela, ryzykując, iż miejskie tło przepali się nam nieco, czy może lepiej parametry dopasować do tła?

źródło: Internet: swiatobrazu.pl

[...] mierzy światło nieco niżej niż zastane po to, żeby przy błysku zdjęcie się nie przepaliło - jakby ustawił „0” i dodatkowo jeszcze błysnął, to masz murowane (no prawie) prześwietlenie na pierwszym planie.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 18.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj